Αξιολόγηση του Σημασιολογικού Ιστού και Κοινωνικές Τεχνολογίες για Ψηφιακές Βιβλιοθήκες

1. ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΝΟΜΙΑΣ –ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ :ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΣΕ ΨΗΦΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Αξιολόγηση του Σημασιολογικού Ιστού και Κοινωνικές Τεχνολογίες για Ψηφιακές Βιβλιοθήκες ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΣΑΡΑΝΤΟΣ ΚΑΠΙΔΑΚΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: ΕΜΕΛΗ ΧΑΤΖΗΧΡΗΣΤΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑ 6 ΜΑΙΟΥ 2009

2. ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ ΟΡΙΣΜΟΣ • Ο Σημασιολογικός Ιστός είναι μια εξελισσόμενη επέκταση του Παγκοσμίου Ιστού στην οποία το περιεχόμενο μπορεί να εκφραστεί όχι μόνο με φυσική γλώσσα αλλά και με τυπικές γλώσσες που επιτρέπουν την παροχή προηγμένων υπηρεσιών αναζήτησης, διαμοιρασμού και ολοκλήρωσης πληροφορίας.

3. Κεντρικη Λειτουργια • Η γνώση θα οργανώνεται σε κεντρικούς χώρους σύμφωνα με τη σημασία των δεδομένων. • Αυτόματα εργαλεία θα υποστηρίζουν έναν έλεγχο συνέχειας παλιάς και νέας γνώσης. • Προκαθορισμός λέξεων-κλειδιά, τα οποία θα δίνονται από το χρήστη, με απαντήσεις ερωτημάτων διατυπωμένων και ανανεώσιμων με φιλικό τρόπο

4. ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ - ΣΤΟΧΟΙ • Η δημιουργία ενός Παγκόσμιου μέσου για την ανταλλαγή δεδομένων. • Η ομαλή διασύνδεση της διαχείρισης των προσωπικών πληροφοριών, η ολοκλήρωση επιχειρηματικών εφαρμογών και η παγκόσμια ανταλλαγή εμπορικών, επιστημονικών και πολιτιστικών δεδομένων

5. ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ • Termlists. • Metadata-likemodels. • Classificationandcategorizationschemes. • Relationshipmodels. • Metadatacontentstandards. • Domain-specific content mark-up languages. • Generalknowledgerepresentationlanguages.

6. Οι μηχανΕς αναζΗτησης στο ΣημασιολογικΟ ΙστΟ • Τρέχουσα τεχνολογία μηχανών αναζήτησης = λέξεις κλειδιά: • υψηλός βαθμός επανάληψης ανάκτησης, μικρή ακρίβεια • ευαίσθητες στο λεξιλόγιο • δε λαμβάνουν υπ’ όψιν τουπονοούμενο περιεχόμενο • Μηχανές αναζήτησης στο Σημασιολογικό Ιστό • αναζήτηση με βάση έννοιες αντί λέξεις κλειδιά • Σημασιολογική εστίαση/διεύρυνση των ερωτήσεων • ερωταπαντήσεις ως προς περισσότερα του ενός κείμενα • χρήση τελεστών μετασχηματισμού των κειμένων

7. Τεχνολογιεςσημασιολογικου ιστου • Διακρίνουμε την ανάγκη κατασκευής μιας «γλώσσας επικοινωνίας του Η/Υ με τον εαυτό του». Έτσι περνάμε από την HTMLστην XML, το πρώτο βήμα στην πραγματοποίηση του Σημασιολογικού Ιστού • Αυτό λοιπόν, που μόλις περιγράφθηκε,η τεχνολογία της εννοιολογικής ερμηνείας των δεδομένων από … δεδομένα, ονομάζεται metadata. • Αφορά δηλαδή, θα λέγαμε, μια διαδικασία τεχνητής νοημοσύνης, με την οποία τα δεδομένα που δίνουμε, αναζητούν άλλα. Τα αξιολογούν, ώστε να μπορούν να ταξινομηθούν και να παρουσιαστούν.

