690 likes | 2.51k Vues
1. K
E N D
1. GRENME ALANI:DIN VE KLTR
7.SINIF
KLTRMZ VE DIN
HAZIRLAYAN
TALIP ORHAN
2. 1. KLTR VE KLTRN GELERI Tarihi ve toplumsal gelisme sureci iinde ortaya konan btn madd ve manev degerlerin btnne kltr denir.Kltr olusturan degerler kusaktan kusaga devredilen sosyal bir miras olarak hayatin iinde yer alir ve yillarca canliligini korur.
Kltrn farkli tanimlari vardir. Bunlardan birinde kltr, genel olarak inanlar, deger yargilari, rf ve detler, zevkler, kisaca insan tarafindan olusturulmus her seydir, diye tanimlanmaktadir. Bir milletin din inanci, konustugu dili, millet sevgisi, tarih bilgisi ve tm birikimi kltrn olusturur. Kltr, bir milletin yasam biimidir ve onlari diger milletlerden ayirir.
3. KLTRN ZELLIKLERI KLTR GRELIDIR:Her toplumun kendine zg kltr vardir.
KLTR TARIHSELDIR:Gemisten gnmze sregelmektedir.
KLTR INSAN ESERIDIR:Insanlar kltr hem olustururlar hem de kltrden etkilenirler,
KLTR DURAGAN DEGILDIR:Zaman iinde degisir,maddi geler daha hizli degisir. Degismeden kalmasi gereken degerler de vardir.
4. 1. KLTR VE KLTRN GELERI Bir toplumun kltr lke topraklari zerinde uzun yillar boyunca insanlarin kabul edis ve uygulamalariyla gelisir .Burada kontrolsz bir gelisim yoktur. Insanlarin kontrolnde yapilan ve ogaltilan balik ve mantar yetistiriciligine kltr mantari ve kltr balikiligi denir.
5. 1. KLTR VE KLTRN GELERI Kltr;Din,dil,tarih, gibi milleti birlestiren temel gelerden olusur.Toplumun fertlerini birbirine baglar.rnegin milletimizin ortak degerleri arasinda bagimsizligimizin sembol olan bayragimiz ve Istiklal marsimiz ilk sirada yer alir
6. 1. KLTR VE KLTRN GELERI Kltrn varligi milletin varligini gsterir.Kendi kltrnden uzaklasan bir millet kklerinden kopmus kuru bir agaca benzer.Bu nedenle toplum kltrel degerlerine ynelen tehditlere ve kltr erozyonuna karsi duyarli olmak zorundadir.
7. 1. KLTR VE KLTRN GELERI Kltr bir milletin kimligidir.Onu diger toplumlardan ayirir.Insanlarin dilleri, inanlari, giyim sekilleri, yemek kltrleri,sanat eserleri ve yasam biimleri farli farklidir.Bu farkliliklar milletlerin zenginlikleridir.Milletlerin kltr birikimleri o milletlerin mirasidir.Sahip ikilip korunmalidir
8. . KLTR VE KLTRN GELERI Kltrmz ,kltr emperyalizmi ve popler kltr tehdidi altindadir.Bazi milletler filmleriyle, kitaplariyla, yiyecek ve iecek markalariyla ,gazeteleriyle kendi kltrlerini baska milletlere kabul ettirmeye alismaktadir.
9. 1. KLTR VE KLTRN GELERI lkemiz de byle bir tehdit altindadir. maalesef dkkan ve magaza isimleri, kullandigimiz birok marka yiyecek,iecek ve giyecek esitleri tamamen yabancilara aittir.tekstilde dnyanin en kaliteli rnlerini retmemize ragmen ,marka hastaligi yznden yabanci tekstil rnleri tercih edilmektedir.
10. Sagligimiz iin ok yararli yemekler ieren Trk mutfaginin yerini sagligimiz iin zararli olan fastfoodlar ve Mcdonalds rnleri almistir. Buz gibi ayranimiz yerine kola tr iecekler tketilmektedir. Baska milletlerin teknolojilerini kullanabiliriz fakat bizim retebildigimiz yiyeceklerini ve ieceklerini kullanmak zorunda degiliz
11. Bir de kisa srede olusan ve abuk yok olan popler kltr vardir. Medya, reklam yoluyla bu degerleri olusturmakta ve fakat bunlar kisa srede yok olmaktadir. Popstar gibi yarisma programlari insanlarini mitlerini,merak duygularini istismar edip paralarin smrerek yeni starlar olusturmakta bunlarin mr ise birka ay olmaktadir.
