LIFE+ Instrument Finansowy na rzecz ochrony przyrody w lasach

1. LIFE+Instrument Finansowy na rzecz ochrony przyrody w lasach Andrzej Muter Kierownik Wydziału ds. Funduszy UE NFOŚiGW

2. Schemat prezentacji • LIFE+ Informacje ogólne • Komponenty tematyczne LIFE+ • Współfinansowanie NFOŚiGW • LIFE+ Skąd czerpać informacje?

3. Początki programu LIFE Jednolity Akt Europejski (1986) + V Program Działań na Rzecz Środowiska (1993) LIFE I (1992-1995) 5 komponentów, dofinansowanie 30 – 100% LIFE II (1995-1999) Rozszerzenie UE, zwiększenie budżetu, 3 komponenty LIFE III (1999-2004) + 2 Rozszerzenie UE, zwiększenie budżetu LIFE + (2007-2013) Zwiększenie budżetu, zmiana komponentów • Łącznie ponad 3017 projektów

4. Okres wdrażania i budżet programu • Program wdrażany w latach 2007-2013 (ostatni nabór) • Projekty mogą być realizowane po 2013 r. • Coroczne nabory wniosków Alokacja nie wykorzystana w danym roku „przepada”. Nabór 2009 Polska wykorzystałaok.14 mln / 12 mln alokacji

5. Zasady współfinansowania Maksymalna stawka współfinansowania 50% kosztów kwalifikowalnych 60% k.k., 30 % – 50 % kosztów projektu przeznaczonych na konkretne działania ochronne skierowane jest na priorytetowe gatunki i siedliska. 75% k.k., > 50 % kosztów projektu przeznaczonych na konkretne działania ochronne skierowane jest na priorytetowe gatunki i siedliska. Lista gatunków ptaków priorytetowych dla LIFE+:http://ec.europa.eu/environment/nature/conservation/wildbirds/action_plans/index_en.htm Wypłaty dotacji: 70% (zaliczka) 30% (płatność końcowa) - < 24 miesiące , < 300 000 euro z KE 40% (zaliczka) / 40% (płatność pośrednia) / 20% (płatność końcowa) 40% (zaliczka) / 20% x 2 (płatności pośrednie) / 20% (płatność końcowa) > 48 miesiące , > 2 000 000 euro z KE

6. Miejsce LIFE+ w systemie instrumentów finansowych wspierających ochronę środowiska BADANIA NAUKOWE ZASTOSOWANIE WYNIKÓW BADAŃ W SZEROKIEJ SKALI 7 PR LIFE+ FS, EFRR EFR, EFRROW PROTOTYPOWE TECHNOLOGIE NARZĘDZIA METODY INNOWACJE DEMONSTRACJA PROMOCJA SPRAWDZONE TECHNOLOGIE NARZĘDZIA METODY

7. Ocena wniosków i wybór projektów Krajowy Punkt Kontaktowy (od IX 2008 NFOŚiGW) Wnioskodawca Komisja Europejska Ocena formalna Ocena merytoryczna decyzja o współfinansowaniu płatności, sprawozdawczość

8. Komponenty tematyczne LIFE+

9. Komponenty tematyczne • Komponent I - Przyroda i różnorodność biologiczna • ochrona gatunków lub siedlisk priorytetowych sieci Natura 2000 • projekty przyczyniające się do powstrzymania procesu • spadku różnorodności biologicznej • Komponent II - Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska • rozwój i wdrażanie nowych podejść, technologii, praktyk • w zarządzaniu środowiskiem • wdrażanie polityki ochrony środowiska UE • wzrost udziału społeczeństwa w zarządzaniu i ochronie środowiska Komponent III - Informacja i komunikacja • kampanie mające na celu zwiększenie świadomości społecznej w kwestiach związanych z ochroną środowiska • kampanie informacyjne, szkolenia ws. zapobiegania pożarom lasów

10. Rodzaje projektów LIFE+ Przyroda: najlepsze praktyki lub demonstracyjne; LIFE+ Różnorodność biologiczna: innowacyjne i/lub demonstracyjne; LIFE+ Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska: innowacyjne i/lub demonstracyjne; LIFE+ Informacja i komunikacja: ogólnokrajowe kampanie informacyjne podnoszące świadomość społeczną oraz inne działania komunikacji społecznej dotyczące ochrony przyrody i/lub środowiska.

