NirVaNA

1. NirVaNA

2. Nirvana zdobyła ogólnoświatową sławę po wydaniu albumu Nevermind oraz pierwszego singla promującego płytę, "SmellsLikeTeenSpirit" (1991) oraz stała się jednym z prekursorów podgatunku muzyki rockowej, grunge. Inne grupy pochodzące z Seattle również odegrały dużą rolę na scenie rockowej w latach 80. i 90., Pearl Jam i Soundgarden. Dzięki działalności tych zespołów grunge i rock alternatywny stały się najczęściej nadawanymi przez stacje radiowe gatunkami muzycznymi na początku lat 90. Wokalista zespołu, Kurt Cobain, zyskał miano "przedstawiciela nowego pokolenia", zaś Nirvana stała się jednym z niewielu zespołów kojarzonych z Generacją X[2]. Wobec medialnego zamieszania Cobain skupił się w pełni na muzyce zespołu, gdyż uważał, iż wizja artystyczna oraz przekaz zespołu zostały źle zinterpretowane przez odbiorców. • Zespół został rozwiązany po śmierci Cobaina w 1994, ale popularność Nirvany po tym wydarzeniu jeszcze bardziej wzrosła. W 2002 wydano nieukończone przez zespół demo "YouKnowYou'reRight", które okazało się międzynarodowym hitem i uplasowało się na szczytach list przebojów. Do marca 2009 zespół sprzedał ponad 25 milionów albumów w Stanach Zjednoczonych oraz ponad 50 milionów na całym świecie[].

4. Początki • Cobain i Novoselic poznali się w 1985. Obaj byli fanami zespołu Melvins, uczyli się akordów do utworów tej grupy oraz uczęszczali na jej koncerty. Po kilku nieudanych próbach założenia własnego zespołu, Cobain i Novoselic połączyli siły z perkusistą Aaronem Burckhardem, tworząc pierwsze wcielenie grupy, która w wyniku wielu późniejszych zmian nazwy stała się ostatecznie Nirvaną[2]. W późniejszych wywiadach Cobain określił wczesną muzykę zespołu jako "mieszankę Gang of Four i ScratchAcid"[5]. Po kilku miesiącach Burckhard rozstał się z kapelą, jego miejsce zajął Dale Crover z Melvins, z którym Nirvana nagrała swoje pierwsze dema. Po odejściu Crovera perkusistą został Dave Foster. • W pierwszych miesiącach istnienia zespołu jego nazwa zmieniła się kilkakrotnie (m.in. SkidRow, Pen Cap Chew i Ted Ed Fred). Nazwa Nirvana pojawiła się w 1988, co Cobain wyjaśniał: "chciałem nazwę ładną i zgrabną, nieprzypominającą jakiejś obleśnej punk-rockowej grupy w rodzaju AngrySamoans[6]. Po raz pierwszy pod nową nazwą zespół zagrał w marcu 1988, a niedługo potem przyjął kolejnego perkusistę,ChadaChanninga.

5. Pierwszym oficjalnym nagraniem Nirvany był singel "LoveBuzz/Big Cheese", wydany w 1988 za pośrednictwem niezależnej wytwórni Sub Pop. Rok później zespół wydał pierwszy album studyjny, Bleach. Producentem nagrania został Jack Endino, który we wczesnym okresie istnienia formacji pomógł w realizacji kilku dem ich autorstwa. Bleach był w wysokim stopniu zainspirowany twórczością Melvins, Pixies i Black Sabbath. W wywiadzie dla Rolling Stone z 2001 Novoselic przyznał, że zespół w czasie trasy koncertowej słuchał płyty, która "po jednej stronie miała utwór TheSmithereens, zaś po drugiej piosenkę zespołu Celtic Frost. To prawdopodobnie z tej mieszanki zaczerpnęliśmy inspirację"[7]. Bleach stał się ulubionym albumem prowincjonalnych rozgłośni radiowych, znacząco różnił się jednak od dwóch następnych wydawnictw grupy. • Koszty nagrania albumu w wysokości 606 dolarów i 17 centów opłacił JasonEverman[7]. Everman, przedstawiony Cobainowi przez Dylana Carlsona, zaoferował pomoc finansową w kwestiach opłat za sesje nagraniowe i trasy koncertowe[8]. Pomimo tego, że Everman nie zagrał na żadnym utworze umieszczonym na Bleach, został zapisany jako czynny gitarzysta grupy, by, jak to ujął Novoselic, "przywiązać go do zespołu i sprawić, by zaczął się z nim utożsamiać"[9]. Po zakończeniu nagrań do albumu, Everman stał się oficjalnym drugim gitarzystą Nirvany, jednak został wyrzucony z zespołu po zakończeniu amerykańskiego etapu trasy koncertowej promującej Bleach. • Crocodile Cafe – jeden z pierwszych klubów, w których grała Nirvana • W wywiadzie udzielonym pod koniec 1989, Cobain powiedział: "Pierwsze piosenki były pełne furii (...) Z biegiem czasu jednak stawały się coraz bardziej i bardziej popowe, w miarę jak ja czułem się coraz bardziej i bardziej szczęśliwy. Teraz opowiadają o konfliktach w związkach, uczuciach do innych ludzi"[10]. W kwietniu 1990 Nirvana rozpoczęła współpracę z producentem ButchemVigiem i rozpoczęła nagrania do drugiego albumu studyjnego w Smart Studios w Madison[11]. Novoselic i Cobain nie ukrywali, że są rozczarowani grą Channinga na perkusji, a ten z kolei był sfrustrowany faktem, że koledzy nie pozwalają mu wziąć udziału w pisaniu utworów[12]. Tuż po zakończeniu nagrań do albumu, Channing odszedł z grupy. Po kilku tygodniach, w czasie których tymczasowym perkusistą był ponownie Dale Crover, do Nirvany dołączył dotychczasowy muzyk zespołuMudhoney, Dan Peters. Peters nagrał z zespołem jedynie utwór "Sliver". Kilka tygodni później Buzz Osborne zapoznał Cobaina i Novoselica z Dave'emGrohlem, który szukał nowego zespołu po rozwiązaniu Scream[13]. Kilka dni po przyjeździe do SeattleGrohl został przesłuchany przez Cobaina i Novoselic. Basista Nirvany powiedział po latach w jednym z wywiadów: "Po dwóch minutach wiedzieliśmy, że to jest właściwy perkusista”/

