1 / 74

ŞARBON HASTALIĞI

ŞARBON HASTALIĞI. AMAÇ. Katılımcıların Şarbon hastalığına yönelik bilgilerini artırmak. ÖĞRENİM HEDEFLERİ. Katılımcılar şarbon hastalığına ilişkin; Vaka tanımını söyleyebilmeli Etkeninin temel özelliklerini sıralayabilmeli Epidemiyolojisini açıklayabilmeli

chaney
Télécharger la présentation

ŞARBON HASTALIĞI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. ŞARBON HASTALIĞI

  2. AMAÇ • Katılımcıların Şarbon hastalığına yönelik bilgilerini artırmak

  3. ÖĞRENİM HEDEFLERİ Katılımcılar şarbon hastalığına ilişkin; • Vaka tanımını söyleyebilmeli • Etkeninin temel özelliklerini sıralayabilmeli • Epidemiyolojisini açıklayabilmeli • Bulaş yollarını açıklayabilmeli • Risk gruplarını sıralayabilmeli • Klinik formlarını sayabilmeli, • Klinik ve laboratuar bulgularını karşılaştırabilmeli • Deri, akciğer, barsak şarbonu ve şarbon menenjiti için uygun örnek materyalini gönderme kriterlerini sayabilmeli • Ayırıcı tanısındaki hastalıkları ayrıştırabilmeli

  4. Zoonoz • A grubu

  5. HASTALIK ETKENİ • Bacillus anthracis ’dir. • Gram pozitif • Aerop veya fakültatif anaerop • Sporları 140 °C’de 30 dakikada 180 °C’de 2 dakikada inaktive olur. • Pratikte kullanılan dezenfektanlara dirençlidir.

  6. HASTALIK ETKENİ-1

  7. EPİDEMİYOLOJİ • Endemik

  8. HASTALIĞIN BULAŞMA YOLLARI • Endüstriyel • Tarımsal • Laboratuar

  9. RİSK GRUPLARI • Hayvancılıkla uğraşanlar • Çobanlar • Kasaplar • Mezbaha işçileri • Dericilikle uğraşanlar • Veteriner hekimler

  10. KLİNİK VE LABORATUAR BULGULARI • ŞARBONUN KLİNİK FORMLARI • Deri Şarbonu • Akciğer Şarbonu • Gastrointestinal Sistem Şarbonu

  11. DERİ ŞARBONU • Şarbon sporlarının kesik, kaşıma ve küçük travmalarla deriye inokülasyonu ile oluşur. • İnkübasyon süresi ortalama 1-7 gün arasında değişir. • Hastalık inokülasyon yerinde yanma ve kaşıntı ile başlar. • Kırmızı bir makül → papül → vezikül şeklinde gelişir. • Vezikül içinde sıvı mavi-siyah renge dönüşür. • Birkaç gün içinde vezikül patlar, ortada keskin kenarlı ortası çökük siyah bir ülser oluşur.

  12. DERİ ŞARBONU-1

  13. DERİ ŞARBONU-2 • Bazen bu nekrozu çevreleyen ödemli doku üzerinde küçük veziküller gelişir. • Bunlar da nekroze olur, siyahlaşır ve primer lezyonla birleşir. Bu lezyona şarbon püstülüadı verilir. • Bu lezyonun çapı bazen 6-9 cm’ye kadar ulaşabilir. • Eskarı çevreleyen doku geniş ödemli ve kırmızıdır. • Bu kızarıklık bazen bölgesel lenf bezlerine kadar ilerler. • Lenf düğümü şiş ve ağrılıdır.

  14. DERİ ŞARBONU-3

  15. DERİ ŞARBONU-4

  16. DERİ ŞARBONU-5 • BELİRTİLER • Yüksek ateş • Bölgesel lenfanjit ve lenfadenit • Deride nekroz yerinde ağrı ve apseleşme olmaz. Sekonder enfeksiyon gelişirse ağrı ve apseleşme olur. • Tipik eskar 7-10 gün içinde gelişir. Lezyon genellikle 1-3 cm çapındadır. • Nekroz tamamlandıktan sonra siyah bir kabuk teşekkül eder. Bu kabuk 2-3 hafta içinde kendiliğinden düşer. • Püstüler form bazen ağır seyreder, toksemi ve sepsis gelişerek ölümle sonuçlanabilir.

