1 / 57

Kartoteka wzorcowa Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej w Bibliotece Narodowej

Kartoteka wzorcowa Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej w Bibliotece Narodowej. Jolanta Hys Joanna Kwiatkowska Warsztaty UKD, 11 maja 2012. Prezentacja kartoteki wzorcowej UKD online Struktura kartoteki wzorcowej UKD Indeks UKD w Millennium

afia
Télécharger la présentation

Kartoteka wzorcowa Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej w Bibliotece Narodowej

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Kartoteka wzorcowa Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej w Bibliotece Narodowej Jolanta Hys Joanna Kwiatkowska Warsztaty UKD, 11 maja 2012

  2. Prezentacja kartoteki wzorcowej UKD online • Struktura kartoteki wzorcowej UKD • Indeks UKD w Millennium • Propozycja dodania do struktury kartoteki wzorcowej UKD pola 856 Lokalizacja i dostęp do elektronicznych dokumentów zdalnych

  3. Kartoteka wzorcowa UKD online • W listopadzie 2011 r. udostępniono w Internecie kartotekę wzorcową Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej. • Kartoteka UKD została przygotowana przez Pracownię UKD w Instytucie Bibliograficznym Biblioteki Narodowej. Nad stroną techniczną czuwał Zakład Technologii Informatycznych BN. http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/KHW/makwww.exe?BM=3 • Baza udostępniona online jest aktualizowana co miesiąc.

  4. Kartoteka wzorcowa UKD online • Baza oparta jest na tablicach Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna: publikacja nr UDC-P058 autoryzowana przez Konsorcjum UKD nr licencji UDC-2005/06. Wydanie skrócone dla bieżącej bibliografii narodowej i bibliotek publicznych. • Do kartoteki UKD wprowadzono symbole z tablic skróconych: – 5.300 symboli głównych - 20 poddziałów wspólnych formy

  5. Kartoteka wzorcowa UKD online

  6. Kartoteka wzorcowa UKD online • Kartoteka UKD prezentuje symbole UKD budowane zgodnie z przyjętą w Bibliotece Narodowej metodą zapisu pionowego symboli UKD. • Zapis pionowy symboli UKD jest stosowany w „Przewodniku Bibliograficznym” od 2011 r. • W zapisie pionowym każdy symbol UKD stanowiący w kartotece osobną jednostkę zapisu stanowi wejście do indeksu.

  7. Kartoteka wzorcowa UKD online • Kartoteka wzorcowa UKD jest kontrolowana przez Pracownię Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej. Oznacza to, że wszystkie symbole wprowadzone do rekordu bibliograficznego „Przewodnika Bibliograficznego” i zapisane w polu 080 mają odwzorowanie w rekordach wzorcowych. • Kartoteka UKD nie jest automatycznie powiązana z rekordami bibliograficznymi. Stanowi rodzaj słownika UKD zbudowanego zgodnie z metodą zapisu pionowego.

  8. Kartoteka wzorcowa UKD online • Stworzona w Bibliotece Narodowej kartoteka wzorcowa UKD zawiera: - poddziały wspólne formy z tablic UDC-P058, - symbole proste, rozwinięte i złożone z tablic UDC-P058, - symbole rozwinięte i złożone spoza tablic skróconych UDC-P058 stworzone zgodnie z przyjętą metodą zapisu pionowego, - hasła indeksowe do symboli UKD, - noty stosowania, - instrukcje dalszego podziału i łączenia symboli z przykładami.

  9. Kartoteka wzorcowa UKD online • Udostępnioną bazę można przeszukiwać przez trzy indeksy: - termin indeksowy - symbol UKD - tropy http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/KHW/makwww.exe?BM=3

  10. Kartoteka wzorcowa UKD online Przygotowana w BN kartoteka wzorcowa UKD zapewnia wyszukiwanie: • przez symbol UKD umieszczony odpowiednio w polach: 153 Symbol UKD; 453 Symbol odrzucony; 553 Tropy. • z pomocą wyrażeń języka naturalnego, tj. indeksu terminów (haseł indeksowych umieszczonych w polu 753) oraz wybranych słów z rekordu wzorcowego.

