Rèn kỹ năng hát múa tập thể và nghi thức Đội ở trường tiểu học Lê Qúy Đôn

1. PHÒNG GD&ĐT TX BUÔN HỒ TRƯỜNG TIỂU HỌC LÊ QUÝ ĐÔN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: RÈN KĨ NĂNG HÁT MÚA TẬP THỂ VÀ NGHI THỨC ĐỘI Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC LÊ QUÝ ĐÔN Năm học 2019 - 2020 Người viết: Vũ ThịAnh Thơ Chức vụ: Giáo viên TPT Đội 1 https://dethitienganh.net/

2. I. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài: Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh có vị trí rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong các nhà trường. Vì vậy đòi hỏi người giáo viên Tổng phụ trách luôn trực tiếp gần gũi với các em hằng ngày để động viên, theo dõi sự tìm tòi, kích thích sự sáng tạo của các em. Từ đó trang bị cho các em những tri thức cần thiết góp phần đào tạo nguồn nhân lực trẻ cho đất nước trong tương lai giúp các em ra sức thi đua học tập xứng đáng là những con ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ. Vì thế để hoạt động của Đội thiếu niên trong nhà trường được sôi nổi và có hiệu quả người đội viên phải là người gương mẫu và thực hiện tốt vai trò của mình như việc tổ chức và sinh hoạt múa hát tập thể, nghi thức đội trong trườngTiểu học là một phương tiện giáo dục rất quan trọng của đội TNTP Hồ Chí Minh… Múa hát tập thể và nghi thức Đội được tiến hành thường xuyên trong mọi hoạt động của nhà trường từ những nghi thức trên sẽ hình thành thói quen nề nếp tốt cho người đội viên, có tính giáo dục toàn diện về “Đức, Trí, Thể, Mỹ” cho học sinh nói chung và bậc học tiểu học nói riêng. Cho nên đòi hỏi người đội viên phải biết thực hiện thành thạo 7 kĩ năng của người đội viên vì thế đỏi hỏi Giáo viên Tổng phụ trách phải hiểu sâu sắc về Đội, về các hoạt động mang tính giáo dục của Đội. Không những hiểu được phương pháp tổ chức các hoạt động mà phải thành thạo về nghi thức Đội để hướng dẫn các em thực hiện tốt nhiệm vụ của người đội viên. Hát múa tập thể thu hút học sinh tham gia đông đảo, không chỉ mang tính bắt buộc mà nó còn lôi cuốn học sinh một cách tự giác, tích cực. Tạo sự tự tin, chủ động, sáng tạo cho học sinh ở bậc học tiểu học. Nghi thức đội góp phần hình thành cho các em đội viên mà trước hết là giáo dục ý thức tổ chức kĩ luật, và tinh thần trách nhiệm trước tập thể, tạo nên tình cảm gắn bó đoàn kết, thương yêu giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Hoạt động nghi thức đội sẽ tạo thành 2 https://dethitienganh.net/

3. thói quen, nề nếp tốt trong sinh hoạt hằng ngày cho tập thể cá nhân đội viên như: Biết cách ăn mặc đẹp, gọn gàng, sạch sẽ, đi học đúng giờ vào lớp thuộc bài ra lớp hiểu bài, tạo cho các em mạnh dạn trong học tập và có ý thức giữ gìn vệ sinh lớp học sạch đẹp, ngăn nắp chăm sóc cây xanh tạo cảnh quan nhà trường xanh sạch đẹp, góp phần thực hiện tốt phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực… Tuy nhiên trong những năm qua việc thực hành nghi thức đội chưa mạng lại hiệu quả tích cực trong việc thu hút học sinh, các em chỉ thực hiện theo hình thức bắt buộc, hoặc thực hiện cho qua loa xong chuyện. Chất lượng đội viên ngày một hạn chế về đạo đức, học tập và các hoạt động phong trào trong nhà trường. Từ những lí do trên, bản thân tôi đã tìm tòi ra nhiều biện pháp nhằm khắc phục những hạn chế yếu kém trong công tác đội, giúp các em có đam mê khi sinh hoạt nghi thức và các hoạt động tập thể. Vì vậy tội đã chọn đề tài “Rèn kỹ năng hát múa tập thể và nghi thức Đội ở trường tiểu học Lê Qúy Đôn”. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài: Đề tài nghiên cứu ra đời với mong muốn là sẽ đẩy mạnh hơn nữa phong trào công tác Đội và thanh thiếu nhi trong trường tiểu học. Nâng cao hơn chất lượng, hiệu quả của hoạt động múa hát tập thể và nghi thức Đội. Các Tổng phụ trách (TPT) Đội, các anh (chị) phụ trách Chi, Sao nhi đồng nắm chắc hơn về phương pháp, cách thức tổ chức hoạt động múa hát tập thể và nghi thức Đội. 3. Đối tượng nghiên cứu: Tất cả nhi đồng và đội viên của trường Tiểu học Lê Qúy Đôn. 4. Giới hạn của đề tài: Từ tháng 9 năm 2019 đến hết tháng 12 năm 2020. 5. Phương pháp nghiên cứu: Để thực hiện thành công đề tài này, tôi đã sử dụng kết hợp nhiều phương pháp khác nhau nhằm nâng cao hiệu quả nghiên cứu như: 1. Hoạt động múa hát tập thể: 3 https://dethitienganh.net/

