E N D
1. Trkiyede Yolsuzlugun nlenmesi Iin Etik (TYEC) YEREL DZEYDE PLANLAMA ETIGI
2. Proje ierigi 1- Basin ve literatr incelemesi
2- Planlama ve etikle ilgili sorunlarin yasal erevesi
3- Planlama pratigi (plan kademelenmesi, arazi ve arsa dzenleme sreleri, yetkili kurumlar, denetim mekanizmalari, hizli kentlesme-gecekondulasma, yozlasma)
4- Arastirma (yntem, uygulama, sonular)
5- neriler
3. Ama ve hedefler Ama:
Trkiyede yerel ynetimlerdeki etik problemlerin kaynaklarini ortaya koymak; bu erevede yasal, kurumsal ve uygulamaya ynelik zm nerileri gelistirmek.
Hedefler:
- Planlamaya mdahil olan aktrler, planlama srecindeki ekonomik, sosyal ve politik baskilar ve etik baglamda etkilerinin incelenmesi.
- Trkiyede planlamanin kurumsal ve yasal yapisindan kaynakli etik sorunlarin tespiti.
- Yerel dzeyde planlamayla baglantili olan evre ve koruma sorunlarinin tespiti.
- Yerel kamu grevlilerinin daha gelismis etik uygulamalara sahip olmasi ve planlamaya mdahil olan birey ve kurumlarin gelismis bir sosyal sorumluluga sahip olmasi iin neriler gelistirilmesi
4. Planlamada etik neden nemlidir? ncelikle planlama gnlk hayatimizi etkileyen uygulamalari ierdigi iin nemlidir.
Ikincisi, etik degerler plancilarin kimliklerini, tercihlerini ve kamu grevlileri olarak ykmllk ve uygulamalarini olusturan hususlar oldugu iin nemlidir.
ncs, kurumsal uygulamalar uygulayicilarin kendi rolleri ve amalari hakkindaki grsleri sekillendirdigi iin nemlidir.
Drdncs, etik sylemler planlama kurumlarinin ilkelerini belirlemeyi sagladigi iin nemlidir.
(Campbell, Marschall, 1998, 2001);(Ploger, 2004)
5. Planlamada etik neden nemlidir? Bazi planlama alismalarinin planlamanin son derece etik bir konu oldugunu ve plancilarin uygulamaya ve zmlerin seimine iliskin etik ikilemlerle mcadele ettiklerini kabul etmelerine ragmen (Hendler, 1995; Mandelbaum ve digerleri 1996), planlama alismalari deger ve referans erevesi olarak neyin etik oldugu konusunda deneysel ve kavramsal arastirmalardan yoksundur.
6. Planlamada etik neden nemlidir? Iyi yasam-yasanabilir bir kent
Kentsel sorumluluk,
tekilesme ve yabancilasma
Esitlik ve adalet
konularinin hepsi plancilarin gndelik olarak karsilastiklari ve uygulamadaki sonulari itibariyle etik sorun teskil edebilecek hususlardir. Plancilar ve politikacilar etik bir nyargiyla karsilasir karsilasmaz, derhal o etik nyargiyi ya da yaygin kaniyi, bir atisma kaynagi olarak tecrbe ederler.
Politikacilar ve plancilar ortak ikarlardan veya gerekli zmlerden bahsetmeye alistiklarinda ok daha fazla sikinti yasarlar.
(Ploger, 2004: 49-50).
7. Yerel ynetimlerde imar ve planlama etigi temel konular
8. Planlama ve imar etigi temel problemler (Literatr) Kentsel rant arpik kentlesmeye yol aar. arpik kentlesme esitsizlige neden olur ve kamu yararina aykiridir. (Tekeli 1991)
ikar gruplari, kisiler veya siyasetiler yerel ynetimler ve meclisler zerinde baski uygularlar. Bu baskilar sonucu plancilar planlama srecinin etkisiz ve nemsiz aktrleri haline gelir. (Keles, 1993)
Plan degisikliklerinden halk ancak uygulama asamasinda haberdar olmaktadir. Bu durum itiraz ve halkin katimi iin ge kalinmis bir sretir. (ukurayir, 2007)
Trkiyede yapilasmaya dair hukuki ereve koruma kaygilarini ana amalari arasinda barindirmaz. Bu nedenle, belediyeler koruma sorunlarina ciddi olarak egilmezler (Ekinci, 2007).