  11. Kartoteka wzorcowa UKD online Indeks przedmiotowy wymienia w układzie alfabetycznym zarówno: • wyrażenia występujące w odpowiednikach słownych symboli UKD, • ich synonimy lub wyrażenia bliskoznaczne, • inwersyjne zapisy haseł wielowyrazowych, co pozwala odnaleźć je pod każdym tzw. znaczącym elementem składowym hasła.

  12. Kartoteka wzorcowa UKD online Rekordy wzorcowe prezentowane są na dwa sposoby. • W pierwszym sposobie prezentowane są następujące etykiety: Symbol UKD Nie używaj (symbol UKD odrzucony) Trop UKD Uwaga (nota stosowania) Hasło (termin indeksowy) Rozbudowa (instrukcja rozbudowy wraz z przykładami) • W drugim sposobie prezentowane są etykiety pól i podpól formatu MARC21 Format for Classification Data.

  13. Kartoteka wzorcowa UKD online • W indeksie terminów znajdują się: - terminy jednowyrazowe, np. Filozofia, - terminy wielowyrazowe, np. Prawo lokalowe, - terminy z określnikami, np. Demografia – Polska, - terminy odsyłające do instrukcji dalszego podziału, umieszczonej w polu 761 (Rozbudowa), np.: Biblia dla dzieci zobacz rozbudowę 27-235/-236 http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/KHW/makwww.exe?BM=3

  14. Pole 761Instrukcje dalszego podziału i łączenia symboli $i Tekst objaśniający $e Przykłady symboli np. 761 $i Poddział .038 dodawany jest do odpowiednich symboli z działów 72/76, np. $e 75.038 Abstrakcjonizm - malarstwo

  15. Pole 761Instrukcje dalszego podziału i łączenia symboli 153$a 75.038 $j Malarstwo abstrakcyjne 753$a Abstrakcjonizm - malarstwo 753 $a Malarstwo abstrakcyjne

  16. Pole 761Instrukcje dalszego podziału i łączenia symboli $i Tekst objaśniający $e Przykłady symboli np. 761 $e Konflikt palestyńsko-izraelski: 94(569.4-076)"19" oraz 94(569.4-076)"20"

  17. Pole 761Instrukcje dalszego podziału i łączenia symboli Symbol UKD 94(569.4-076)"19" Historia terytoriów spornych Izraela i Palestyny 20 wieku Hasło Gaza, strefa - historia - 20 w. Hasło Historia Izraela - terytoria sporne - 20 w. Hasło Historia Palestyny - terytoria sporne - 20 w. Hasło Izrael - terytoria sporne - historia - 20 w. Hasło Palestyna - terytoria sporne - historia - 20 w. Hasło Strefa Gazy - historia - 20 w. Hasło Zachodni Brzeg Jordanu - historia - 20 w. Rozbudowa Konflikt palestyńsko-izraelski: 94(569.4-076)"19" oraz 94(569.4-076)"20"

  18. Pole 761 Instrukcje dalszego podziału i łączenia symboli 153 $a 94(569.4-076)"19" $j Historia terytoriów spornych Izraela i Palestyny 20 wieku 753 $a Gaza, strefa - historia - 20 w. 753 $a Historia Izraela - terytoria sporne - 20 w. 753 $a Historia Palestyny - terytoria sporne - 20 w. 753 $a Izrael - terytoria sporne - historia - 20 w. 753 $a Palestyna - terytoria sporne - historia - 20 w. 753 $a Strefa Gazy - historia - 20 w. 753 $a Zachodni Brzeg Jordanu - historia - 20 w. 753 $e Konflikt palestyńsko-izraelski zobacz rozbudowę 94(569.4-076)"19" 761 $e Konflikt palestyńsko-izraelski: 94(569.4-076)"19" oraz 94(569.4-076)"20"