4. - Phương pháp tiếp cận - Phương pháp thực hành - Phương pháp thuyết trình - Phương pháp trực quan (làm mẫu, quan sát). - Phương pháp thực hànhkiểm tra, đánh giá II. PHẦN NỘI DUNG: 1. Cơ sở lý luận: * Hoạt động múa hát tập thể: Trong trường Tiểu học, hoạt động tập thể là một hoạt động ngoại khóa hấp dẫn không thể thiếu với các em nhỏ, chiếm một vị trí quan trọng trong các hoạt động chung của nhà trường. Nhờ tính chất phong trào cộng đồng, dễ tham gia mà hoạt động múa hát tập thể đã thu hút được các em, góp phần giáo dục toàn diện cho các em, làm thăng bằng hài hòa các hoạt động của trẻ em. Trong và sau giờ học các môn chính khóa có phần căng thẳng, học sinh được tập thể dục giữa giờ, múa hát tập thể để thư giãn, lấy lại sự cân bằng về tâm lý để tiếp thu tốt hơn trong các giờ học tiếp theo. Trong nhà trường, hoạt động múa hát tập thể là cơ sởđể duy trì phong trào văn hóa văn nghệ và nề nếp của học sinh, xây dựng những hình thức sinh hoạt tập thể lành mạnh, tạo không khí vui tươi, phấn khởi… Đặc biệt, trong quá trình đổi mới giáo dục theo mô hình trường học mới VNEN, hoạt động múa hát tập thể góp phần tích cực trong việc rèn luyện năng lực, phẩm chất học sinh. Những em còn nhút nhát, thiếu tự tin sẽ thêm lạc quan, mạnh dạn hơn trong mọi hoạt động hòa nhập cộng đồng. Hoạt động múa hát tập thể tạo môi trường học tập sôi nổi, thuận lợi để học sinh phát huy tinh thần đoàn kết, gắn bó thi đua giữa các lớp. Từ đó sẽ dễ dàng hơn trong việc đánh giá năng lực của từng em. Thông qua nội dung bài hát, múa và hoạt động kết hợp với âm nhạc, giáo dục học sinh tình cảm trong sáng, lành mạnh, phát triển trí tuệ, làm phong phú đời sống tinh thần, hướng tới giáo dục đạo đức thẩm mĩ cho các em. * Nghi thức Đội: 4 https://dethitienganh.net/

5. Có thể nói đây là một trong những chỉ tiêu thi đua mà Liên đội thực hiện trong năm học này. Vì thế trong đề tài nghiên cứu này không những hướng dẫn Đội viên thực hiện nghiêm túc Nghi thức Đội, từng ngày các em sẽ hình thành ý thức tổ chức, ý thức kỹ luật, tinh thần đồng đội, tính kiên trì…vì nghi thức Đội là đội hình gồm nhiều học sinh tạo thành nên tính đoàn kết, tuân thủ kỷluật chung. Tương lai của xã hội, của đất nước chính là những mầm non đang sinh hoạt học tập và rèn luyện trong các ngôi trường phổ thông của chúng ta. Những việc làm tưởng chừng như đơn giản của chúng ta hiện nay như: Giáo dục tính kỷ luật, kiên trì, tinh thần đoàn kết, đặt lợi ích tập thể lên trên lợi ích cá nhân… Nhưng lại có ý nghĩa to lớn trong việc hình thành nhân cách sống của các em sau này. 2. Thực trạng: * Hoạt động múa hát tập thể: Thực hiện kế hoạchcông tác Đội và phong trào thiếu nhi năm học 2019 - 2020, ngay từ đầu năm học Liên đội trường Tiểu học Lê Qúy Đôn đã luôn duy trì hoạt động này trong hàng tuần. Mộttrong những hoạt động tập thể được các em yêu thích đó là hoạt động múa hát tập thể trên sân trường. Vào mỗi buổi sáng thườngngày các em học sinh nhanh chóng xếp hàng ngay ngắn vào vị trí từng lớp,sân trường rộn rã tiếng hò reo, tiếng nhạc, với sắc xanhđồng phục nhà trường, các em học sinhrộn ràng trong những bài hát, điệumúa đã được giáo viên Tổng phụ trách Đội hướng dẫn. Tuy nhiên bên cạnh đó vẫn còn tình trạng các em học sinh múa hát qua loa, có em còn không thuộc lời của bài hát mình đang múa, có em chỉ giơ tay múa qua loa, thậm chí có em còn rất lung túng và tỏ ra không thích múa hát. + Kết quả khảo sát đầu năm như sau: Khối Sỉ số Múa hát đều, đẹp Múa đều nhưng chưa Múa chưa đều, thành thạo lời ca chưa thuộc lời ca SL % SL % SL % Khối 1 124 60 48,3% 39 31,5% 25 20,2% 5 https://dethitienganh.net/

