Czy Polacy są zróżnicowani kulturowo?

1. Czy Polacy są zróżnicowani kulturowo?

2. Zróżnicowanie kulturowe • Przed II wojną światową Polska była państwem wielonarodowościowym, 36% obywateli stanowili przedstawiciele mniejszości narodowych. • Obecnie Polska jest uznawana za jednolity narodowościowo i wyznaniowo kraj.

3. Mniejszości narodowe • Przynależność do mniejszości narodowych deklaruje dziś jedynie 2,5% społeczeństwa. • Na obszarze Polski mieszkają przedstawiciele 9 mniejszości narodowych: Niemcy, Białorusini, Ukraińcy, Rosjanie, Litwini, Czesi, Słowacy, Ormianie, Żydzi oraz 4 mniejszości etniczne: Karaimi, Łemkowie, Romowie i Tatarzy.

4. Mniejszości narodowe • Rozmieszczenie mniejszości narodowych i etnicznych na terytorium Polski jest zróżnicowane. • Niemcy zamieszkują głownie województwa: opolskie, śląskie i warmińsko-mazurskie oraz pomorskie i zachodnio-pomorskie. • Litwini, Ukraińcy czy Białorusini, Tatarzy zamieszkują pogranicze na wschodzie kraju. • Pozostałe grupy są rozproszone dość równomiernie na całym terytorium Polski.

6. Struktura wyznaniowa • Zdecydowanie większość polskiego społeczeństwa (aż 95%) to katolicy, głownie wyznawcy Kościoła Rzymskokatolickiego i jest to jeden z najwyższych odsetków w Europie. • W Polsce wyróżnia się trzy obrządki w obrębie Kościoła Katolickiego: rzymskokatolicki (łaciński), greckokatolicki (bizantyjsko-ukraiński), starokatolicki.

7. Ważne miejsce na mapie polskiego katolicyzmu zajmują sanktuaria maryjne. Najważniejsze z nich to: Jasna Góra (Częstochowa), Licheń, Święta Lipka, Sanktuarium maryjne w Ludźmierzu.

8. Sanktuaria Maryjne w Licheniu i na Jasnej Górze

9. Struktura wyznaniowa • Autokefaliczny Kościół Prawosławny jest drugim pod względem liczebności Kościołem w Polsce . • Wyznawcy zamieszkują w przeważającej części obszar Polski wschodniej (głównie województwo podlaskie).

10. Ważnymi miejscami dla wyznawców Prawosławia w Polsce są: Święta Góra Grabarka z monasterem i cerkwią Przemienienia Pańskiego, Monaster św. Onufrego w Jabłecznej.

11. Monastery w Jabłecznej i na Górze Grabarce

12. Struktura wyznaniowa • Protestantyzm w Polsce reprezentowany jest przez większość tradycji wyznaniowych istniejących w świecie. • Łączna liczba wyznawców Kościołów protestanckich w Polsce wynosi ok. 160 tys. wiernych (w tym ewangelicy – ok. 85 tys., zielonoświątkowcy – ok. 35 tys., pozostali ewangeliczni chrześcijanie – ok. 27 tys., adwentyści i inne grupy – ok. 15 tys.), co czyni protestantyzm trzecim, po katolicyzmie i prawosławiu, największym kierunkiem religijnym w Polsce. • Oficjalnie na terenie kraju działa ponad 80 protestanckich związków wyznaniowych, najliczniej występują w Polsce południowej (województwo śląskie, dolnośląskie i opolskie).

13. Ewangelicki Kościół Pokoju w Świdnicy

14. Struktura wyznaniowa • Muzułmanie stanowią w Polsce niewielką grupę. Największe skupisko wyznawców islamu znajduje się w północno-wschodniej Polsce, gdzie żyją potomkowie Tatarów. • Aktualny napływ imigrantów z Bośni, Czeczenii, Iraku oraz innych regionów, wpływa na wzrost liczby wyznawców islamu w kraju.

15. Meczet w Bohonikach

16. Struktura wyznaniowa • Do II wojny światowej obszar Polski zamieszkiwała duża grupa wyznawców judaizmu (około 10-12%). • Aktualnie wyznawcy judaizmu stanowią niewielki odsetek w strukturze wyznaniowej kraju i mieszkają głównie w dużych miastach (Warszawa, Kraków, Łódź, Wrocław).

17. Synagoga Stara w Krakowie

18. Zróżnicowanie kulturowe Wisły

19. Wisłę zamieszkują górale śląscy. Według aktualnych danych miasto liczy 11 290 mieszkańców posiadających obywatelstwo polskie. Społeczność tę charakteryzuje silna zasiedziałość wiślańskich rodów góralskich, co widoczne jest w funkcjonowaniu dużych grup tych samych nazwisk np. - 1 058 osób o nazwisku Cieślar (9,3%) - 765 osób o nazwisku Pilch    (6,7%) - 411 osób o nazwisku Bujok   (3,6%) - 374 osób o nazwisku Czyż     (3,3%) - 366 osób o nazwisku Szalbot, Szalbót (3,2%).

20. Wisła jest miejscowością wyjątkową na mapie Polski, ponieważ działają tu wierni 13 różnych kościołów i związków wyznaniowych, przede wszystkim protestanckich. Wisła jest jednym z największych ośrodków luterańskich w Polsce i jedynym miastem, w którym ludność tego wyznania stanowi większość. Wierni Kościoła Ewangelicko – Augsburskiego stanowią ok. 50% społeczności, Kościoła Rzymsko – Katolickiego – ok.30%. Resztę stanowią mniej popularne konfesje, m.in. Świadkowie Jehowy, Baptyści, Zielonoświątkowcy, Adwentyści Dnia Siódmego itp. Na terenie miasta znajduje się 5 kościołów ewangelickich, 5 kościołów katolickich i 4 świątynie innych wyznań.

21. Budynki kościołów i zborów W Wiśle

22. Bibliografia • www.luteranie.pl • www.episkopat.pl • www.orthodox.pl • www.mzr.pl • www.jewish.org.pl • www.wikipedia.org / kościoły i związki wyznaniowe w Polsce/ • www.wisla.pl • Czyż R., Pasek Z.: Monografia Wisły. Kościoły i wspólnoty religijne Wisły. 2008, Wisła • Wyznania religijne. Stowarzyszenie narodowe i etniczne w Polsce. 2009, GUS Warszawa • Uliszak R., Wiedermann K.: Oblicza geografii., 2012, Nowa Era. Warszawa • Stasiak J. Zaniewicz Z.: Geografia., 2006, OPERON, Gdynia