1 / 12

Pan Chopin

Pan Chopin. Chopin urodził si ę w jednej z dworskich oficyn Kaspra Skarbka , w której mieszkała rodzina Mikołaja i Justyny . Na chrzcie nadano mu imiona Fryderyk Franciszek (na cześć ojca chrzestnego i zapewne dziadka ).

akina
Télécharger la présentation

Pan Chopin

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Pan Chopin

  2. Chopin urodziłsię w jednej z dworskichoficynKaspraSkarbka, w którejmieszkałarodzinaMikołaja i Justyny. Na chrzcienadanomuimiona Fryderyk Franciszek (na cześćojcachrzestnegoi zapewnedziadka). • Na przełomieczwartego i piątegorokużycia Chopin rozpocząłnaukęgry na fortepianie, początkowo u swejmatki. W 1816 zacząłbraćlekcje u WojciechaŻywnego. Bardzoszybkosięuczył. 27 listopada 1831 Mikołajpisał do Fryderyka: • "TechnikagryzabrałaCibardzoniewieleczasu [...]. Twojepalcemniejsięnatrudziłyniżumysł [...] innitrawilicałedni, przebierającpalcamipoklawiaturze, Ty [...] rzadkospędzałeśprzyniejgodzinę." • Żywny sam nie byłwybitnymmuzykiem, a zdolnego i pojętnegouczniauczyłtechnikipalcowania i tradycyjnegoułożeniaręki. Podczaslekcjikoncentrowałsięgłównie na zaznajamianiuucznia z dziełamimuzykibarokowej i klasycznejorazobjaśnianiubudowyutworówfortepianowych Johanna Sebastiana Bacha, Josepha Haydna, WolfgangaAmadeuszaMozartaoraz (w mniejszymstopniu) Johanna NepomukaHummla. PozostałościąpotejniekonwencjonalnejedukacjibyłozamiłowanieFryderyka do dawnychkompozytorów. • Przedukończeniem7.rokużyciabyłjużautoremkilkudrobnychkompozycji. • WkrótceChopinowiezamieszkali w prawejoficyniepałacu na drugimpiętrze, zasąsiadówmającm.in. Lindego, Brodzińskiego i Kolberga z synami. HrabiaSkarbek, w okresieswojegopobytuw Polsce, stałsięjednym z najaktywniejszychprotektorówChopina. Ale tozaprzyczynąŻywnego, któryspisałwedługwskazówekFryderykakilkaarkuszy z kompozycjamiwariacji i tańców i pokazywał je w innychdomach, Chopin stałsięznany w Warszawie.

