Minor Financieel advies en ondersteuning Verzekeringen, week 4 sociale verzekeringen

1. Minor Financieel advies en ondersteuningVerzekeringen, week 4sociale verzekeringen W.H. Korthouwer w.h.korthouwer@hva.nl

2. Sociale verzekeringen Volksverzekeringen (algemeen) o.a.: • AOW, Alg. Ouderdomswet • ANW. Alg. Nabestaandenwet • AWBZ • Zvw, Zorgverzekeringswet • AKW, Alg. Kinderbijslagwet Werknemersverzekeringen o.a.: • WW, Werkloosheidswet • WWB, Wet Werk en Bijstand • WULBZ, ZW, WAZO, loondoorbetalingsplicht, ziektewet, wet arbeid en zorg • WIA. Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen

3. Partnerbegrip Partnerbegrip (art. 5a AWR, per 1 jan.2011 in werking getreden) Als partner wordt aangemerkt • De echtgenoot • De ongehuwde meerderjarige persoon, samenlevingscontract, ingeschreven op hetzelfde woonadres in de GBA • Slechts één partner Mogelijk nadelig dus wanneer er geen notarieel samenlevingscontract is.

4. ANW De ANW voorziet in een uitkering bij overlijden aan (ex)partner (gehuwd of ongehuwd), en/of de kinderen. • Voor de invoering van de ANW in 1996 was er de AWW die een oorspronkelijk alleen uitkering kende voor de partner. Personen geboren voor 1 januari 1950 hebben hier nog recht op. • Uitkering aan nabestaanden met kind <18jr, personen geboren voor 1 jan. 1950 of voor >45% arbeidsongeschikt • Geen recht op uitkering bij het vervallen van een gezamenlijke huishouding • Hoogte van de uitkering max. 70% v.h. netto minimumloon • Inkomenstoets; loon voor 50% v.h. bruto minimumloon en over het meerdere een derde deel van dat meerdere (geen toets voor de (half)wezenuitkering. • Uitkering tot 65 jaar.

5. Halfwezen- of wezenuitkering Halfwezenuitkering: • Iedere persoon die één of meer thuiswonde kinderen van de overledene verzorgt • Uitkering 20% nettominimumloon • Uitkering tot het kind 18 jaar is Wezenuitkering: • Volle wees van wie beide ouders zijn overleden • Volle wezen jonger dan 16 jr hebben altijd recht op een uitkering • Wezen vanaf 16 jaar tot 18 jaar bij arbeidsongeschiktheid en tot 21 jaar bij studie

6. case overlijden van frank Frank en Marjon wonen samen en zijn getrouwd. Frank (46) valt op zijn werk van de steiger en komt te overlijden. Marjon (42) blijft achter met Gijs (12) en Myrthe (9). Marjon verdient parttime € 1.950 en Frank verdiende € 4.000 p/mnd.. Het bruto minimumloon bedraagt € 1.538,33 p/mnd. Gebruik de bijlage cijfers sociale verzekeringen 2012 van het IFK. • Bereken hoeveel de ANW uitkering voor Marjon bedraagt • Door een reorganisatie wordt Marjon ontslagen en ontvangt zij al 3 maanden een WW uitkering van € 1.250. Heeft zij recht op een ANW uitkering? Zo ja, bereken opnieuw de ANW uitkering. • Marjon ontvangt een prijs van € 1 mln. uit de Staatsloterij. Wat is hiervan het gevolg indien Marjon een ANW uitkering ontvangt?

7. Vervolg case • Marjon krijgt een nieuwe relatie met wie ze gaat samenwonen. Wat is hiervan het gevolg voor de uitkering? • Myrthe gaat op haar 17e voor haar studie op kamers wonen. Leg uit welk gevolg dat heeft voor de ANW uitkering. • Mario komt door een auto-ongeluk om het leven. Bereken de wezenuitkering.

