İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü AKILCI İLAÇ KULLANIMI

1. İlaç ve Eczacılık Genel MüdürlüğüAKILCI İLAÇ KULLANIMI

2. NEDİR ? Akılcı ilaç kullanımı, ilacın imalinden imhasına kadarki sürecin her aşamasını kapsayan Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre uygun ilacı, uygun süre ve dozajda, en düşük fiyata ve kolayca sağlayabilmeleri. Kaynak İEGM,KSM

3. AKILCI İLAÇ KULLANIMI İLKELERİ • Etkililik • Güvenlilik • Uygunluk • Maliyet Kaynak İEGM

4. AKILCI İLAÇ KULLANIMI İLKELERİ • Tedavi planlarken doğru tanıya dayanmak, • Doğru ilaç, doğru doz, doğru süre ve doğru uygulama yolunu belirlemek, • Tedavi başarısını, yan etkileri ve hastanın uyuncunu değerlendirmek, • Çoklu ilaç kullanımlarında etkileşimleri öngörmek, • Tedavinin; gerçekleşebilirliğini ve maliyetini değerlendirmek. Kaynak İEGM

5. AKILCI OLMAYAN KULLANIM ŞEKİLLERİ • Çoklu İlaç Kullanımı (Polifarmasi) • İlaçların gereksiz ve aşırı kullanımı • Klinik rehberlere uygun olmayan reçeteleme • Uygun olmayan kişisel tedavilere başvurulması • Yeni ilaçların uygun olmayan tercihi Kaynak İEGM

6. Var Olan Yetersiz ve Eksik Bilgiler İş yükü ve Personel Sıkıntısı Alışkanlıklar Akademik Bilgi Tedavi Seçenekleri İlaç Endüstrisinin Etkileri (baskıları) Sosyo-Kültürel Etmenler Ekonomik ve Yasal Etmenler Kaynak İEGM

7. Refik Saydam Hıfzıssıhha Müdürlüğü tarafından yapılan saha çalışmalarında; • İlaç kutu sayısı açısından bakıldığında tanıya uygunluk bakımından yaklaşık % 50’sinin akılcı olmadığı, • İlaç maliyetlerine bakıldığında ise yine % 50’sinin akılcı olmadığı ortaya çıkmış. • Bu çalışmalarda pratisyen hekimlerle uzman hekimler arasında akılcı reçete yazımı açısından bir fark olmadığı görülmüştür. Kaynak İEGM,KSM

8. ARAŞTIRMA; • Refik Saydam Hıfzıssıhha Müdürlüğü tarafından yapılan saha çalışmalarında; • İlaç kutu sayısı açısından bakıldığında tanıya uygunluk bakımından yaklaşık % 50’sinin akılcı olmadığı, • İlaç maliyetlerine bakıldığında ise yine % 50’sinin akılcı olmadığı ortaya çıkmış. • Bu çalışmalarda pratisyen hekimlerle uzman hekimler arasında akılcı reçete yazımı açısından bir fark olmadığı görülmüştür. Kaynak İEGM,KSM

9. ARAŞTIRMA; • ABD’de doktorların astım hastası çocuklar için gerekmediği halde her yıl yaklaşık 1 milyon antibiyotik reçete ettiklerini ortaya koydu. Gereksiz antibiyotik yazımı ise, en güçlü ilaçlara bile dirençli “superbug” (birden fazla antibiyotiğe karşı dirençli bakteri) enfeksiyonlarının artmasına yol açtığı, • Belçika nüfusunun %40’ına sigorta sağlayan kuruluşun veritabanının incelenmesi çalışmasında, astım ilacı alan çocukların yaklaşık %75’inin aynı zamanda antibiyotik de kullandığını göstermiş bu durumun birçok doktorun “ya korkudan ya da alışkanlık nedeniyle” astım hastası çocuklara antibiyotik yazdığını bazı doktorların ise ebeveynlerin ilaç yazılmadan muayene odasından ayrılmak istemedikleri tespit edilmiştir. Kaynak TEB