13. KONU
DININ KLTRMZ ZERINDEKI ETKILERI
Dilimizdeki dini motifler
Edebiyatimizdaki dini motifler
rf adetlerimizdeki dini motifler
Musikimizdeki dini motifler
Mimarimizdeki dini motifler
14. Kltrn olusmasi ve aktarilmasinda dini inan ve ahlak degerlerinin nemi byktr. Kltrn geleri iinde digerleri zerinde en fazla etkili olan
dindir. Kltr geleri birbiriyle yakindan iliskilidir.Bireyleri ait olduklari milletin inancini, dilini, mzigini ,rf ve adetlerini karsilikli etkilesim iinde benimser ve yasatir.
19.
Dilimizdeki dini motifler
Dil; insanlarin birbirleriyle iletisimini saglayan, onlarin olusturdugu kltr ve medeniyeti sonraki kusaklara aktarmasini saglayan aratir.
Dili olusturan en nemli unsurlardan birisi de toplumun inanmis oldugu dindir.
20. Gnlk yasantimizda kullandigimiz bazi dini kavramlar sunlardir:
Allaha ismarladik
Elhamdlillah
Insallah
Allah razi olsun
Selamn aleykm - Aleykm selam
Allaha skr
Allahin bu gn varmis.
21. Dilimizdeki dini motifler Iyi huylu gzel ahlakli insanlar iin ,melek gibi insan, kt davranislardan sakindirmak iinsakin seytana uyma denir.Gnlk yasantimiz iinde farkinda olarak veya olmayarak bir ok dini kavram kullaniriz. Dnya ahiretin tarlasidir.
Yalanla iman bir arada bulunmaz.
Temizlik imandan gelir.
Iyilik yap, denize at; balik bilmezse Halik bilir.
Halil Ibrahim sofrasi.vb.gibi
22.
Edebiyatimizdaki dini motifler
Edebiyat;olay,dsnce ve duygulari dil araciligiyla biimlendirme sanatidir. Edebiyat kltrn ayrilmaz bir parasidir.
Her alanda oldugu gibi din, edebiyatimizi da etkilemistir.Trk edebiyatinda 12. yzyildan sonra dinin etkisiyle yeni bir edebiyat anlayisi ortaya ikmistir.Bu edebiyat ekolne tasavvuf edebiyati denir.Tasavvuf eserinin konusu Allah sevgisi, insanin degeri ve her seyin Allah iin sevilmesidir.
23. Edebiyatimizdaki dini motifler Milletimizin kahramanligini anlatan destanlari, marslari, hikyeleri, siirleri, manileri ve ninnileri edebiyatimizin en sekin belgeleridir. Edebiyatimizdaki siirlerde, destanlarda, romanlarda, manilerde, ninnilerde din motifler vardir.
"Kltr alaninda ne varsa, onlarin hepsinin yansimalarini edebiyatta bulmak mmkndr."
Mehmet KAPLAN
(Kltr ve Dil, s. W)
24. Edebiyatimizdaki dini motifler Siirlerde din ifadelere rastlandigi gibi tamamen din ierikli siirler de yazilmistir. Siirlerin rneklerini Yunus Emre, Pir Sultan Abdal, Haci Bayram Veli ve Haci Bektas Veli ve eserlerinde grrz.
Bir lnn arkasindan yazilan, onun iyiliklerini, lmnden duyulan aciyi anlatan mersiyelerde, peygamberin zelliklerini anlatmak ve onu vmek iin yazilan naatlarda da din motifler bulunur.
25. Edebiyatimizdaki dini motifler Hz. Peygamber'in dogdugu geceyi ve bu dogumu anlatan eserler olan mevlitler de din ierikli edebiyat eserleridir. Edebiyatimizda birok "mevlit" yazilmistir. En nls Bursali sair, Sleyman elebi'nin mevlididir. Edebiyatimizdaki din siirlerin halki en ok etkileyeni budur. Dogumlarda, lmlerde, dgnlerde geleneksel olarak okunur.
