1 / 19

TROVANJA

TROVANJA. OTROV (toksin) je supstanca koja može prouzrokovati nepoželjne efekte u živom organizmu. supstance namenjene ljudskoj upotrebi (hrana i njeni aditivi, lekovi, kozmetički i higijenski preparati)

amaris
Télécharger la présentation

TROVANJA

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. TROVANJA

  2. OTROV (toksin) je supstanca koja može prouzrokovati nepoželjne efekte u živom organizmu. • supstance namenjene ljudskoj upotrebi (hrana i njeni aditivi, lekovi, kozmetički i higijenski preparati) • supstance koje nisu za ljudsku upotrebu (proizvodi koji se koriste u domaćinstvu, industrijske hemikalije, razne neprehrambene i nelekovite biljke)

  3. Najčešći putevi delovanja otrova su: ingestija (79%) koža (7%) oči (6%) udisanje (5%) ugrizi i ubodi (3%) parenteralne injekcije (0,3%) Iako samo 4% žrtava izlaganja hemijskim agensima zahteva hospitalizaciju, ovi bolesnici ipak predstavljaju skoro 5% bolesnika u jedinicama intenzivne nege. Pokušaji samoubistva su odgovorni za najveći broj (60-90%) teških i fatalnih trovanja.

  4. Izlaganje toksičnim materijama koje zahvataju pluća obično nastaje udisanjem gasova i para, što se obično dešava kada je žrtva zarobljena u zatvorenom prostoru gde se hemikalije nakupljaju do toksičnog nivoa. • Toksičnost hemijskih materija zavisi od njihove rastvorljivosti, hemijskogsastava i veličine čestica. • lako rastvorljivi gasovi, kao što je sumpor-dioksid, apsorbuju se već u gornjim disajnim putevima i efekte izazivaju verovatno refleksnim odgovorom senzitivnih nervnih vlakana nazo-farinksa i traheje. • slabije rastvorljivi ugljen-dioksid, koji je, može dospeti do alveola i izazvati akutna, po život opasna oštećenja. • produžena anoksija, hipertermija, specifično delovanje same hemikalije, teške promene na respiratornom traktu dovode do plućnog edema

  5. EFEKAT DEJSTVA MEHANIZAM PRIMER IRITATIVNI ALKALNE REAKCIJE AMONIJAK KISELE REAKCIJE HLOR SLOBODNI RADIKALI NO INERTNI ASFIKSIJA CO2, METAN VEZIVANJE ZA BLOKIRANJE VEZIVANJA CO HEM-proteine KISEONIKA CIANIDI CEKULARNE ENZIME

  6. UGLJEN-MONOKSID Stvara se u velikoj količini u industriji, sagorevanjem pogonskog goriva u motorima, kućnim aparatima, prilikom nepotpunog sagorevanja drveta, prirodnog plina. Brzo se apsorbuje kroz pluća i veže za hemoglobin stvarajući karboksihemoglobin, koji ima 200 puta veći afinitet za hemoglobina. Smanjuje se vezivanje kiseonika za Hgb i njegovo oslobadjanje u tkivima Veže se i za mioglobin, kao i za mitohondrijalnu citohrom-oksidazu, čime se inhibira ćelijsko disanje. Rezultat je hipoksija tkiva, anaerobni metabolizam i laktacidoza. Udisanjem sobnog vazduha vreme njegovog poluživota iznosi 4-6 sati, udisanjem čistog kiseonika 40 do 80 min. A primenom hiperbaričnog kiseonika 15 do 30 minuta.

  7. Klinički znaci: dispnea, tahipnea, glavobolja, dezorjentisanost, sinkopa, cijanoza. Česti su i mučnina, povraćanje i prolivi, aritmija, hipotenzija. Kod težih trovanja se javlja edem pluća i mozga, depresija disanja, koma. Gasna analiza pokazuje metabolnu acidozu, normalan PO2, smanjenu saturaciju kiseonikom, normalan ili snižen PCO2. Nivo karboksihemoglobina je povišen, ali njegov nivo ne mora biti u korelaciji sa težinom trovanja. Vrednosti karboksihemoglobina% Simptomi 0-5 nema 15-20 glavobolja, nagluvost 40-60 konfuzija, koma, RI >60 smrt

  8. Lečenje: bolesnika ukloniti iz sredine gde je izložen CO. Svesnim bolesnicima dati da udišu 100% O2 preko maske koja sprečava ponovno udisanje izdahnutog vazduha. Komatozni bolesnici zahtevaju endotrahealnu intubaciju i mehaničku ventilaciju 100% O2. Primena hiperbaričnog kiseonika, ukoliko je moguća, indikovana je kod teških trovanja, komatoznih stanja koja ne prolaze na prethodni tretman. Simtomatsko lečenje ostalih poremećaja. inhibiraju mitohondrijske enzime

  9. CIJANIDI inhibiraju mitohondrijske enzime Cijanovodonik se koristi uraznim vrstama hemijske industrije, kao i u deratizaciji. Cijanidne soli se koriste u fotografiji, metalurgiji, pri galvanizaciji. Njegova organska jedinjenja se primenjuju u izradi veštačke gume, kozmetičkih sredstava (skidač laka za nokte). Cijanidi, blokirajući elektronski transport i time smanjuju metabolizam. Kao posledica anaerobnog metabolizma se razvija laktacidoza. Brzo se apsorbuju preko pluća, želuca, kože i 60% cijanida se veže za belančevine plazme.

