آشنایی با روشهای بازرسی غیر مخرب (NDT)

1. آشنایی با روشهای بازرسی غیر مخرب (NDT) دکتر صادق معینی فر

2. موضوعات مورد بحث • مقدمه ای بر بازرسی غیر مخرب • آشنایی با روشهای بازرسی غیر مخرب • کاربردهای روشهای بازرسی غیر مخرب در صنعت

3. بازرسی غیر مخرب بازرسی غیر مخرب عبارت است از روشهایی که بدون ایجاد تغییر و صدمه دیدن قطعه عیوب موجود در سطح یا درون قطعات را آشکار ساخته همچنین می توان به اندازه گیری عیوب پرداخت و نوع آنها را نیز مشخص نمود.

4. روشهای بازرسی غیر مخرب Thermography Microwave Visual Magnetic Particle Tap Testing X-ray Acoustic Microscopy Acoustic Emission Liquid Penetrant Magnetic Measurements Replication Ultrasonic Eddy Current Laser Interferometry Flux Leakage

5. بازرسیهای غیر مخرب چه کاربردهایی دارند؟ • آشکارسازی و تشخیص عیوب • تشخیص نشتی • تعیین محل عیوب • اندازه گیری عیوب • تعیین ریزساختار و خواص قطعات • تخمین خواص فیزیکی و مکانیکی قطعات • تعیین ترکیب شیمیایی Fluorescent penetrant indication

6. در چه زمانی از روشهای بازرسی غیر مخرب استفاده می شود عمدتاً روشهای بازرسی غیر مخرب در چرخه تولید قطعات صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. • در مرحله توسعه فرایند تولید • برای بررسی کیفیت مواد اولیه ورودی به چرخه تولید • برای بررسی و بهبود فرایند تولید • بررسی کیفی ناحیه جوشکاری شده • برای تأیید فرایندهای تولیدی نظیر عملیات حرارتی • برای تأیید کیفیت مونتاژ قطعات • برای بازرسی قطعات در هنگام کار

7. شش روش عمده در بازرسی غیر مخرب • بازرسی چشمی • بازرسی با مایعات نافذ • بازرسی با ذرات مغناطیسی • بازرسی با امواج فراصوتی • بازرسی با جریانهای گردابی • بازرسی با اشعه ایکس (رادیوگرافی)

8. بازرسی چشمی • ساده ترین روش بازرسی غیر مخرب است. • از ابزارهایی نظیر آینه و دوربین می توان برای بازرسی چشمی استفاده نمود. از دوربین های ویدئویی می توان برای بازرسی لوله ها مخازن و... استفاده نمود. برای بازرسی چشمی از ربات ها نیز می توان استفاده کرد.

9. بازرسی با مایعات نافذ • سطح را تمییز کرده سپس مایعی با قابلیت نفوذ بالا را بر روی سطح می پاشند. • ماده آشکارساز را بر روی سطح می پاشیم. در نقاطی که مایع نافذ در عیوب نفوذ کرده آشکار می شود. • با بازرسی چشمی عیوب مشخص می شوند. مایع نافذ می تواند حساس به نور UV بوده که قابل آشکارسازی است. • مایع نافذ اضافی را از روی سطح پاک می کنیم.

10. مشاهده ترک با استفاده از آزمون مایعات نافذ

11. بازرسی با ذرات مغناطیسی در این روش سطح قطعه را مغناطیس کرده و با پاشیدن ذرات مغناطیسی در سطح در محلی که ناپیوستگی در میدان ایجاد شده ذرات بر روی سطح چسبیده و قابل مشاهده هستند.

12. مشاهده ترک ها با استفاده از آزمون ذرات مغناطیسی

13. مشاهده ترک ها با استفاده از آزمون ذرات مغناطیسی

14. مشاهده ترک ها با استفاده از آزمون ذرات مغناطیسی

15. High Electrical Potential Electrons + - X-ray Generator or Radioactive Source Creates Radiation Radiation Penetrate the Sample Exposure Recording Device بازرسی با اشعه ایکس (رادیوگرافی) در این آزمون از پرتو ایکس یا گاما برای تصویربرداری استفاده می شود. عیوب داخلی قابل مشاهده هستند.

16. فیلم در پشت قطعه قرار گرفته، با عبور پرتو از نمونه به فیلم برخورد می کند. = تابش کم = تابش زیاد فیلم رادیوگرافی با توجه به تفاوت در شدت برخورد پرتو عیوب قابل مشاهده هستند. X-ray film Top view of developed film

17. Coil's magnetic field Eddy current's Eddy magnetic field currents آزمون جریان گردابی Coil Conductive material

18. آزمون جریان گردابی از این آزمون برای تشخیص عیوب سطحی نظیر ترک ها استفاده شده همچنین برای مطالعه ضخامت پوشش های سطحی نیز استفاده شده است.

19. 0 2 4 6 8 10 آزمون فراصوتی امواج فراصوتی به درون قطعه وارد شده و برگشت آنها توسط حسگر آشکار می شود. با این روش می توان ضخامت قطعه، محل عیوب و ابعاد عیوب را مشخص نمود. f initial pulse back surface echo crack echo crack plate Oscilloscope, or flaw detector screen

20. آزمون فراصوتی

21. بازرسی قطعات خام در صنعت • قطعات ریخته گری • قطعات نورد شده • قطعات چکش کاری شده

22. بازرس قطعات در مراحل تولید • ماشینکاری • جوشکاری • عملیات حرارتی • پوشش دهی

23. بازرسی قطعات در حین کار • ترک ها • خوردگی • سایش • تخریب حرارتی • خستگی • خزش

24. Pipe with damage Probe Signals produced by various amounts of corrosion thinning. بازرسی نیروگاه ها اجزاء نیروگاه ها باید به طور دوره ای مورد بازرسی قرار گیرند.

25. بازرسی کابل ها کابل ها به طور چشمی و همچنین با استفاده از روشهای مغناطیسی مورد بازرسی و کنترل قرار می گیرند.

26. بازرسی مخازن ذخیره از روش بازرسی با امواج فرا صوتی جهت تعیین ضخامت مخازن استفاده می شود. از بازرسی چشمی به وسیله دوربین برای بررسی درون مخازن استفاده می گردد.

27. بازرسی بدنه هواپیما • از روشهای غیر مخرب برای بازرسی بدنه هواپیما در خط تولید استفاده می شود. • از روشهای بازرسی غیر مخرب برای یافتن ترک ها و حفره های ناشی از خوردگی در زمان کارکرد هواپیما استفاده می گردد. • ترک های خستگی در بدنه هواپیما مشاهده شده است.

28. بازرسی موتور جت • موتورها به صورت دوره ای مورد بازرسی قرار می گیرند. • قطعات به طور کامل جداشده سپس تمییز و بازرسی می شوند. • از روشهای نظیر ذرات مغناطیسی برای مشاهده ترک ها استفاده می گردد.

29. سانحه هوایی عیب ایجاد شده در دیسک موتور جت باعث ایجاد این سانحه شده است.

30. بازرسی مخازن تحت فشار از روشهای رادیوگرافی و امواج فراصوتی جهت بازرسی غیر مخرب مخازن تحت فشار استفاده می شود.

31. بازرسی پل ها

32. بازرسی خطوط لوله انواع روشهای بازرسی غیر مخرب برای بررسی خطوط لوله به کار می رود. Magnetic flux leakage inspection. This device, known as a pig, is placed in the pipeline and collects data on the condition of the pipe as it is pushed along by whatever is being transported. Radiography of weld joints.