  3. Do 1818 mały Chopin znanybyłtylko w kręgachakademickich, w którychobracałasięjegorodzina. Pierwszarecenzja, któraukazałasiędrukiem, wzbudziładużezainteresowaniejegoosobą. Marszwojskowy, którytakspodobałsięksięciuKonstantemu, ukazałsiędrukiem, choćbezimiennie. Marszgrywanybył w czasieulubionychprzezksięciaparadwojskowych i kompozycjawykonywanabyłaprzezorkiestrywojskowe. 24 lutego 1818 roku w PałacuRadziwiłłów (obecniePałacPrezydencki) odbyłsiępierwszykoncertpublicznyChopina, zorganizowany na rzeczTowarzystwaDobroczynnościprzygotowanyprzezordynatowąZamoyską. Julian UrsynNiemcewiczfaktwykorzystaniatalentu 8-letniego dzieckadlapotrzebfilantropiiskomentował w komedii, gdziewyśmiałpogońzasensacją i gorliwośćfilantropek, które na fikcyjnymzebraniulicytująsię w odejmowaniulat „Szopenkowi”, a w końcusztukizapadauchwała, żecudownedziecko na scenęwniesieniańka. W latach 1823–1826 Chopin uczyłsię w LiceumWarszawskim, gdziepracowałjegoojciec. W tychlatachzwiedziłznacznączęśćPolski. Słynnajestrównieżanegdotamówiąca, żezostałniegdyś w szkoleprzyłapany na rysowaniunauczyciela w czasielekcji. Obrazektakzadziwiłrysowanego, żetengopochwalił. MaurycyKarasowskiwspominarównieżanegdotę z tradycjirodzinnej, w której Chopin pomógłguwernerowiuspokoićhałaśliwychwychowanków. Zaimprowizował im opowieść, a potemuśpiłwszystkichłącznie z guwerneremkołysanką. Gdypokazałuroczywidoksiostrom i matce, obudziłwszystkichprzeraźliwymakordem. Wraz z siostrąEmilią Fryderyk pisałtakżedlazabawywiersze i komedie. Balzac wspominał, że Chopin miałzastraszającoprawdziwy dar naśladowaniakażdego, kogotylkozechciał. Wielubiografów (np. Jeżewska, Iwaszkiewicz, Willemetz) przekonuje, że Chopin byłgeniuszemuniwersalnym, ponieważposiadałrównieżniezwykłytalentliteracki, czegodowodemsąjegosłynnelisty, a takżetalentmalarski i aktorski. W latach 1826–1829 byłstudentemwarszawskiejSzkołyGłównejMuzyki. Zostałzwolniony z przedmiotuinstrumentu, ponieważzauważononieprzeciętnysposób i charaktergryChopina. Tenokres w jegotwórczościcharakteryzujefascynacjamuzykąludową. Powstaływówczas Sonata c-moll op. 4, Wariacje B-dur na temat „Làcidarem la mano” z „Don Juana” W. A. Mozarta op. 2 na fortepian i orkiestrę, Trio g-moll op. 8 i pierwszeMazurki (op. 6, 7) orazoparte na motywachludowych Rondo c-moll op. 1 i Rondo à la Krakowiak F-dur op. 14.

  4. Latadojrzałosci W Paryżu Chopin zamieszkałpoczątkowo w małymmieszkaniuprzy Boulevard Poissonnière. 26 lutego 1832 w saloniePleyelprzy 9 rueCadetdałpierwszy z dziewiętnastupublicznychkoncertów w Paryżu (podczas 18 latpobytu w tymmieście). W latach 1835–1846 porzuciłkarieręwirtuoza na rzeczkomponowania. Zacząłżyćżyciempolskiejemigracji, utrzymującścisłekontakty z głównymiintelektualistamipolskimi (Adam Mickiewicz, Julian UrsynNiemcewicz, Cyprian Kamil Norwid). NastępnelatażyciaChopina (1838-1847) ztetreminowałromans z kontrowersyjną George Sand. Tafrancuskapowieściopisarka, dramaturg i eseistka, tojedna z najsłynniejszychkobietepoki. Chopin poznał George Sand jesienią 1836 w salonieMariid'Agoult w Paryżu i chociaż nie wywarła na nimdobregowrażenia(„Twarzjejniesympatyczna,...jest w niejcośodpychającego”- pisał X 1836 do rodziców), stajesięniebawemuczestniczkąwieczorów w jegowłasnymsalonie(„Dziśmamparęosób u siebie, międzyinnymipani Sand- pisał 13 XII 1836). Płomiennyromans z Chopinem(„Mijająjużtrzymiesiąceniezakłóconegoniczymupojenia”) znalazłswojeapogeum w romantycznejpodróży na Majorkę(X 1838- V 1839). Rozpoczęta w obustronnejeuforii(G.0Sand: „Toziemiaobiecana... Jesteśmyzachwyceni...”, 14 XI 1838; Chopin: „Jestembliskotego, conajpiękniejsze...”, 15 XI 1838), wobecwybuchupoważnejchorobyChopina, zakończyłasięniemaltragicznie( wracając, na statku „wyplułmiednicękrwi”- 14 II 1839).