  19. Pole 761 Instrukcje dalszego podziału i łączenia symboli 761 $e Konflikt palestyńsko-izraelski: 94(569.4-076)"19" oraz 94(569.4-076)"20" Zapisany po wyrazie „oraz" symbol UKD w rekordzie bibliograficznym umieszcza się w kolejnym polu 080, tj. Rekord bibliograficzny080 $a 94(569.4-076)"19" 080 $a 94(569.4-076)"20"

  20. Termin indeksowy w kartotece wzorcowej KONFISKATA MIENIA KONFISKATA MIENIA POLSKA KONFISKATA MIENIA UNIA EUROPEJSKA KONFLIKT PALESTYŃSKO IZRAELSKI ZOBACZ ROZBUDOWĘ 94 569 4 076 19 KONFLIKT POKOLEŃ KONFLIKT POKOLEŃ BIAŁORUŚ KONFLIKT POKOLEŃ EUROPA KONFLIKT POKOLEŃ EUROPA ŚRODKOWO WSCHODNIA

  21. Pole 753 podpole e – zobacz rozbudowę (etykiety MARC) 153 $a 94(569.4-076)"19" $j Historia terytoriów spornych Izraela i Palestyny 20 wieku 753 $a Gaza, strefa - historia - 20 w. 753 $a Historia Izraela - terytoria sporne - 20 w. 753 $a Historia Palestyny - terytoria sporne - 20 w. 753 $a Izrael - terytoria sporne - historia - 20 w. 753 $a Palestyna - terytoria sporne - historia - 20 w. 753 $a Strefa Gazy - historia - 20 w. 753 $a Zachodni Brzeg Jordanu - historia - 20 w. 753 $e Konflikt palestyńsko-izraelski zobacz rozbudowę 94(569.4-076)"19" 761 $e Konflikt palestyńsko-izraelski: 94(569.4-076)"19" oraz 94(569.4-076)"20"

  22. Symbole w zapisie pionowym w kartotece UKD – pole 761 Przykłady symboli zapisywanych w dwóch odrębnych polach 080 Zapis pionowy – metoda http://www.bn.org.pl/dla-bibliotekarzy/ukd/aktualnosci-ukd Decyzje szczegółowe

  23. Symbol główny oraz poddział formy 761 $i Albumy fotograficzne architektury klasyfikuje się symbolem 72(4/9) oraz poddziału wspólnego formy (084.1), np.: $e Album fotograficzny architektury Krakowa: 72(438) oraz (084.1) • $e Biblia dla dzieci: 27-235/-236 oraz (02.053.2)

  24. Historia kultury, migracji, politykiSymbol główny oraz 008; 314.15; 32 • $i Historię kultury danego kraju (narodu) zapisuje się w dwóch polach 080 z pomocą symboli wyrażających historię kraju (narodu) i symbolu 008, np. $e Historia kultury polskiej: 94(438) oraz 008(438) 761 $e Emigracja polska we Francji w 19 w.: 94(44)"18" oraz 314.15-026.49(=162.1) 761 $e Wojna domowa w Rwandzie (od 1990 r.): 94(675.98)"19" oraz 323.27(675.98)

  25. Biografie, PamiętnikiSymbol główny oraz 929 761 $e Biografie fizyków: 53 oraz 929-052 761 $i Relacje z podróży klasyfikuje się właściwym symbolem z działu 913(4/9) oraz symbolem 929-051, np.: $e Relacje z podróży po Japonii w polskiej literaturze podróżniczej 19 w.: 913(520) oraz 929-051(438)"18"

  26. Symbol główny oraz 006; 061; 069 761 $e Normy ISO 14000: 502.13/.14 oraz 006.3/.8 761 $e UNESCO: 001 oraz 061.1 761 $e Muzea sztuki: 7 oraz 069

