Download
1 / 28
370 likes | 764 Vues
TEMİNAT MEKTUPLARI. Fevzi DÖNMEZ Bolu Obm. İmi Şube Müdürü. TEMİNAT MEKTUPLARI. Teminat mektubu ; borçlunun muhataba karşı yüklendiği bir edimin yerine getirilmesini garanti etmek üzere, banka tarafından lehdara verilen mektuptur. Muhataba hitaben düzenlenir.
E N D
TEMİNAT MEKTUPLARI Fevzi DÖNMEZ Bolu Obm. İmi Şube Müdürü
TEMİNAT MEKTUPLARI • Teminat mektubu; borçlunun muhataba karşı yüklendiği bir edimin yerine getirilmesini garanti etmek üzere, banka tarafından lehdara verilen mektuptur. Muhataba hitaben düzenlenir. • Kendisine garanti verilen kişiye “Muhatap”, lehine teminat mektubu verilen kişiye “Lehdar” denir.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Muhatap; hem temel ilişkinin ve hem de garanti ilişkisinin tarafıdır. Banka, temel ilişkinin alacaklısı durumunda bulunan muhataba karşı tek taraflı bir borç yüklenmektedir. Teminat mektubu sözleşmesinde, muhatabın bankaya karşı hiçbir mükellefiyeti bulunmamaktadır.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Muhatap; hem temel ilişkinin ve hem de garanti ilişkisinin tarafıdır. Banka, temel ilişkinin alacaklısı durumunda bulunan muhataba karşı tek taraflı bir borç yüklenmektedir. • Lehdar; temel ilişkinin borçlusu ve lehine güvence verilmesini isteyen kişidir. Teminat mektubu ilişkisinde sözleşmeye doğrudan taraf değildir.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Banka teminat mektubunun muhataba ulaşması, sözleşmenin kurulması için yeterlidir. • Muhatap; teminat mektubunu aldıktan sonra bankaya teyit ettirir ise artık banka ile muhatap arasında sözleşme kurulmuş ve hüküm ve sonuçlarını doğurmaya başlamıştır. Teyit, mektubu veren banka şubesinden, genel müdürlüğünden veya başka bir şubesinden alınabilir.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Banka Teminat Mektubu içeriğinde yer alan ve ilk yazılı talep üzerine derhal ödeme şeklindeki taahhüt nedeniyle, teminat mektupları garanti sözleşmesi sayılmaktadır. Garanti sözleşmesindeki temel unsur belli bir riskin garanti edilmesidir. • Teminat mektubunun tazmin talebi muhataba aittir. Bu nedenle mektupta muhatabın adı veya unvanı açıkça belirtilmelidir.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Banka Teminat mektupları nitelikleri itibariyle hangi iş için verilmiş ise o iş için geçerlidir. • Türkiye’ de yerleşik olan, Türk tabiiyetindeki kişiler arasındaki her türlü sözleşmenin Türkçe düzenlenmesi, meblağında Türk Lirası veya dövize endeksli Türk Lirası olarak düzenlenmesi zorunludur. • Teminat mektubunun geçerliliği asıl sözleşmenin geçerliliğine bağlı olmayıp ondan tamamen bağımsızdır.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Lehdar ile muhatap aralarında anlaşarak teminat mektubunun süresinin uzatılmasına karar verebilirler, ancak lehdarın süre uzatımına ilişkin iradesinin bankaya ulaşması gereklidir. • Muhatabın tazmin talebinin, mektup metninde açıkça belirtildiği şekilde yazılı olması gereklidir.Sözlü olarak yapılacak tazmin talepleri reddedilecektir.Yazılı tazmin talebinde mutlaka lehtarın mektup ile garanti edilen riskini kısmen veya tamamen yerine getirmediğini belirtmesi gerekmektedir. • Borcun ifa yeri, ifa zamanında muhatabın ikametgahının bulunduğu yerdir.