6. Khối 2 100 56 56% 25 25% 19 19% Khối 3 107 75 70,1% 21 19,6% 11 10,3% Khối 4 98 70 71,4% 16 16,4% 12 12,2% Khối 5 116 75 64,6% 26 22,4% 15 13% Tình trạng học sinh khối lớp 1, 2 múa hát chưa đều, chưa thuộc lời ca chiếm tỉ lệ % cao hơn các khối lớp khác là vì các em có độ tuổi còn nhỏ, khả năng tập trung chưa cao, còn lung túng trong các hoạt động tập thể. * Nghi thức Đội: + Thực hành nghi thức Đội đối với học sinh: Lịch học kiến thức văn hóa phổ thông và lịch học bồi dưỡng của các em rất dày, vì vậy đội viên chỉ còn rất ít, có khi không còn thời gian trống để tham gia các hoạt động ngoại khóa nói chung và thực hành luyện tập các động tác cá nhân nói riêng. Ở tiểu học kiến thức về Đội các em còn mới, nhất là đội viên khối 4 mới vào. Việc xác định tổ chức sinh hoạt nghi thức đội theo chủ điểm tháng là nhiệm vụ cực kỳ quan trọng của Đội viên. Tuy nhiên để Đội viên thực hiện tốt về nghi thức đội đòi hỏi giáo viên Tổng phụ trách và giáo viên chủ nhiệm lớp đóng một vai trò to lớn vào sự thành công của buổi sinh hoạt để đảm bảo đúng các kĩ năng mà các em đã thực hiện, đồng thời còn hướng dẫn để các em thực hiện tốt các yêu cầu đã nêu mà còn phải biết giúp cho các em hiểu rõ về tổ chức Đội, đồng thời còn giáo dục cho các em toàn diện trên tấtcả các mặt như giáo dục đạo đức, lối sống, ý thức trách nhiệm thái độ trong học tập. Vậy muốn đạt được điều đó giáo viên Tổng phụ trách phải biết gây hứng thú cho đội viên để các em tích cực tham gia hoạt động Đội và có ý thức học tập các kĩ năng về nghi thức đội. Bên cạnh các kết quả đạt được việc thực hành nghi thức Đội đa số các em đội viên còn yếu việc nắm vững 7 yêu cầu nghi thức đội của người đội viên, đến các động tác đội hình, đội ngũ,… tất cả đều chưa thực hiện tốt. Nhiều đội viên còn mắc cỡ, sợ không dám thực hiện động tác, bên cạnh đó vẫn còn một số đội viên chưa có ý thức tốt, tinh thần tự giác luyện tập chưa cao. 6 https://dethitienganh.net/

7. + Thực hành nghi thức Đội đối với giáo viên Tổng phụ trách: - Đa số giáo viên chưa qua nghiệp vụ công tác đội, mà hầu hết là giáo viên chủ nhiệm lớp rồi chuyển sang làm công tác phụ trách đội; nên gặp rất nhiều khó khăn và lúng túng trong các khâu tổ chức vui chơi, sinh hoạt theo chủ điểm tuần tháng… Chưa phối hợp với giáo viên chủ nhiệm nên ảnh hưởng đến việc tổ chức hay giáo dục cho các em còn gặp nhiều hạn chế. Đối với giáo viên Tổng phụ trách khi hướng dẫn thực hành nghi thức đội cho các em đội viên thường làm theo những hình thức sau: - Giáo viên tổng phụ trách khi tổ chức thực hành hướng dẫn các động tác chưa sâu, chưa cụ thể chỉ hướng dẫn một vài lần rồi chuyển sang động tác khác. Trong quá trình hướng dẫn thực hành các động tác lại quá nhanh, nhiều em đội viên không quan sát kịp. * Ví dụ: Hướng dẫn cho các em thực hành động tác “Đằng sau quay” giáo viên chỉ thực hành một vài lần cho các em nhìn thấy nhưng không giải thích rõ cho các em nắm. Từ đó nhiều em đội viên đã không nắm được, dẫn đến không thực hành được. Số ít giáo viên phụ trách chi đội chưa nắm vững kỷ năng về nghi thức đội. Ít tác động, nhắc nhở, hướng dẫn các em hoàn thành các nội dung, chỉ tiêu mà Hội đồng Đội các cấp cũng như Liên đội đã đề ra. Qua những thực trạng trên cho thấy, việc tổ chức rèn kĩ năng thực hành nghi thức Đội cho đội viên ở trường Tiểu học hiện nay là rất quan trọng giáo viên cần tổ chức điều chỉnh một cách kịp thời để khắc phục những hạn chế yếu kém nêu trên. + Kết quả kiểm tra trước khi triển khai đề tài: Khối lớp Kết quả kiểm tra chuyên hiệu nghi thức đội viên xếp loại Đạt năm học 2018-2019 Khối 4 80% Khối 5 90% * Những sai sót cơ bản cần được khắc phục là: 7 https://dethitienganh.net/

