TARİFE MEVZUATI

1. TARİFE MEVZUATI MUSTAFA GÜVEN

2. TARİHÇE Uluslararası ticaret eskiden beri ülkelerin en önemli gelir kaynaklarından biridir. Önceleri yakın ülkeler arasında olan ticaret, teknolojik gelişmelerin hız kazanmasıyla daha büyük çaplı bir hal almıştır. Özellikle sanayileşmenin ilerlemesiyle büyük miktarda üretilmeye başlanan malların satılması yeni pazarlara ulaşılmasını zorunlu kılmıştır. Ticareti yapılan malların sayısındaki artış ve zamanla eşyalara farklı vergi oranları uygulanması gerekliliğinin ortaya çıkması eşyanın yapısına dayanan ve tüm dünyada geçerli olacak bir tanım ve kodlama sistemine olan ihtiyacı ortaya çıkarmıştır.

3. Eşyanın sınıflandırılmasına yönelik bir ilginin eski çağlardan beri mevcut olduğu 1)sanayileşmiş toplumların gelişmesi • 2)sanayileşme sürecinde ihtiyaç duyulan hammaddelerin tedariki • 3) ihtiyaç fazlası malların başka ülkelere alım- satımı gibi işlemlerdebu tür eşyaların tüm ülkelerde ortak bir eşya diliyle dolaşımı hedeflenmiştir.

4. Tarife tüm dünya gümrük idarelerinin en temel çalışma konularından birini teşkil etmektedir. Eşyanın sınıflandırılması, eşyanın tabi olacağı dış ticaret politikalarının belirlenmesinde ilk aşamayı oluşturduğundan doğru sınıflandırma yapmak büyük önem arz etmektedir.

5. SOLUDUĞUMUZ HAVA VE İNSAN GİBİ TİCARETE KONU OLMAYANLAR DIŞINDA HER TÜRLÜ CANLI VE CANSIZ NESNELER TARİFE CETVELİNDE YERALMAKTADIR. DIŞTİCARET MEVZUATI TARİFE ÜZERİNE OTURTULMUŞ,EŞYANIN TARİFESİNE GÖRE POLİTİKALAR ÜRETİLEREK BUNA GÖRE TEDBİRLER ALINMIŞ VE EŞYALAR VERGİ STATÜLERİNDEN ZİYADE,YAPILARI İTİBARİYLE SINIFLANDIRILMAYA TABİ TUTULMUŞLARDIR. ULUSAL GÜMRÜK TARİFELERİNDEKİ FARKLILIKLARIN GÜÇLÜK TEŞKİL ETMESİ, ORTAK İLKELER DOĞRULTUSUNDA HAZIRLANACAK BİR NOMANKLATÜR(tarife) KULLANILMASINI ZORUNLU KILMIŞTIR.

6. Standart bir gümrük nomanklatürü oluşturmak için ülkeler arasında ortak çalışmalar başlatılmış ve 1913 yılında Brükselde yapılan Konferansta ilk tek tip gümrük nomanklatürü kabul edilmiştir.Bunomankalatürde eşyalar; 1-Canlı hayvanlar 2-Gıda maddeleri ve içecekler 3-Hammadde ve yarı mamul maddeler 4-Mamul maddeler 5-Altın ve gümüş Olmak üzere beş grupta toplanmıştı.

7. Daha sonra Milletler Cemiyeti bünyesinde 1937 yılında CENEVRE NOMANKALATÜRÜ oluşturulmuş fakat 2. Dünya savaşının başlamasıyla bu taslak hayata geçirilememiştir. 2. Dünya savaşından sonra 1950 yılında Gümrük Tarifelerinde Mal sınıflandırma Nomanklatürüne ilişkin Brüksel sözleşmesinin özü oluşturulmuş ve 1959 yılında yürürlüğe girmiş olup 1974 yılına kadar yürürlükte kalmıştır. En son nihai olarak yaklaşık 60 ülke ve 20 yi aşkın kuruluşun katıldığı çalışmalar sonucunda 1983 yılında Armonize Sistem komitesinin hazırladığı Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemine İlişkin Sözleşme 41 ülke tarafından kabul edilerek 10.11.1988 tarihinde TBMM tarafından onaylanmış ve 01.01.1989 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.