9. Trk imar ve planlama sisteminde etik amazlar Trk planlama sisteminde denetim mekanizmalari ve planlama aktrlerinin eylemleri birbirinden byk lde kopuk/ayriktir.
Kisisel ikarlar yerel ynetimler ve plan kararlari zerinde baski yaratirlar.
Trkiyede belediyeler kentsel gelismeyi ynlendirmek iin plan tadilatlari yogun bir biimde kullanirlar.
Belediye meclislerinin gndem konularinin %75i imar konularindadir.
zellikle hizli sehirlesmenin gzlendigi byksehir belediyelerinde plan tadilatlari basta olmak zere siklikla verilen planlama kararlariyla nemli deger artisi, rant ve krlar elde edilmektedir.
10. Planlama Etiginde Sorunlarin Temel Kaynaklari Ekonomik
Sosyal/Toplumsal
Siyasal
Yasal- kurumsal
Planlama anlayisi ve sistemi
Fiziksel ve Mekansal
11. Ekonomik nedenler Gecekondulasma
Kaak yapilasma
Plancilarin ekonomik kosullari
Rant
Halk katilimi (agirlikli toplumsal ve siyasal)
Arsa speklasyonu
12. Sosyal/toplumsal nedenler Ikili ahlak anlayisi
Kse dnmecilik
Toplumdaki genel ahlaki zaafiyet
Rant ve imar haklarinda doyumsuzluk
Belediye meclis ve yelerinin yapisi ve profili
Egitim ve zayif etik algisi (egitim sisteminin etik algi-kaygi olusturamamasi)
Imar affi beklentisi
Kentlilesememe (ayni zamanda siyasal ve ekonomik)
Ayrimcilik (hemsehricilik, cinsiyet)
Kentsel arazinin yatirim araci olarak grlmesi
13. Siyasal nedenler Rant
Belediye meclis ve yelerinin yapisi ve profili (Rant beklentisi nedeniyle meclis ve imar komsiyonu yesi olma)
Populizm ve oy kaygisi
Belediyelerin kurumsal yapisi (gl baskan modeli)
Katilim ve denetim mekanizmalarinin zayifligi
Plancilarin zerindeki siyasi baskilar
Plancilarin siyasi tercihleri
14. Yasal- kurumsal nedenler Mevzuat karmasikligi ve aikligi
Gecekondu ve Imar affi yasalari
ok fazla kurumun yetkili olmasi
Karmasik ve asiri brokratik islemler (r: ruhsat alma sreci)
Yasal yaptirim zayifligi-cezai meyyidelerin uygulanamamasi
Bilgilendirme olmamasi
Koruma kurullarinin isleyisi
Mellif grs
Planlamada grup sisteminin olmasi (oligopol yaratiyor)
Yap-satilik
Bilirkisilik mekanizmasi
Kk belediyelerde uzman teknik elemanin olmamasi
Sehir Plancilari Odalarinin planlari sadece teknik aidan denetlemesi
Sehir Plancilari Odalarinin toplumsal baski grubuna dnsmesi
15. Planlama anlayisi ve sisteminden kaynakli nedenler-1 st lek planlarin olmamasi
Planlarin mevcut yapilasmayi mesrulastirma araci olarak kullanilmasi
Uzun vadeli ve esnek olmayisi
Imar planlarinda parsel temelli anlayis
Denetim mekanizmalarinin brokratiklesmesi
Plan tadilatlari
16. Planlama anlayisi ve sisteminden kaynakli nedenler-2 Halk katilimi sreleri
Kamu yarari kavraminin net olmamasi
Sehircilik ilke ve esaslarinin net olmamasi
Tarihi ve kltrel mirasin, evresel degerlerin, tarim topraklarinin dikkate alinmamasi
Bilirkisilik mekanizmasi
17. Fiziksel-mekansal nedenler Sit alanlari
Pek ok kentin gelisme alanlarinin kisitli olmasi (tarim alanlari, ormanlar, meralar, su kaynaklari, afet riski)
Kentlerde yeni cazibe merkezleri yaratilamamasi
Kentsel donatilarin dagiliminda ve yerlestirilmesinde kriterlerin olmamasi
18. Etik sorunlarin grnts Tarihi ve kltrel mirasin, evresel degerlerin, tarim topraklarinin korunamamasi
Arazi mafyalari
arpik kentlesme
Kentsel donatilarda eksiklik (yesil alanlar vs.)