7. Ostatnie miesiące i śmierć Cobaina • W listopadzie 1993Nirvana wystąpiła w MTV Unplugged. Zespół zrezygnował ze swoich najbardziej rozpoznawalnych utworów i zagrał tylko dwa przeboje, "All Apologies" i "Come as YouAre". Grohl wyjaśnił później: Wiedzieliśmy, że nie chcemy akustycznej wersji "TeenSpirit". To byłoby strasznie głupie[44]. Program uzupełniono coverami, głównie mało znanych utworów. W wykonaniu trzech utworów gościnnie wzięła udział grupa MeatPuppets. Chociaż podczas prób do występu pojawiło się wiele problemów, producent MTV Unplugged, AlexColetti, stwierdził, że same nagrania potoczyły się bardzo sprawnie – każdy utwór został zarejestrowany już przy pierwszym podejściu, a całość procesu rejestracji trwała niecałą godzinę, co było nadzwyczajne dla sesji nagraniowych MTV Unplugged. Po wykonaniu ostatniego z zaplanowanych utworów ("WhereDidYouSleepLastNight"), Coletti próbował przekonać zespół do zagrania bisów: "Kurt powiedział: »Nie przebiję tego ostatniego kawałka« i wtedy dałem spokój. Wiedziałem, że ma rację"[44]. Premiera występu w MTV odbyła się 14 grudnia 1993. • Na początku 1994 roku zespół udał się w trasę koncertową. Tuż po przybyciu do Terminal Eins w Monachium, u Cobaina wykryto zapalenie oskrzeli oraz krtani[45]. Następny występ zespołu został odwołany. 4 marca, w Rzymie, CourtneyLove znalazła Cobaina nieprzytomnego w pokoju hotelowym. Wokalista został odwieziony do szpitala. Lekarze stwierdzili, że przyczyną utraty przytomności była reakcja organizmu na połączenie przepisanego Cobainowi leku, Rohypnolu, z alkoholem. Odwołano pozostałą część trasy koncertowej, włącznie z zaplanowanym etapem w Wielkiej Brytanii[46]. • W ciągu następnych tygodni ponownie dał o sobie znać problem uzależnienia Cobaina od heroiny. Wokalista dał się przekonać do terapii odwykowej, jednak po niecałym tygodniu uciekł z ośrodka dla uzależnionych, wsiadł do samolotu i wrócił do Seattle. Tydzień później, 8 kwietnia 1994, znaleziono go martwego z raną postrzałową głowy w jego domu w Seattle. Wraz ze śmiercią Cobaina przestał istnieć zespół, którego był liderem

8. Dalsze losy członków zespołu • Mimo rozpadu zespołu, jego pozostali przy życiu członkowie nie przerwali swojej aktywności na scenie muzycznej. Krótko po śmierci CobainaGrohl nagrał kilka wersji demo utworów, które wkrótce stały się pierwszym albumem FooFighters. Zespół ten został głównym projektem Grohla, nagrywając w ciągu następnej dekady kilka odnoszących sukcesy albumów. Oprócz FooFighters, Grohl występował gościnnie w kilku innych zespołach (m.in. Tom Petty and theHeartbreakers, Queens of the Stone Age, Tenacious D, NineInchNails, KillingJoke) jako perkusista. Wydał także album Probot z gościnnym udziałem swoich ulubionych wykonawców heavymetalowych. • Novoselic po rozpadzie Nirvany założył zespół Sweet 75[48]. Później wspólnie z CurtemKirkwoodem z MeatPuppets i BudemGaughem z Sublime założył EyesAdrift. Wziął również, razem z KimemThayilem z zespołu Soundgarden oraz Jello Biafrą z DeadKennedys, udział w projekcie No WTO Combo, stanowiącym protest przeciwko szczytowi Światowej Organizacji Handlu (WTO) w 1999. W grudniu 2006Novoselic wystąpił na kilku koncertach grupy Flipper, zastępując tymczasowo jej basistę, Bruna DeSmartas[49]. Poza działalnością muzyczną, Novoselic zaangażował się też w politykę, zakładając komitet o nazwie JAMPAC, zajmujący się ochroną praw muzyków[50]. W 2004 wydał książkę "O grunge'u i rządzie: naprawmy tę wadliwą demokrację".