8. TARİFE:Eşyanıncins,nevi ve niteliklerine göre sistematik bir şekilde numaralandırılarak sınıflandırıldığı ve alınacak gümrük vergisi oranlarının gösterildiği ,bakanlar kurulunca kabul edilen cetveldir. Hüseyin YAVUZ

9. Tarifenin Ekonomik Etkileri;başlıca amaçları arasında devlet hazinesine gelir sağlamak ve yerli sanayiyi dış rekabetten korumak olan gümrük tarifelerinin bu doğrultuda 4 önemli etkisi vardır.- Gelir etkisi(ithal mallardan alınan vergi ile hazineye gelir sağlamak)-  Koruma etkisi(yerli sanayii dış sanayie karşı koruma etkisi)- Tüketim etkisi(iç fiyatları yükselterek tüketimin kısılması etkisi)-Bölüşüm etkisi(milli gelirin tüketiciden üreticiye doğru yeniden bölüşüm etkisi

10. UYGULAMA NİTELİĞİ İTİBARİ İLE İKİ ÇEŞİT TARİFE VARDIR.1.ADVALOREM TARİFE(KIYMET ÜZERİNDEN VERGİLENDİRME) 2.SPESİFİK TARİFE(ADET,AĞIRLIK ÜZERİNDEN VERGİLENDİRME.GÜMRÜK VERGİLERİ ,GÜMRÜK YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN DOĞDUĞU TARİHTE YÜRÜRLÜKTE OLAN GÜMRÜK TARİFESİNE GÖRE HESAPLANIR.YÜKÜMLÜLER GÜMRÜK İDARELERİNE VERDİKLERİ BEYANNAME VE BU BEYANNAME EKİ BİLGİ VE BELGELER ESAS ALINMAK SURETİYLE KENDİLERİ TARAFINDAN HESAPLANAN GÜMRÜK VERGİLERİNE İTİRAZDA BULUNAMAZLAR.

11. -KOTA:Bir takvim yılı içinde veya muayyen bir dönem itibari ile yapılmasına izin verilen ithalatın miktar ve/veya değerini ifade eder.-TARİFE KOTASI (Tarife Kontenjanı: Bir mal yada mal grubunun GV oranlarında belirli bir miktar veya değer için indirim yapılması yada muafiyet sağlanmasını ifade eder. ÖRNEK: X eşyası GV %10 olmasına karşılık 2013 yılında A ülkesinden serbest dolaşıma sokulacak 3000 Ton’luk X eşyasının %5 GV vergisi uygulaması halinde tarife kotası söz konusudur.(bakanlar kurulunca belirlenir.-TARİFE TAVANI : Belli bir dönem içinde, belli malların belirlenen değer yada miktar için İthalatta ve İhracatta Normal Gümrük Vergisi oranında bir indirime gidilmesi ve bunu aşan miktar için belirlenen dönemin sonuna kadar bu tarife indirimlerinin askıya alınabilmesi uygulaması(bakanlar kurulunca belirlenir.)-

12. -TERCİHLİ TARİFE: 2 yada daha çok ülkenin yaptıkları ticaret antlaşması uyarında aralarındaki ticarete karşılıklı olarak yada bir ülkenin belli ülke yada toprak parçaları menşei eşyalara tek taraflı olarak daha düşük tarife (GV oranı uygulanmasıdır.)1-AB : ATR2-SERBEST TİCARET ANTLAŞMALARI : İsrail,Filistin,Tunus,Fas,Mısır,ÜrdünSırbistan,Gürcistan,Karadağ,Arnavutluk gibi serbest ticaret antlaşması imzalanmış,bu antlaşmalarla belirtilen eşyalara yine bu antlaşmalarda belirtilen şartlarda tercihli tarife uygulanmaktadır. (EUR1)

