Baş ağrısı ve Facial ağrı

1. Baş ağrısı ve Facial ağrı

2. Baş ağrısı Tüm acil başvuralarının %4 ü baş ağrısıdır. En önemli konu benign durumları hayat tehdit eden durumlardan ayırt etmektir. Ayırıcı tanıda en önemli araç anamnez.Sonrasında BBT,LP,MRI gelir Primer ve Sekonder baş ağrıları olarak ayırmak mümkün

3. Primer baş ağrısı sendromları Migren Gerilim tipi(Tensiontype) Küme tipi(Clustertype)

4. Sekonder baş ağrısı Sendromları Vascular -subaraknoid kanama -intraparankimalhemoraji -subdural/epiduralhematom -iskemik(stroke,TİA) -cavernoussinustrombosis -arterio-venousmalformasyon -temporal arterit -carotid veya vertebral arter diseksiyon

5. Sekonder baş ağrısı Sendromları CNS Enfeksiyonu -meningitis,ensephalitis,cerebralabscess Non-CNS Enfeksiyon -sinüzit,yüzde veya scalpteherpeszoster Diğer CNS ilişkili patolojiler -tumor,pseudotumorcerebri Oftalmik -Glokom,iritis,optik neuritis

6. Sekonder baş ağrısı Sendromları İlaç ilişkili ve toksik veya metabolik durumlar -nitratlar ve nitritler -kronik analjezik kullanımı ve suistimali -hipoksi ve yüksek rakım -hiperkapni,hipoglisemi -monosodiumglutamat(yiyeceklerde katkı maddesi) -karbonmonoksit zehirlenmesi -alkol yoksunluğu Diğer -Malign hipertansiyon -Preeklampsi -Ateş -Lomber ponksiyon sonrası -dental

7. Ayırıcı tanı En önemli araç Anamnez Hayat tehdit eden noktalar -Ani başlangıç -Çok şiddetli -Nörolojik defisit,nöbet,senkop -Travma -Ateş

8. Ayırıcı tanı Diğer değerlendirilmesi gereken noktalar -Daha önce benzer baş ağrıları -Aile öyküsü -Ek medikal problemler,ilaç kullanımı, immunsupresyon -Ağrı lokalizasyonu

9. Ayırıcı tanı Fizik muayenede özellikle nörolojik muayene çok önemli Konsantre olunması gereken alanlar: -fundoskopik muayene -temporal bölge,sinusler,dişler,5.sinir yayılım alanı palpasyonu -meningeal bulgular -supine halde uzatılmış kolda tek taraflı drift

10. Ayırıcı tanı Huzursuzluk veren muayenesi ve öyküsü olan hasta İlk yapılacak olan BBT BBT subaraknoid kanamada - ilk 12 saat sensitivite %93 -24 saat sonra sensitivite %80 Ciddi SAC şüphesi -LP:Xanthocromie ve kırmızı kan hücreleri ve açılış basıncı 20 cm H2O dan büyük -BOS ta xanthocromie için yapılan spectrofotometrik test nerdeyse %100 sensitiftir -MSS vasküler görüntüleme

11. Subaraknoid kanama Ani başlangıç,şiddetli-bugüne kadar yaşadığım en kötü baş ağrısı Diffuz,occipital yada boyun bölgesi lokalize olabilir TA yükseltici bir aktivite olabilir(egzersiz,defekasyon,öksürme,cinsel ilişki veya spontan) %50 vital normal,bilinç normal,ense sertliği yoktur.

12. Subaraknoid kanama Major komplikasyon vasospasm ve yeniden kanama Sistolik kan basıncı <160 tutulmalı -nimodipin(&Nimotop 30 mg tablet)(her 6 saatte 1 oral 60 mg vasospasminsidans ve şiddetini azaltır) NRŞ konsultasyonu

13. Subdural kanama Yakın yada uzak bir zamanda travma öyküsü Mental durum değişikliği,baş ağrısı Travma alanında ya da contrecoup hasar alanında ağrı Alkolik,antikoagülan alan,yaşlılar riskli

14. Epiduralhematom Travma Baş ağrısını bilinç kaybı izler Middlemeningeal arter oluğuna doğru kırık

15. Menenjit Baş- boyun ağrısı, ateş Ense sertliği ve fotofobi olabilir Şüphe halinde LP sonucu için bekleme ampirik antibiyoterapi

16. Migren Acile başvuran baş ağrılarının %80 i Tipik olarak dereceli olarak artan bir ağrı Genç hasta,>60 dk ağrı,aile öyküsü Sıklıkla unilateral,atım şeklinde(pulsatil), zonklayıcı,visualaura,duysal aura Başlangıçta sıklıkla bulantı kusma Fiziksel aktivite,ışık ses ile alevlenir.Yemek,ilaç, alkol zemin hazırlar Tipik migren ağrısındaki değişim diğer nedenlere yönlendirmeli

17. migren Hasta karanlık sessiz odaya alınmalı,alnına serin nemli bir bez konulmalı Ergotamin-inhalasyon,rectal-KAH,HT,Gebe Kontrendike(TürkiyedeSedece oral form-Avmigran,Cafergot,Bellergal,Ergafein) Chlorpramazine-0.1mg/kg-extrapiramidal etkiler,mükemmel antiemetik(Largactil 25 mg ampul)