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Teminat mektupları kıymetli evrak niteliğinde değildir. Mektup, yalnızca bir ispat aracıdır. Kaybı halinde bedelinin banka tarafından ödenmesine hukuksal bir engel yoktur. Kıymetli evrak niteliğinden olmadıklarından iptalleri için mektubun teslimi şart olmadığı gibi, kaybedilmeleri halinde de hak ortadan kaybolmamaktadır. • Temel ilişkinin usulüne uygun ifa edilmesi sebebi ile bankanın teminat mektubundan doğan borcunun sona ermesi halinde, muhatap teminat mektubunu iade etmelidir. Muhatap mektubun kaybolması gibi bir sebepten dolayı iade edemiyor ise bu halde bankaya durumu bildiren bir ibra vermesi gereklidir.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Teminat mektubu ile Banka kayıtsız şartsız ödeme taahhüdü altına girmektedir. • Bankanın iflası halinde, muhatap alacağını iflas masasına yazdıracaktır. Bankanın devri halinde, yükümlülüğü devralan banka üstlenmiş olacaktır. Bankanın yönetim ve denetiminin Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna devri halinde yükümlülüğü fon üstlenmiş olacaktır. • Teminat mektupları kıymetli bir evrak niteliğinde bulunmadığından teminat mektubunun kendisinin haczi mümkün değildir.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Teminat mektuplarında zamanaşımı, Borçlar Kanununun 125.maddesinde yer alan genel hükümlere tabidir. Bu hükümlere göre zamanaşımı riskin doğumu ile başlar ve süresi on yıldır. • Banka teminat mektupları, Türk hukukunda ayrı ve özel kanunla düzenlenmemiştir. B.K. nun 110.maddesi “Bir üçüncü şahsın fiilini başkasına taahhüt eden kimse bu üçüncü şahıs tarafından taahhüdün ifa edilmemesi halinde zarar ve ziyan tediyesine mecburdur.” Kapsamına girdiği yönünde görüşler bulunmaktadır.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 10.maddesinin 2.bendinde, Bankalar tarafından verilen teminat mektuplarının, teminat olarak kabul edileceği belirtilmektedir. • İdarelerin harcamalarını gerektiren ihalelerle, idarelere gelir getiren ihalelerin farklı olması sebebiyle uygulamada iki ayrı ihale kanunu bulunmaktadır. Devlet İhale Kanunu ile Kamu İhale Kanununda teminat mektupları ayrıca hüküm altına alınmıştır.
TEMİNAT MEKTUPLARI 2886 Sayılı Devlet İhale Kanununun 27.maddesinde; • “Bankaların verecekleri geçici, kesin ve avans teminat mektuplarının sermaye ve yedek akçelerinin durumlarına göre miktar ve kapsamlarını ve şeklini tespite Maliye Bakanlığı yetkilidir. Kanun, kararname, tüzük ve yönetmeliklere aykırı olarak düzenlenmiş banka teminat mektupları kabul edilmez. Üzerinde suç unsuru tespit edilenler kovuşturma yapılması için Maliye Bakanlığına intikal ettirilir. Teminat mektubunda daha önce ilgili banka şubesince verilen teminat mektupları toplamı ile aynı şubenin limitlerinin de gösterilmesi zorunludur.
