Poznajemy losy bohaterów "Antygony " Sofoklesa.

1. Poznajemy losy bohaterów „Antygony” Sofoklesa

2. Sofokles • Grecki poeta tragik, należący do twórców tragedii złotego wieku. • Urodził się w podateńskiej wsi Kolonos około roku 496 p.n.e.(umarł w 406 r. p.n.e.) • Pochodził z zamożnego mieszczaństwa. Był starannie wykształcony. • W młodości zdobył sobie sławę jako aktor.

3. Antygona • Należy do najwcześniejszych spośród siedmiu ocalałych tragedii Sofoklesa • Powstała najprawdopodobniej w latach 442 - 440 p.n.e. • Tematyka sięga do mitu o dziejach rodu Labdakidów

4. Bohaterowie tragedii • Antygona – córka Edypa • Ismena – jej siostra • Chór tebańskich starców • Kreon – król Teb • Strażnik • Hajmon – syn Kreona • Tyrezjasz – wróżbita • Posłaniec • Eurydyka – żona Kreona

5. Dzieje Edypa • Według mitologii greckiej, był synem Lajosa i Jokasty. Wyrocznia oznajmiła Lajosowi, że zostanie zamordowany przez swojego syna, który później poślubi własną matkę.

6. Wiadomość spowodowała, że Lajos nakazał swojemu służącemu, aby zostawił go w górach. Na nieszczęście Lajosa, służący miał zbyt dobre serce, dlatego przekazał EDYPA pasterzom, którzy zanieśli go do bezdzietnego króla Polibosa.

7. Po kilkunastu latach Edyp udał się do wyroczni delfickiej, która powiedziała mu taką samą przepowiednię, jak Lajosowi.

8. Przerażony udał się w odległą krainę, aby nie dopuścić do owej tragedii.

9. W górach spotkał starca, który nie chciał mu ustąpić na drodze, przez co doszło bójki, w której zginął mężczyzna, który był prawdziwym ojcem Edypa, Lajosem.

10. Edyp dotarł do Teb, którymi rządził Kreon, a w mieście grasował okrutny potwór Sfinks.

11. Dzięki swojej wiedzy rozwiązał zagadkę, którą zadał mu Sfinks, przez co został wybrany na króla Teb.

12. Edyp otrzymał w nagrodę również rękę Jokasty, z którą miał dwóch synów (Polinejkesa i Eteoklesa), a także dwie córki (Antygonę i Ismenę).

13. od którego dowiedział się, iż jest to kara za ojcobójstwo i kazirodztwo. • W mieście dochodziło do coraz większych nieszczęść, co sprawiło przybycie wróżbity,

14. W rozpaczy oślepił się i udał się na wygnanie, natomiast Jokastapopełniła samobójstwo.

15. Do ostatnich dni Edypem opiekowała się córka Antygona

16. Jak myślisz?... • Co przesądziło o tragicznych losach Edypa? • Jak ludzie próbowali oszukać przeznaczenie? • Czym skończyły się te próby? • Jaki dostrzegacie związek między losami Edypa i jego dzieci? • Jak sadzicie, czy losy dzieci Edypa mogłyby się potoczyć inaczej? Uzasadnijcie swoje opinie.

17. Kadmos – założyciel rodu Labkados Przedakcja tragedii Lajos + Jokasta Syn Edyp na dworze króla Koryntu Przepowiednia wyroczni Edyp zabija Lajosa i żeni się z Jokastą Historia rodu Antygony Eteokles Polinejkes Antygona Ismena

18. Edyp poznaje prawdę o swoich rodzicach: • Jokasta zabija się, Edyp oślepia się. • Władzę przejmują synowie Edypa. • W wyniku sporu o władze Polinik przegnany przez brata opuszcza ojczyznę. • Polinik wraca na czele wojsk i atakuje Teby. • W wyniku bratobójczego pojedynku giną obaj bracia. • Władze w Tebach przejmuje Kreon – brat Jokasty

19. Czas i miejsce akcji • Czasy mityczne, akcja rozgrywa w ciągu jednego dnia, przed pałacem królewskim w Tebach

21. Prologos • Antygona, przed świtem, spotyka się ze swoją młodszą siostrą Ismeną i informuje ją o rozkazie, który wydał władca. Kreon zakazał grzebania zwłok ich brata Polinejkesa.