  5. Po tygodniachrekonwalescencji w Barcelonie i Marsylii, najbliższesiedemlatwspólnegożyciatoczyłosięregularniemiędzyParyżem a dziedziczny, dworempisarki w Nohant(dep. Berry), gdziecoroczniespędzanolata i jesienie(1839 oraz 1841-1846). George Sand przyjęła na siebiefunkcjęopiekunki, a niekiedypielęgniarkiChopina; namiętnośćprzeobraziłasię w przyjaźń, bliskość i przywiązanie. Narastające z czasemnieporozumienia i konfliktyrodzinnemiędzy George Sand i jejsynemMaurycym a jejcórką Solange i Chopinem, a takżejegonasilającesięuczuciezazdrości, nietolerowaneprzezpisarkę(jejzdaniemhańbiące, poniżającetego, ktojąposiada”), doprowadziły do jednostronnegozerwaniazwiązku. Latemroku 1847 nastąpiławymianaseriipożegnalnychlistów(Chopin pisał: „Będęczekazawszeten sam.”- 24 VII; George Sand: „ Żegnaj, MójPrzyjacielu”- 28 VII), poprzedzonaopublikowaniempowieści Lucrezia Floriani, w którejpisarka, podpostaciąks. Karola, w sposóbkarykaturalnysportretowałabyłegokochanka, cospotkałosię z powszechnympotępieniemśrodowiska(H.Heine: „ TaemancypantkaobelżywieobeszłasięzeswoimprzyjacielemChopinem w obrzydliwejpowieści, boskonapisanej”). 4 marca 1848 spotkająsięporazostatni, przypadkowo. Jeżeliktokolwiekmawątpliwości, czy George Sand i FryderykaChopinałączyłaprawdziwamiłość, to ich słynnypobyt na śródziemnomorskiejwyspieMajorcepozwolimu je rozwiaćcałkowicie. Jedyne, comożezadziwiać- tofakt, iżpotychprzeżyciachpotrafilijeszczezesobąrozmawiać. Czasamiodnosisięwrażenie, jakbyspędzili na niejwielelat, ale w istocieprzebywalitamtylkotrzymiesiące. Przyjechali w listopadzie 1838 roku, w dwalataodchwilipoznaniasię w Paryżu na przyjęciuzorganizowanymprze Sand w domuFranciszkaLiszta. Tegopamiętnegolistopadowegowieczoru 1836 roku Chopin dałsięnamówić do gry i zasiadł do fortepianu. Onasiedziałaprzykominku z głowąowiniętąszkarłatnąchustą i słuchała z napiętąuwagą, paląccygarozacygarem. Zamiastspódnicymiała na sobieszarawary z czerwonegoaksamitu, takżewyglądemprzypominałaTurczynkę. Chopin nie znosiłdymucygar- jegoatakowanegruźlicąpłucaźle na niąreagowały- a zrównoważonego z naturykonserwatystęraziłjejwyzywającystrój. Miałalattrzydzieścidwa i byłaniekonwencjonalnazarówno w swoichpowieściach, jak i stylubycia. On miałlattrzydzieścisześć i byłtrochęmniejznany, chociażcieszyłsięopiniąlwasalonowego. W liście do rodzinypisał, żespotkał „ważną i sławnąosobistość Madame Dudevant , znanąpodnazwiskiem George Sand”, dodając, że nie przypadłamuspecjalnie do gustu i żejegozdaniemjestraczejmałoatrakcyjna. Byćmożetajegopowściągliwośćpodsyciłaciekawość George Sand i podrażniłajejambicję, ponieważ na następneprzyjęcie, na które w grudniuobojezostalizaproszeni, pojawiłasię w biało-czerwonymstroju, narodowychbarwachukochanejPolskiChopina. Wkrótcepotemzaprosiłago do swejwiejskiejposiadłości, ale Fryderyk nie skorzystał z zaproszenia.