  27. Symbol główny oraz kategorie osób 761 $e Inteligencja dzieci: 159.95 oraz 159.922.7 761 $e Emancypacja kobiet: 316.423 oraz 316.346.2-055.2 761 $e Stomatologia dziecięca: 616.31 oraz 616-053.2

  28. Symbol główny oraz kategorie osób 761 $e Powołanie kapłańskie: 272-733 oraz 272-725 761 $e Powołanie zakonne: 272-733 oraz 272-788/-789 761 $e Duchowość zakonna: 272-788/-789 oraz 272-58

  29. Zagadnienia opisywane z różnych punktów widzenia 153 $a 339.92(438-11)$j Regiony współpracy przygranicznej Polski wschodniej 753 $a Euroregion Bug - część polska • $e Euroregion Bug: 339.92(438-11) oraz 339.92(476-15) oraz 339.92(477-15) 153 $a 94(438).081"1919/1920" $j Wojna polsko-radziecka 1919-1920 roku 753 $a Wojna 1919-1920 r. polsko-radziecka - historia Polski 761 $e Wojna polsko-radziecka 1919-1920 r. (z punktu widzenia historii Polski i historii ZSRR): 94(438).081"1919/1920" oraz 94(47+57)"19"

  30. Ujęcie tematu, aspekt zagadnienia 761 $e Wydatki na oświatę: 37 oraz 336.5 761 $e Rolnictwo - programy i fundusze wspólnotowe - Polska: 338.43(438) oraz 339.7(4-67) • $e Program Operacyjny Kapitał Ludzki: 331.5(438) oraz 339.7(4-67) 761 $e Markery genetyczne - botanika: 581.1 oraz 575.1.08

  31. Struktura kartoteki wzorcowej UKD • Struktura kartoteki stanowi adaptację formatu dla klasyfikacji MARC 21 Format for Classification Data. http://www.loc.gov/marc/classification/eccdhome.html • Zawartość tablic skróconych UKD z bazy lokalnej MAK została umieszczona w odpowiednich polach formatu MARC 21 Format for Classification Data.

  32. Struktura kartoteki wzorcowej UKD MARC LEADER008 Dane kontrolne040 Instytucja sporządzająca rekord084 Schemat klasyfikacji i wydanie153 Symbol klasyfikacji i odpowiednik słowny symbolu353 Odsyłacz uzupełniający (zob. też)453 Symbol klasyfikacji odrzucony (NU)553 Symbol klasyfikacji - Tropy (TK) i odpowiednik słowny symbolu680 Tekst objaśniający - Nota stosowania 753 Termin indeksowy 761 Tekst objaśniający - Instrukcje dalszego podziału i łączenia symboli i przykłady symboli 

  33. Przykład rekordu wzorcowego – symbol rozwinięty 153$a 27-36 $j Święci 453 $a 271.2-36 453$a 272-36 680 $i Poddziału analitycznego 27-36 nie dopisuje się do symboli poszczególnych wyznań chrześcijańskich 753$a Błogosławieni 753$a Święci 761$e Duchowość św. Franciszka z Asyżu: 27-36 oraz 272-58 http://alpha.bn.org.pl/screens*pol/kartoteki_pol.html

  34. Przykład rekordu wzorcowego – poddział wspólny formy 153 $a(075.2-021.64) $jPodręczniki do nauczania początkowego 753 $aPodręczniki do nauczania początkowego - poddziały wspólne 761 $iMateriał dla ucznia do nauczania początkowego (kształcenia zintegrowanego bez wyodrębnienia przedmiotów nauczania) wyrażany jest z pomocą zapisanych w dwóch polach 080 symboli 373.3.046-021.64 oraz (075.2-021.64). W edukacji wczesnoszkolnej nie wyodrębnia się języka polskiego, matematyki, przyrody, plastyki, muzyki, edukacji regionalnej, zajęć technicznych i komputerowych, np.: $ePodręcznik do języka polskiego na poziomie nauczania początkowego: 373.3.046-021.64 oraz (075.2-021.64)