8. Các động tác cá nhân như đứng nghiêm: có em các ngón tay không khép mà dũi thẳng, nhất là động tác chào kiểu đội viên tay chào không đúng quy định của Đội ngón tay không khép, không cao hơn trán, lòng bàn tay hướng ra ngoài hoặc vào trong mặt, động tác quay: khi quay tay còn vung, dậm chân tại chỗ: đánh tay không đều, tay và chân cùng phía........ 3. Nội dung và hình thức của giải pháp: a. Mục tiêu của giải pháp: * Hoạt động múa hát tập thể: Quá trình hướng dẫn học sinh múa hát tập thể phải có phương pháp và làm việc tích cực, chủ động, khoa học, sáng tạo cho học sinh. Vì vậy giáo viên phải tổ chức cho các em vận động thường xuyên, luôn tạo cho các em sự hứng khởi, lôi cuốn các em vào hoạt động, tuy nhiên để tổ chức cho các em biết vận động múa hát tập thể đều đẹp, giáo viên tổng phụ trách cần xác định được bài hát nào phù hợp với lứa tuổi, theo chủ đề… các động tác kết hợp vận động phụ họa cho học sinh như thế nào? Cần tổ chức như thế nào? Do đó giáo viên tổng phụ trách phải chủ động tổ chức hướng dẫn học sinh theo từng bài và luôn luôn động viên khuyến khích các em khi múa cần phải hát hòa theo. * Nghi thức Đội: Nghi thức đội là một phương tiện giáo dục toàn diện của tổ chức Đội. Đặc trưng nổi trội của nghi thức Đội là thông qua các biểu trưng, ngôn ngữ, lời nói và các nghi lễ, thủ tục để giáo dục các em. Do đó, phải mang tính thống nhất, chính xác trong sinh hoạt tập thể cũng như luyện tập. Hoạt động nghi thức đội thường xuyên, nghiêm túc góp phần khẳng định vị trí, vai trò của tổ chức Đội trong sự nghiệp giáo dục nói chung và mối quan hệ với các lực lượng nhà trường và ngoài nhà trường, tạo môi trường vui chơi lành mạnh nhằm đáp ứngnhu cầu và nguyện vọng của các em đội viên. Với các lí do đã nói ở trên, việc thực hiện nghi thức đội trong mọi hoạt động là vô cùng quan trọng và cần thiết. b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp: 8 https://dethitienganh.net/

9. * Hoạt động múa hát tập thể: Để thực hiện tốt được vấn đề trên, người giáo viên TPT Đội phải thực sự chuyên tâm và đầu tư thời gian. Không nên coi nhẹ việc múa vận động phụ họa cho bài hát, không phải chỉ cho các em múa hát theo kiểu bắt chước, đại khái….mà cần cho các em biết múa háttập thể một cách thường xuyên, đều, đẹp. Đối với học sinh, giáo viên TPT cần cho học sinh biết khi vận động phụ họa cần đạt những yêu cầu sau: - Khám phá được hình tượng đặc sắc qua lời ca và giai điệu bài hát. - Biết được thái độ tình cảm mà tác giả muốn gửi gắm vào bài hát để kết hợp múa phụ họa được phù hợp với lời bài hát. Ngoài ra giáo viên còn cần hướng dẫn cho các em một số kĩ năng cơ bản khi vận động phụ họa như sau: - Khi nhún chân theo nhịp thì phải nhịp nhàng. - Khi múa mắt phải nhìn theo hướng tay đưa, nét mặt phải vui tươi, cổ và đầu hơi nghiêng theo động tác múa. Khi có được các kĩ năng đó các em sẽ tự tin hơn và muốn được thể hiện hơn. + Chọn bài hát: Chọn những bài hát phù hợp với lứa tuổi, theo chủ đề, chọn những bài hát vui tươi, hồn nhiên, dễ hát, dễ thuộc….mang tính yêu nước, ca ngợi Đảng, Bác Hồ, anh hùng dân tộc, Đội… VD: Bài: - Việt Nam ơi - Nối vòng tay lớn - Hành khúc Đội TNTP Hồ Chí Minh - Đội ta lớn lên cùng đất nước + Chuẩn bị tập hát: - Nên in sẵn bài hát cho học sinh - Cho một trò chơi hay một động tác thư giãn trước khi tập. 9 https://dethitienganh.net/

10. - Yêu cầu tất cả phải im lặng và tập trung cao. - Lựa chọn Ban chấp hành Liên, chi đội làm nòng cốt và một số em có năng khiếu ở các lớp tập cho các em thuộc trước lời bài hát, để khi về lớp các em có thể cho các bạn ôn lại bài hát. + Tập hát: - Giáo viên TPT hát mẫu bài hát một vài lần thật đùng nhịp điệu và rõ rang. - Ngắt từng đoạn ngắn và tập từng câu. Mỗi câu tập 2 –3 lần cho thuộc rồi mới sang câu khác. - Từ câu thứ hai trở đi, mỗi khi tập xong một câu thì hát lại từ câu đầu cho bài hát được liền mạch. - Khi nghe chỗ nào sai thì sửa ngay, vì khi quen rồi sẽ rất khó sửa, khi nào hát đúng mới được sang câu khác. - Khi đã tập hết bài thì phân nhịp bằng cách vỗ tay. - Tập xong nên kiểm tra từng khối. - Nhắc người học hát nên thuộc lòng, đừng nhìn vào giấy. - Yêu cầu hát lớn và mạnh dạn để tạo không khí. + Chuẩn bị tốt các động tác múa phụ họa cho bài hát. Đây là khâu rất quan trọng vì nó góp phần vào sự thành công của giáo viên khi hướng dẫn các em, bởi khi đã chuẩn bị tốt thì giáo viên sẽ thấy tự tin hơn, tiết kiệm được thời gian, học sinh được hoạt động nhiều hơn. Rất nhiều giáo viên TPT coi nhẹ khâu này vì cho rằng không quan trọng, nên khi hướng dẫn cho học sinh giáo viên còn lung túng, cứng nhắc, nhàm chán. Do đó giáo viên cần biên soạn các động tác phụ họa sao cho phù hợp nhưng dễ nhớ, dễ thực hiện nhưng vẫn đều, đẹp mắt rồi thực hiện thành thạo, để khi biểu diễn và hướng dẫn cho các em được tốt hơn. Lưu ý: Hướng dẫn thành thạo cho đội múa mẫu, để khi tập các em sẽ đứng ở hàng trước làm mẫu cho các bạn múa theo. + Trình bày mẫu cho học sinh: 10 https://dethitienganh.net/

