Kennis van betekenis Betrokkenheid als kwaliteit van leerprocessen en leerresultaten

1. Kennis van betekenis Betrokkenheid als kwaliteit van leerprocessen en leerresultaten Lezing voor het Wetenschapsknooppunt Amsterdam 1 december 2011 Monique Volman

2. Nederland doet het niet goed op de PISA-ranglijst Strengere eisen voor het eindexamen Daling onderwijspeil Kwaliteit onderwijs is ernstig verwaarloosd Kwaliteit van de lessen op scholen neemt af Groei economie stokt door slecht onderwijs Examenresultaten te laag

3. Betrokkenheid als kwaliteit van leren • Hogere leerprestaties: beperkt en riskant ideaal • Wat weten we over betrokkenheid van leerlingen? • Betrokkenheid als kwaliteit van leerprocessen • Betrokkenheid als kwaliteit van leerresultaten • Discussie

4. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie Hogere leerprestaties: een beperkt en riskant ideaal • Beperkt: • Leerprestaties realiseren is maar een deel van waar onderwijs voor is en wat scholen doen

5. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie • Riskant • Aandacht gaat weg van wat niet in gangbare toetsen tot uitdrukking komt

6. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie • Riskant • Nadruk op ‘kernvakken’ die van economisch nut zijn • gezapige koeien Zie ook Martha Nussbaum – ‘niet voor de winst’

7. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie • Riskant • Strategisch gedrag van scholen, leerlingen, ouders

8. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie Hogere leerprestaties: een beperkt en riskant ideaal • Beperkt: • Leerprestaties’ realiseren is maar een deel van waar onderwijs voor is en wat scholen doen • Riskant • Aandacht trekt naar wat in gangbare toetsen • tot uitdrukking komt • Gezapige koeien • Strategisch gedrag van scholen, leerlingen, • ouders • Leerlingen • ▪ die gericht zijn op eigen succes • ▪ die leren als zinloos ervaren

9. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie Wat weten we over ‘betrokkenheid’ van leerlingen ? • Aspecten van betrokkenheid: • (Fredricks, Blumenfeld & Paris, 2004) • gedragsmatig • emotioneel • cognitief •  wel te onderscheiden maar niet te scheiden •  resultaat van interactie individu – omgeving •  beïnvloedbaar • Twee tradities: • onderzoek naar betrokkenheid bij je school • onderzoek naar betrokkenheid bij schooltaken: leermotivatie

10. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie Betrokkenheid bij je school

11. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie Betrokkenheid bij schooltaken: leermotivatie

12. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie

13. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie 1. Kennis en vaardigheden als middelen om om te gaan met vragen

14. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie 2. Betrokkenheid bij vakinhouden: meedenken over vragen en problemen – meewerken aan oplossingen

15. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie 3. Socioculturele theorie: praktijken, activiteiten, motieven, identiteiten Individueel verwerven van kennis en vaardigheden  steeds beter participeren in sociale praktijken

16. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie 3. Socioculturele theorie: praktijken, activiteiten, motieven, identiteiten Jean Lave & Etienne Wenger Leren = ontwikkeling van ‘perifere’ deelnemer naar centrale deelnemer In activiteiten die in de samenleving belangrijk zijn Legitiem perifeer participeren

17. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie 4. Deelnemen aan sociale praktijken als manier van leren

18. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie 5. Zelf van betekenis zijn

19. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie 6. Betrokkenheid bovenaan de ladder en onderaan de ladder

20. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie

21. Hogere leerprestaties Betrokkenheid: kwaliteit van leerprocessen Betrokkenheid: kwaliteit van leerresultaten Discussie • Discussie? • Betrokkenheid als kwaliteit van leerprocessen en leerresultaten in het basisonderwijs • Hoe ontwikkelt betrokkenheid als kwaliteit van leerresultaten zich? Verschillen tussen leerlingen ? • Welke instrumenten zijn geschikt om ‘andere kwaliteiten’ vast te stellen?