8. Τεχνολογιεσ σημασιολογικου ιστου για ψηφιακεσ βιβλιοθηκεσ Τα μεταδεδομένα είναι η βασική έννοια • πολλές ψηφιακές βιβλιοθήκες έχουν μεταδεδομένα σε ισχύ • πρέπει απλά να τα καταστήσουμε διαθέσιμα σε ένα κατανοητό σχήμα μηχανής • Ο σημασιολογικός ιστός παρέχει το σχήμα:RDF Γνώση στα βιβλιογραφικά αρχεία • οι ψηφιακές βιβλιοθήκες έχουν τον έλεγχο λεξιλογίων, ταξινομήσεων ή ακόμη και οντολογιών • η πρόκληση είναι να διαμορφωθεί αυτή η γνώση με έναν κατανοητό τρόπο μηχανών • ο σημασιολογικός Ιστός παρέχει τις γλώσσες οντολογίας:RDF Schema OWL SCOS

9. Τι ειναι μια σημασιολογικη ψηφιακη βιβλιοθηκη; Σημασιολογικές ψηφιακές βιβλιοθήκες • ενσωματώνουν τις πληροφορίες βασισμένες στα διαφορετικά μεταδεδομένα • παρέχετε η διαλειτουργικότητα με άλλα συστήματα σε καθεμία σε επίπεδο μεταδεδομένων ή επικοινωνίας ή και τα δύο • προσφέρουν μια πιο φιλική προς το χρήστη και προσαρμόσιμη αναζήτηση και έρευνα στις διεπαφές

10. Που ειναι οι σημασιολογικες ψηφιακες βιβλιοθηκες διαφορετικες; Οι σημασιολογικές ψηφιακές βιβλιοθήκες διαφέρουν από τις ψηφιακές βιβλιοθήκες: • περιγραφή και έκθεση των πόρων της με έναν τρόπο μηχανών • οι πόροι μπορούν να είναι: • περιεχόμενο, ψηφιακά χειροποίητα αντικείμενα • οργάνωση των αντικειμένων (π.χ. συλλογές) • χρήστες, κοινότητες χρηστών • ελεγχόμενα λεξιλόγια, θησαυροί, ταξινομήσεις • εκθέτουν τη σημασιολογία των μεταδεδομένων τους από την άποψη μιας οντολογίας • καθορίζεται χρησιμοποιώντας μια επίσημη γλώσσα

11. Οφελη των σημασιολογικων ψηφιακων βιβλιοθηκων Δύο κύρια οφέλη των σημασιολογικών ψηφιακών βιβλιοθηκών • νέα παραδείγματα αναζήτησης για το διάστημα πληροφοριών - Οντολογία, βασισμένη αναζήτηση/αναζήτηση απόψεων - Κοινοτικός,εύκολη αναζήτηση • παροχή της διαλειτουργικότητας στο επίπεδο στοιχείων - ενσωματώνοντας μεταδεδομένα από τις διάφορες ετερογενείς πηγές - διασυνδέοντας διαφορετικά ψηφιακά συστήματα βιβλιοθηκών

12. ΥΠΑΡΧΟΝΤΑ ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΑ ΨΗΦΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ • SIMILE • JeromeDL • BRICKS • FEDORA

13. JeromeDL – Σημασιολογικη ψηφιακη βιβλιοθηκη • Σημασιολογική ψηφιακή βιβλιοθήκη • Ψηφιακή βιβλιοθήκη με τους σημασιολογικούς σχολιασμούς ελέγχου • Προηγμένα σημασιολογικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα αναζήτησης.