  17. DERİ ŞARBONU-6

  18. DERİ ŞARBONU-7

  19. DERİ ŞARBONU-8 • Periorbital bölgede yerleşen lezyonlarda ödem fazladır ve yayılma eğilimi gösterir. • Ödem yüze, boyuna ve göğüs duvarına yayılır. Trakeaya bası yaparak solunum sıkıntısına yol açar. • Aşırı ödem, büller, endurasyon gibi şiddetli lokal reaksiyonlarla karakterize ağır toksemiye yol açan deri şarbonu, şarbon ödemiolarak isimlendirilir. • İnokülasyon yeri genellikle boyun, göğüs ve göz kapaklarıdır. • Bu hastalarda yüksek ateş, toksemi, hipotansiyon ve şok görülebilir.

  20. DERİ ŞARBONU-9 • Komplike olmayan deri şarbonu: • Hafif deri şarbonu • Etrafı eritemli deri lezyonu (<4 cm çap) • Hafif ateş (<38 C) • Sistemik semptom yok • Lökosit sayısı normal veya hafif yüksek

  21. DERİ ŞARBONU-10 • Ağır deri şarbonu: • Yaygın eritem, büllöz değişiklikler ile beraber geniş deri lezyonları • Sistemik semptomlar (ateş, taşikardi, takipne, solunum sıkıntısı, baş ağrısı) • Hastalarda genellikle lökositoz vardır.

  22. DERİ ŞARBONU-11

  23. DERİ ŞARBONU-12 • Komplike deri şarbonu • Toksemik şok: • Deri lezyonu ile birlikte sistemik semptomların bulunması • Ateş, taşikardi, takipne, toksemi, şuur değişikliği, hipotansiyon(sistolik kan basıncının <90 mmHg • Lökositoz veya lökopeni • Kan biyokimyasında değişiklikler görülebilir.

  24. DERİ ŞARBONU-13 • B. anthracis’in primer deri lezyonundan lenfohematojen yolla yayılması sonucu bakteriyemi, menenjit ve pnömoni gelişmesi • Deri şarbonunda lezyonlar genellikle yüz, boyun, eller ve kollar gibi vücudun açık yerlerinde yerleşir. • Hastalarda çoğunlukla tek lezyon görülmekle beraber, bazen birden fazla lezyon olabilir.

  25. AKCİĞER ŞARBONU • B. anthracis sporları inhalasyon yolu ile alınır. • Klinikte hemorajik mediastinit ve pnömoni şeklinde karşımıza çıkar. • Semptomlar 2-5 gün içinde başlar. Yüksek ateş, taşipne, öksürük, dispne, siyanoz gelişir. • Dinlemekle akciğerlerde yaş raller duyulur. • Hastalar kanlı balgam çıkarırlar. • Hastada toksemi, şuur bulanıklığı ve koma gelişerek ölümle sonuçlanır. • Akciğer grafisinde mediastinal genişleme, pnömoni ve bronkopnömoni bulguları görülür.

  26. GASTROİNTESTİNAL ŞARBON • Semptomlar genellikle kontamine gıdaların yenilmesinden 2-5 gün sonra ortaya çıkar. • Gastrointestinal şarbonda en sık görülen iki klinik form tanımlanmaktadır. • Orofarengeal Şarbon: • Lezyon ağız mukozası, dil, tonsil ve farinks arka duvarına yerleşir. • Ağır klinik bir tablodur. Sepsis ve toksemi sonucu hastalar kaybedilir. • Tedaviye rağmen ölüm oranı %50’ dir.

  27. GASTROİNTESTİNAL ŞARBON-1 • Barsak Şarbonu: • Lezyon, barsakta en sık terminal ileum veya çekum bölgesine yerleşir. • Hastalarda bulantı kusma, karın ağrısı, hematemez, kanlı ishal vardır. Süratle asit gelişir. • Ağır toksemi, sepsis ve septik şok gelişerek hastalar kaybedilir.

  28. ŞARBON MENENJİTİ • Deri akciğer ve barsak gibi yerleşim odaklarından lenfohematojen yayılım sonucu gelişir. • Bu klinik formların %5’ inde menenjit geliştiği belirtilmektedir. • Klinik tablo akut hemorajik menenjitdir. • Beyin omurilik sıvısı hemorajiktir. Damarlarda kortikal hemoraji gözlenir. Tromboz ve hemoraji sonucunda hasta kaybedilir.