13. 3-EFTA ÜLKELERİ : (EUR1) (İsviçre-Norveç-İzlanda ve Lihtenştayn4-ECO (Ekonomik işbirliği teşkilatı) : Tercihli tarifeler protokolü Türkiye, İran Pakistan arasında III sayılı liste ile belirlenen eşyalar bu ülke menşeili olanlarına ECO menşei şehadetnamesi ibrazı şartıyla indirimli tarife uygulanır. -TEK TARAFLI TAVİZLİ VERGİLER : GENELLEŞTİRİRİLMİŞ. TER SİS FORM A *ŞARTLI MUAFİYET VE İNDİRİM UYGULAMALARI : Eşyanın belirli bir amaçla kullanılması nedeniyle belirlenmiş olan bu eşyalara normal vergi oranından daha düşük vergi oranının veya Sıfır vergi oranının uygulanması şeklinde olabileceği gibi kurum muafiyeti uygulaması da söz konusudur. Örnek : ( Dahilde İşleme, 8708 montaj sanayi alanında kullanılanlar ve sivil hava taşıtlarında kullanılanlar gibi )

14. TARİFE DIŞI ENGELLER: ULUSLAR ARASI MAL VE HİZMET AKIMLARININ SERBEST TİCARET KOŞULLARINA GÖRE GELİŞMESİNE ENGEL OLAN TARİFE ÖNLEMLERİ DIŞINDA KALAN HER TÜRLÜ ARAÇ VE POLİTİKALARDIR. (KOTALAR{1.MİKTAR KOTALARI ÖR.2000 TON 2.DEĞER KOTALARI ÖR.2000$ GİBİ},EŞYANIN GÜMRÜKTE BEKLEME SÜRESİNİN ÇOKLUĞU, İHTİSAS GÜMRÜKLERİNİN UZAK NOKTALARA KURULMASI VE BÜROKRATİK ENGELLER) Hüseyin YAVUZ

15. TÜRK GÜMRÜK TARİFESİNİN YASAL ÇERÇEVESİ

16. Armonize Sistem (HS) Sözleşmesi • Gümrük Kanunu • 474 sayılı Gümrük Giriş Tarife Cetveli Hakkında Kanun • Gümrük Yönetmeliği • Türk Gümrük Tarife Cetveli (TGTC) • İthalat Rejim Kararı (IR)

17. 1- AS Sözleşmesi & AS Sistemi • Armonize Mal Tanımı ve Eşya Kodlamasına İlişkin Uluslar arası Sözleşme • TBMM Onay Tarihi : 10.11.1988 3501 sayılı kanun • R.G. Tarih/Sayı : 01.12.1988/20006, • Yürürlüğe Giriş : 01.01.1989 • TGTC’nin yasal ve yapısal dayanağı

18. ARMONİZE SİSTEM NOMENKLATÜRÜNÜN YAPISI AS Nomenklatürü : 21 Bölüm 99 Fasıl (77 inci fasıl daha sonra gerektiğinde kullanılmak üzere, 98 ve 99 uncu fasıllar ise akit taraflarca özel amaçlarla kullanılmak üzere saklı tutulmuştur. 1240 dan fazla tarife pozisyonundan (4 basamaklı) Oluşmaktadır.

19. GÜMRÜK TARİFESİ • Türkiye’nin bazı ülkeler veya ülke grupları ile yaptığı tercihli bir tarife uygulaması gerektiren anlaşmalarda yer alan tercihli tarife uygulamalarını, Bakanlar Kurulunca kabul edilen Türk Gümrük Tarife Cetvelini, Türk Gümrük Tarifesinin kapsadığı eşyaya uygulanacak Gümrük Vergi oranlarını, tarım politikası veya işlenmiş tarım ürünleriyle ilgili özel düzenlemeler çerçevesinde alınan ithalat vergilerini,

20. Türkiye tarafından tek taraflı olarak bazı ülkeler, ülke grupları veya toprak parçaları için tanınan tercihli tarife uygulamalarını, İthalat vergilerinde, bazı eşyaya şartlı olarak uygulanacak muafiyet veya indirim uygulamalarını, Yukarıdakiler dışında kalan diğer tarife uygulamalarını, kapsar.

