MAATZORG IN DE THUISLOZENZORG Tine Van Regenmortel

1. MAATZORG IN DE THUISLOZENZORGTine Van Regenmortel

2. Inleiding: • Maatzorg = een methodiek voor begeleiden van kansarmen • Waarom term ‘maatzorg’? • Het aanbieden van een zorg op maat = rode draad voor een kwalitatief hulp- of dienstverlening • Artikel • Aandacht relatie organisatie <-> gebruiker • Maatzorg: focus op kwaliteitsproces, niet kwaliteitsproduct

3. Methodiek Maatzorg: Visie • Aspecten: • de onderkenning van een belangrijke structurele dimensie bij kansarmoede • het multicomplexe karakter van armoede • de nood aan aandacht voor de subjectieve en culturele kenmerken van kansarmen • de erkenning van een grote heterogeniteit onder kansarmen • de noodzaak van het belichten van de positieve krachten en de dynamiek van kansarmen • …

4. Theoretisch kader • verbintenisproblematiek CENTRAAL KENMERK bij kansarmen • verbintenis = gestoord op diverse vlakken (met zichzelf, anderen, de maatschappij, toekomst) • oplossing? => centraal = creëren van een besef van invloed (TOLKFUNCTIE) • Thuislozen = personen zonder wezenlijke verbindingen • ‘ontankering’ = proces van verlies van contacten, steunpunten etc. • OPLOSSING? ‘herankering’ = creëren van positieve bindingen, een geloof in eigen mogelijkheden etc. KORTOM: streven naar kwaliteit is streven naar een zorg op maat en specifiek voor de thuislozenzorg betekent dit ‘een proces van herankeren’.

5. Praktijkvertaling • 5 basisprincipes: • POSITIEVE HULPVERLENING • Een klimaat waarbij hulpvragen gerespecteerd worden • Vertrouwensrelatie • Hulpvrager centraal • INTEGRALE HULPVERLENING • ‘brede bril’ voor ogen • aandacht voor verschillende levensdomeinen; voor denken; voor voelen en gedrag; voor verschillende contexten; …

6. 3. HET PARTICIPATIEPRINCIPE • visie dat ieder persoon = probleemoplossend wezen dat zelf keuzes maakt (verantwoordelijkheid) 4. GESTRUCUTEERDE HULPVERLENING • planmatig werken (maatplan) • exploratie van problemen • de mogelijkheden van de hulpvrager op verschillende levensdomeinen 5. GECOÖRDINEERDE HULPVERLENING • = de uitbouw van een casegebonden overleg, een overleg op maat van de hulpverlener

7. ONDERZOEK ‘MAATZORG IN DE THUISLOZENZORG’ (DEMEYER, PRINCEN & VAN REGENMORTEL, 1997) Maatzorg toetssteen voor kwaliteit in de thuislozenzorg • Vragen: • In hoeverre onderschrijven de Vlaamse onthaalcentra het maatzorgconcept? • In welke mate wordt maatzorg toegepast? • Knelpunten? Naast de stem van de hulpverleners komt ook de stem van de thuislozen aan bod !

8. Maatzorgpraktijk in de onthaalcentra ! Sterke focus op pos. hulpverlening, andere worden minder gerealiseerd ! • POSITIEVE HULPVERLENING • warmte, rust en veiligheid bieden • tijdelijk huis aanbieden • zorgen voor een luisterend oor • INTEGRALE HULPVERLENING • begeleiding sterk gericht op individu • oog hebben voor structurele aspecten • HET PARTICIPATIEPRINCIPE • deelname aan verschillende huishoudelijke taken • GESTRUCTUREERDE HULPVERLENING • onderzoek => weinig exploratie van problemen • GECOÖRDINEERDE HULPVERLENING • = belangrijk voor de continuïteit in de hulpverlening

9. Knelpunten voor een zorg op maat aan thuislozen • Te weinig expliciete aandacht voor deskundigheidsbevordering en kwaliteitsbewaking • Problemen met erkenning en subsidiëring van de sector • De diversiteit van de doelgroep • Het toenemende complexe karakter van hun problematiek met steeds weer nieuwe noden • Gebrekkige continuïteit

10. Besluit onderzoek : De sterkte en uniciteit van thuislozenzorg = aanbieden van warm en veilig ankerpunt.Vanuit deze basis kunnen nog meer impulsen gegeven worden om nieuwe wegen te leren zien en durven inslaan en van waaruit een opstap naar de samenleving mogelijk wordt. • Er is een grote dynamiek binnen de thuislozenzorg om het aanbod steeds weer aan te passen aan de nieuwe noden van de hulpvragers !