  35. Przykład rekordu wzorcowego – symbol złożony 153 $a 338.4:004.7 $j Gospodarka elektroniczna 553 $a 004.7 $j Komunikacja komputerowa. Sieci komputerowe 553 $a 339.3:004.738.5 $j Handel elektroniczny 753 $a E-biznes 753 $a E-gospodarka 753 $a E-usługi 753 $a Elektroniczna gospodarka 753 $a Gospodarka elektroniczna 753 $a Usługi elektroniczne

  36. Indeks UKD w Millennium • W 2011 r. uruchomiono indeks UKD w Millennium. Na razie jest widoczny z poziomu interfejsu dla pracowników BN. • Zawiera on symbole zapisane zgodnie z metodą zapisu pionowego. • Obecnie indeks zawiera symbole UKD z Przewodnika Bibliograficznego za rok 2011 i 2012, częściowo za 2010 r. • Przewiduje się udostępnienie w indeksie symboli UKD za lata 2007-2010 (po przeprowadzeniu konwersji z zapisu poziomego na zapis pionowy).

  37. Indeks UKD w Millennium • Indeks UKD może służyć celom statystycznym. np. częstotliwość stosowania poddziałów wspólnych formy (stan na 2 maja 2012) (075.8) – 3.084 rekordów (07) – 2.138 rekordów (084.1) – 1.070 rekordów

  38. Indeks UKD w Millennium • W indeksie UKD w Millennium umieszczono również symbole UKD z: • Bibliografii Dokumentów Elektronicznych(BDE), • Bibliografii Dokumentów Kartograficznych (BDK), • Bibliografii Wydawnictw Ciągłych Nowych, Zawieszonych i Zmieniających Tytuł (BWC).

  39. Indeks UKD w Millennium • Od 2012 stosowany jest zapis pionowy w BDE, BDK, BWC. • Symbole dla odróżnienia od symboli umieszczonych w Przewodniku Bibliograficznym są uzupełniane o odpowiednie poddziały wspólne formy: • (0.034) dla BDE, np. 33(0.034) • (084.3) dla BDK, np. 912(438)MZ(084.3) • (05) dla BWC, np. 37(05).

  40. Kartoteka wzorcowa UKD – pole 856 - propozycja 856 Lokalizacja i dostęp do elektronicznych dokumentów zdalnych Pole stosujemy przy opisywaniu dokumentów elektronicznych dostępnych online lub zdigitalizowanych wersji dokumentów nieelektronicznych będących przedmiotem opisu. Polezawiera informacje potrzebne do zlokalizowania dokumentu.

  41. 856 - Electronic Location and Access $3 Materials specified Part of the entity to which the field applies. $u Uniform Resource Identifier Uniform Resource Identifier (URI), which provides standard syntax for locating an object using existing Internet protocols. Field 856 is structured to allow for the creation of a URL from the concatenation of other separate 856 subfields. $z Public note Note relating to the electronic location of the source identified in the field. The note is written in a form that is adequate or intended for public display. MARC 21 Format for Classification Data: http://www.loc.gov/marc/classification/eccdhome.html

  42. 856 Lokalizacja i dostęp do elektronicznychdokumentów zdalnych $3 Wyszczególnienie materiału $u Uniform Resource Identifier URI Podajemy link URI (Uniform Resource Identifier) pozwalający zlokalizować dokument elektroniczny. Najczęściej jest to URL (Uniform Resource Locator). $z Uwaga przeznaczona do użytku publicznego

  43. Pole 856 – CZENAShttp://sigma.nkp.cz/F

  44. Pole 856 - CZENAS

  45. Pole 856 - Rekord bibliograficzny „Przewodnika Bibliograficznego” 080 $a 821.162.1-3 245 $a 45 pomysłów na powieść :|bstrony B singli 1992-1996 /|cKrzysztof Varga. 655 $a Proza polska|y20 w. 856 $u http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=38095$z Reprodukcja cyfrowa w cBN Polona

  46. Pole 856 - Rekord bibliograficzny BZCz

More Related