11. Để giúp các em định hình được các động tác phụ họa thì giáo viên cần phải thực hiện tốt khâu này. Vì các em luôn coi thầy cô là mẫu chuẩn nhất cho các em noi theo. Tuổi các em còn nhỏ nên sự sáng tạo của các em còn hạn chế, do vậy các em sẽ lấy mẫu của giáo viên làm chuẩn, hầu như các em đều muốn bắt chước và làm theo giáo viên của mình. Vì thế để tạo hứng thú và thu hút sự chú ý của các em giáo viên phải coi mình như một ca sĩ đang trình diễn trên sân khấu cho các khan giả nhỏ tuổi xem. + Hướng dẫn từng động tác cho từng câu ca: - Đây là bước các em bắt đầu thực hành, giáo viên cho các em đưng dậy và bắt đầu hướng dẫn từng câu cho các em. Từ động tác kết hợp giữa chân – tay- đầu- ánh mắt- nét mặt phải kết hợp nhịp nhàng như thế nào để các em thực hiện khôn bị sai và lỡ nhịp. - Sau đó mở băng, đĩa nhạc ghi sẵn bài hát cần múa và cho đội múa mẫu đứng lên phía trên thực hiện mẫu để các bạn học sinh toàn trường nhìn và cùng thực hiện theo. - Giáo viên TPT lúc này sẽ là người chỉ huy, hướng dẫn và uốn nắn cho các em. - Đội múa mẫu phải thuộc kĩ điệu múa, không ngập ngừng - Nhắc các em những chỗ nào khó - Tập kĩ những động tác của từng câu, từng đoạn, sửa ngay nếu thấy sai. - Như cách tập hát, sau mỗi đoạn chúng ta nên quay lại từ đầu để cho bài múa được liền mạch. - Thoải mái và tự nhiên trong các động tác. Giáo viên TPT cần lưu ý: Các hoạt động của chúng ta nếu chỉ mang tính chất cá nhân, không có tính tập thể trong sự phối kết hợp công việc với các tổ chức khác trong nhà trường sẽ rất khó thành công. Trong các hoạt động trên, nếu khéo léo phối hợp chặt chẽ với người phụ trách công tác Đoàn, giáo viên chủ nhiệm và các giáo viên bộ môn khác chắc chắn sẽ đạt kết quả tốt hơn. + Kiểm tra, uốn nắn: 11 https://dethitienganh.net/

12. Đây là bước cũng rất quan trọng. Như chúng ta thấy dù làm bất cứ việc gì cũng chờ đến sự đánh giá kết quả. Các em cũng vậy, khi hát và trình diễn xong đều muốn lắng nghe sự đánh giá nhận xét của giáo viên. Do đó sau khi sửa sai, uốn nắn hoặc nhận xét học sinh, giáo viên phải hết sức khéo léo, tránh chê bai mà nên động viên, khuyến khích các em. * Nghi thức Đội: + Đối với giáo viên Tổng phụ trách đội: - Có đạo đức, tư cách, gương mẫu cho các em noi theo. - Có năng khiếu trong công tác tuyên truyền vận động, thuyết phục, nhảy bén trong giao tiếp, linh hoạt trong các tình huống. - Biết một số môn năng khiếu như hát, múa, đàn và một số môn thể thao… - Có kiến thức sư phạm, chịu khó đọc sách để tiếp thu kiến thức… - Luôn hòa đồng với mọi người đặc biệt là các em học sinh, đội viên, luôn xem các em là người bạn, người em của mình, để gần gũi, giúp đỡ các em. + Đối với đội viên: - Trong học tập phải có một thái độ đúng đắn, nghiêm túc và kiên trì luyện tập… - Biết hát một số bài hát truyền thống về Đội, về Bác Hồ, kể chuyện, múa… - Có trang phục cá nhân gọn gàng, sạch sẽ, khăn quàng, măng non đầy đủ khi đến lớp hoặc sinh hoạt nghi thức đội. Chấp hành tốt nội qui và qui chế đề ra trong Liên đội. - Thực hiện tốt về an toàn giao thông, không được vi phạm về an toàn giao thông, thực hiện tốt nội qui, qui chế của trường và của liên đội. - Khi thực hiện các thao tác phải nhanh nhẹn, dứt khoát rõ ràng theo khẩu lệnh và sự hướng dẫn của người chỉ huy. - Trong thực hành phải thật tập trung chú ý, phải thường xuyên luyện tập và có ý thức tự giác luyện tập thực hành. + Nhiệm vụ: - Tổ chức cho các em thực hành, trao đổi ý kiến cá nhân để rút kinh nghiệm. 12 https://dethitienganh.net/