14. Τι ειναι κοινωνικεσ τεχνολογιεσ • Οι κοινωνικές τεχνολογίες είναι μια διεθνείς έρευνα που ειδικεύεται στην ολοκλήρωση της πρόβλεψης, της στρατηγικής, και της καινοτομίας.Χιλιάδες εργαλεία έχουν προκύψει, με κάποια επιτυχία εύρεσης και δυνατότητα να επηρεαστεί η ομιλία (ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, blogs). Οι κοινωνικοί ιστοχώροι δικτύωσης όπως MySpace και Facebook είναι αυτήν την περίοδο ένα πρωταρχικό παράδειγμα μιας κοινωνικής τεχνολογίας.

15. Νεεσ κοινωνικεσ τεχνολογιεσ Οι νέες κοινωνικές τεχνολογίες εισάγονται όταν: • άλλαξαν οι παραδοσιακές εκτιμήσεις αποδοτικότητας, όπου η μεγαλύτερη έλλειψη και η αξία των πόρων αυξήθηκε • μεταβλήθηκε η βάση γνώσεων οργάνωσης, όπου οι νέες φυσικές ή κοινωνικές τεχνολογίες διατίθενται νέες απροσδόκητες πληροφορίες για τις ιδιότητες των κοινωνικών συστημάτων

17. Digital library collections on Wikipedia

18. Αποτελεσματα αξιολογησησ Χρησιμοποιήθηκαν δύο εκδοχές έρευνας: • DSpace – ανοικτή πηγή ¨κλασσικής¨ψηφιακής βιβλιοθήκης • JeromeDL – ανοικτή πηγή σημασιολογικής βιβλιοθήκης Χρησιμοποίησαν την ίδια βάση δεδομένων με 529 άρθρα από http://library.deri.ie/ και http://books.deri.ie/ καθώς και 35 άρθρα βασισμένα στην ψυχολογία. Στην έρευνα συμμετείχαν 59 άνθρωποι και μόνο 26 ολοκλήρωσαν το ερωτηματολόγιο.

19. ΕρΩτηση 1: Οι κοινωνικΕς και σημασιολογικΕς υπηρεσΙες αυξΑνουν την ποιΟτητα των απαντΗσεων που δΙνονται απΟ τους χρΗστες ΣΕ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ στα δεδομΕνα προβλΗματα;

20. Ερωτηση 2: Συμβαλει η κοινωνικη και σημασιολογικηαυξησηυπηρεσιων στην ακριβειααπο την αναφορα που παρεχονταιαπο τις απαντησεις των χρηστων ; Recall Precision

21. Ερωτηση 3: Συμβαλει η κοινωνικη και σημασιολογικη στην αυξησηικανοποιησης της χρησης της ψηφιακηςβιβλιοθηκης;

22. Quality of answers: JeromeDL - 2.78, DSpace - 2.44Satisfaction:

23. Ποια ψηφιακηβιβλιοθηκη θα χρησιμοποιουσατε JeromeDL DSpace 84,62% 46,15%

24. συμπερασμα • Τα αποτελέσματα που μαζεύονται κατά τη διάρκεια αυτής της αξιολόγησης παρουσιάζουν το πλεονέκτημα που τα ενισχυμένα χαρακτηριστικά γνωρίσματα πληροφοριών μπορούν να προσφέρουν στις ψηφιακές βιβλιοθήκες. Όχι μόνο η ικανοποίηση των χρηστών είναι υψηλότερη από τη χρησιμοποίηση της μη-σημασιολογικής ψηφιακής βιβλιοθήκης επίσης η ποιότητα της γνώσης που συλλέγουν και χρησιμοποιούν είναι υψηλότερη. Επομένως, στην έννοια της σημασιολογίας οι ψηφιακές βιβλιοθήκες πρέπει να περιλάβουν την κοινωνική σημασιολογία. Η μελλοντική έρευνα για τα σημασιολογικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα πρέπει να συγκεντρωθεί περισσότερο στη βελτίωση της ακρίβειας των αυτοματοποιημένων υπηρεσιών και στη δυνατότητας χρησιμοποίησης των υπαρχουσών λύσεων.

25. Ευχαριστώ για την προσοχή σας!!!