10. Późniejsze wydawnictwa • Od momentu śmierci Cobaina zostało wydanych kilka albumów. Pierwszym był MTV Unpluggedin New York, stanowiący zapis występu Nirvany w MTV Unplugged i wydany w listopadzie 1994. Dwa tygodnie później w sprzedaży ukazała się kompilacja wideo, zatytułowana Live! Tonight! Sold Out!!. Większa część materiału została skompilowana przez samego Cobaina i dokumentowała trasę koncertową Nevermind. Początkową intencją było wydanie dwupłytowego zestawu, zawierającego zarówno występ w MTV Unplugged, jak i normalny materiał koncertowy, jednak pozostali dwaj członkowie Nirvany nie chcieli angażować się w pracę nad tymi ostatnimi nagraniami tak krótko po tragicznej śmierci kolegi z zespołu[51]. Ostatecznie album koncertowy został wydany dopiero w 1996 pod tytułem Fromthe Muddy Banks of theWishkah. • Znak, jaki w 2005 ustawiono przed wjazdem do Aberdeen, rodzinnego miasta Cobaina • W sierpniu 1997 muzyczny serwis internetowy Wall of Sound ogłosił, że Grohl i Novoselic pracują nad zestawem z rzadkimi nagraniami Nirvany. Cztery lata później wytwórnia płytowa, do której należał zespół, podała do publicznej wiadomości, że zestaw jest gotowy i oczekuje na wydanie. Miało to nastąpić dokładnie w dziesiątą rocznicę premiery Nevermind. Jednak CourtneyLove wytoczyła sprawę sądową przeciwko Grohlowi i Novoselicowi, oskarżając ich o wykorzystanie wspólnej własności zespołu dla własnych korzyści. Zapoczątkowany w ten sposób konflikt o prawa autorskie po Cobainie trwał ponad rok[52]. • zostały już opublikowane , ale posiadają dużo zapisów wideo m.in z koncertów które mogą zostać wydane w najbliższym czasie.

11. Istotna część sporu dotyczyła pojedynczego, nie wydanego jeszcze wtedy utworu "YouKnowYou'reRight", będącego ostatnim nagraniem studyjnym zespołu. Grohl i Novoselic chcieli wydać go wraz z innymi niepublikowanymi utworami na zestawie, natomiast Love była przekonana o wyjątkowości utworu i uważała, że powinien on zostać umieszczony na kompilacji z największymi przebojami. Sprawa została rozstrzygnięta polubownie, byli członkowie Nirvany zgodzili się na warunki Love, a ona z kolei zobowiązała się dostarczyć kasety demo nagrane przez Cobaina, które miały zostać dołączone do planowanego zestawu. Kompilację, zatytułowaną Nirvana i zawierającą "YouKnowYou'reRight", wydano 29 października 2002. • Zestaw niepublikowanych wcześniej utworów, który chcieli wydać Grohl i Novoselic, a które Love opisała w wywiadzie udzielonym w 2002 Jimowi DeRogatis[53], ukazał się w sprzedaży dopiero w listopadzie 2004 pod tytułem WiththeLights Out. Oprócz wczesnych wersji demo i nagrań z prób zawierał utwory koncertowe z całego okresu działalności grupy. W 2005 wydano następną kompilację, Sliver - The Best of theBox, złożoną w większości (19 utworów) z materiału z WiththeLights Out, a także trzy niewydane wcześniej utwory demo. Jeden z nich to "SpankThru" w wykonaniu zespołu FecalMatter z 1985. • W 2006Love ogłosiła, że sprzeda 25 proc. swojego udziału w katalogu utworów Nirvany za 50 mln dolarów. Prawa zostały zakupione przez firmę PrimaryWaveMusic, założoną przez Larry'ego Mestela, byłego dyrektora generalnego Virgin Records[54]. • W tym samym roku wydano Live! Tonight! Sold Out!! w wersji DVD, zaś w 2007 ukazała się pełna, nieskrócona wersja MTV Unpluggedin New York (również na DVD). • W 2009 roku wydany został jeden z najlepszych koncertów grupy na festiwalu w Reading w 1992 roku zatytułowany "Live at Reading" (również na DVD). Grohl i Novoselic ogłosili ,że wszystkie nieznane wcześniej nagrania