  6. TwórczośćChopina z lat ich bliskościosiągnęłafazęszczytową. Na Majorce i poddachemchateau de Nohantpowstałaabsolutnawiększośćchopinowskicharcydzieł, m.in. Sonaty b-moll, h-moll i g-moll, Ballady F-dur, As- dur i f-moll, Scherzacis-moll i E-dur, Fantazja f-moll, Berceuse, Barkarola, trzywielkie, ostatniepolonezy, ponadtomazurki, preludia, nokturny, impromptus, całatwórczośćzawartamiędzy op.35-65. Wielewskazuje na to, żezwiązekmiędzyChopinem i George Sand twórczośćjegouskrzydlił i pogłębił, a jejpisarstwooderwałodwyłącznegozainteresowaniabezpośredniąautoekspresją. • Przezcałąliteraturęchopinowskąprzewijasięzadziwienienadfaktem, iżosobowościtakdiametralnieodmiennepotrafiłyzestroićsweegzystencje, wpisującsię w dziejekultury, jako „najsłynniejszyromans XIX wieku”. Zapróbęłatwejodpowiedzimożnabyuznaćprzekonaniesamej George Sand, wyrażone w powieściMont-Reveche, iż „ podobieństwauciekająodsiebie, a przeciwieństwasięszukają”(1853). W gruncierzeczymusiałoistniećparęmomentówdecydujących o głębszej, wewnętrznejbliskościpisarki i kompozytora: dlaobojgamuzykastanowiła „wyrazuczuć” a nie „sztukędlasztuki”, obojecenilisobieniezależność. Nie bezznaczeniamusiałbyćtakżenieustającypodziw George Sand dlamuzykiswegotowarzyszażycia, przewijającysię w spontanicznychwypowiedziach w rodzaju: „Chopin skomponowałdwaprzepięknemazurki, któresąwięcej warte, niżczterdzieściromansów i wyrażająwięcejniżcałaliteraturawieku”. • Po rozstaniu z George Sand Chopin popadł w głębokieprzygnębienie, które z pewnościąprzyspieszyłojegośmierć. Po opuszczeniuNohant nie skomponowałjużżadnegoznaczącegoutworu, jedyniekilkaminiatur. Po wybuchurewolucji w Paryżu w 1848 r. Chopin wyjechał do Anglii i Szkocji na bardzowyczerpującąjegosiłypodróż. Organizatorką i sponsorkąpobytubyłajegouczennica, Szkotka Jane Stirling, zwana „wdowąpoChopinie”. Kobietaobdarzyłakompozytoramiłością, zaproponowałamunawetmałżeństwo. Tenjednakczułsięzbytchory, ponadto nie odwzajemniałjejuczucia. Z listówChopinawiemy, żeczułość i opiekuńczość Jane działałymu na nerwy.

  7. Po powrociezeZjednoczonegoKrólestwaWielkiejBrytanii i Irlandii do ParyżastanzdrowiaFryderyka nie polepszyłsię. 3 września 1848 rokuzmarłhomeopata Jean-Jacques Molin (1797–1848), jeden z niewielulekarzy, którzypotrafilipomócartyście. Doktorzy, którzypojawilisiępoMoliniebylizgodnico do „dobregoklimatu, spokoju, odpoczynku”, jednak Fryderyk stwierdził, iżodpoczynekznajdzie „pewnegodnia i bez ich pomocy”. Zaleconadieta, którazabraniałam.in. pićkawęzamieniającją na kakaodenerwowałaFryderyka, któryczułsięprzeztośpiącyoraz „corazbardziejtępy”. Sam Chopin wierzył w poprawęswojegozdrowiapisząc do Solange Clésinger: „[...] mamnadzieję, żesłońcewiosennebędziemoimnajlepszymlekarzem. Trzebadodać: wiosenne, bo w operzeprzygotowująsłońce do Proroka, którejaksięzdaje, będziepiękniejszeniżwszystkiesłońcatropikalne. Słońcetotylkowschodzi i świecikrótko, alejesttaksilne, żepogrąża w cieniuwszystko z wyjątkiemmuzyki. Składająsię na nie snopyświatłaelektrycznego. Byłemzbytchory, abyudaćsię na próbęprzedwczoraj, leczliczę na premierę, któramasięodbyć w przyszłyponiedziałek.“ Sytuacja w Paryżubyławówczasniespokojna. KrótkiczaspowyjeździeFryderyka na WyspyBrytyjskiemiałomiejscepowstanierobotnikówparyskichbędąceczęściąrewolucjilutowej. Artystawrócił do stolicyFrancjikrótkoprzedwyboremLudwikaNapoleona Bonaparte na prezydenta II RepublikiFrancuskiej. Chopin napisał: „SpokójParyża nie został w tychdniachani na chwilęzakłócony, mimożespodziewanosiępewnychrozruchów z powodugwardiiruchomej, którąreglamentowano, lub z powoduprojektuministerstwa o rozwiązaniuklubów. Wczoraj, w poniedziałek, pełnobyłowszędzieżołnierzy i armat, i tamocnapostawazaimponowałatym, którzybylibychcieliwywołaćnieporządki.“ Fryderyk corazrzadziejudzielałlekcji. Niektórzy z jegouczniówwyjechali, a on sam zewzględówzdrowotnychpostanowiłograniczyćlekcjetylko do uczniówbardziejzaawansowanych. Z początkiemwiosny Chopin zacząłwybieraćsię na przejażdżkikabrioletem, w którychtowarzyszyłmu Delacroix. Rozmawialiwtedygłównie o muzyce. Chopin przedstawiłmalarzowiwłasnąkoncepcjęlogiki w dzielemuzycznym, wyjaśniającrównieżdlaczegojegozdaniem Mozart górujetechnicznienadBeethovenem. Z tegookresupochodząmazurki: nr 2 z op. 67 i nr 4 z op. 68.

