KONTROLA I AUDYT W RAMACH EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO

1. KONTROLA I AUDYT W RAMACH EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO 1

2. PROGAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI całość interwencji Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce w okresie programowania 2007-2013 w jednym programie – PO KL; ogólny budżet programu to: 11 420 207 059 €; program składa się z dwóch równoległych komponentów: centralnego - 40% ogólnego budżetu programu i regionalnego - 60% ogólnego budżetu programu; 2

3. KOMPONENT CENTRALNY I REGIONALNY Obszary wsparcia w ramach komponentu centralnego i regionalnego PO KL w podziale na Priorytety: KOMPONENT CENTRALNY KOMPONENT REGIONALNY Wsparcie skierowane do osób i grup społecznych Wsparcie dla strukturi systemów Zatrudnienie i integracja społeczna Priorytet I Priorytet VI i VII Potencjał adaptacyjny przedsiębiorstwi zdrowie Priorytet II Priorytet VIII Priorytet III i IV Priorytet IX Edukacja Dobre rządzenie Priorytet V Priorytet XPomoc techniczna

4. PO KL – DELAGACJA ZADAŃ ZWIAZANYCH Z KONTROLĄ Wielkość programu: • budżet • zakres merytoryczny • zasięg terytorialny Konieczność delegowania zadań na dwa niższe poziomy: • Instytucje Pośredniczące (IP) • Instytucje Pośredniczące II stopnia (IP2) 4

5. SYSTEM INSTYTUCJONALNY PO KL Instytucja ZarządzającaMinisterstwo Rozwoju Regionalnego Departament Zarządzania EFS Komponent centralny Priorytety I - IV Komponent Regionalny Priorytety VI - IX Komponent centralny Priorytet V Instytucje Pośredniczące I (3) • Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej • (I, II), • - Ministerstwo Edukacji Narodowej (III), • Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa • Wyższego (IV), Instytucje Pośredniczące I (16)- Urzędy Marszałkowskie (12), - Wojewódzkie Urzędy Pracy (3) - Świętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego Instytucje Pośredniczące II (3) - Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, - Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, - Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji Instytucje Pośredniczące II (4) • Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich (I), • Władza Wdrażająca Programy Europejskie (I) • - Ministerstwo Zdrowia(II), • - Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (I, II), • - Nie ma IP II dla III i IV Priorytetu Instytucje Pośredniczące II(15) - Wojewódzkie Urzędy Pracy (13), - Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych, - Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej (w województwie Kujawsko – Pomorskim). Beneficjenci

6. PO KL – DELAGACJA ZADAŃ ZWIAZANYCH Z KONTROLĄ Główne zadania zlecone: • wybór projektów; • kwalifikowalność i rozliczanie wydatków; • kontrola projektów; • inne. 6

7. PO KL – DELAGACJA ZADAŃ SYSTEM ZARZĄDZANIA I KONTROLI W celu delegacji zadań opracowano m.in: • Porozumienia między IZ i IP oraz IP i IPII; • Procedury wewnętrzne (Instrukcje wykonawcze); • Roczne Plany Działań zatwierdzone przez KM • Roczne Plany Kontroli; • Poświadczenia i deklaracje wydatków; • System sprawozdawczości dotyczący: • zaawansowania merytorycznego i finansowego programu; • wykonanych kontroli; • informacji o nieprawidłowościach. 7

8. DELAGACJA ZADAŃ ZWIAZANYCH Z KONTROLĄ • System realizacji PO KL w tym m.in.: • Zasady Kontroli, • Zasady Finansowania, • Zasady raportowania o nieprawidłowościach, • Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków. 8

9. Kontrole IZ Corocznie przeprowadzenie kontroli: • wszystkich 21 instytucji na pierwszym poziomie zlecenia zadań (IP i niektóre IP II); • projektów własnych instytucji pośredniczących - średnio 25 projektów; • 21 Rocznych Planów Działania Pomocy Technicznej (RPD PT); • kontrole doraźne. 9

10. SYSTEM KONTROLI PO KL Instytucja ZarządzającaMinisterstwo Rozwoju Regionalnego Departament Zarządzania EFS kontrole projektów kontrole systemowe kontrole projektów kontrole systemowe kontrole projektów Beneficjenci Działanie 5.3 (3) • Ministerstwo Sprawiedliwości • Ministerstwo Gospodarki • Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury Instytucje Pośredniczące (19) • Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej- Ministerstwo Edukacji Narodowej - Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa • Wyższego • - Urzędy Marszałkowskie (12), - Wojewódzkie Urzędy Pracy (3) - Świętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego Instytucje Pośredniczące II w ramach Priorytetu V (3) - Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, - Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, - Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji kontrole systemowe Instytucje Pośredniczące II(19) - Wojewódzkie Urzędy Pracy (13), - Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych, - Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w województwie Kujawsko – Pomorskim - Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich - Władza Wdrażająca Programy Europejskie - Ministerstwo Zdrowia - Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości kontrole projektów kontrole projektów kontrole projektów Beneficjenci

11. KONTROLA IP W RAMACH PO KL Kontrola w ramach PO KL dotyczy sprawdzenia: • sposobu wykonywania zadań zleconych (jeśli dotyczy) - systemowa; • prawidłowości realizacji projektów; 11