  10. Klinički znaci: Smrtonosna doza cijanida (u vidu jedinjenja sa K i Na) iznosi 200 do 300 mg, a cijanovodonične kiseline 50 mg. Tegbe se javljaju nekoliko sekundi posle inhalacije a do 30 min. od ingestije. Početni simtpomi su glavobolja, nesvestica, žarenje u ustima i grlu, dispnea, tahikardija, hipertenzija, preznojavanje. U dagu bolesnika se oseća miris gorkog badema. Kasnije nastaje koma, konvulzije, opistotonus, plućni edem, depresija disanja, aritmije, bradikardija i hipotenzija.

  11. Lečenje: Započinje se opštim merama i gastrointestinalnom dekontaminacijom. Antidot: komplet amil nitrit (inhalacijom), natrijum nitrit (3% rastvor i.v.) i natrijum tiosulfat (25% rastvor i.v.). Nitriti izazivaju methemoglobinemiju a methemoglobin ima veći afinitet za cijanide od citohrom-oksidaze, čime se oslobadjaju enzimi. Tiosulfat reaguje sa otpuštenim cijanidima stvarajući relativno netoksično jedinjenje tiocijanat koji se izlučuje urinom. Primena velike koncentracije O2 pa čak i hiperbarične komore je takodje opravdana, pošto kiseonik smanjuje vezivanje cijanida za citohrom-oksidazu.

  12. Sumprovodonik je brzodelujući, smrdljivi (miris trulih jaja), bezbojni, nadražujući gas, koji u krv dospeva resorpcijom preko respiratorne sluzokože. Ima ga u naftnoj industriji, rudarstvu, proizvodnji sintetskih tkanina, lepka. Može se naći i u kanalizacijama i skladištima stajskog djubriva. Njegovi joni inhibiraju elektronski transport vezujući se za citohrom oksidazu, izazivajući time anaerobni metabolizam i laktacidozu. Klinički znaci: Izaziva snažnu iritaciju sluzokoža dovodeći do rinitisa, konjuktivitisa i faringitisa. U početku se javlja glavobolja, vrtoglavica, mučnina, dispnea, a kasnije konvulzije, koma, cijanoza, metabolna acidoza, pneumonija i plućni edem. Lečenje: Primenjuju se iste metode i sredstva kao i kod trovanja cijanidima. Nitriti se vezuju za sulfidni jon stvarajući sulfmethemoglobin, oslobadjajući time citohrom-oksidazu. U postupku detoksikacije stvaraju se sulfatni produkti koji se izlučuju bubrezima.

  13. KISELINE I BAZE Baze: izbeljivači koji se koriste u industriji i domaćinstvu, sredstva za čišćenje u domaćinstvu i deterdženti (natrijum hidroksid, amonijak, fosfati, karbonati). Kiseline: sredstva za čišćenje keramičkih pločica i WC šolja (fluorovodonična, sumporna i fosforna kiselina), sredstva za varenje (hlorovodonična kiselina). Dovode do brzopenetrirajućih opekotina sa kolikvacionom i koagulacionom nekrozom. Promene najizraženije na gastrointestinalnom traktu, a aspiracijom dovode do fulminantnog traheitisa, bronhiolitisa i pneumonije. U teškim slučajevima šok, plućni edem, ARDS. Specifičnog lečenja nema, primenjuju se opšte mere, gastrointestinalna dekontaminacija, kortikosteroidi, antibiotici.

  14. INSEKTICIDI Organofosforni: malation, paration, diklorvos i diazinon. Karbamatni: karbaril, bajgon, fikam, propoksur Deluju na taj način što ireverzibilno inhibirajuacetilholin-esterazu nakupljanje acetil holina u muskarinskim i nikotinskim sinapsama. Apsorbuju se preko kože, pluća i gastrointestinalnog trakta.

  15. Klinička slika: razvija se 30 minuta do 2 sata nakon izlaganja. Muskarinski efekti: mučnina, povraćanje, abdominalne kolike, dispnea, mioza, pojačano znojenje, suzenje, salivacija, bronhoreja a u težim trovanjima hipotenzija, bradikardija, plućni edem. Nikotinski efekti: nekontrolisane kontrakcije mišića, tahikardija, hipertenzija, a u težim stanjima hipoventilacija i zastoj disanja. Kod teških trovanja smrt najčešće nastupa zbog pojačane bronhijalne sekrecije, hipoventilacije i ARI. U akutnom trovanju aktivnost krvne CHE je smanjena i za više od 50%. Lečenje: uz sve mere koje se primenjuju kod trovanja daje se iatropin (antagonist muskarinskih receptora). Daje se u dozi od 0,5 do 2 mg. i.v. svakih 15 do 20 min. dok se ne postigne adekvatna atropinizacija (suvoća sluzokoža i smanjenje bronhijalne sekrecije). Za smanjivanje nikotinskih simptoma daje se pralidoksim, enzim koji reaktivira CHE. Daje se u dozi od 1 do 2 gr. svakih 15 do 20 min. i ponavlja svakih 4 do 6 sati dok se ne povuku simptomi.

  16. OSNOVNI PRINCIPI LEČENJA TROVANJA OPŠTA POTPORNA TERAPIJA Osigurati prohodnost disajnih puteva Ventilacija/oksigenacija Nadoknada tečnosti Lečenje konvulzija Korekcija metaboličkih poremećaja Prevencija sekundarnih koplikacija PREVENCIJA DALJE APSORPCIJE OTROVA Gastrointestinalna dekontaminacija Izazivanje povraćanja Ispiranje želuca Primena aktivnog uglja Irigacija creva Laksativi Dekontaminacija drugih delova tela Dekontaminacija oka Dekontaminacija kože Evakuacija sadržaja iz telesnih otvora

More Related