Bài giảng Ngữ văn 9 - Văn bản: Chuyện người con gái Nam Xương

1. LạibàiviếngVũThị Nghingútđầughềnhtỏakhóihương, MiếuainhưmiếuvợchàngTrương. Bóngđèndầunhẫnđừngnghetrẻ, Cungnước chi cholụyđếnnàng. Chứngquảđãđôivầngnhậtnguyệt, Giảioanchẳnglọmấyđàntràng. Qua đâybànbạcmàchơivậy, KhátráchchàngTrươngkhéophũphàng. -LêThánhTông-

2. Vănbản: CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG - NguyễnDữ

3. MỤC TIÊU BÀI HỌC • -Nắmđượccốttruyện,nhânvật,sựkiệntrongmộttácphẩmtruyệntruyềnkì. • - CảmnhậnđượcsốphậncủangườiphụnữViệtNamdướichếđộcũ. • - Hiểuđượcnhữngđặcsắcnghệthuậtkểchuyệncủatácgiả. KIẾN THỨC • - Vậndụngkiếnthứcđãhọcđểđọc–hiểutácphẩmviếttheothểloạitruyềnkì. • - Cảmnhậnđượcnhữngchitiếtnghệthuậtđộcđáotrongtácphẩmtựsựcónguồngốcdângian. KĨ NĂNG THÁI ĐỘ - Biếtyêumến,trântrọngvàcảmthôngnhữngngườiphụnữ. - Tháiđộhọcchủđộng, tíchcực.

4. TRÌNH BÀY PHẦN CHUẨN BỊ BÀI Ở NHÀ 1. Tác giả:Hiểubiếtvềtácgiả 2. Tác phẩm - Xuấtxứ • Ngôikể + PTBĐ • Tómtắtvănbản

5. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG CUỘC ĐỜI 1. TÁC GIẢ SỰ NGIỆP • Quê: ThanhMiện, HảiDương • Sống ở thếkỉ XVI, cácthếlựcphongkiếntranhgiànhquyềnlực. • LàhọctrògiỏicủaTrạngTìnhNguyễnBỉnhKhiêm. • Thiđỗhươngcống, làmquanmộtnămrồixincáoquanvềquê. • Sángtácthểhiệncáinhìntíchcựcvớivănhọcdângian, trântrọngngườiphụnữ. • Sángtáctiêubiểu “Truyềnkìmạnlục”. NGUYỄN DỮ (THẾ KỈ XVI)

6. PTBĐ + NGÔI KỂ - Trích“Truyềnkìmạnlục”. XUẤTXỨ • PTBĐ chính: Tựsự • Ngôikể: Thứba - Cốttruyện“VợchàngTrương”. Tácdụng + Tạotínhchânthực, khônggiantruyệnđượcmởrộng. Ngườikểdễdàngđanxennhữngsuynghĩ, bìnhluậnlàmcâuchuyệnthêmsinhđộng. 2. TÁC PHẨM Truyềnkìmạnlục VũNươnglấyTrươngSinhchưađượcbaolâuthìchàngphảiđilính. Đểdỗ con, nàngthườngchỉbóngmìnhtrênváchmàbảođólà cha nó. KhiTrươngSinhvề, đứa con kểvớichàngvềngườiđêmđêmvẫnđếnnhà. Sẵncótính hay ghen, TrươngSinhmắngnhiếcđuổivợđi. Phẫnuất, VũNươngchạyrabếnHoàngGiangtựvẫn. Khihiểuranỗioancủavợ, TrươngSinhlậpđàngiảioanchonàng. • Kháiniệm: ghichéptảnmạn • nhữngđiềukìlạđượclưutruyền. • - Chữviết: chữHán. • - Đặcđiểm: • + Cốttruyện: dângianhoặcdãsử • + Nhânvật: Ngườiphụnữđứchạnhnhưngbấthạnh; Ngườitríthứcbấtmãnvớithờicuộc. Tómtắt THIÊN CỔ KÌ BÚT

7. So sánhnétmớicủatruyệntruyềnkì “Chuyệnngười con gái Nam Xương” vớitruyệncổtích “Vợ chàngTrương”

8. So sánhnétmớicủatruyệntruyềnkì “Chuyệnngười con gái Nam Xương” vớitruyệncổtích “Vợ chàngTrương”

9. Bố cục: 3 phần - Phần 1. Từ đầu đến “như đối với cha mẹ mình”: Cuộc hôn nhân và phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nương. - Phần 2. Tiếp đến “nhưng việc trót đã qua rồi”: Nỗi oan khuất của Vũ Nương. - Phần 3. Còn lại: Vũ Nương được giải oan. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG – nguyễn dữ

10. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. VẻđẹpđứchạnhcủaVũNương

11. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG VŨ NƯƠNG (VũThịThiết) • Thông tin • Hoạt động Bạn bè Giới thiệu Xem thêm GIỚI THIỆU Tạo bài viết Ảnh/ video Phát trực tiếp CuộchônnhânvớiTrươngSinh • - :NamXương • - : thùymị,nếtna,lạithêmtưdungtốtđẹp. TrươngSinhxinmẹđemtrămlạngvàngcướivề. => Tô đậm vẻ đẹp của nhân vật. NGUYỄN DỮ • Cách giới thiệu vừa cụ thể, vừa khái quát. => Vũ Nương là người con gái toàn bích.

12. Thảo luận nhóm Thời gian: 7 phút Vũ Nương đã được đặt vào những tình huống, mối quan hệ nào để thể hiện vẻ đẹp của mình? Qua đó, trình bày vẻ đẹp của nhân vật.

13. 1. VẻđẹpđứchạnhcủaVũNương • Trong cuộc sống vợ chồng b. Khi tiễn chồng đi lính - “...chẳng dám mong đeo được ấn phong hầu,... chỉ mong ngày về mang theo được hai chữ bình yên...” • Giọng điệu tha thiết, đằm thắm, sử dụng điển tích “mùa dưa chín quá kì”. • Không ham hiển vinh, cảm thông trước nỗi gian nan của chồng. Thể hiện khát vọng chính đáng. Coi trọng khát khao hạnh phúc gia đình. • Hiểu chồng có tính đa nghi. • Luôn giữ gìn khuôn phép. • Không để lúc nào phải thất hòa. => Khéo léo, đúng mực. Luôn chăm lo cho hạnh phúc gia đình

14. 1. VẻđẹpđứchạnhcủaVũNương c. Khi xa chồng Đốivới con (béĐản) Đốivớichồng Đốivớimẹchồng • - Mộtmìnhsinhvànuôi con khônlớn. • - Trỏbóngmìnhtrênváchnóiđùa con trẻ. • Ngườimẹthương con, tâmlí, mong con cómộtgiađìnhtrọnven. • - Mẹốm:hếtlòngthuốcthang,khuyênlơn. • - Mẹmất:thươngxót, lomachaytếlễchuđáo. • - Lờitrăngtrối: Xanhkia …chẳngphụmẹ. • Ngườimẹghinhậncônglaocủa con dâuvớigiađình. • KhẳngđịnhVũNươnglàngười con dâuhiếuthảo. • ''Mỗikhithấybướmlượnđầyvườn...khôngthểnàongănđược'‘. • “Giữgìnmộttiết, tôsonđiểmphấntừngđãnguôi,ngõliễutườnghoachưahềbéngót”. • Hìnhảnhướclệ, diễnđạtsựtrôichảycủathờigian. • Khẳngđịnhmộtnỗinhớcủangườivợthủychung.

15. 1. VẻđẹpđứchạnhcủaVũNương NGHỆ THUẬT • Hìnhảnhướclệ. • Điểntíchđiểncố. • Câuvănbiềnngẫu, sóngđôi NỘI DUNG • VũNươnglàngườivợthuỷchung,ngườimẹhiền,ngườicondâuđảmđanghiếuthảo. • Mangvẻđẹpđiểnhình, truyềnthốngngườiphụnữViệt Nam.

16. 2. NỗioancủaVũNương Ô hay! Thếraôngcũnglà cha tôi ư?

17. 2. NỗioancủaVũNương TrươngSinh VũNương - “Cáchbiệt...nghioanchothiếp”. => Giãibày, khẳngđịnhtấmlòngthủychung, mongcởibỏmốinghingờ. • - Đinhninhlàvợhư,mốinghingờngàycàngsâu, la umlên,mắngnhiếc,đánhđuổiVũNương. • Mùquáng, vũphu, độcđoán. - “Naytrâmgãy …VọngPhu”. => Đauđớnvìhạnhphúcgiađình tan vỡ. +Giọngđiệuthảmthiết. + Dùngđiểntích,điểncố,câuvănbiềnngẫu, cáclờithoạiliêntiếpnhau. + Hìnhảnhẩndụ.