Edebiyatimizda destanlarda, romanlarda, hikyelerde de din motifler tasiyan ifadelere rastlanir:
26.
rf ve Adetlerimizdeki dini motifler
rf ve adetler toplumun byk ogunlugu tarafindan benimsenen ve yazili olmayan hukuk kurallaridir.rf ve adetler yaptirim gcn milletlerin kltrlerinden alirlar.
rf ve adetler bireylerin birbiriyle kaynasip btnlesmesini , karsilikli iliskilerin dzenli olarak srdrlmesini , toplum hayatinin saglikli ve ve huzurlu olarak devamini saglar.
27. rf ve Adetlerimizdeki dini motifler
Kandil kutlamalari din motifler tasiyan rf ve detlerimizdendir. Kandiller, camide cemaatle veya evlerde mevlit ve Kur'an okunarak kutlanir. Insanlar birbirlerine ikramda bulunur. Kandil simitleri dagitilir.
Her yil muharrem ayinin 10. gn asure pisirmek ve komsularimiza, yoksullara ve muhtalara dagitmak da geleneklerimiz arasindadir.
28. rf ve Adetlerimizdeki dini motifler
Toplumumuzdaki geleneklerimizden birisi de bas sagliginda bulunmaktir. Bas sagliginda bulunmak, bir yakini vefat eden kimseye bas sagligi dilemek, onu teselli edip sabir tavsiye etmektir.
evrenizde bir yakini lene nasil bas sagliginda bulunulur, evlerinde neler yapilir?
Buradaki din motifler nelerdir?
Mevlit okutulmasi da geleneklerimizden biridir.
Yeni dogan bir ocugun kulagina ezan okunarak adinin konulmasi da detlerimizdendir. Yeni bir okul, is yeri vb. yerlerin ailis trenlerinde dualar edilmesi ve kurban kesilmesi din motifli rf ve detlerimizdendir
29. rf ve Adetlerimizdeki dini motifler Dini ierikli rf ve adetlerimiz :
Snnet ,nisan ve dgn trenleri
Kiz isteme,dnr gitme,
Hasta ve mezarlik ziyaretleri
Bayramlasma
Misafirperverlik, yardimseverlik, hosgr
Asker ugurlama
Davete gitme
Hediyelesme vs dinimizin etkili oldugu rf ve adetlerimiz arasinda yer almaktadir
30. Dinlence - teneffs
Manzara resimleri izliyoruz
42. Musikimizdeki dini motifler:
Milletler duygu dsnce ve hayallerini mzikle yansitirlar, mzik evrensel bir dildir.
Islamiyetin etkisiyle Trk mzigine Tasavvuf Trk Musikisi adinda yeni bir mzik tr olusmustur.
Kutsal kitabimiz olan Kur'an'i ve minarelerimizden ezani makamla okumak geleneklerimiz arasindadir.
Savaslarda, musiki ile askerler heyecanlandirilir. Marslar sylenerek mill ve din duygular canlandirilir.
Ilhlerimiz de makamla okunduklari zaman gzel musiki eserleri ortaya ikar.
43. Istiklal marsi
Mehter marslari
Kahramanlik trkleri
Mevlit ve kasideler
Naat ve ilahiler
Ezan ve salavat vs Musikimizdeki dini motiflere rnek olarak gsterilebilir
Tekbirin bestecisi Itri, Dede Efendi, Haci Arif Bey ,Sadullah Efendi .Tasavvuf Trk musikisi alaninda eserler i olan bestecilerimizdir. Ahmet zhan gnmz tasavvuf musikisi icracilari arasinda yer almaktadir.
44. NEY TAKSIMI
45.
Mimarimizdeki dini motifler
Mimarmizin olusumunda dinin etkileri grlr. Dinimize gre bazi namazlarin zorunlu olarak cemaatle kilinmasi geregi ve cami yapimini tesvik eden ayetler, cami mimarsinin dogup gelismesine yol amistir (9/Tevbe suresi, 18).Trkler bu ihtiyaci karsilama zere ok gzel, mimari zellikleriyle dnyanin hayran kaldigi eserler yapmislardir. Orta asyada kullandiklari bozkir adirlarinin sekli camilerde ve kmbetlerde kubbe seklinde ortaya ikmistir
46. Mimarimizdeki dini motifler Yeni lkeler ve kltrlerle tanisilinca, camiler diger lkelerin din yapilari ile rekabet edecek hatta onlari glgede birakacak sekilde anitsal ve grkemli olarak yapilmaya baslanildi.
