1 / 22

LIDHJA KIMIKE

LIDHJA KIMIKE. PhD . Albana JANO. Teoria kimike bazohet ne forcat terheqese qe mbajne atomet sebashku ne komponimet kimike . Lidhja kimike :

alicia
Télécharger la présentation

LIDHJA KIMIKE

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. LIDHJA KIMIKE PhD. Albana JANO

  2. Teoriakimikebazohet ne forcatterheqeseqembajneatometsebashku ne komponimetkimike. • Lidhjakimike: • a) jonike: realizohetngaterheqjetelektrostatike e joneve me ngarkesatekundertateciletformohenngakalimiinjeose me shumeelektronevenganje atom tetjetri. • b) kovalente: realizohetngaformimiinjeosedisacifteveelektroniketeperbashketa midis atomeveqebashkeveprojne. Lidhjakimike

  3. Lidhjandermjetatomevetendryshemkanepjeserishtkarakterjonikdhepjeserishtkovalent.Lidhjandermjetatomevetendryshemkanepjeserishtkarakterjonikdhepjeserishtkovalent. • Komponimet ne tecilatmbizoteronkarakterijonikilidhjesquhenkomponimejonike. • Komponimet ne tecilatmbizoteronkarakterikovalent i lidhjesquhenkomponimekovalente.

  4. Lidhjajonikeformohetkurbashkeveprojneelementeteciletkaneenergjitevogeljonizimi (metalet) me elementetteciletkaneeletronegativitettelartedmthaferitemadhe per elektronin. • Metalet – humbinelektronekthehen ne katjone − marrinelektronekthehen ne anjone. • Komponimetjonikekanestrukturekristalore. Lidhjajonike

  5. Jane trupatengurtekristalore. • Kane temperature telarteshkrirjeje. • Shumica e komponimevejoniketreten ne tretesapolaredhenuktreten ne tretsajopolare. • Komponimetjonikepercjellinrrymenelektrike ne gjendjeteshkriredhe ne tretesireujoresepsepermbajnegrimcatelevizshmetengarkuaraqejanejonetpozitivedhe negative. Vetite e komponimevejonike

  6. Forca e Kuloniteshte ne perpjestimtedrejte me ngarkesat e jonevedheperpjestimtezhdrejte me katrorin e largesisendermjetjoneve. • F = q¹xq²/d²

  7. Energjiaqeclirohetkurformohetkristalingakatjonedheanjone ne gjendjetegaztequhetenergji e rrjeteskristalore. • Shenja e energjiveterrjetavetekomponimevetendryshemkristaloreeshtegjithmone negative. • Energjite e medhaqeduhen per teprishurkristaletjonikereflektohen ne temperaturat e lartateshkrirjestetyre. • Qendrueshmeria e kristalevevaretngaenergjia e rrjetes. Sa me shumeenergjiclirohetkurformohetrrjetakristaloreaq me iqendrueshemeshtekristali. • Jonet e elementeve me konfigurimsitegazeveteplogetclirojneshumeenergjigjateformimitterrjetavekristalore, sirrjedhimjaneshumeteqendrueshem. Energjia e rrjeteskristalore

  8. Hartuanciklin e perberengadisastade per teshpjeguarformimin e komponimevejonike. • Ideja e ketijciklieshtesupozimiistadevesipas se cilaveformohenjonetpozitivedhe negative ne gjendjetegaztengasubstancatfillestare, dhebashkeveprimiiketyrejoneve per teformuarkomponiminjonik. Cikli Born-Haber

  9. Cikli Born-Haber per formimin e NaCl: • SublimimiiNaCl: kthimi ne gjendjetegazte (thithetenergji). Na(ng) → Na(g) • Jonizimi, formimii 1 mol joneve Na+, lagimii 1e- percdo atom Na (thithetenergji). Na(g) – 1e- → Na(g)+ • Zberthimiigjysmemoli Cl2 ne atomeCl (thithetenergji). 1/2Cl2(g) → Cl(g) • Formimii 1 mol joneveCl- duke marrecdo atom Clnga 1e- (clirohetenergji). Cl(g) + 1e- → Cl¯(g) • Bashkeveprimiijoneve Na+ dheCl- per teformuarNaCl(ng) (clirohetenergji). • Na+(g) + Cl¯(g) → NaCl(ng)

  10. Joni Li+ ka permasa me tevogla se joni Na+. • Denesia e ngarkesespozitive me e madhe (ngarkese/vellimiiatomit). • Joni O²- ka permasa me tevogla se joniCl-. • Ka ngarkesedy here me temadhedhedendesi me temadhetengarkeses negative. Kationetdheanionet me ngarkesatemedhaterhiqen me fort dherrjetatkristaloreteformuaraprejtyrejane me teqendrueshme.

  11. KristaliiNaCl Kristalii Li2O • Jonet Na+ dheCl- jane me largnganjeritjetri. • Terhiqen me dobet. • Forcat e kulonitjane me tedobta. • Lidhjajonike me e dobet. • Temperatura e shkrirjes 801ºC. • Energjia e rrjeteskristaloreeshte me pozitive. • Clirohet me pakenergji. • Jonet Li+ dhe O2- jane me afer me njeritjetrin. • Terhiqen me fort. • Forcat e Kulonit me temedha. • Lidhjajonike me e forte. • Temperatura e shkrirjes 1700ºC. • Energjia e rrjeteskristaloreeshte me negative. • Clirohet me shumeenergji.