  8. Stan zdrowiaartystypogarszałsię. Viardotzauważyła, iżpodlegał on ogromnymwahaniom: „[...] bywajądniznośne, gdymożewyjeżdżaćpowozem, oraz inne, kiedyplujekrwią i manapadykaszlu, którygodusi.“ Lekarze, którzyzajmowalisięChopinem, stwierdzili, żepowinien on opuścićParyż na okreslata, w którymupał i kurz utrudniałybymuoddychanie. InnymiargumentamizawyjazdemzestolicyFrancjibyłaszerzącasięepidemiacholeryorazzbliżającesięwybory, któremogływywołaćzamieszki. Przyjacieleznaleźlidlaartystymieszkanie w Chaillot, gdziewprowadziłsię na początkuczerwca (obecnieznajdujesiętam, położonynadSekwaną na wzgórzuTrocaderonaprzeciwkoWieżyEiffla, pałacChaillot). Mieszkaniebyłodrogie, dlatego w tajemnicyprzedChopinempołowęczynszuopłacałaObrieskow. Pięćokienjakieznajdowałysię w apartamenciedawałowidokobejmującyTuileries, IzbęDeputowanych, wieżękościoła St-Germain l’Auxerrois, Notre-Dame, Panteon, St-Sulpice orazkopułękościołaInwalidów. Chopin czułsiętakdobrze, żeprzestałnawetbraćlekarstwa. Strachprzedchorobąspowodował, iżwiększośćznajomychChopinaopuściłaParyż. Przyartyściepozostałam.in. Stirling. JejczęsteodwiedzinydenerwowałyChopina („Onemniezadusząnudami”[13]). W obawieprzedpozostawieniemChopinasamego w nocy, rodzinaCzartoryskichprzysłałamuzykowijednązeswoichnianiek. W połowieczerwcaFryderykaodwiedziła Lind, którazatrzymałasię w Paryżu na kilkadni. Podczaswieczoru w mieszkaniuChopinaśpiewałaonawraz z DelfinąPotocką. W ostatnimtygodniuczerwcaChopinowizaczęłypuchnąćnogi, miał on równieżkilkapoważnychkrwotoków. Zaniepokojonaniańkapoinformowała o tymksiężnąSapieżynę, którapostanowiławezwaćJeanaCruveilhiera. Lekarzrozpoznałostatniestadiumchoroby. Z lekówjakieprzepisałChopinowiartystazrozumiał, żeumiera. Spowodowałotostarania o przyjazd do ParyżajegosiostryLudwiki: „Moje Życie. Jeżelimożecie, toprzyjedźcie. Słabyjestem i żadnedoktory mi tak, jakWy, nie pomogą.“ Chopin zmarł w otoczeniukilkorgabliskichmuosóbokoło 2 w nocy 17 października 1849, a na świadectwiezgonujakoprzyczynęlekarzwpisałgruźlicę.

More Related