8. Anw-hiaat Zie voorbeeld brochure NN collectieve ANW-Hiaat (pensioen)verzekering

9. Wet uitbreiding loondoorbetalingsverplichting bij ziekte (WULBZ) • De werkgever is wettelijk verplicht tot twee jaar minimaal 170% van het laatstverdiende salaris door te betalen aan een zieke werknemer. 100% in het 1e jaar en 70% in het 2e jaar • In bepaalde cao’s en arbeidscontracten bestaat een aanvulling tot 100% in het 2e jaar. • Wet Verbetering Poortwachter; de werkgever moet zich actief (en aantoonbaar) inspannen voor re-integratie. Indien niet mogelijk binnen het bedrijf, dan buiten het bedrijf. Traject verloopt via de aangesloten ARBO dienst. De werknemer moet meewerken aan de re-integratie, bijv. omscholing

10. Vervolg WULBZ Wie vallen niet onder de WULBZ? • personen zonder 'gewone' arbeidsovereenkomst, zoals thuiswerkers en stagiairs; • die bij een werkgever hebben gewerkt (en verzekerd waren) en daarna ziek werden; • met een (tijdelijk) contract, van wie de arbeidsovereenkomst eindigt tijdens ziekte (zoals uitzendkrachten). • Hoogte van de loondoorbetaling tot maximumdagloon € 192,44 per dag ofwel € 50.064 per jaar. • Minimumloongarantie tot 100% van het bruto minimumloon.

11. Ziektewet (ZW) Onder de ziektewet vallen: • Werknemers met een tijdelijk contract, die nog geen 104 weken ziek zijn als de arbeidsovereenkomst eindigt • Zieke werknemers, die werken op basis van oproep- of uitzendovereenkomst, nulurencontracten, flexibele arb.contractenetc, zodra de arbeidsovereenkomst eindigt • Zieke werknemers bij faillissement van de werkgever • Zieke werklozen, dus WW-gerechtigden die ziek worden, na 13 weken ziekte Bovenstaande groepen hebben volgens het BW geen recht op loondoorbetaling bij ziekte. In een aantal gevallen zowel sprake van loondoorbetaling vanuit werkgever en het recht op een ZW uitkering

12. Vervolg ZW In die gevallen mag de werkgever de ZW-uitkering op zijn loondoorbetaling in mindering brengen in de volgende situaties: • Arbeidsongeschiktheid (ao) als gevolg zwangerschap of bevalling (niet het reguliere zwangerschapsverlof) • Werknemers die ziek zijn wegens orgaandonatie • Ziekte in de eerste vijf jaren na het in dienst nemen van gedeeltelijk arbeidsgeschikten (werknemers met een gehele of gedeeltelijke ao uitkering) • Maximale duur 104 weken • Maximale bruto uitkering bedraagt 70% v.h. loon • Hoe ziek iemand is voor de ZW is afhankelijk van de vraag of de werknemer zijn eigen werk kan uitvoeren (criterium passende arbeid) • Bij inkomen onder het sociaal minimum bestaat recht op een toeslag op grond van de Toeslagenwet (TW)

13. wazoen wia in beeld

14. Rekenvoorbeeld bij ao

15. Werkloosheidswet (WW) • De WW geldt voor werknemers tot 65 jaar die rechtmatig in Nederland werken bij een in Nederland gevestigde werkgever. • Werkloos vanaf ten minste 5 arbeidsuren verlies per week of ten minste de helft bij een werkweek van minder dan 10 uur. Bepalend is het gemiddeld aantal werkuren in de voorafgaande 26 weken. • Niet verwijtbaar werkloos • Sollicitatieplicht • Jareneis ofwel 4 uit 5 eis. Minimaal 4 van de laatste 5 kalenderjaren vóór het ingaan van de WW een loon en/of werknemersuitkering hebben ontvangen • Referte-eis hetzelfde als bij de WIA; weken-eis 26-uit-36. • Indien wel voldaan aan jareneis maar niet de wekeneis, dan bestaat er geen recht op uitkering. De werkloze is dan aangewezen op de bijstand (WWB).