11. LIFE+ Przyroda • Koncentruje się na inwestycjach długoterminowychna obszarach Natura 2000; • Co do zasady powtarzalne działania nie mogą być finansowane; • Co najmniej 25% budżetu musi być przeznaczone na konkretne działania w zakresie ochrony(wyjątek: inwentaryzacja i wyznaczanie morskich obszarów Natura 2000, wsparcie i dalszy rozwój obserwacji stanu ochrony naturalnych siedlisk i gatunków objętych dyrektywami „ptasią” i „siedliskową” – w rozumieniu art. 11 dyrektywy „siedliskowej”); • Niezbędne jest zapewnienie długoterminowego efektupodjętych działań; • Wynikiem projektu musi być zapewnienie ochrony zidentyfikowanych gatunków i/lub siedlisk oraz polepszenie ich stanu.

12. LIFE+ Różnorodność biologiczna • Koncentruje się na działaniach innowacyjnych lub demonstracyjnych w celu zwiększenia różnorodności biologicznej, bez względu na status Natura 2000; • Co do zasady powtarzalne działania nie mogą być finansowane; • Co najmniej 25% budżetu musi być przeznaczone na konkretne działania w zakresie ochrony[wyjątek: opracowanie i wdrożenie nowych wskaźników służących do monitorowania różnorodności biologicznej; opracowanie i wdrożenie metodyk oceny ryzyka związanego z wpływem na różnorodność biologiczną organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO)]; • Działania krótkoterminowe, których (pozytywne) wyniki należy szeroko rozpowszechniać wśród zainteresowanych grup; • Projekt musi zawierać fazę testowania, oceny i rozpowszechniania proponowanej metody; • Wynikiem projektu musi być musi być ocena i poznanie metody związanej z polepszeniem stanu różnorodnościbiologicznej.

13. Przyroda i Różnorodność biologiczna

14. Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska • wkład w rozwój i prezentację innowacyjnej polityki, technologii, metod i instrumentów; • wkład w konsolidację wiedzy na rzecz rozwoju, monitoringu i oceny polityki ustawodawstwa na rzecz środowiska; • wspieranie tworzenia i wdrażania technik monitorowania i oceny stanu środowiska oraz czynników presji i reakcji z nimi związanych; • wspieranie wdrażania wspólnotowej polityki na rzecz środowiska, szczególnie na szczeblu lokalnym i regionalnym; Zgłaszane projekty mogą dotyczyć jednego z kilkunastu obszarów tematycznych

15. Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska „Zmiany klimatu” „Woda” „Powietrze” „Gleby” „Środowisko miejskie” „Hałas” „ Chemikalia” „Środowisko i zdrowie” „Odpady i zasoby naturalne” „Lasy” „Innowacje” „Kierunki strategiczne”

16. Komponent II - Lasy Priorytetowe obszary działań: • gromadzenie, analiza i rozpowszechnianie informacji istotnych dla polityki dotyczących wzajemnego oddziaływania lasów i środowiska naturalnego; • podnoszenie efektywności monitorowania lasów, harmonizacja systemów gromadzenia danych oraz wzmacnianie synergii poprzez powiązanie mechanizmów monitorowania stworzonych na szczeblach: regionalnym, wspólnotowym światowym; • wzmacnianie synergii pomiędzy kwestiami dotyczącymi lasów a inicjatywami i prawodawstwem środowiskowym (np. strategia tematyczna w sprawie ochrony gleby, Natura 2000, itp.); • wdrażanie zrównoważonej gospodarki leśnej, w szczególności poprzez gromadzenie danych związanych z udoskonalonymi paneuropejskimi wskaźnikami trwałej i zrównoważonej gospodarki leśnej, przyjętymi w październiku 2002 w Wiedniu na spotkaniu ekspertów Konferencji Ministerialnej w sprawie Ochrony Lasów w Europie (MCPFE); • budowanie potencjału na poziomie krajowym oraz wspólnotowym w celu usprawnienia koordynacji i nadzoru w zakresie monitorowania lasów.

17. Komponent III - Informacja i komunikacja • Ogólnokrajowe kampanie informacyjne podnoszące świadomość społeczną oraz inne działania komunikacji społecznej dotyczące kwestii związanych z ochroną przyrody i/lub środowiska. • Specjalistyczne szkolenia dla służb ochrony przeciwpożarowej oraz kampanie na rzecz zwiększania świadomości społecznej dla ludności wiejskiej zagrożonej pożarami lasów.

18. Komponent III na rzecz lasów Kwalifikują się: • Kampanie na rzecz zwiększania świadomości społecznej dla ludności wiejskiej zagrożonej pożarami lasów. • Specjalistyczne szkolenia dla służb ochrony przeciwpożarowej nastawione na zwiększeniu zdolności przeciwdziałania pożarom lasów. Nie kwalifikują się: • Działania dotyczące działalności prewencyjnej na rzecz zapobiegania pożarom lasów objęte zakresem Instrumentu Finansowego Ochrony Ludności na lata 2007-2013. • Działania mające na celu zwiększenie skuteczności podczas interwencji w czasie pożaru lasu, usprawnienie łańcucha decyzyjnego lub odnoszących się do tematyki przygotowania społeczeństwa na wypadek zagrożenia spowodowanego pożarem lasu.