18. 2. NỗioancủaVũNương • Tắmgộichaysạch,rabênsôngHoàngGiang • Ngửamặt, than.. • => Lờithannhưmộtlờinguyềnxinthầnsôngchứnggiámnỗioankhuấtvàtiếtsạchgiátrongcủanàng. • => Xótxa,tuyệtvọng. • Gieomìnhxuốngsông • ->Đólàhànhđộngquyếtliệtđểbảotoàndanhdự,chứngtỏphẩmgiátrongsạch. VũNươnglàngườiphụnữđứchạnhnhưngbấthạnh

19. NguyênnhândẫnđếncáichếtcủaVũNương • Nguyênnhântrựctiếp: LờinóicủabéĐảnvới cha • “Ô hay! Thếraôngcũnglà cha tôi ư?”. • ThổibùngngọnlửaghentuôngtronglòngTrươngSinh. • - Nguyênnhângiántiếp: tínhđanghi hay ghencủaTrươngSinh; chiếntranh phi nghĩa; lễgiáophongkiếnhàkhắc.

20. Thảo luận nhóm Thờigian: 3 phút Nêu ý nghĩacủa chi tiếtchiếcbóngtronglờinóicủabéĐảnvới cha saukhiVũNươngmất?

21. Ý nghĩa chi tiếtchiếcbóng Nghệthuật Nội dung +Tạora bikịchgiađìnhmộtcáchđơngiảnmàbấtngờ. + Thểhiệnnộidungtruyện(tínhcáchnhânvật,tấmlòngvàcảnhngộcủaVũNương,…) + Chi tiếtnghệthuậtđặcsắctạokịchtínhchocâuchuyện. + Thắtnút, mởnútcâuchuyện.

22. 3. VũNươngđượcgiảioan * Chi tiếtkìảo: • PhanLangnằmmộngrồithảrùa. • PhanLanglạcvàođộngrùa, đượcLinh Phi cứugiúp. GặpVũNương ở đây, nàngnhờ Phan Lang mangchiếc tram vàngnhờTrươngSinhlậpđàngiảioan. • VũNươnghiệnvềgiữadòng, lúcẩnlúchiệnrồibiếnmất. * Ý nghĩa: - HoànchỉnhthêmvẻđẹpcủanhânvậtVũNương. - Tạonênmộtkếtthúccóhậu,thểhiệnướcmơngànđờicủanhândânvềlẽcôngbằng:ngườihiềngặplành. - Tínhbikịchcủatruyệnkhôngvìthếmàgiảmđi: giađìnhđã tanvỡ,VũNươngkhôngthểtrởvềdươnggian.

23. Tổngkết

24. Đọcđoạntríchvàthựchiệncácyêucầusau: "Phan nói: - Nhàcửatiênnhâncủanươngtử, câycốithànhrừng, phầnmộtiênnhâncủanươngtử, cógairợpmắt. Nươngtửdùkhôngnghĩđến, nhưngtiênnhâncònmongđợinươngtửthìsao? Ngheđếnđây, VũNươngứanướcmắtkhóc, rồiquảquyếtđổigiọngmàrằng: - Cólẽkhôngthểgửihìnhấnbóng ở đâyđượcmãi, đểmangtiếngxấuxa. Vàchăng, ngựaHổgầmgióbắc, chimViệtđậucànhnam. Cảmvìnỗiấy, tôitấtphảitìmvềcóngày.” (Theo Ngữvăn 9, NXBGD Việt Nam, 2017) Câu 1. Đoạnvăntrêntríchtừvănbảnnào? Tácgiảlàai? Câu 2.CuộcđốithoạicủaVũNươngvới Phan Lang diễnratronghoàncảnhnào? Câu 3. Từ "tiênnhân" trongđoạnvăntrênchỉnhữngai? Câu 4. Tìmcácphépliênkếtcâutronglờithoạisau: " - Cólẽkhôngthểgửihìnhấnbóng ở đâyđượcmãi, đểmangtiếngxấuxa. Vàchăng, ngựaHồgáigióbắc, chimViệtđậucànhnam. Cảmvìnỗiấy, tôitấtphảitìmvềcóngày." Câu 5.CảmnhậnvẻđẹpcủanhânvậtVũNươngtrongđoạntríchtrên.

25. Câu 1. Đoạnvăntrêntríchtừvănbảnnào? Tácgiảlàai? Đoạnvăntrêntríchtừvănbản “Chuyệnngười con gái Nam Xương” củaNguyễnDữ.

26. Câu 2.  CuộcđốithoạicủaVũNươngvới Phan Lang diễnratronghoàncảnhnào? CuộcđốithoạicủaVũNươngvới Phan Lang diễnratronghoàncảnh Phan Lang tròchuyệnvớiVũNương: Phan Lang gặpnạnđượcLinh Phi cứuvàđưaxuốngthủycung, tạiđây Phan Lang đãnhậnraVũNươnglàngườicùnglàngvàhỏihanVũNương.