21. Sınıflandırma Nedir? Sınıflandırmaişlemi; eşyanın Türk Gümrük Tarife Cetvelinde, tamamen ya da kısmen Türk Gümrük Tarife Cetveline dayanan veya bu cetvele alt açılımlar ekleyen ve eşya ticaretine ilişkin tarife önlemlerinin uygulanması için tespit edilen diğer cetvellerde yer aldığı alt pozisyonun veya Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonunun tespit edilmesidir.

22. Sınıflandırma Niçin Önemlidir? • Gümrük vergisi ve gümrükçe tahsil edilen diğer vergilerin belirlenmesi • Fon gibi ek mali yükümlülüklere tabi olup olmadığının belirlenmesi • Eşyanın ticaretine ilişkin özel hükümlerle belirlenmiş önlemlere tabi olup olmadığı. Bu önlemler kapsamında eşyanın ithal edilebilmesi için belli kurum ve kuruluşlar tarafından verilecek uygunluk yazısı, uygunluk belgesi, onay belgesi, garanti belgesi vb. sayılabilir.

23. Gözetim ve korunma önlemleri ile İthalatta haksız rekabetin önlenmesi gibi dış ticaret politikası önlemlerine tabi olup olmadığı • Tercihli tarife uygulamalarından yararlanıp yararlanamayacağı, • İstatistiki bilgilerin elde edilmesi • Menşe kurallarının uygulanması • Ticaretin kolaylaştırılması • Risk analizleri

24. 3. 474 sayılı Gümrük Giriş Tarife Cetveli Hakkında Kanun • 15.05.1964’de yürürlüğe girdi ( RG Tarih/No: 25.05.1964/11711) • 10.11.1988‘de AS esas alınarak değiştirildi. • Söz konusu Kanun ekinde Kanuni vergi oranlarını içeren Gümrük Tarife Cetveli yayımlandı • Tarife Cetveli ve kanuni vergi oranları için yasal dayanak oluşturmaktadır.

25. İthalat Rejim Kararı Türk Gümrük Tarife Cetveli Gümrük Tarifesi

26. Türk Gümrük Tarife Cetveli • Gümrük ve Ticaret bakanlığınca her yıl BKK olarak yayımlanmakta ve 1 Ocak itibariyle yürürlüğe girmektedir. • Türk Gümrük Tarife Cetveli, eşyanın cins, nev’i ve niteliklerine göre sistematik bir şekilde numaralandırılmak suretiyle sınıflandırıldığı bir cetveldir. • Tarife kodu, eşyanın tanımı, ölçü birimi ve kanuni vergi oranları olmak üzere 4 sütundan oluşmaktadır. Bunlardan, “474 Vergi Haddi” sütunu uygulamaya esas alınmamaktadır. • Türk Gümrük Tarife Cetvelinin hazırlanmasında eşyaların sınıflandırılması yönünden "Uyumu Sağlanmış (Armonize) Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi Hakkındaki Uluslararası Sözleşme"nin ekinde yer alan Armonize Sistem Nomanklatürü ile Avrupa Birliği Kombine Nomanklatürü esas alınmıştır.

28. İthalat Rejimi • Ekonomi Bakanlığınca her yıl BKK olarak yayımlanmaktadır. • 1 Ocak tarihi itibariyle yürürlüğe girmektedir • Otonom vergi oranlarını içermektedir. 6 farklı eşya listesinden oluşmaktadır.