  29. TANI

  30. TANI-1 • Deri şarbonu: Direkt preparat ve kültür: • Vezikül sıvısından kapiller pipet veya enjektör ile sıvı alınır. • Eskar varsa kaldırılır ve kapiller tüp • veya eküvyonla, • Ağır ve komplike deri şarbonunda • kan kültürü, • Örnekler oda ısısında saklanmalı • ve transport besiyeri içinde • laboratuaragönderilmelidir

  31. TANI -2 • Akciğer şarbonu: Balgam ve plevral mayi örneği ve kan kültürü • Barsak şarbonu: Dışkı, kusmuk veya asit sıvısı örneği • Şarbon menenjiti: BOS

  32. TANI-3 • Kesin tanı: Etken izolasyonu ve doğrulanması • Tanıyı destekleyen lab. testleri: 1. Polikrom metilen mavisi veya gram boyama kapsüllü basilin görülmesi, 2. PCR ile basilin DNA’sının tespiti, 3. İmmünohistokimyasal boyama ile basilin gösterilmesi, 4. Serolojik testler.

  33. AYIRICI TANI

  34. AYIRICI TANI-1 DERİ ŞARBONU • Karbonkül, • Erizipel • Selülit • Orf • Tularemi • Primer sifiliz şankırı • Tropikal ülser • Nekrotizan yumuşak doku enfeksiyonu (Özellikle ağır deri şarbonu klinik formu ile karışır).

  35. AYIRICI TANI-2 AKCİĞER ŞARBONU • Atipik pnömoniler • Akut bakteriyel mediastenit • Aort anevrizma rüptürü • Süperior vena kava sendromu • Sarkoidoz

  36. AYIRICI TANI-3 GIS ŞARBONU OROFARİNGEAL • Streptokok tonsillofarinjiti • Ludwig anjini • Vincent anjini • Parafaringeal apse • Boyun enfeksiyonları

  37. AYIRICI TANI-4 GIS ŞARBONU BARSAK • Akut gastroenteritler • Gıda zehirlenmeleri • Akut karın yapan nedenler • Nekrotizan ishaller

  38. AYIRICI TANI-5 ŞARBON MENENJİTİ • Subaraknoid kanama • Diğer hemorajik menenjit yapan nedenler

  39. VAKA-1

  40. VAKA-1 • Hayvancılıkla uğraşan, 35 yaşındaki erkek hasta, • Hasta olduğu için kesilen bir ineğin derisinin yüzülmesine yardım ettikten 4 gün sonra, sağ el bileği iç yüzde, kaşıntılı bir adet kabartı meydana gelmiş. Bu kabartının içinde, önce berrak iken daha sonra kırmızı renk alan su toplanmaya başlamış ve lezyon giderek büyümüş. Hasta lezyonun ağrısız olduğunu ifade ediyor. Ardından hastanın ateşi yükselmiş. İlk lezyon oluştuktan iki gün sonra, lezyonun ortasında siyahlaşma, yaradan sıvı sızıntısı başlamış. Ardından lezyonun çevresinde birkaç adet daha sulu lezyon oluşmuş ve tüm lezyonlar birleşmiş. Sağ elde, bilekte ve tüm kolda kızarıklık ve şişlik oluşmuş.

  41. VAKA-2

  42. VAKA-2 • 60 yaşında erkek hasta akromegali tanısıyla takip ediliyor. • 3 gün önce burun mukozasında kızarıklık ile şikayetleri başlamış, burun delikleri mukozasından başlayan yüzün her iki tarafına yayılan ve göz kapaklarında şişlik yapan, burun üstünde içi yer yer krutlaşmış lezyonlar oluşmuş. Hasta 38 C derecenin üstünde ateşinin olduğunu ifade ediyor.

  43. VAKA-3

  44. VAKA-3 • 74 yaşında bayan hasta, öz geçmişinde kronik bir hastalığı yok, • 5 gün önce el sırtında küçük bir yaralanmasının olduğunu, daha sonra bu yara çevresinin kızardığını, ağrısının olduğunu ve şiştiğini ifade etmektedir. Bu el üstündeki kızarıklık bileğinin üstüne kadar el genişlemiş, lezyonda içi sıvı dolu, keskin mavi mor renkli büller oluşmuş. Hasta ateşinin de çıktığını ifade ediyor.

  45. TEDAVİ • Deri şarbonu kendiliğinden düzelebilir • ANCAK: %10-20 olguda sepsis ve ölüm • Pulmoner, SSS ve GİS şarbonu öldürücüdür

  46. ŞARBON TEDAVİSİ • İlk tercih: PENİSİLİN • Penisilin allerjisi varsa • eritromisin • tetrasiklinler (i.v. doksisiklin) • kinolonlar (i.v. siprofloksasin) • klindamisin • 1. kuşak sefalosporinler • 2. ve 3. kuşak sefalosporinlere DİRENÇ

More Related