27. Câu 3. Từ "tiênnhân" trongđoạnvăntrênchỉnhữngai? Từ “Tiênnhân” - Từ “tiênnhân” đầu: chỉông cha, tổtiên. - Từ “tiênnhân” sau: chỉTrươngSinh

28. Câu 4. Tìmcácphépliênkếtcâutronglờithoạisau: " - Cólẽkhôngthểgửihìnhấnbóng ở đâyđượcmãi, đểmangtiếngxấuxa. Vàchăng, ngựaHồgáigióbắc, chimViệtđậucànhnam. Cảmvìnỗiấy, tôitấtphảitìmvềcóngày." Cácphépliênkếtcâutronglờithoạisau: - Phépnối: vảchăng - Phépthế: "ngựaHồgáigióbắc, chimViệtđậucànhnam" - "nỗiấy" " - Cólẽkhôngthểgửihìnhấnbóng ở đâyđượcmãi, đểmangtiếngxấuxa. Vảchăng, ngựaHồgáigióbắc, chimViệtđậucànhnam. Cảmvìnỗiấy, tôitấtphảitìmvềcóngày."

29. Câu 5.CảmnhậnvẻđẹpcủanhânvậtVũNươngtrongđoạntríchtrên. VũNươngvẫnthiếtthavớigiađình, muốntrởvềquêcũ - Ở thuỷcung, nàngvẫnnhớquêhương, cóngàytấtphảitìmvề. - Tìmvềlàđểgiảibàynỗioanvớichồng, vớimọingười. - Nhưngnàngkhôngthểtrởvềvớinhângianđượcnữa.

30. Dướiđâylàmộtđoạntrong “Chuyệnngười con gái Nam Xương” (NguyễnDữ) ...“Đoạnrồinàngtắmgộichaysạch, rabếnHoàngGiangngửamặtlêntrờimà than rằng: - Kẻbạcmệnhnàythânphậnhẩmhiu, chồng con rẫybỏ, điềuđầu bay buộc, tiếngchịunhuốcnhơ, thầnsôngcólinh, xinngàichứnggiám. Thiếpnếuđoantranggiữtiết, trinhbạchgìnlòng, vàonướcxinlàmngọcMịNương, xuốngđấtxinlàmcỏngumĩ. Nhượcbằnglòngchimdạcá, lừachồngdối con, dướixinlàmmồichocátôm, trênxinlàmcơmchodiềuquạvàxinchịukhắpmọingườiphỉnhổ.” (Theo Ngữvăn 9, tậpmột) Câu 1: Trongtácphầmlờithoạitrênlàđộcthoại hay đốithoại? Vìsao? Câu 2: LờithoạinàyđượcVũNươngnóitronghoàncảnhnào? Qua đó, nhânvậtmuốnkhẳngđịnhnhữngphẩmchấtgì? Ghilạingắngọn (khoảng 6 câu) suynghĩcủaemvềnhữngphẩmchấtấycủanhânvật. Câu 3: Làmnênsứchấpdẫncủatruyệntruyềnkìlànhữngyếutốkìảo. Nêu 2 chi tiếtkìảotrongChuyệnngười con gái Nam Xương.

31. Câu 1: Trongtácphầmlờithoạitrênlàđộcthoại hay đốithoại? Vìsao? Lờithoạỉtrênlàđộcthoại hay đốithoại? Vìsao? - Trongtácphẩmđólàlờiđộcthoại. - Vìđólàlời than củanàngvớitrờiđấtnhưngđócũnglàlờicủanàngnóivớilòngmìnhđểgiãibàytấmlòngtrongtrắngcủamình. Lờinóikhônghướngtớimộtđốitượngnàocả, phátrathànhtiếngthểhiệnbằnggạchđầudòng (-).