18. migren Prochlorperazin-10mg ıv Metoklopramide-10-20 mg ıv-extrapiramidal etkiler,mükemmel antiemetik Dihydroergotaminemesylate-0.75-1.0mg-KAH,HT,Gebe kontrendike Sumatriptan- 6 mg sc- KAH,HT,Gebe kontrendike(İmigran) Ketorolac 60 mg IM(Ilımlı etkili)

19. Nöroloji poliklinikte migren tedavisi 1.tetikleyen sebeplerden korunma,yaşam stilini düzenleme 2.akut tedavi 3.koruyucu tedavi

20. Yaşam stili düzenleme Aç kalma,öğün atlama,düzenli uyu,stresten uzak dur 1/5 hasta peynir,çikolata,turunçgil tetikler. Kafein sınırla Monosodiumglutamattan uzak dur(çin mutfağı,cips,hazır çorba) Oral kontraseptif,hidralazin,ranitidin,hormon replasman tedaviler….

21. Akut tedavi Bulantısız hafif mgren-parasetamol 1 gr veya üstü alınmalı.Gerekirse 2 saat sonra tekrar.kafeinli preparatların fazla kullanımı başağrısı yapar Hafif orta şiddetli migren -asetilsalisilik asit-1 gr 1 defada -naproksensodium-550-1100mg -ibuprofen-400-800 mg -diklofenaksodium-50-100 mg -flurbiprofen-200 mg -deksketoprofen-25-50 mg

22. Akut tedavi • Diğer tedavilere cevap alınamıyor ise -ergotamin(avmigrancafergot ilk 1-2 tb alınır gerekirse 30 dk arayla tekrar alınabilir.maximum günde 4-6 tablet alınır.hafta) -triptan • sumatriptan(imigran50-100mg tb,nazal sprey,scinj) 50-100 mg tb • Zolmitriptan (zomig 2.5 mg tb) 2.5 mg tb • Naratiptan(naramig 2.5 mg tb)2.5 mg tb • Eletriptan(relpax 40 mg tb) 40 mg tb • Frovatriptan(migrex 2.5 mg tb)2.5 mg • Rizatriptan 10 mg tb 1 triptana cevap alınmazsa diğerine alınmaz diye bir şey yok.Haftada 2 den fazla atağı olana triptanergotamin kullanılmamalı.profilaktik tedaviye geçilmeli.sersemlik göğüste sıkışma fenalaşma triptanların en çok yan etkisi

23. Migrende profilaktik tedavi Atak tedavisine rağmen günlük hayatı sıkıntıdaysa Haftada 2 den fazla atak Atak ilaçlarına yan etki Beta bloker,antikonvulzan,antidepresan, kalsiyum kanal blokerleri

24. Beyin tm Biateral,unilateral Sürekli,aralıklı Sabahleyin daha kötü Bulantı kusma pozisyonel değişim

25. Hipertansif baş ağrıları Zonklayıcı,occipital End organ hasarı olan Hipertansif acilden ayrılmalı

26. Gerilim tipi başağrısı Toplumda en sık baş ağrısı ancak hastaneye başvurmazlar Migrenden farklı olarak künt,sıkıştırıcı,basıç tarzında(zonklayıcı değil!) Foto-fonofobi,bulantı kusma eşlik etmez Sıklıkla bilateral(migren unilateral!) Fiziksel aktivite ile artmaz NSAİD ile tedavi,şiddetli ise migren gibi tedavi

27. Küme tipi başağrısı Ani başlangıç,şiddetli,kısa süreli Ağrı genelde sabah,orbita yada supraorbitalunilateral lokalize Ağrı hareketle artmaz.Hastalar tipik olarak adımlıyor halde,hiçbir pozisyonda rahat edemiyor,huzursuz halde Aynı tarafta konjuktivalhiperemi,lakrimasyon,nazal konjesyon,miozis,ptozis,facial ödem,şiş Tedavi oksijen inhalasyonu,triptanlar,topikallidokain

28. Facial ağrı-temporalarteritis Externalkarotid arterin dallarını etkileyen vaskülit Hemen hemen hepsi >50 yaş Kadın/Erkek=4/1 Tek taraflı şakak bölgesinde,şiddetli,zonklayıcı Sistemik belirti-ateş,keyifsizlik,kilo kaybı,anoreksia,diplopi,bulanık görme Tedavi-40/60mg gün prednisone

29. Trigeminal nevralji Unilateral,trigeminal sinir bölgesinde Kısa kısa,elektriklenir gibi,nöbet şeklinde ağrı,ağrısız dönemler mevcut Genelde acil ağrı kontrolü gerekmez,kısa ataklar nedeniyle Karbamazepin çok etkili(Tegretol)

30. Temporamandibular hastalık Temporamandibular bileşke çevreleyen kas ve ligamanlarda ağrı Bileşkede kıtlama hissi,çiğneme ile ağrı,çene açarken kitlenme,kısıtlı çene hareketleri NSAİD ve narkotik analjezik ağrı kontrolü Diş hekimine yönlendirilmeli