16. Vervolg ww Hoogte en duur WW uitkering: • Loongerelateerde (basis)uitkering 3 tot 38 mnd. 1e twee maanden 75% v.h. loon vanaf 2e maand max. 70% v.h. laatste verdiende maximumdagloon (gemiddelde per dag in één jaar) • Voor werknemers die naast de wekeneis ook voldoen aan de jareneis wordt het recht op de loongerelateerde uitkering verlengd met één maand voor ieder jaar arbeidsverleden Geen recht op een WW uitkering bij: • Detentie, vanaf 65 jaar, niet werkloos meer en bij overlijden • Werkloze wordt zelfstandig ondernemer (N.B. startende ondernemers worden vanaf een bepaald inkomen/winst gekort)

17. Oefening 1 ww Hans (52 jaar) is fulltime accountmanager bij een grote verzekeraar en wordt door een reorganisatie na 20 jaar vaste dienst ontslagen. Hij verdiende een basissalaris van € 65.000 en ontving gemiddeld € 35.000 aan (bonus)provisie in het laatste jaar. Zijn arbeidsverleden bedraagt 28 jaar. • Bereken de hoogte en duur van de WW uitkering in de 1e twee maanden en vanaf de 2e maand • Bereken zijn inkomensterugval

18. Oefening 2 ww Jan (30) werkt fulltime als assistent-chef in een supermarkt met een inkomen van € 30.000. Door de nieuwe functie indelingen vervalt zijn baan en wordt hij na 10 jaar arbeidsverleden ontslagen. • Bereken de hoogte en duur van de WW uitkering in de 1e twee maanden en vanaf de 2e maand • Bereken zijn inkomensterugval

19. Ontslagen en dan? Wanneer iemand wordt ontslagen krijgt de ex-werknemer vaak een ontslagvergoeding mee. Tenzij hij/zij ontslagen is o.b.v. gegronde redenen bij bijv. geweld, diefstal. Deze ontslagvergoeding is in feite een soort compensatie waarvoor de fiscus een stamrechtvrijstelling voor in het leven heeft geroepen. Met dit stamrecht kan dan een stamrechtuitkering via een BV (de zgn. stamrecht-BV), bank of een verzekeraar worden aangekocht. Daarover is dan belasting verschuldigd.

20. Week 5 zorg- en inkomensverzekeringen Hoe kunnen we ons adequaat verzekeren tegen de kosten van ziekte en arbeidsongeschiktheid? Huiswerk lezen (34 blz.): • H13.1 – 13.18 schade; zorgverzekeringen • H11.1 – 11.10 schade; WIA aanvullingsverzekeringen • H11.23 – 11.29 schade; arbeidsongeschiktheidsverzekeringen

21. Antwoorden case overlijden frank • Ze is geboren na 1 jan.1950 dus geen ANW nabestaandenuitkering. Ze ontvangt wel een halfwezenuitkering. Geen korting op de ANW halfwezenuitkering van € 253,77 excl toelagen. • Er is geen inkomenstoets op de ANW halfwezenuitkering, dus geen korting. Indien zij voor 1950 is geboren en een nabestaandenuitkering had gehad, dan geldt de inkomenstoets. • Geen gevolgen, er is geen vermogenstoets • Bij een gezamenlijke huishouding vervalt de ANW, tenzij deze ten behoeve van de verzorging van een hulpbehoevende is. • Geen gevolg voor de ANW uitkering zolang ze niet tot de huishouding van een ander behoort. Vanaf 18 jaar stopt de uitkering.

22. Vervolg antwoorden case • Zolang Myrthe studeert ontvangt zij de wezenuitkering tot 21 jaar van 44,8% van het netto minimumloon. Deze bedraagt € 774,42 p/mnd. incl. vak.geld en toeslag. • Hetzelfde geldt ook voor Gijs indien hij studeert.

23. Oefeningen ww Oefening 1 • De 1e twee maanden ontvangt hij (€ 50.064 x 75%)/12 = € 3.129 p/mnd. Hij heeft daarna recht op 26 maanden loongerelateerde uitkering van maximaal (€ 50.064 x 70%)/12 = € 2.920,40 p/mnd. • Inkomensterugval 1e twee maanden bedraagt € 5.204 p/mnd., daarna € 5.412,93 p/mnd. en uiteindelijkindien zonder werk een bijstandsuitkering Oefening 2 • 1e twee mnd. (€ 30.000 x 0,75)/12 = € 1.875 . Daarna 8 maanden lang recht op (€ 30.000 x 0,70)/12 = € 1.750 p/mnd. • Inkomensterugval 1e twee maanden € 625 per mnd., daarna € 750 p/mnd.

24. Verwervingscases sociale verzekeringen • A • A • A • B • A • B • C • A