Cami mimarsinin yaninda inicilik ve hat sanatlari da gelismistir.Dinimizde temizlige byk bir nem verilmistir. Bunun etkisiyle hamamlar, sadirvanlar esmeler yapilmis ve su mimarsi gelismistir
47. Mimarimizdeki dini motifler Sebil, Allah yolunda yapilan ve Allah'in yapilmasini istedigi her trl iyilik anlamina gelir. Sebil deyince hemen esmeler hatirlanir. Pek ok iyiliksever esme ve benzeri seyler yaparak Allah'in sevgisini kazanmak istemistir. Sebiller genellikle cami yanlarinda, islek yollar stnde st kubbeli, n parmaklikli kk yapilar hlinde insa edilmistir. Bylece farkli bir mimar tr ortaya ikmistir.
48. Mimarimizdeki dini motifler Atalarimiz insanlarin yararina eserler olusturdugu gibi hayvanlari da dsnmsler ve onlarin bakim ve beslenmesi iin de alismalar yapmislardir. Bazi camilerin duvarlarina kuslarin barinmasi iin kus evleri yapmislardir.
Osmanli dneminde fakirlere ve grencilere sicak yiyecek dagitmak amaciyla hayir kurumu olan imarethaneler de kurulmustur.Birok vakif eseri meydana getirilmistir.
49. Trkler Mslman olduktan sonra farkli bir trbe mimarsi ortaya ikarmislardir. Trbeler ayrica kmbet, makber ve ravza gibi degisik adlarla da ifade edilmektedir.
Tarihimizde camilerin, hastanelerin, asevlerinin, hanlarin, hamamlarin, kervansaraylarin, yollarin, esmelerin, saraylarin kltrel yapimiza gre sekillendigini grrz
Mimarsinan tarafindan Yapilan Camiler ve iindeki ini islemeleri bugn Turistlerin hayretle ve imrenek gezdigi esrlerdir.
63. LAIKLIK DIN VE VICDAN ZGRLGNN GARANTISIDIR Laiklik din ve devlet islerinin birbirinden ayri yrtlmesidir. Kanunlarin ve hukuk kurallarinin akla ve bilime dayandirilmasidir. Devlet dini inan ve dsncelerin belirleyicisi degildir. Vatandaslar tam bir inan , dsnce ve kanaat zgrlgne sahiptir
64. LAIKLIK DIN VE VICDAN ZGRLGNN GARANTISIDIR . Anayasamizin 24.maddesi din ve vicdan zgrlgn garanti altina almistir.Herkes vicdan,dini inan ve kanaat hrriyetine sahiptir.Kimse ibadete ,dini ayin ve trenlere katilmaya ,dini inan ve kanaatlerini aiklamaya zorlanamaz,dini inan ve kanaatlerinden dolayi kinanamaz..
Laiklik ilkesi anayasamiza 1937 yilinda girmistir.
65. Degerlendirme Dinin etkilemis oldugu kltr gelerini yaziniz?
Dilimizdeki dini motifler nelerdir? rnek veriniz.
rf ve adetlerimiz dinden nasil etkilenmistir? Aiklayiniz.
Gnlk hayatimizda kullandigimiz dini ierikli kavramlar nelerdir?
66. 1- toplumun aynasidir.
2-Toplumun byk bir ogunlugu tarafindan benimsenen ve yazili olmayan kurallara .. Denir.
3-Belli anma gnlerinde degisik makamlarda okunan ve iinde dini motiflerin yer aldigi peygamberimiz ven
esere .mevlit denir.
67. Asagidakilerden hangisi dinin etkilemis oldugu kltrn gelerinden degildir?
A)Dil B)Edebiyat C)Ahlak D)Musiki
Asagidakilerden hangisi mimarimizdeki dini ierikli rnlerimizdendir?
A)Siir B)ilahi C)Han D)Dil
Karagz-Hacivat oyunlari hangi alandaki dini motiflere rnek gsterilebilir?
A)Dil B)rf ve adet C)musiki D)edebiyat
70.
TESEKKR EDERIM
TALIP ORHAN
2009
HASAN POLATKAN IOO.