32. Câu 2: LờithoạinàyđượcVũNươngnóitronghoàncảnhnào? Qua đó, nhânvậtmuốnkhẳngđịnhnhữngphẩmchấtgì? Ghilạingắngọn (khoảng 6 câu) suynghĩcủaemvềnhữngphẩmchấtấycủanhânvật. * LờithoạinàyđượcVũNươngnóitronghoàncànhnào? Qua đó, nhânvậtmuốnkhẳngđịnhnhữngphẩmchấtgì? VũNươngnóibịchồngđốixửbấtcôngmắngnhiếcđánhđuổiđi, thấtvọngtộtcùng, bịđẩyđếnđườngcùngkhôngthểgiảiđượcnỗioankhuất, tấtcảđã tan vỡ, nàngđaukhổtuyệtvọngtìmđếncáichếtđểbàytỏtấmlòngtrongtrắng, mượnnướcsôngđểrửasạchtiếngnhơoanức. Lời than nhưmộtlờinguyền, xinthầnsôngchứnggiámnỗioankhuấtvàtiếtsạchgiátrongcùanàng, củamột “kẻbạcmệnh” đầyđaukhổ. Hànhđộngtựtrẫmmìnhcủanànglàmộthànhđộngquyếtliệtcuốicùngđểbảotoàndanhdự. CáichếtcủaVũNươngthểhiệnnỗiđaukhổcủanàngđãlênđếntộtcùng. Qua lờithềnguyềncủaVũNương ta thấynàng: - Rấtkhaokhátcuộcsốnggiađìnhhạnhphúc. - Luôntrongsáng, thủychungvớichồng. - Rấtmongdược minh oan, rấttựtrọng * Nhữngphẩmchấtcủanhânvậttronglờithoại: - Nànghiểuđượcthânphậncủamình, tựnhậnmìnhlà “kẻbạcmệnh” có “duyênphậnhẩmhiu”, song vẫnkhátkhaođượcsốnghạnhphúcvớichồng con vàmongthầnsông minh oanchotấmlòngthủychung, trongtrắngcủamình. Lời than, lờithềnguyềncủaVũNươngthậtthốngthiết, aioán. - HànhđộngtựtrẫmmìnhcủaVũNươnglàhànhđộngquyếtliệtcuốicùngđểbảotoàndanhdự. Cónỗituyệtvọngđắng cay, nhưngngườiđọccũngthấyđượclòngtựtrọng, sựchỉđạocủalýtrí, chứkhôngnhưhànhđộngbộcpháttrongcơnnónggiậnnhưtruyệncổtíchmiêutả “Nàngchạymộtmạchrasông, đâmđầuxuốngnướctựvẫn”. - PhẩmchấtcaođẹpcủaVũNươngthểhiện qua lờithềnguyềncũnglàphârmchấttốtđẹpcùangườiphụnữlaođộngxưa: Dùcuộcsốngcủahọcókhổđaubấthạnh, song họvẫnluôngiữtrònphẩmchấtthủychung, sắt son, nghĩatìnhcủamình.

33. - Rấtkhaokhátcuộcsốnggiađìnhhạnhphúc. - Luôntrongsáng, thủychungvớichồng. - Rấtmongdược minh oan, rấttựtrọng * Nhữngphẩmchấtcủanhânvậttronglờithoại: - Nànghiểuđượcthânphậncủamình, tựnhậnmìnhlà “kẻbạcmệnh” có “duyênphậnhẩmhiu”, song vẫnkhátkhaođượcsốnghạnhphúcvớichồng con vàmongthầnsông minh oanchotấmlòngthủychung, trongtrắngcủamình. Lời than, lờithềnguyềncủaVũNươngthậtthốngthiết, aioán. - HànhđộngtựtrẫmmìnhcủaVũNươnglàhànhđộngquyếtliệtcuốicùngđểbảotoàndanhdự. Cónỗituyệtvọngđắng cay, nhưngngườiđọccũngthấyđượclòngtựtrọng, sựchỉđạocủalýtrí, chứkhôngnhưhànhđộngbộcpháttrongcơnnónggiậnnhưtruyệncổtíchmiêutả “Nàngchạymộtmạchrasông, đâmđầuxuốngnướctựvẫn”. - PhẩmchấtcaođẹpcủaVũNươngthểhiện qua lờithềnguyềncũnglàphârmchấttốtđẹpcùangườiphụnữlaođộngxưa: Dùcuộcsốngcủahọcókhổđaubấthạnh, song họvẫnluôngiữtrònphẩmchấtthủychung, sắt son, nghĩatìnhcủamình.

34. Câu 3: Làmnênsứchấpdẫncủatruyệntruyềnkìlànhữngyếutốkìảo. Nêu 2 chi tiếtkìảotrongChuyệnngười con gái Nam Xương. Các chi tiếtkìảotrong “Chuyệnngười con gái Nam Xương”: - Phan Lang nằmmộngrồithàrùa. - Phan Lang gặpnạn, lạcvàođộngrùa, gặpLinh Phi, đượccứugiúp. - GặplạiVũNương, ngườiđượccoilàđãchếtrồi. - ĐượcsứgiảcủaLinh Phi rẽđườngnướcđưavềdươngthế. - VũNươnghiệnvềtronglễgiảioantrênbếnHoàngGianggiữa lung linh, huyềnảorồilạibiếnđimất.