29. Listeler • 1 sayılı liste :Tarım ürünleri • 2 sayılı liste : Sanayi ürünleri (OGT vergi oranları)) • 3 sayılı liste : İşlenmiş Tarım Ürünleri • 4 sayılı liste : Balıkçılık ve deniz ürünleri • 5 sayılı liste : Askıya alma (Suspension) Listesi • 6 sayılı liste : Sivilhavacılık ve havacılıkta kullanılan eşya listesi

30. Tarım payı olarak Fon adı altında odenecek miktar (Euro cinsinden)

31. TARIFE YAPISI VE SINIFLANDIRMA

32. Tarihçe • 1955–1974 Bruksel Nom. + milli ist.kodlar • 1975–1988 CCCN + milli ist. kodlar • -1995 AS kodları + milli ist. kodlar • 1996- AS kodları + KN kodları + milli kodlar + ist. kodlar

33. YAPISAL OLARAK TGTC • -- (2) Fasıl AS • --.--(4) Pozisyon Nomanklatür • ----.-- (6) Alt Pozisyon Kodu • ----.-- (8) AB Kombine Nomanklatür • ----.--.--(10) Milli Alt Açılım Kodu • ----.--.--.--.--(12) İstatistiki Açılım

34. 93 05 99 00 90 11 93 05 AS Pozisyon No 93 05 99 ASKodu (Tarife alt poz.) 93 05 99 00 Kombine Nomanklatür Kodu 93 05 99 00 90 11 Gümrük Tarife İstatistik Poz.

35. Sınıflandırma, • Giriş öncesi sınıflandırma (ör; BTB) • Beyan esnasında (TİB) • Ertelenmiş kontrol Olmak üzere 3 farklı zamanda gerçekleştirilmektedir.

36. BAĞLAYICI TARİFE BİLGİSİ Bağlayıcı Tarife Bilgisi bir gerçek veya tüzel kişinin yazılı talebi üzerine eşyanın TGTC’de sınıflandırılmasına ilişkin verilen idari bir karardır.

37. BTB’NİN AMAÇLARI Sınıflandırmanın uyumlaştırılmasını sağlamak Gümrüklerden problemsiz ve hızlı geçişi sağlamak Beyan sürecini ve ithalat işlemlerini hızlandırmak Ticaret erbabı ile gümrük idaresi arasındaki eşyanın tarife pozisyonundan kaynaklanan ihtilafları azaltmak. Gümrük mevzuatının dış ticarete engel olmaktan ziyade teşvik edici ve canlandırıcı bir vasıta olmasını sağlamak.

38. BTB BAŞVURULARI BTB başvuruları standart bir form ile yetkili Gümrük ve Muhafaza Bölge Müdürlüklerine yapılır. İhtisas gümrüğü görev alanına giren eşyada başvuru, ihtisas gümrüğünün bağlı olduğu Bölge Müdürlüğüne yönlendirilir. Form ve eklerinde hak sahibine ilişkin bilgiler ve eşyanın sınıflandırılmasını kolaylaştıracak tanımı, ismi, fotoğraf-numunesi gibi bilgi ve belgeler bulunur.

39. BTB VERİLMEYEN EŞYA GY Ek-23’de yer alan eşya Ticari tanımlamasına yarayacak bilgileri (marka, model, ürün kodu gibi) olmayan veya nihai halini almamış eşya Tasarlanmış bir ithalat veya ihracat işlemine dayanmayan eşya Gümrük beyanına konu olmuş eşya Birden fazla kalemi içeren başvurular

40. BTB’NİN DÜZENLENMESİ Yetkili makamlarca kabul edilen başvurular incelendikten sonra şekil şartlarına uyanlar işleme alınır. BTB’nin inceleme süresi 3 aydır. BTB’ler için ücret talep edilmez.

41. BTB’ler düzenlendikten sonra BTB veritabanına girilir. BTB’ler 6 yıl geçerlidir. BTB’lerde hak sahibinin adı, BTB referans numarası, geçerlilik tarihi, eşyanın tanımı, tarife pozisyonu, sınıflandırma gerekçesi gibi bilgiler bulunur.