Bosluksuz ve yag lekesi seklinde byme
Gecekondulasma ve kaak yapilasma
Yolsuzluk
ok sayida plan tadilati
Belediye meclislerinin esnaflasmasi ve profili
19. Arastirmada odaklanilan konular arpik kentlesme
Gecekondulasma
Kaak yapilasma
Hizli kentlesme
Belediye meclisleri-kentsel ikar gruplari
Plan tadilatlari
Halk katilimi sreleri
Kentsel koruma
Mevzuat sorunlari
Planlama hiyerarsisi
Rant
20. Kavramsal Model
21. Yerel ynetimlerde imar ve planlama etigi ilkeleri ile ilgili temel kavramlar Kamu Yarari: Planlarin kamu yararina aykiri olmasi
Esitlik/Tarafsizlik: Kentsel baski gruplarinin ikarlari dogrultusunda plan tadilatlari yapilmasi
Hesap verebilirlik: Seilmislerin uygulamalar konusunda hesap verebilirliklerinin zayif olmasi
Seffaflik: Planlarin ve kentsel gelismeyi ynlendiren kararlar ve uygulamalarla ilgili bilgilendirmenin zayif olmasi
Katilim: Planlama srecinde halk katilimin zayif olmasi
22. Trkiyede Planlama ve Etikle Ilgili Sorunlarin Yasal erevesi Yerel ynetimlerle ilgili kanunlar
Byksehir Belediyeleri Kanunu(Kanun No: 5216)
Belediyeler Kanunu (Kanun No: 5393)
Il zel Idaresi Kanunu (Kanun No: 5302)
Kentsel gelisme ve arazi kullanimiyla ilgili kanunlar
Imar Kanunu (Kanun No: 3194)
Yipranan Tarihi ve Kltrel Tasinmaz Varliklarin Yenilerek Korunmasi ve Yasatilarak Kullanilmasi Hakkinda Kanun (Kanun No: 5366)
Toplu Konut Kanunu (Kanun No: 2985) ve Toplu Konut Idaresinin Yetki ve Sorumluluklarinda Degisiklik (Kanun No: 5162)
Turizm Tesvik Kanunu (Kanun No: 2634 & 4957)
Gecekondu Kanunu (Kanun No: 775) Imar Affi Kanunlari (Kanun No: 2805, 2981, 3290, 3366)
Tarim Reformu Kanunu (Kanun No: 3083) ve Tarim Arazilerinin Korunmasi ve Kullanilmasina Dair Ynetmelik
23. Planlama sistemi-hiyerarsisi-yetkili kurumlar
24. Basinda imar ve planlama etigiyle ilgili bazi haberler
25. Hrriyet, 3 Eyll 2008: -AKP'de ikinci Disli vakasi Gaziantep Byksehir Belediye Baskani AKP'li Asim Gzelbey'in, henz Belediye Meclisi'nde grslmeden 2 gn nce protokol imzalayip isadami Eyyp Gymen'in arazisini 'ticaret alani' ilan ettirdigi imar plani degisikligine, nce Idare Mahkemesi ardindan Danistay dur' dedi.