TEMİNAT MEKTUPLARI • 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 35.maddesinde ; “Bu Kanun kapsamında verilecek teminat mektuplarının kapsam ve şeklini tespite Kamu İhale Kurumu yetkilidir. 32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir. İlgili mevzuatına aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları kabul edilmez.” Vadeli olarak düzenlenen teminat mektuplarında tazmin taleplerinin mutlaka vade içerisinde yapılması gerekmektedir.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Vadeli teminat mektuplarında vade süresinin dolmuş bulunmasına rağmen yazılı tazmin talebinde bulunmamış olması, teminat mektuplarında bankanın 506 sayılı kanun gereğince sigorta ve vergi borçlarından sorumlu olup, bu tür teminat mektuplarının vadeli olarak düzenlenmesi nedeniyle, vade süresinin geçmesiyle birlikte teminat mektubu hükümsüz hale geldiğinden, artık Bankanın SGK ve Vergi ilişiği bulunsa bile söz konusu mektuplardan doğan her türlü sorumluluğu sona ermektedir. Zira gerek mektup metninden kaynaklanan tazmin taleplerinin ve gerekse yasal sebeplere dayanan tazmin taleplerinin mutlaka vade süresi içerisinde yapılması gerekmektedir.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Teminat Mektuplarının Türleri; *Geçici Teminat Mektupları, *Kesin Teminat Mektupları, *Avans Teminat Mektupları, * Mahkemeler ve İcra Dairelerine Hitaben Verilen Teminat Mektupları, * Vergi Dairelerine Hitaben Verilen Teminat Mektupları, *Gümrüklere Hitaben Verilen Teminat Mektupları, *Serbest Konulu Teminat Mektupları,
TEMİNAT MEKTUPLARI • Geçici Teminat Mektupları; Geçici teminat mektupları bir ihaleye katılmak için ihale makamına hitaben verilmektedir. Bu teminat mektubu ile , ihale lehtarın üzerinde kaldığı takdirde ihale ile ilgili sözleşmeyi imzalayacağı ve kesin teminat mektubunu vereceği garanti edilmektedir. Devlet İhale Kanununa göre tahmin edilen bedelin % 3’ dür. Kamu İhale Kanununa göre teklif edilen bedelin % 3’ ünden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Kesin Teminat Mektupları; Temin etme mükellefiyetinin kurallara uygun olarak yerine getirilmemesi rizikosuna karşı güvence oluşturan teminat mektubudur. Kesin teminat mektuplarının konusu, lehtarın mektupta belirtilen yükümlülüğünü yerine getireceğini garanti etmektir. İhale bedeli üzerinden hesaplanacak % 6 oranıdır. • Avans Teminat Mektupları; Müteahhit veya imalatçıya verilecek avansları bir bankanın garanti etmesi ile ilgilidir. Avans teminat mektuplarının kesin teminat mektuplarından farkı, nitelikleri itibarıyla akdin icrasını değil, borç olarak verilen bir paranın iadesinin temini için verilmesidir. Müteahhit taahhütlerini yerine getirdikçe avans istihkaklarından mahsup edilmek suretiyle geri alınır.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Teminatın Süresine Göre; *Vadeli (Süreli) Teminat Mektupları, *Vadesiz (Süresiz) Teminat Mektupları -Vadeli (Süreli) Teminat Mektupları; Sorumluluğun belli bir süre ile sınırlandırıldığı teminat mektuplarıdır. -Vadesiz (Süresiz) Teminat Mektupları; Geçerliliği hususunda mektup metninde herhangi bir süreye yer verilmeyen teminat mektuplarıdır.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Orman İşletme Müdürlüklerimizde Devlet Ormanlarından elde edilen ürünlerin satışları ile ilgili 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 27. maddesi kapsamında düzenlenmiş banka teminat mektupları alınarak vadeli satışlar gerçekleştirilmektedir. • OGM’ nün 16.01.2009 tarih ve 41 sayılı emirleri ile banka teminat mektupları üzerinde satış şartnamesini imzalayan alıcı ile beraber bankaca kredisi bulunan 3. şahıs gerçek ve tüzel kişiler adını da içeren teminat mektuplarının kabul edilmesi uygun görülmektedir.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Orman Genel Müdürlüğümüzün 16.12.2009 tarih ve 513 sayılı Satış Esasları konulu emirlerinde; • *Vade süresi dolan Teminat Mektupları İşletme Müdürlüklerince 30 gün, Orman Bölge Müdürlüklerince 30 gün olmak üzere toplam 60 gün uzatılabilecektir. • Teminat Mektuplarının süre uzatımında verilen süre için aylık %1,5 gecikme faizi peşin olarak alınacaktır.
TEMİNAT MEKTUPLARI • Teminat mektubu verebilecek banka ve özel finans kurumları, Orman Genel Müdürlüğümüzün 03.10.2003 tarihli ve 3862 sayılı emri ekinde gönderilmiş olup, ayrıca Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun internet sayfasından kontrol edilebilir.