10. Antimikrobiyal Dirençle Mücadele İçin DSÖ’nün Politika Paketi • Dünya Sağlık Örgütü’nün Mayıs Ayı bülteninde DSÖ Dünya Sağlık Günü Antimikrobiyal Direnç Teknik Çalışma Grubu adına bazı araştırmacılar tarafından kaleme alınan makalede, ülke yönetimlerinin sağlık sektöründeki tüm paydaşları harekete geçirecek biçimde davranmaları yönünde politika önerilerine yer verildi. Antimikrobiyal direnci geliştiren bakteri sayısının giderek arttığının belirtildiği çalışmada, bu konuda acilen harekete geçilmesi gerektiğinin altı çizildi. Çalışmada hayata geçirilmesi önerilen politikalar özetle şöyle sıralanmaktadır: • • Sivil toplumun da hazırlanma sürecine dâhil edildiği, hesap verebilir kapsamlı ve bütçelendirilmiş bir ulusal planın hazırlanması ve bu plana bağlı kalınması, • • Denetleme ve laboratuar kapasitesinin güçlendirilmesi, • • Kalitesi garanti edilmiş temel ilaçlara kesintisiz erişimin sağlanması, • • Hayvanlar için kullanılan ilaçlar dâhil akılcı ilaç kullanımının yasal olarak düzenlenmesi, kitle iletişim araçlarını da kullanarak insanları akılcı ilaç kullanımına sevk edecek ulusal kampanyaların düzenlenmesi ve uygun hasta bakımının sağlanması, • • Enfeksiyon oluşmasını engelleme ve enfeksiyon kontrolü çalışmalarının ilerletilmesi, • • Yeniliklerin ve yeni araçlar keşfetmek için yapılan Ar-Ge çalışmalarının desteklenmesi. Kaynak TEB

11. EİKÖ (OECD) 2006 raporuna göre; Sağlığa ayrılan pay ABD’de  % 15.3 İngiltere’de  % 8.3 Türkiye’de ise  % 7.7 • Ülkemizde toplam sağlık harcamaları içinde ilacın payı % 42 (2009 yılı SGK) iken, EİKÖ (OECD) ülkelerinde  %17, ABD’de  % 11 Kaynak İEGM,KSM

12. 22.8.2014 Kaynak SGK İEDB 12

13. İlaç harcamalarında miktar ve maliyet açısından bakıldığında; Dünyada Kalp ve Damar Hastalıkları ilaçları birinci sırada, Türkiye’deAntimikrobiyal ilaçlar birinci sırada, Kaynak İEGM

14. ÜLKEMİZDE;

15. ATC-5 SEVİYESİNDE ANTİBİYOTİK HARCAMALARI Kaynak SGK İEDB

16. İLİMİZDE HASTANELERDE İLAÇ KULLANIMI (2011 TAHMİNİ) Kaynak KSM

17. SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİNDE YER ALAN AŞAĞIDAKİ HÜKÜMLERE KARŞI CERRAHİ PROFİLAKSİDE ANTİBİYOTİK KULLANIMININ YÜKSEK OLUŞU DİKKAT ÇEKİCİDİR. SUT EK-2/A AÇIKLAMA 5. A–72: Reçete edilme için EHU onayı gerekmeyen, ancak, aynı ilaç 72 saatten daha uzun süre kullanılacak ise (en geç ilk 72 saat içinde ) EHU’nun onayının alınması gereken antibiyotikler. Bu antibiyotikler için enfeksiyon hastalıkları uzmanının olmadığı hastanelerde pnömoni, bronşektazi, KOAH akut alevlenme ve invaziv pulmoner aspergillozis endikasyonları ile ilgili olarak göğüs hastalıkları veya iç hastalıkları veya çocuk hastalıkları uzman hekimlerinin onayı; bu endikasyonlar dışında kalan endikasyonlar için ise enfeksiyon hastalıkları uzmanı olmayan hastanelerde iç hastalıkları veya çocuk hastalıkları uzmanının onayı yeterlidir 7.Cerrahi proflakside KULLANILMAYACAK antibiyotikler: 1-A) PENİSİLİNLER 9–12, 1-B) SEFALOSPORİNLER 3. Kuşak Sefalosporinler 1,2, 2-A) MAKROLİDLER 1-9, 4-AMİNOGLİKOZİD GRUBU ANTİBİYOTİKLER 1-8, 5-KİNOLON GRUBU ANTİBİYOTİKLER 1,2,11,12, 6-B) GLİKOPEPTİD ANTİBİYOTİKLER 1,2 (Bu antibiyotikler cerrahi proflaksi amacıyla ancak “Açıklama 5” şartları dahilinde kullanılabilir) Kaynak SGK SUT

