1 / 26

CÜMLE TÜRLERİ

CÜMLE TÜRLERİ. www.kademeliegitim.com. CÜMLE TÜRLERİ. Cümleler, taşıdıkları, özelliklere göre çeşitli isimleri adlandırılır. Yüklemin türüne göre de değerlendirilir. Bu bakımdan cümle türleri konusu dört başlıktan incelenir. Cümle Türleri. Yüklemine göre

chaka
Télécharger la présentation

CÜMLE TÜRLERİ

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. CÜMLE TÜRLERİ www.kademeliegitim.com

  2. CÜMLE TÜRLERİ • Cümleler, taşıdıkları, özelliklere göre çeşitli isimleri adlandırılır. Yüklemin türüne göre de değerlendirilir. Bu bakımdan cümle türleri konusu dört başlıktan incelenir. www.kademeliegitim.com

  3. Cümle Türleri • Yüklemine göre • Öğelerin dizilişine göre • Yapısına göre • Anlamına göre www.kademeliegitim.com

  4. YÜKLEMLERİNE GÖRE CÜMLELER a)İsim Cümlesi: Yüklemi isim veya isim soylu sözcüktür. Örnek: Bu hocanın dersi çok sıkıcıydı. NOT:Fiilimsiler yüklem olursa cümle isim cümlesidir Örnek:Tek suçu bize inanmaktı www.kademeliegitim.com

  5. b):Fiil Cümlesi: Yüklemi çekimli eylem olan cümlelerdir. • Örnek: Dil, toplumun anlaşma ihtiyacından doğmuştur. www.kademeliegitim.com

  6. ÖĞE DİZİLİŞİNE GÖRE CÜMLELER • a) Kurallı Cümle: Türkçe’mizde kurallı cümlelerde öğelerin sıralanışı şöyledir. • özne + tümleç + yüklem • Yüklemi sonunda olan cümlelere kurallı cümle denir. • Örnek:Mutluluk, herkese göre değişen bir kavramdır. www.kademeliegitim.com

  7. b) Devrik Cümle: Yüklemi ,cümle sonunda bulunmayan cümlelerdir. • Örnek: Gidiyor, on yedi milyon kişi takmış peşine. www.kademeliegitim.com

  8. Ayraç Cümlesi:(Parantez Cümlesi) İçinde ana söz veya ara cümle bulunan cümledir. • Örnek: Yıllar önce galiba daha evlenmemiştim. www.kademeliegitim.com

  9. c) Eksilti Cümle: Bir öğesi eksik bırakılan cümledir. • Örnek: Oğlan dayıya ,kız halaya www.kademeliegitim.com

  10. YAPILARINA GÖRE CÜMLELER • 1.Basit Cümle: Tek bir yargıyı içeren cümledir.İçinde yan cümlecik, iç cümle gibi unsurlar bulunmaz. • Örnek: Bu sanatçı, resimlerde soyut konuları anlatıyor Yüklem www.kademeliegitim.com

  11. 2. Bileşik Cümle • a) Giriş Bileşik Cümle • b)Kaynaşık Cümle • c)Koşullu Bileşik Cümle • d)‘Ki’ li Bileşik Cümle • e)Katmerli Bileşik Cümle www.kademeliegitim.com

  12. A. Girişik Bileşik Cümle • Yan cümleciği isim- fiil , sıfat- fiil ve zarf-fiil gibi fiilimsilerle kurulan cümledir. Örnek: Şehir yaşamına bir türlü ayak uyduramayan dedem,tası tarağı • Yan Cümlecik toplayarak köye dönmüş. Temel Cümle www.kademeliegitim.com

  13. B. Kaynaşık Cümle • Yan yargısı bir iç cümleye dayalıdır. • ÖRNEK:Bu kış, soğuk olacak, görünüyor. iç cümle(z.t) www.kademeliegitim.com

  14. C. Koşulu Bileşik Cümle • Yan yargısı koşul ya da dilek kipindedir. • Örnek: Bu sınavı kazanırsam Avrupa’ ya gideceğim. www.kademeliegitim.com

  15. “Kİ”Lİ BİLEŞİK CÜMLE • İki cümlenin “ki” bağlacıyla birbirine bağlanması. • Örnek:Öyle sanıyorum ki bu kış çok kar yağacak. www.kademeliegitim.com

  16. KATMERLİ BİLEŞİK CÜMLE • En az iki yan yargısı olan cümledir. • Örnek:Delikanlı odadan çıkarken (1)”bu maaş bana yetmiyor.” diyordu.(2) www.kademeliegitim.com

  17. SIRALI CÜMLE • Tek başlarına yargı taşıyan birden çok cümlenin virgül yada noktalı virgülle art arda sıralanmasıdır. www.kademeliegitim.com

  18. a)Bağımsız Sıralı Cümle: Öğe ortaklığı yoktur • Örnek:Yağmur yağdı, çiftçilerin hepsi sevindi. www.kademeliegitim.com

  19. b)Bağımlı Sıralı Cümle:Herhangi bir öğe ortaktır. • ÖRNEK:Oğlan dayıya, kız halaya çeker.(Yüklem) • ÖRNEK:Gazeteyi okudu, masanın üzerine koydu.(B.N.) www.kademeliegitim.com

  20. c)Açıklamalı Sıralı Cümle: • ÖRNEK:Seviyorum bu şehri:İnsanları çok kibarmış. • ÖRNEK:Neden hoşlanmadığımı söyleyeyim:Kendini çok beğeniyor. www.kademeliegitim.com

  21. d)Karma Sıralı Cümle: Bağımlı ve bağımsızların karmasından oluşur. • ÖRNEK:Fırtına eteğinden çekiyor, karnına bastırıyor ve uçuşan karlar göz kapaklarına yapışıyordu. www.kademeliegitim.com

  22. ANLAMLARINA GÖRE CÜMLELER • a)Olumlu Cümle: Eylemin yapıldığını yada yapılmadığını anlatan cümledir. • ÖRNEK:Ziyaretine gittiğim hasta, oldukça bitkindi. www.kademeliegitim.com

  23. b)Olumsuz Cümle: İşin, oluşun, durumun gerçekleşmediğini anlatan cümlelerdir.”Yok, değil,-sız” isim cümlelerinde; “- me, - ma” fiil cümlelerinde olumsuz yapar. • ÖRNEK:O gün sen yoktun. www.kademeliegitim.com

  24. NOT: • 1)Biçimce olumlu cümle anlamca olumsuz olabilir. • ÖRNEK:Bu şehirde kolaysa gel de sen yaşa.(Yaşayamazsın) • 2)Biçimce olumsuz bir cümle, anlamca olumlu olabilir. • ÖRNEK:Aslında konuyu anlamıyor değil.(Anlıyor) www.kademeliegitim.com

  25. c)Soru Cümlesi: “-miş” soru edatı, soru sıfatı, soru zamiri ve soru zarfıyla yapılır. • ÖRNEK:Kitaptaki bütün soruları çözdünüz mü? • ÖRNEK:Bunlardan hangisini istiyorsunuz? www.kademeliegitim.com

  26. Sözde Soru Cümleleri: Cevap gerektirmeyen soru cümleleridir. • ÖRNEK:Böyle kişilere kim güvenir? • ÖRNEK:Bu maaşla geçinilir mi? www.kademeliegitim.com

More Related