... Imar Yasasi'nin 18'inci maddesinde yer alan Dzenleme Ortaklik Payi (DOP) ile arsanin % 40'ini alabilecek durumda olan Belediye, bu yolu tercih etmeyip, zel bir uygulama yapti. Byksehir Belediye Baskani AKP'li Asim Gzelbey, kentte demir ve insaat malzemesi ticareti yapan Eyyp Gymen ile grsmeler sonunda 12 Eyll 2006'da bir protokol imzaladi. Protokolde, 1/5000'lik nazim imar plani degisikligine gidilecegi, bu degisiklik gereklestiginde de arsa sahibinin 2419.82 metrekarelik alani yol iin Byksehir Belediyesi'ne bedelsiz olarak devredecegi, karsiliginda da ticari ve temel egitim alani olarak ayrilan arsanin kendisinde kalacagi hkm yer aldi. Protokoln imzalanmasindan 2 gn sonra Belediye Meclisi'nde protokole harfiyen uyan imar plani degisikligi kararlastirildi.
26. HABERTURK: 15.10.2008-AKP artik AK Parti degil, YE Parti'dir CHP Grup Baskanvekili Kemal Kilidaroglu, Silivri'de, rsvet karsiligi imar degisikligi yapildigi konusundaki iddiayla ilgili yeni bir belge aikladi.
Kilidaroglu, TBMM'de dzenledigi basin toplantisinda gazetecilere, rsvet karsiligi Silivri'deki bir arsanin imara ailmasi iin AK Parti Sakarya Milletvekili Saban Disli ile bir belge imzaladigi iddia edilen Mehmet Karasu'nun, Silivri Belediye Baskan Yardimcisi Namik ndes'e 80 bin YTL gnderdigine iliskin banka dekontu dagitti.
27. Radikal, 02/08/2008: -Yolsuzluk haberleriyle gndeme gelen Akfirat Belediye Baskani Hilmi Yildiz grevden alindi AKPli Hilmi Yildiz, orman arazisini imara amak ve buradan kendisi ve evresine arazi ranti saglamak, kamu arazilerini yakinlarina peskes ekmek, evrakta sahtecilik yaparak ihale dzenlemek gibi iddialarla gndeme gelmisti.
28. Zaman, 15 Ekim 2008 -Kadiky Belediyesi'nde yolsuzluk! ankaya Belediyesi'ndeki rsvet itirafinin ardindan Kadiky de CHP'nin basini agritacak Sayistay, Kadiky Belediyesi'nde yaptigi incelemede bir dizi 'usulszlk ve hukuk disilik' tespit etti.
Hazirlanan rapora gre belediye isgal ettigi arazilerden elde ettigi geliri kendi bnyesinde kurdugu vakif ve sirketlere aktardi. Belediyeye ait gayrimenkullerden gelen gelirler de dogrudan sirket hesaplarina geirildi. Hazine'ye denmeyen stopaj paralariyla sirketlerin ikardigi gazete ve dergilere bina tahsis edildi, personel grevlendirildi. Raporda belediyenin bu yolla devleti milyonlarca YTL zarara ugrattigi belirtiliyor.
29. CNNTURK, 07.08.2006:-Bakanlik Bodrum'un imar yetkisini aldi
Kltr ve Turizm Bakani Atilla Ko, Bodrum'un imar yetkisinin bakanlika geri alindigini aikladi. Bakan Ko, "simdilik sadece Bodrum'u aldik. Tmn alirsak Ankara'ya da pislik bulasir" dedi.
30. Alan arastirmasi Trkiyede 8i byksehir belediyesi, 6si il merkezi belediye ve 29u ile veya belde belediyesi olmak zere toplam 43 yerlesimde planlama aktrleri ile yapilan anket, mlakat ve derinlemesine mlakat sonulari
31. Anket ve mlakat yapilan aktrler Anket ve mlakatlar karar verme srecinde etkili biimde rol oynayan bes farkli gruba uygulanmistir.