19. Sukcesy PGL Lasy Państwowe

20. Rola NFOŚiGW we wdrażaniu LIFE+ w Polsce

21. Funkcje informacyjne • Informowanie o terminach naboru, zasadach i miejscu składania wniosków o dofinansowanie z Instrumentu Finansowego LIFE+ (planowane ogłoszenie przez KE naboru – początek maja 2010 r.); • Prowadzenie strony internetowej • www.nfosigw.gov.pl/life • Aktualności • Formularz

22. Funkcje informacyjne • Organizowanie corocznych szkoleń dla potencjalnych Beneficjentów LIFE+ (Dzień Informacyjny LIFE+ 15.04.2010r.); • Przygotowanie artykułów do czasopism branżowych; • Publikowanie informacji prasowych; • Prezentacja Instrumentu Finansowego LIFE+ na konferencjach i szkoleniach tematycznych; • Opracowywanie i rozpowszechnianie materiałów informacyjnych, podręczników; • Organizacja warsztatów (czerwiec, • lipiec, sierpień).

23. Funkcje koordynacyjne • Bieżąca współpraca z potencjalnymi wnioskodawcami LIFE+, w tym konsultacje przy przygotowywaniu wniosków do LIFE+; • Przyjmowanie i ocena kompletności wniosków do LIFE+ (ocena formalna); • Przekazywanie wszystkich otrzymanych wniosków LIFE+ do Komisji Europejskiej w terminie określonym w ogłoszeniu KE o corocznym naborze wniosków.

24. Funkcje finansowe Program priorytetowy NFOŚiGW: Współfinansowanie LIFE+ • Program obejmujący wszystkie komponenty LIFE+; • Wzory wniosków zbliżone do wzorów obowiązujących w LIFE+; • Koszty kwalifikowane identyczne jak dla programu LIFE+; • Dofinansowanie NFOŚiGW: • do 45% kosztów kwalifikowanych (dla przedsięwzięć dofinansowywanych przez LIFE+ na poziomie 50%), • do 35% kosztów kwalifikowanych (dla przedsięwzięć dofinansowywanych przez LIFE+ na poziomie 60%); • do 20% kosztów kwalifikowanych (dla przedsięwzięć dofinansowywanych przez LIFE+ na poziomie 75%);

25. Harmonogram naboru 2010roku

26. Terminy składania wniosków 16 sierpnia 2010 rokug. 15.30 – Wnioski do LIFE+ i wnioski o dofinansowanie ze środków NFOŚiGW – termin dla wnioskodawców, którzy starają się o współfinansowanie projektu ze środków NFOŚiGW; 1 września 2010 rokug. 17.00 - Wnioski do LIFE+ - dla wnioskodawców, którzy nie starają się o współfinansowanie projektu ze środków NFOŚiGW;

27. Terminy warsztatów i dni konsultacyjnych Warsztaty pisania wniosków: • 23 czerwca 2010 r. • 28 lipca 2010 r. Dni konsultacyjne wypełnionych wniosków LIFE+: • 9 - 13 sierpnia 2010 r.

28. LIFE +Skąd czerpać informacje?

29. Skąd czerpać informacje? • http://ec.europa.eu/environment/life/index.htm • www.nfosigw.gov.pl/life • life@nfosigw.gov.pl (pytania) • tel. 0 (22) 459 03 96 (Barbara Maksimowska) 0 (22) 459 02 88 (Ewa Chodkiewicz) • adres: ul Konstruktorska 3A • 02 – 673 Warszawa

30. STRONA INTERNETOWA LIFE Skąd czerpać informacje?

31. Skąd czerpać informacje ? • Life FOCUS • zeszyty tematyczne • Life BEST PROJECTS • najlepsze projekty • Life COMPILATIONS • coroczne zestawienia projektów • Przewodniki dla wnioskodawców • dostępne w języku polskim !!! • (także: Zasady oceny wniosków LIFE+) 31

32. Departament Ochrony Przyrody Wydział ds. Projektów UE NFOŚiGW fax. (22) 459 01 93 life@nfosigw.gov.pl Krajowy Punkt Kontaktowy www.nfosigw.gov.pl Jesienna aleja kolo Swignajna http://www.sadyba.free.ngo.pl/aleje.html 32