42. BTB’NİN İPTAL EDİLMESİ VEYA GEÇERSİZ KILINMASI Talep edenin verdiği yanlış veya eksik bilgiye dayanan Bağlayıcı Tarife Bilgisi iptal edilir. Bağlayıcı tarife bilgisi aşağıdaki durumlarda geçerliliğini kaybeder: a) Kombine Nomanklatürde veya TGTC’de değişiklik yapılması ve verilen bilginin söz konusu değişiklikle getirilen hükümlere uymaması,  b) Dünya Gümrük Örgütünün nomanklatür, izahname, tarife pozisyonlarına ilişkin kararlarındaki bir değişikliğe uymaması,  c) Bağlayıcı tarife bilgisinin iptal edildiğinin veya değiştirildiğinin bilgi verilen kişiye tebliğ edilmesi.

43. AF SÜRESİ Geçerliliğini kaybeden bağlayıcı tarife bilgisinin hak sahibi, söz konusu bağlayıcı bilgiye dayanarak ve bu bilginin geçerliliğini kaybetmesinden önce, ilgili eşyanın alımı veya satımı üstüne bağlayıcı sözleşmeler yaptığı takdirde, geçerliliğini kaybeden tarife bilgisini, söz konusu yayımın ya da tebligatın yapıldığı tarihten itibaren altı aylık bir süre boyunca kullanabilir.

44. BTB’LERE İTİRAZ Hak sahibi BTB ile yapılan sınıflandırmaya katılmadığı durumda GK 242 uyarınca Bakanlığa (Gümrükler Genel Müdürlüğü) itirazda bulunabilir. Bakanlık kararlarına karşı mahkemeye gitme hakkına sahiptir.

45. İtiraz Başvuru formu Gümrük ve tic. Bölge Müdürlüğü Resmi kullanım Başvuru BTB Veritabanı -Başvuruyu inceler -Sınıflandırmaya karar verir -BTB’yi verir İtiraz Internet Genel kullanım Bakanlık 3.Kişiler

46. 46

47. Tarifenin Mevzuat ve Kaynakları • Türk Gümrük Tarife Cetveli • Gümrük Tarife Cetveli İzahnamesi • Alfabetik Eşya Fihristi • AB Açıklama Notları • AS Sınıflandırma Kararları • DGÖ Sınıflandırma Avileri • AB Sınıflandırma Tüzükleri • Tebliğler-Genelgeler • Bağlayıcı Tarife Bilgileri • AB Bağlayıcı Tarife Bilgileri

48. Eşyanın Sınıflandırmasında Kullanılan Yol Gösterici Nitelikteki Mevzuat ABSınıflandırma Kararları (RG’de yayımlanmamış olanlar) • DGÖ Eşya Veri Tabanı • ABVeritabanları (EBTI, TARIC, ECICS) • Ek Not: Avrupa Birliği Kombine Nomanklatürü notlarını, ifade eder.

49. BÖLÜM: Türk Gümrük tarife cetvelinde birbirine benzeyen aynı nitelikte veya çoğunlukta aynı hammaddeden yapılan eşyayı içine alacak şekilde oluşturulan gruplardır. 21 bölüm bulunmaktadır. Örnek: BÖLÜM I CANLI HAYVANLAR; HAYVANSAL ÜRÜNLER

50. FASIL: Bölümlerden daha alt düzeyde ve bölümlere nazaran daha çok birbirine benzeyen aynı nitelikteki eşyayı içine alır ve armonize sistem kodunu oluşturan numaralandırmanın başladığı 6 basamaklı armonize sistem kodunun ilk iki rakamıyla ifade edilir. 99 fasıl bulunmakdadır. FASIL 94 MOBİLYALAR, YATAK TAKIMLARI, ŞİLTELER, ŞİLTE DESTEKLERİ, YASTIKLAR VE BENZERİ DOLDURULMUŞ MEFRUŞAT; TARİFENİN BAŞKA YERİNDE BELİRTİLMEYEN VEYA YER ALMAYAN LAMBALAR VE AYDINLATMA CİHAZLARI; IŞIKLI PANOLAR, IŞIKLI İSİM TABELALARI VE BENZERLERİ; PREFABRİK YAPILAR