13. - Để giúp đội viên học tập và thực hành nghi thức đạt hiệu quả cao người giáo viên Tổng phụ trách phải tổ chức nhiều hình thức thật phong phú, hấp dẫn nhằm lôi cuốn các em một số hình thức như: Thi hái hoa dân chủ, tổ chức các trò chơi dân gian như (Nhảy bao bố, kéo co, thi ăn củ sắn…), các bài hát, làn điệu dân ca, sưu tầm tranh ảnh về Bác Hồ, về Đội viên, thi vẽ tranh theo chủ đề… - Khi hướng dẫn, thực hành giáo viên Tổng phụ trách phải nắm vững các yêu cầu về nghi thức, đồng thời hướng dẫn rõ ràng mạc lạc, các thao tác, động tác phải đúng, chính xác. - Mỗi đội viên khi tham gia thực hành nghi thức đội đòi hỏi các em phải có sổ tay ghi chép các hoạt động của thầy Tổng phụ trách. Theo dõi và thực hành các em cần mạnh dạn trao đổi. Những động tác nào chưa nắm được hay thực hành chưa đúng thì phải hỏi ngayvà thực hành ngay. - Giáo viên Tổng phụ trách đội cần tập trung chú ý đối với những đội viên thực hiện các động tác chưa đúng cần cho các em tập lại ngay nhiều lần. - Các em đội viên phải chuyên cần tham gia đầy đủ các buổi sinh hoạt nghi thức đội, hạn chế vắng mặt. + Biện pháp rèn kĩ năng tìm hiểu nội dung và hướng dẫn thực hành nghi thức đội đối với đội viên: Nghi thức là một phương tiện giáo dục của Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, với những qui định biểu hiện bằng ngôn ngữ, hình thức tượng trưng, thủ thuật, nghi lễ và đội ngũ, nghi thức cũng góp phần mạnh mẽ vào việc xây dựng phương pháp giáo dục toàn diện, mang nét đặc trưng của đội. Trong đó nổi bật là giáo dục ý thức kĩ luật, tư thế và tác phong tinh thần tập thể của đội viên. Vì thế nghi thức đội được tiến hành thường xuyên trong mọi hoạt động rèn luyện của đội để tạo thành thói quen, nề nếp tốt đối với đội viên trong tổ chức Đội. Do đó việc tiến hành giáo dục bằng nghi thức đội đòi hỏi phải mang tính thuyết phục cao, tính nghiêm túc, chính xác và thống nhất. Có như vậy mới làm cho nghi thức đội trở thành nhu cầu thực sự của mỗi đội viên. 13 https://dethitienganh.net/

14. - Yêu cầu: Đội viên phải cơ bản nắm được nội dung 7 yêu cầu của người đội viên như: Thuộc hát đúng bài Quốc ca, Đội ca và một số bài hát truyền thống; Thắt khăn và tháo khăn quàng đỏ; Chào kiểu đội viên thiếu niên tiền phong; cầm cờ, giương cờ, vác cờ, kéo cờ; Hô, đáp khẩu hiệu đội, các động tác cá nhân di động và tại chỗ, Trống đội. - Một số biện pháp hướng dẫn thực hành nghi thức đội: + Giáo viên tổng phụ trách tổ chức triển khai các nội dung cơ bản để cho các em ghi chép đọc và ghi nhớ ở trên lớp. + Học sinh đọc và biết các nội dung về Nghi thức đội các em phải có sổ học tập và hoạt động đội hằng ngày. + Cần ghi nhớ và học thuộc các nội dung quan trọng mà giáo viên Tổng phụ trách hướng dẫn, cụ thể từng nội dung rõ ràng dễ hiểu để các em thực hiện đạt kết quả tốt hơn trong những lần sinh hoạt đội. + Hướng dẫn cho các em tinh thần tự quản, tính kĩ luật, hình thành động cơ, thái độ giúp cho các em thích thú trong việc rèn luyện bản thân, góp phần xây dựng Đội ngày càng vững mạnh. - Đội viên phải trả lời các câu hỏi do giáo viên Tổng phụ trách đưa ra. (Lưu ý câu hỏi đưa ra cho các em trả lời dễhiểu ngắn gọn đúng vào trọng tâm của nội dung của các nghi thức). Ví dụ minh họa:sau khi đội viên đã học và nắm vững nội dung thực hành nghi thức Đội các em cần trả lời một số câu hỏi như sau: + Hãy nêu 7 yêu cầu của người đội viên? + Hãy nêu cách chào theo kiểu đội viên? + Hãy nêu lại khẩu hiệu Đội? + Theo em người đội viên phải có những tác phong và chuẩn mực nào? - Học sinh trả lời: 1. Động tác thắt - tháo khăn quàng đỏ; 2. Động tác chào; 3. Hát đúng Quốc ca, Đội ca; 14 https://dethitienganh.net/

15. 4. Hô đáp khẩu hiệu Đội; 5. Cầm cờ, giương cờ, vác cờ; 6. Đánh 3 bài trống trống chào cờ, Chào mừng và trống hành tiến; 7. Các động tác cá nhân di động và tại chỗ. - Đội viên đứng ở tư thế nghiêm, mắt hướng về phía trước, chào bằng tay phải, các ngón tay khép kín, giơ lên đầu cách thùy trán khoảng 5 cm, bàn tay thẳng với cánh tay và tạo với thân người một góc khoảng 130o. - Khẩu hiệu đội “Vì Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; vì lý tưởng Bác Hồ vĩ đại - sẵn sàng”. - Người đội viên phải có tác phong nhanh nhẹn, chuẩn mực tích cực trong các phong trào, gương mẫu.... + Biện pháp rèn kĩ năng quan sát, mô tả và thực hành nghi thức Đội: - Yêu cầu: Đối với đội viên cần thực hiện đúng các thao tác mà giáo viên Tổng phụ trách hướng dẫn. - Biện pháp cần thực hiện các động tác sau: +Giáo viên Tổng phụ trách đội cần làm mẫu và hướng dẫn thực hiện động tác. Ví dụ: Chào kiểu đội viên Đội thiếu niên tiền phong Sau khi cho đội viên quan sát xong giáo viên đặt một số câu hỏi đối với các động tác vừa hướng dẫn VD: Chào theo kiểu đội viên động tác này được thực hiện như thế nào? 15 https://dethitienganh.net/