1) Yerel ynetimlerde alisan plancilar ile zellikle kk belediyelerde- planlamada idari ve teknik sorumluluk alan mimar, harita mhendisi gibi diger uzmanlar,
2) Serbest alisan plancilar,
3) Belediyelerini de kapsayacak sekilde, belediye baskanlari, baskan yardimcilari, belediye meclisi yeleri, baskan danismanlari, mdrler gibi yerel ynetimlerde alisan siyasiler ve yari siyasiler,
4) niversitelerin sehir ve blge planlama blmlerinde ve nadiren kamu ynetimi blmlerinde alisan kentlesme kkenli akademisyenler,
5) Yerel ynetimlere mal ve hizmet sunan mteahhitler
32. Anketlerin rneklemi Planlama srecindeki etik sorunlar nelerdir?
Etik sorunlarin kaynaklari nelerdir?
Etik sorunlari azaltacak mekanizmalar/nlemler nelerdir?
Planlama yapan yerel ynetim birimleri etik sorunlari azaltma konusunda neler yapmaktadir ve yapabilir?
Yerel ynetimlerde alisan plancilarin alisma kosullari, zellikle etikle ilgili sorunlar aisindan, nasildir?
Plancilar zerinde hangi gruplar baski yapmaktadir?
Alan arastirmasinda kullanilan anket, mlakat, derinlemesine mlakat ve gzlem yollariyla ayrimcilik, halk katilimi, kentsel alanlarda kltrel ve evresel degerlerin korunmasi, bilirkisilik mekanizmasi, sehir ve blge planlama blmlerinde etik konular, ikili ahlak anlayisi, kamu yarari kavrami gibi yerel ynetimler ve planlamayi ilgilendiren diger etik konular da analiz edilmistir.
33. Verilerin degerlendirme kriterleri (apraz sorgulama)
Belediye trne gre
Planlama aktrlerine gre
Mesleklere gre
Mesleki tecrbeye gre
Byksehir
Il
Ile-belde
Kamuda alisan plancilar
Serbest alisan plancilar
Siyasiler
Akademisyenler
Mteahhitler
Plancilar
Mimar ve mhendisler
Teknisyenler
Diger
0-9 yil
10-19 yil
20 + yil
34. Anket ve mlakat yapilan belediyeler
35. Bulgular ve IstatistiklerEtik sorunlarin kaynaklari
36. Bulgular ve IstatistiklerYerel Ynetimlerin Plan Degisikliklerinde Gzetilen Hususlar
37. Bulgular ve IstatistiklerEtik aidan planlama ve ynetim konularindaki tavir ve dsnceler
38. Bulgular ve IstatistiklerEtik aidan planlama ve ynetim konularindaki tavir ve dsnceler Katilimcilarin,
%50si yerel ynetimlerin plan kararlarinda yoksullar ve mlkszler gibi toplumun sosyo-ekonomik olarak zayif kesimlerinin refah dzeylerini artirma konusunda alismalarini yetersiz bulmaktadir.
%49u yerel ynetimlerin planlama karralari hakkinda kamuoyunu biligiendirmelerini yetersiz bulmaktadir.
%53,5i koruma kurullarinin yetkilerinin yerel ynetimlere devredilemsinin etik sorunlar yaratacagini dsnmekte ve karsi ikmaktadir.
%57si plan degisikliklerinde nceki plan mellifinin uygun grsnn alinmasi gerektigini dsnmektedirler.
39. Bulgular ve IstatistiklerEtik aidan planlama ve ynetim konularindaki tavir ve dsnceler Katilimcilarin
%37,7si yerel ynetimlerde hemsehricilik ve cinsiyet ayrimciligi yapildigini dsnmektedirler.
%45,3 planlama konusunda ok fazla yetkili kurumun olmasinin etiks sorunlara yola atigini dsnmektedirler.
Sadece %29,8i yerel ynetimlerin yaptigi planlarin ve plan tadilatlarinin halkin yararina oldugunu dsnmektedirler.
%44,2si yerel ynetimlerin plan karralarinin bireysel ikarlara hizmet ettigini dsnmektedirler
40. Bulgular ve IstatistiklerEtik aidan planlama ve ynetim konularindaki tavir ve dsnceler Katilimcilarin,
Sadece %35,5i mteahhitlerin plan kararlarinda etkili oldugunu dsnmektedirler.
Sadece %36,3 plan kararlarinda siyasi ikarlarin etkili olmadigini dsnmektedirler.