18. Overuse and misuse of antimicrobials contributes to antimicrobial resistance Malarya 92 ülkenin 81’inde klorokin direnci Tüberküloz % 2 - 40 primerçoklu ilaç direnci Gonore N. Gonore için % 5-98 penisilin direnci Pnömonive bakteriyel menenjit S. Pnömoni için % 12-55 penisilin direnci Diare: Şigelloz Ampisilin için %10-90+; % 5-95 TMP-SMX direnci Kaynak İEGM DSÖ Gerekli İlaç Politikaları Departmanı

19. ABD’de 4. ölüm nedeni Tahmin edilen, ilaçlara bağlı morbidite ve mortalite giderleri ABD’de 30 milyon- 130 milyar dolar ABD ve Avustralya’da hastaneye yatışların %4-6 En sıklıkla ve en masraflı advers olaylar; kanama, aritmi, hipotansiyon, ateş, diare, kaşıntı, kusma, böbrek yetmezliği ADVERS (TERS) ETKİLER Review by White et al, Pharmacoeconomics, 1999, 15(5):445-458 Kaynak İEGM

20. Avrupa Komisyonu Rekabet Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan ilaç Sektörü Soruşturması Ön Raporu Yönetici Özetinde (Kasım 2008) Bu Ön Rapor, pazara giren yeni moleküllerdeki azalmayı ve eşdeğer ilaçların pazara girişindeki gecikmeyi teyit etmektedir. Yani yeni ilaç geliştirilmesi azalmaktadır. Kaynak İEİS

21. Referans ilaç üreten firmalar ve Ar-Ge: 2000-2007 dönemi boyunca, referans ilaç üreten firmalar, reçeteli ilaçlardan elde ettikleri cironun ortalama olarak %17’sini Ar-Ge çalışmalarına(cironun yaklaşık %1,5’i temel araştırmaya – potansiyel yeni ilaçları belirlenmesine yönelik araştırmalara,kalan kısmı da büyük ölçüde klinik ve klinik öncesi deney ve testlere)harcanmıştır. Pazarlama ve tanıtım faaliyetleri için yapılan harcamalar cirolarının %23’üne denk olup söz konusu harcamalar, Ar-Ge için harcadıkları tutardan üçte bir daha fazladır. Kaynak İEİS

22. HASTANE HİZMET KALİTE STANDARTLARI (ÖZEL VE KAMU HASTANELERİ İÇİN TEMMUZ 2011 TARİHİNDEN İTİBAREN UYGULAMA BAŞLAYACAKTIR. Kaynak HKS

23. ÖNERİ; • YATAN HASTALARDA KULLANILACAK İLAÇLAR; HASTANELERİN ANTİBİYOTİK / ENFEKSİYON KONTROL KOMİTELERİNİN DE DAHİL OLDUĞU BİR SÜREÇ İLE LİSTELER HALİNDE ATC İNDEKS DİKKATE ALINARAK TESPİT EDİLEBİLİR.

24. PENİSİLİNDEN ÖNCEKİ DÖNEME ÇOK AZ KALDI… TEŞEKKÜRLER