16. Đội viên nêu lại các động tác chào theo kiểu đội viên và cho các em thực hành, giáo viên theo dõi uốn nắn sữa sai để các em thực hiện đúng động tác chào… Sau đó cho đội viên thực hiện động tác chào (theo từng cá nhân, phân đội, chi đội). Cứ như thế GV có thể hướng dẫn lần lượt 7 yêu cầu đối với đội viên một cách dễ dàng theo kế hoạch. - Để các em thực hành 7 yêu cầu nghi thức đội một cách thành thạo đòi hỏi giáo viên tổng phục trách đội phải sắp xếp cho các em thực hành những động tác từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp theo một quy trình nhất định; trong quá trình hướng dẫn các em thực hành phải tuân thủ 1 nguyên tắc là xong động tác này mới chuyển sang tập động tác khác, tránh tình trạng tập một lúc nhiều nội dung, nhiều yêu cầu gây chán nản cho đội viên. - Sau mỗi động tác giáo viên phải tổ chức cho các em một hình thức giải trí như tổ chức trò chơi, kể chuyện, hát, múa… - Để giúp giáo viên có thời gian sửa sai trong thực hành cho các em, trước hết cần lựa chọn những đội viên có năng khiếu chỉ huy để bồi dưỡng các em. Thường xuyên tổ chức thi chỉ huy đội ở liên đội lựa chọn ra những em có năng khiếu về công tác đội. + Cách thức hướng dẫn chỉ huy đội: - Tổ chức các lớp tập huấn cho ban chỉ huy chi đội 16 https://dethitienganh.net/

17. - Tập các khẩu lệnh: Khi hô phải rõ dự lệnh và động lệnh hô to cho cả chi đội đều nghe thấy. Chỉ huy kiểm tra hiệu quả của khẩu lệnh nếu đội viên chưa thực hiện xong động tác thì chưa chuyển sang tập động tác khác. Chỉ huy muốn giỏi, thì người chỉ huy phải hô đúng, dõng dạc các khẩu lệnh và động lệnh trong Nghi thức đội. VD: Quay phải, quay trái, quay đằng sau: Người chỉ huy cần nắm và thực hiện tốt như: Khi quay trái, chỉ huy hô “bên trái”- quay, đồng thời quan sát xem các bạn có thực hành đúng hay không để sửa sai uốn nắn. Tương tự hô “bên phải” - quay; “đằng sau - quay"; cứ như thế các em sẽ thực hiện tốt công tác chỉ huy. Lưu ý: Trước khi chỉ huy hô phải làm một số động tác như: xác định vị trí đứng của người chỉ huy, tác phong người chỉ huy, địa điểm tập của chi đội… 4. Kết quả khảo nghiệm: a. Kết quả: - Được sự quan tâm của các ngành đoàn thể, BGH nhà trường đã tạo điều kiện cho tôi hoạt động tốt các phương phápmúa hát tập thể vàthực hành nghi thức đội trong liên đội có kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên từ đó giúp cho các em đội viên thực hiện tốt hơn và hoàn thành tốt vai trò của mình trong lớp và trong Liên đội. 17 https://dethitienganh.net/

18. - Sau khi áp dụng đúng những phương pháp yêu cầu vềmúa hát tập thể vàthực hành sinh hoạt nghi thức đội đã đem lại hiệu quả chuyến biến cao hơn hẳn so với khi chưa áp dụng đúng những yêu cầu và phương phápcụ thể. Đối với đội viên khi học tập cũng như thực hành nghi thức đội, đội viên luôn có thái độ đúng đắn, nghiêm túc hơn và biết kiên trì học tập, trang phục cá nhân, đầu tóc, quần áo, tác phong có nhiều thay đổi, gọn gàng, nhanh nhẹn. Đặc biệt nâng cao được sự hiểu biết của các em về công tác đội thu hút được các em tham gia và luyện tập nghi thức đội nhiệt tình. - Thường xuyêntổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp như: Thăm các di tích, chứng tích tại địa phương, giáo dục kỹ năng sống, hướng dẫn đội viên cách tiết kiệm năng lượng, ca, múa tập thể, các trò chơi dân gian, trò chơi truyền thống, thường xuyên sinh hoạt tập thể đểđánh giá rút kinh nghiệm, tổ chức thi “Nét đẹp thầy trò”. - Thông qua các hoạt động kiểm tra các tiêu chí trong chương trình rèn luyện đội viên và chương trình dự bị đội viên, qua đó lựa chọn đội viên tiêu biểu, xuất sắc để khen thưởng, động viên. Từ những biện pháp thực hành nêu trong học kì I năm học 2019 - 2020 công tác đội đã đạt được kết quả như sau: * Hoạt động múa hát tập thể: + Kết quả khảo sát cuối HKI như sau: Khối Sỉ số Múa hát đều, đẹp Múa đều nhưng chưa Múa chưa đều, thành thạo lời ca chưa thuộc lời ca SL % SL % SL % Khối 1 124 69 55,6% 40 32,3% 15 12,1% Khối 2 100 60 60% 29 29% 11 11% Khối 3 107 82 76,6% 20 18,7% 5 4,7% Khối 4 98 73 74,5% 21 21,4% 4 4,1% Khối 5 116 86 74,1% 23 19,8% 7 6,1% * Nghi thức Đội: 18 https://dethitienganh.net/