12. KONTROLA SYSTEMOWA W RAMACH PO KL • obowiązek przeprowadzenia co roku, w latach 2007- 2015 przynajmniej jednej kontroli systemowej w każdej instytucji, której zlecono część swoich zadań Na kontrolę składa się: • kontrola dokumentacji dostępnej w siedzibie instytucji kontrolującej np. procedur wewnętrznych, przekazywanych sprawozdań i poświadczeń dotyczących płatności; • kontrola na miejscu w instytucji, której powierzono zadania. 12

13. KONTROLA PROJEKTU art. 13 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006: Celem kontroli jest weryfikacja, czy zadeklarowane wydatki zostały rzeczywiście poniesione, towary i usługi zostały dostarczone zgodnie z decyzją o dofinansowaniu, wnioski o płatność składane przez beneficjentów są prawidłowe oraz że operacja i wydatki są zgodne z zasadami wspólnotowymi i krajowymi 13

14. KONTROLA PROJEKTU/WIZYTA MONITORINGOWA • W ramach PO KL - obowiązek przeprowadzenia kontroli na miejscu przynajmniej 30 % projektów realizowanych w danym roku w ramach Działania, • Sprawdzenie faktycznego dostarczenia usługi – w miejscu realizacji np. szkolenia, stażu 14

15. STATYSTYKA KONTROLI W PO KL W 2009 roku: IP oraz IP II przeprowadziły: • 33 kontrole systemowe, w tym 25 planowychi 8 doraźnych; • 1257 kontroli projektów, w tym 1163 planowychi 94 doraźnych; • 59 kontroli realizacji RPD PT (wszystkie planowe); • 561 wizyt monitoringowych. 15

16. WYNIKI KONTROLI– NAJCZĘSTSZE STWIERDZONE UCHYBIENIA błędy w procedurze wyboru projektów, brak ścieżki audytu, niewłaściwie przeprowadzone zamówienia publiczne,brak przesłanej stosowania trybów niekonkurencyjnych, nieterminowe wykonywanie zadań, brak działań informacyjno promocyjnych, niekwalifikowalność beneficjentów ostatecznych, błędy w rozliczeniach finansowych (brak dokumentów potwierdzających kwalifikowalność wydatków) 16

17. PROCESY SYSTEMU ZARZĄDZANIA I KONTROLI PO KL Komisja Europejska (KE) Instytucja Certyfikująca (IC) Instytucja Audytowa (IA) Instytucja Zarządzająca Urzędy kontroli skarbowej Instytucje Pośredniczące Audyt KE Audyt IA Wnioski o płatność Raporty z kontroli systemowych Kontrole Raportowanie nieprawidłowości regularne kontrole PO KL Instytucje Pośredniczące II Beneficjenci dodatkowe kontrole/audyty PO KL

18. ZEWNĘTRZNE INSTYTUCJE UPRAWNIONE DO KONTROLI PO KL 18

19. ZEWNĘTRZNE INSTYTUCJE UPRAWNIONE DO KONTROLI PO KL średni czas przeprowadzenia kontroli przez instytucje zewnętrzne to 1-2 miesiące, termin na sporządzenie raportu z kontroli jest zwykle wyznaczany przez zespół kontrolujący i podawany do wiadomości jednostki Kontrolowanej na spotkaniu zamykającym kontrolę – w praktyce termin nawet do roku; czas na wdrożenie rekomendacji - w przypadku kontrolerów unijnych do 3 miesięcy - od otrzymania finalnej wersji raportu. 19

20. WYNIKI KONTROLI I AUDYTÓW – NAJCZĘSTSZE STWIERDZONE UCHYBIENIA Ministerstwo Rozwoju Regionalnego - 2014-09-26 • udzielanie zamówień publicznych - niezachowanie zasady konkurencyjności i przejrzystości tryb „z wolnej ręki” (usługi niepriorytetowe); • kwalifikowalność VAT; • zawyżone koszty zarządzania projektem; • personel projektu - zatrudnianie w ramach projektów finansowanych ramach PO KL na podstawie umów zlecenia pracowników IZ, IP, IP 2 – konflikt interesów oraz ryzyko podwójnego finansowania; • nieuzasadniony zakup sprzętu; • brak wartości dodanej projektów. 20

21. WNIOSKI rozbudowany system instytucjonalny PO KL wynikający z realizacji jednego wielkiego Programu, szeroki zakres działań kontrolnych na kilku poziomach, wysokie koszty kontroli, system podlega ciągłym modyfikacjom w związku z wynikami kontroli / audytów instytucji zewnętrznych: KE, NIK, IA, bardzo rozbudowane i sformalizowane procedury administracyjne w tym kontrolne, niestosowanie zasady zdrowego rozsądku, 21

22. WNIOSKI Na poziomie IP/IP2: • problemy z wykonaniem 30 % kontroli w ramach Działania, • kontrole bardzo szczegółowe i paradoksalnie formalistyczne, • brak przepisu „zakazującego wprost” – powoduje brak reakcji, • brak całościowej oceny systemu/zasadności realizowanego projektu podczas kontroli, • realizacja wielu kontroli w tym samym czasie w tej samej instytucji – blokada realizacji codziennych obowiązków. 22

23. Departament Zarządzania EFSul. Chałubińskiego 800-613 Warszawawww.mrr.gov.plwww.efs.gov.pl Dziękuję za uwagę 23