INNOWACYJNA WIELKOPOLSKA

1. INNOWACYJNA WIELKOPOLSKA Prof. dr hab. Wanda M. Gaczek Poznań, 17.12.2003r. Badania naukowe jako podstawa budowy Regionalnej Strategii Innowacji

2. Rola innowacji w rozwoju społeczno-gospodarczym regionu • Konkurencyjność regionów pogłębia się w warunkach globalizacji, • Innowacyjność i postęp technologiczny warunkiem konkurencyjności, • Realizacja polityki przemysłowej i technologicznej przenoszona na poziom regionów; decentralizacja, • Konkurencyjność regionu to zdolność otwartej gospodarki do zrównoważonego rozwoju w długim okresie (Jewtuchowicz). Regiony mają określoną zdolność do generowania zewnętrznych korzyści dla przedsiębiorstw oraz charakteryzują się zróżnicowaną zdolnością adaptacji do zmieniających się warunków otoczenia.

3. Czynniki konkurencyjności regionu to: • Nowoczesność i różnorodność struktury gospodarczej oraz wysoki stopień innowacyjności gospodarki, zdolność do tworzenia i wchłaniania innowacji efektem wiedzy skumulowanej w środowisku lokalnym, • Jakość zagospodarowania przestrzennego, wewnętrzna i zewnętrzna dostępność komunikacyjna, rozwinięta infrastruktura techniczna, ład przestrzenny, • Kwalifikacje siły roboczej i kapitał ludzki, endogeniczne czynniki rozwoju społeczno-gospodarczego,

4. Instytucje i kapitał społeczny, reguły gry w społeczności regionu, organizacja społeczna, sposób działania i tworzenie interaktywnych sieci miedzy instytucjami władzy administracyjnej i samorządowej, przedsiębiorstwami oraz organizacjami społecznymi, kultura i tradycje historyczne, • Jakość otoczenia okołobiznesowego, infrastruktura innowacyjna, specyficzne instytucje budowane przez władze nie mogą zastępować rynku, rynek decyduje o wyborze innowacji.

5. Paradygmat innowacyjnego rozwoju • Innowacja jako rezultat złożonego procesu społecznego, środowisko lokalne wykazuje powiązania ze światem zewnętrznym, • Innowacja jako celowa i korzystna zmiana w dotychczasowym stanie, • Innowacja środkiem realizacji celów rozwojowych jednostki, • Innowacja nośnikiem postępu technicznego jeżeli przynosi korzystne efekty ekonomiczne, • Innowacje wymagają wiedzy technicznej, ekonomicznej i socjopsychologicznej,

6. Dynamizm innowacyjny przedsiębiorstwa wyraża się ciągłym poszukiwaniem przez pracowników nowych lub udoskonalanych rozwiązań w dziedzinie techniki i technologii, organizacji pracy i produkcji, metod zarządzania, sposobów działania na rynku i szybkim ich wdrażaniu do codziennej praktyki, • Dynamizm innowacyjny przedsiębiorstw regionu zależy od czynników zewnętrznych i czynników wewnętrznych,

7. Kultura innowacyjna składa się z dwóch elementów: formalnego (modele zachowania ludzi i przedmioty wytwarzane) i ukrytego (przesłanki, normy, wartości i wierzenia) • Stopień zaangażowania władz regionalnych i lokalnych w podnoszenie innowacyjności przedsiębiorstw zależy od poziomu rozwoju społeczno- gospodarczego, • Środowisko innowacyjne regionu tworzą miękkie i twarde czynniki rozwoju. Władza jest istotnym członem społecznego procesu tworzenia środowiska innowacyjnego.

8. Polityka regionalna tworzenia i wspierania innowacyjnego środowiska • Działania zmierzające do wzmocnienia i rozwoju lokalnego i regionalnego potencjału technologicznego poprzez tworzenie systemu innowacji i transferu technologii, • Tworzenie popytu na innowacje, wspieranie potencjału innowacyjnego małych i średnich przedsiębiorstw, • Zorganizowanie procesu nabywania i wdrażania nowych technologii, • Tworzenie infrastruktury innowacyjnej.