%61,5i is (planlama) bitiminde hediye (iek ve ikolata gibi) almakta etik sorun oldugunu dsnmektedirler
%78,1i is (planlama) sirasinda hediye (iek ve ikolata gibi) almakta etik sorun oldugunu dsnmektedirler
41. Planlama aktrlerine sorulan ek sorular Akademisyenler:
Etik konusunda lisans dzeyinde derslerin artirilmasi gerekmektedir (ortalama: 4,24)
Mteahhitler:
Yerel ynetimlerde yapilasmalarin TOKI ve KIPTAS gibi kuruluslarca yklenilmesi haksiz rekabete yol amaktadir (ortalama: 4,20),
Siyasi iliskilerin yerel ynetimlerde ihale kazanmak iin nemlidir (ortalama: 3,9)
Ihaleleri kazanmak iin yerel ynetimlerin ekstra taleplerini yerine getirmek zorunda kalmaktadirlar (ortalama: 3,76)
42. Planlama aktrlerine sorulan ek sorular Seilmisler:
Imar komisyonu yelerinin mesleki olarak yetersiz olmalari etik sorunlar yaratmaktadir(ortalama: 3,89),
Planlamada yetkili merkezi kamu kurumlarinin (koruma kurullari gibi) etik disi sekilde agir hareket etmektedirler (ortalama: 3,69) dsncelerinin hakim oldugu belirlenmistir.
Yerel ynetim-niversite isbirliginin etik sorunlari azaltacaktir.
43. Belediyelerdeki imar plan tadilatlari ve kaak yapilasmalar hk. Tespitler-1 Incelenen belediyelerde ortalama olarak 1 yilda (2008 yili itibariyle)
Byksehir belediyelerinde ort. 350-400
Il belediyelerinde ort 75-100
Ile ve belde belediyelerinde 25-50 plan tadilati yapildigi tespit edilmistir.
Bazi belediyelerde yeni bir plan onaylandiktan 1 hafta sonra plan tadilati alismalarina baslandigi grlmstr. Merkezi ve yerel ynetim arasinda uyumszulugun oldugu kentlerde bu durum daha yogun yasanmaktadir.
44. Belediyelerdeki imar plan tadilatlari ve kaak yapilasmalar hk. Tespitler-2 Koruma amali imar plani henz onaylanan Fatih Belediyesinde hi plan tadilati yapilmadigi ancak kaak yapilasmanin yogun olarak yasandigi gzlemlenmistir.
Plan tadilatlarinin aksine kaak yapilarin yikimi yapilmadigi, buna gereke olarak da yikim ihalesine herhangi bir sirketin katilmadigi gsterilmektedir.
TCKnundaki kaak yapilasmalar hakkindaki son dzenlemelerin kismen kaak yapilasmayi azalttigi ancak seim ncesinde yeniden artis yasandigi tespit edilmistir
45. alismanin nerileri Imar mevzuatinda kamu yarari ve sehircilik ilke ve esaslarikavramlari aikliga kavusturulmalidir.
Yasalarla plan tadilatlarinin sayisinda sinirlandirmalar getirilmelidir.
Belediye ve Byksehir Belediyesi Yasalari ile yerel ynetimlere verilen sermaye sirketleri kurabilme ve karsiliksiz bagis kabul etme yetkisi kaldirilmalidir.
Imar mevzuatinda srdrlebilirlik, sosyal esitlik ve evre etigi konusunda hkm ve dzenlemeler eklenmelidir.
Plan tadilatlarinda nceki plan mellifinin grsnn alinmasi ile ilgili yasal hkm, gerekli dzenlemeler yapilarak yeniden yrrlge koyulmalidir.
Plan degisiklikleri yapimina iliskin ynetmelikte yer alan ayni blge ve esdeger alan kavramlari konusunda niteliksel ve niceliksel sinirlandirmalara getirilmeldir.