22. Eteokles i Polinejkespolegli w bratobójczej walce o władzę, przy czym tego drugiego uznano za zdrajcę, bo z obcym wojskiem ośmielił się najechać na Teby.

23. Antygona namawia siostrę do pomocy w pochówku, ale Ismena boi się złamać zakaz króla.

24. Parodos Chór tebańskich Starców pieśnią wychwala czyny Eteoklesa, a gani postawę Polinika – najeźdźcy i zdrajcy. Przywołuje postać bogini zwycięstwa - Nike, która „wspomogła” Tebańczyków w walce i przyczyniła się do jego triumfu.

25. Epejsodion I • Kreon spotyka się z Radą Starców. Mówi o konieczności utrzymania przez niego władzy oraz uzasadnia swoją decyzję o pozostawieniu ciała Polinejkesa na pastwę dzikich zwierząt i ptaków. W chwilę później zjawia się Strażnik i przekazuje złe nowiny o złamaniu rozkazu.

26. Stasimon I Pochwalna pieśń Chóru na cześć człowieka – jako istoty rozumnej i wszechwładnej, ale niezdolnej pokonać śmierci.

27. Epejsodion II Przed Kreonem pojawia się pojmana przez strażnika Antygona, przyznaje się do złamania prawa.

28. Król decyduje się „przesłuchać” również jej siostrę Ismenę. Ismena broni Antygony i pragnie wziąć część jej winy na siebie, ale ani Kreon, ani sama Antygona nie godzą się na to.

29. Stasimon II Pieśń Chóru dotycząca nieszczęść nękających ród Labdakidów.

30. Epejsodion III Spotkanie Hajmona z Kreonem. Syn staje w obronie narzeczonej, przypomina ojcu o zasadach demokracji ateńskiej i przytacza opinię ludu w sprawie Antygony.

31. Kreon jest nieprzebłagany - decyduje o uwięzieniu dziewczyny w grocie i skazaniu ją na powolną agonię.

32. Stasimon III Chór wykonuje hymn na cześć miłości – wszechpotężnego uczucia, przed którym trudno się obronić.

33. Epejsodion IV • Antygona podąża do miejsca, gdzie ma umrzeć. Rozpacza z powodu skróconego ziemskiego życia, samotności oraz niemożności realizacji osobistych planów, marzeń – bycia żoną i matką.

34. Godnie przyjmuje wydany na nią wyrok i gotowa jest wypełnić „przeznaczenie”.

35. Stasimon IV Chór pieśnią przypomina inne mityczne postacie, które spotkał los podobny do Antygony.

36. Epejsodion V Przed obliczem władcy pojawia się niewidomy wróżbita – Tyrezjasz, który przepowiada przyszłe tragiczne wydarzenia. Oznajmia, że rozkaz Kreona nie jest miły bogom. Władca zaczyna się bać i decyduje o zmianie wyroku.

37. Stasimon V Chór pieśnią przywołuje boga Dionizosa i zwraca się do niego z modlitwą o pomoc.

38. Eksodos Przybywa Posłaniec i przekazuje złe nowiny: Antygona i Hajmon nie żyją. Obydwoje popełnili samobójstwo. Słysząc to Eurydyka, wycofuje się do królewskich komnat i tam również odbiera sobie życie.

39. Kreon rozpacza po staracie najbliższych i obciąża się winą za tragiczny splot wydarzeń. Pojmuje, że „zgrzeszył” pychą.