  12. Jonetetipitgaziploget (s²p6) frmojnekryesishtelementet e grueve A, pordhe d-elementet e grupitte IIIB.(Li+, Na+etj) • Jonetetipit d¹º, janejoneqekurhumbasin 2 elektronekthehen ne jone 2+ (Zn²+, Cd²+, Hg²+). • Jonetetipit d¹ºs² (Sn²+, Pb²+, As³+). • Disa d-element nukbejnepjese ne asnjengaketatipejonesh (Cr³+, Fe²+, Fe³+ ,Co²+, Cu²+). Tipat e joneve

  13. Rrezet e jonevepercaktohen me anetedifraksionitterrezeve X ne kristal. • Rrezet e kationevejanegjithmone me tevogla se rrezet e veteatomeve. • Rrezet e anionevejane me temedha se rrezet e veteatomeveperkates. Rrezetjonike

  14. U propozuangaLjuis me 1916. • Atometiciftojne e- per teformuarkonfigurimeteqendrueshmesitegazeveteploget. • Komponimetndermjetjometalevenukjanejonike, sepseΔE eshteivogeldhenukmundesonkalimin e e- nganjeri atom tetjetri. • Atomet e jometalevelidhen midis tyre me lidhjekovalente. • Ne lidhjenkovalenteatometkrijojnecifteteperbashketa e-. • Kuratometjanetenjejteterheqja e ciftitelektronikeshte e njejte. Lidhjakovalente

  15. Ne kushtetezakonshmejane ne gjendjetegazteosetelenget. • Kane temperaturateultashkrirjeje. • Shumicajanetepatretshem ne tretsapolare. • Jane tetretshen ne tretesajopolaresibezeni, hekzani, etj. • Nukjanepercjelles se rrymeselektrike ne gjendjeteshkrire. Vetite e komponimevekovalente

  16. Ne distancen 0.74 ºA forcatshtytesedheterheqeseejkulibrohendhesistemiarrinvleren me tevogelteenergjise -435kJ, sistem me iqendrueshem. • 0.74 ºA eshtegjatesia e lidhjes ne molekulen e H2. • -435kJ eshteenergjiaqeclirohetgjateformimitte 1mol H2, quhetenergjia e lidhjes. • Lidhjakimikequhetnjefishe, dyfisheosetrefishe ne varesitenumerittecifteveteperbashketaqeformohen. Molekula e hidrogjenit

  17. Ne formimin e lidhjesmarrinpjesevetem e- e shtresesvalentore. • Cdo e- simbolizohet me nje pike. • Njelidhjejepet me dypikaosenje -. • Jepen e- e palidhuraqeitakojnecdoatomi, cdociftelektronik I palidhurquhetcifti lire. • Fortesia e lidhjeskovalentesigurohetngaterheqjaberthamavepozitive me reneelektroniketeperqendruarmesberthamave. Struktura e Ljuisit

  18. Gjendet nr ipergjithshemi e- valentoretemolekules. • Percaktohet nr i e- qenevojitenperplotesimin e oktetit (2e- percdo H dhe 8e- percdo atom tjeter). • Percaktohet nr i e- teperbashket. • Percaktohet nr ilidhjeve. • Percaktohet nr i e- joteperbashket. Rregullat

  19. Eshtengarkese e supozuarqeishenohetarbitrarishtnjeatomitenjestrukturekovalente me anetendarjes se barabartete e- telidhjes. • Ng. form= Nr.grupit-Nr.lidhjeve-Nr.e- jolidhes Ngarkesatformale

  20. Njemolekuleosenjejonpoliatomik per tecilinmundteshkruhendyose me shumestrukturateLjuisit me tenjejtenrenditjeteatomevethemi se shfaqrezonance. Rezonanca

  21. Lidhjekovalentetepastra ka vetem ne molekulatdyatomiketeformuarngaatometenjejte H2, N2, O2, ketoquhenhomonukleare, homopolare. • Molekulat me lidhjekovalentekuciftielektronikiperbashketnukndahet ne menyretebarabartemesatomevequhenmolekulapolaredhelidhja e tyrekovalentepolare. • Molekulatbashkeveprojne me fushenelektrike, ndersa ne mungesetesajlevizin ne menyretecrregullt. • Momenti dipolar = (ngarkese)x(largesi) • Lidhjakovalentepolarekalimindermjetlidhjeskovalentetepasterdheasajjonike. Kalimindermjetlidhjesjonikedhekovalente

  22. Karakteriilidhjes ne njekomponim midis nje Me dhenjejoMekonsiderohetsibashkeveprim midis jonevekujonipozitivterheqreneelektroniketeanionit duke e shformua ate. • Sa me shumeqerejaelektroniketeperqendrohet midis dyberthamaveaq me kovalenteeshtekarakteriilidhjes. • Shformimiianionevevaretngapermasadhengarkesa e tyre. • Aftesiashformuese e kationevevaretngapermasadhengarkesa (ngarkese e madhe, permasa e vogel).

More Related