9. Infrastruktura innowacyjna obejmuje: • władze samorządowe (wszystkich szczebli) i wojewódzkie, • agencje rozwoju regionalnego, • wyższe uczelnie, • instytuty B+R, • ośrodki transferu techniki, • ośrodki doradztwa, • stowarzyszenia twórcze i zawodowe, • instytucje finansowe, firmy konsultingowe, • firmy produkcyjne i usługowe

10. Celem działania instytucji infrastruktury innowacyjnej regionu jest: • tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju przedsiębiorstw, szczególnie w fazie finalizacji projektów, wspieranie inwestycji różnicujących strukturę przemysłową, • przyspieszenie modernizacji lokalnych firm, podniesienie na wyższy poziom ich zdolności zarządzania i innowacyjności oraz skierowanie ich rozwoju w stronę nisz rynkowych o wyższej wartości, • ułatwianie powstania i rozwoju przedsiębiorstw innowacyjnych, sprzyjanie wykorzystaniu lokalnych zasobów ludzkich, rzeczowych i intelektualnych,

11. wzrost nowoczesności technologicznej przedsiębiorstw i ich zdolności do wdrażania nowych projektów oraz rozwoju technologicznych specjalności regionu, tworzenie warunków do pojawiania się innowacji w określonych centrach i jej transferu do przedsiębiorstw, • komercjalizacja wyników prac badawczych i projektów technologicznych przez lokalne firmy, a tym samym zwiększanie współpracy nauki z przemysłem,

12. Proces podnoszenia poziomu innowacyjności wymaga rozwijania strategii współpracy i oparcia działalności na sieci partnerów – strategie kooperacji

13. PAŃSTWO Polityka przemysłowa i technologiczna REGION Polityki własne regionów Regionalne agendy państwa PODAŻ TECHNOLOGII • OŚRODKI • B + R • Laboratoria badawcze • Uniwersyteckie instytuty • technologiczne • Licea techniczne • Centra technologii Organizowanie struktury transferu lub transfer technologii (Infrastruktura innowacyjności) Małe i średnie przedsiębiorstwa (MSP) POTRZEBY W ZAKRESIE INNOWACJI Struktura podaży Formułowanie potrzeb (Sieci dyfuzji technologii) Organizacja transferu technologii (A. Jewtuchowicz, 2000)

14. Koncepcja zarządzania innowacyjnego w organizacjach innowacyjnych (kreatywnych i uczących się), J. Baruk, 2002 Strategie tworzenia nowej kultury Strategia działalności innowacyjnej Wdrażanie przedsięwzięć zamykających ustalone luki. Działania motywacyjne Komunikacja, wybór, pozyskiwanie i wykorzystanie techniki i technologii. Generowanie pomysłów Poziom innowacyjności przedsiębiorstwa Szkolenie, kształcenie, wymiana doświadczeń, informacji Poziom kultury innowa- cyjnej Samoocena, ustalanie luk w zakresie kultury innowacyjnej Samoocena, Identyfikacja luk. Wybór pomysłów

15. Badania w procesie budowy strategii „Innowacyjna Wielkopolska” Cztery grupy badawcze: • Potrzeby innowacyjne przedsiębiorstw województwa wielkopolskiego (160 przedsiębiorstw przemysłowych, przemysłowo-usługowych), • Potencjał systemu badań i edukacji, • Usługi okołobiznesowe i usługi transferu technologii, • Sytuacja w słabiej rozwiniętych obszarach Wielkopolski,

16. Efektem badań - diagnoza stanu innowacyjności Wielkopolski (rozdział III roboczego dokumentu Strategii innowacji) będąca punktem wyjścia analizy SWOT (rozdział IV dokumentu)

17. Innowacje czynnikiem pokonania słabości • Innowacje źródłem sukcesu przedsiębiorstw i czynnikiem rozwoju społeczno - gospodarczego regionu