19. - Số lượng chỉ huy đội thành thạo về thực hành nghi thức đội đạt 7/7 em. - Đội viên nắm vững 7 yêu cầu nghi thức đội đạt 100% vượt 15% so với năm học trước. - Xếp loại đội viên HKI: Giỏi Khá Trung bình Tổng số Số lượng % Số lượng % Số lượng % đội viên 215 97 45,1% 86 40% 32 14,9% III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ: 1. Kết luận: - Hoạt động Đội có một vị trí quan trọng trong nhà trường, nó đã góp phần tích cực trong việc giáo dục nhân cách, đạo đức cho học sinh, tạo hứng thú trong học tập cho các em mỗi khi đến trường. Có thể khẳng định rằng, hoạt động Đội là lực lượng giáo dục không thể thiếu được trong và ngoài nhà trường đã giúp cho đội viên luôn có sự chủ động, tự giác nhắc nhở các em trong quá trình học tập và sinh hoạt của mình. - Vì vậy muốn xây dựng Liên đội mạnh, trước hết việc thực hành nghi thức đội và lựa chọn cán bộ chỉ huy đội là biện pháp cực kỳ quan trọng để giáo dục, rèn luyện đội viên hoàn thành tốt vai trò và nhiệm vụ xứng đáng là con ngoan trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ, người đội viên tốt, gương mẫu… Trong quá trình nghiên cứu tiếp thu sáng kiến kinh nghiệm không tránh khỏi thiếu sót, rất mong sự đóng góp của các cấp quản lý giáo dục và hội đồng khoa học cấp trên để cho sáng kiến được hoàn thiện hơn. Tôi hy vọng những kinh nghiệm nhỏ này sẽ góp phần tháo gỡ những vướng mắc cho giáo viên Tổng phụ trách đội trong việc tổ chức các hoạt động Đội trong nhà trường góp phần thúc đẩy phong trào hoạt động đội ngày một vững mạnh hơn. 19 https://dethitienganh.net/

20. 2. Kiến nghị: - Để giúp HS thực hiện tốt các hoạt động Đội cũng như các phong trào cấp trên đề ra thì TPT nhờ sự quan tâm sâu sắc và kịp thời hơn nữa của các cấp lãnh đạo cấp trên, cũng như Ban giám hiệu nhà trường để các phong trào đạt kết quả cao hơn. - Bản thân là giáo viên Tổng phụ trách đội trước hết phải thực sự là một người cán bộ mẫu mực, người tổ chức hợp lí, người thay thế Hiệu trưởng quản lý toàn bộ học sinh của trường, hiểu được những tâm sinh lý, những mong muốn của từng lứa tuổi, những khó khăn của gia đình học sinh, những điều kiện của địa phương. - Tổng phụ trách phải thực sự là cầu nối với các tổ chức trong và ngoài nhà trường, cũng là người xử lý kịp thời các thông tin với tư cách là nhà sư phạm mẫu mực. - Đối với phụ trách lớp nhi đồng và chi đội: + Xóa bỏ tư tưởng xem nhẹ hoạt động Đội. Vì đây cũng là hoạt động hình thành nhân cách cho các em sau này. + Làm tốt vai trò của người phụ trách lớp nhi đồng, chi đội. Thường xuyên trao đổi và nghiên cứu với giáo viên TPT để tổ chức tốt các hoạt động dành cho thiếu nhi. - Đối với Hội đồng đội và cấp trên: Tổ chức nhiều đợt tập huấn để TPT có điều kiện học hỏi kinh nghiệm nhiều hơn nữa. Đó là một vài ý kiến của riêng bản thân tôi. Rất mong lãnh đạo các cấp tạo điều kiện nhiều hơn nữa để phong trào hoạt động của Đội ngày càng mạnh hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn./. Bình Tân, ngày 18 tháng 3 năm 2020 Người viết Vũ Thị Anh Thơ 20 https://dethitienganh.net/

21. Nhận xét, đánh giá của BGH nhà trường ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Báo Người phụ trách (Tạp chí lí luận nghiệp vụ công tác Đội và phong trào thanh thiếu nhi). 2. Nghi thức Đội TNTP Hồ Chí Minh –Tác giả: Hội đồng đội Trung ương - Nhà xuất bản Kim Đồng. 3. Sổ tay đội viên –Tác giả: Hội đồng đội Trung ương - Nhà xuất bản Kim Đồng. 4. Kĩ năng lều trại, múa hát, vui chơi và sinh hoạt tập thể - Tác giả: Trần Quang Đức – Nhà xuất bản Thanh niên. 21 https://dethitienganh.net/

22. 22 https://dethitienganh.net/