46. alismanin nerileri Speklatif ve kamu yararina aykiri uygulamalara yol aan Turizm Tesvik Kanunu, Gecekondu Kanunu, Imar Affi Kanunu, Yipranan Tarihi ve Kltrel Tasinmaz Varliklarin Yenilerek Korunmasi ve Yasatilarak Kullanilmasi Hakkinda Kanun, Toplu Konut Kanunu, Tarim Alanlarinin Korunmasi ve Kullanilmasina Dair Ynetmelikte yer alan hkmlerin kaldirilmalidir.
Imar ve evre etigine aykiri uygulamalari nleyici yasal yaptirimlarin glendirilmesi, uygulanmamasi yerel yneticilere ciddi cezai meyyideler getirilmelidir. (zellikle Imar Kanununun 32. ve 42. madde uygulamalari hk.)
Arazi zerinden elde edilen rantin kamuya dnmesi iin yasal dzenlemelere gidilmelidir. (vergilendirme gibi)
47. alismanin nerileri Planlama konusundaki yasal mevzuat ve yetkili kurum karmasikliginin giderilmeli, kurumlar arasinda etkili bir iletisim ve esgdm mekanizmasi olusturulmalidir.
Planlarin etik ilkeler uygunlugunu denetleyecek etkili bir denetim mekanizmasi kurulmalidir. (Ingiliz planlama sisteminde oldugu gibi izleme komiteleri kurarak yerel ynetimlerin yaptiklari plan degisikliklerini denetleyecek, planlama konusunda seffafligi artiracak mekanizmalarin olusturulabilir)
Yerel dzeydeki planlari onaylayan merci olan belediye meclislerinin yapisi revize edilmelidir. (Halkin her kesimin temsiline imkan verecek dzenlemeler yapilmalidir)
Planlarda kamu yarari, esitlik, seffaflik gibi etik ilkelerin saglanmasi iin halk katilimini artirici mekanizmalar gelistirilmelidir.
48. alismanin nerileri Belediyelerin web sitelerinde her lekteki imar planlarinin yayimlanmasi, yapilacak plan degisikliklerinin ve belediye meclisi gndemlerinin nceden mutlaka duyurulmalidir.
Plan onamalarinda sadece belediye meclisi yelerinin degil, bu konuda uzman olan plancilar, sivil toplum kuruluslari, meslek odalari da yetkili kilinmalidir
Medyaya yansiyan yolsuzluk haberleri Basbakanlik Kamu Grevlileri Etik Kurulunca ihbar olarak degerlendirilip sorusturulmalidir
Her yerel seimlerde gndeme gelen kamuoyundaki imar affi beklentileri nlenmeli, imar affi ile ilgili vaadlerde bulunan yerel yneticiler cezalandirilmalidir.
49. alismanin nerileri Etik sorunlari hafifletme yolunda olusturulacak veya glendirilecek mekanizmalar/aralar sadece planlamanin arazi degerleri zerindeki etkilerine degil, ayni zamanda kaak yapilasmanin kontrol, gelisme planlari yapimi, gayrimenkul yatirimcilari/mteahhitler ile seilmisler arasindaki iliskilere odaklanmalidir.
Planlama srecindeki etik sorunlari hafifletmek iin ayrica hemsehri ve vatandaslar ile yerel kamu grevlileri ve seilmisler arasindaki iliskiler de gzardi edilmemelidir.
Stratejik planlarda oldugu gibi kent btnne iliskin imar planlarinin hazirlanmasi srecine mutlaka niversiteler de dahil edilmelidir.
50. alismanin nerileri Saglikli ve islevsel veri tabanlari olusturulmalidir.
Her lek plan ve plan tadilati konusunda etki analizleri (sosyal, ekonomik ve teknik) yapilmasi zorunlu kilinmalidir.
Sehir Plancilari Odasi tarafindan mesleki etik kodlari belirlenmelidir.
Yerel ynetimler tarafindan kurumsal etik kodlar belirlenmelidir.
Etik konusunda yerel yneticilerin, alisanlarin ve halkin duyarliligini artirici etkin bir egitim programi yrrlge koyulmalidir.
Sadece niversitelerde degil, temel egitimden itibaren etik konularda farkindaligi artiracak mfredat dzenlemesine gidilmelidir.