Adaptacje filmowe dzieł Kornela Makuszyńskiego

1. I REŻYSERZY MENU: Adaptacje filmowe dzieł Kornela Makuszyńskiego 1. MARIA KANIEWSKA 2. KAZIMIERZ TARNAS AWANTURA O BASIĘ SZALEŃSTWA PANNY EWY SZATAN Z 7-EJ KLASY PANNA Z MOKRĄ GŁOWĄ AWANTURA O BASIĘ SZATAN Z 7-EJ KLASY BIBLIOGRAFIA

2. 1. MARIA KANIEWSKA 1.Ważniejsze daty 2.filmografia Aktorka i reżyser filmowy. Absolwentka Szkoły Tańca Artystycznego prof. Janiny Mieczyńskiej. Od 1933 występowała na scenach warszawskich i toruńskich, od 1945 w teatrach łódzkich. Od 1948 pierwszy w Polsce reżyser dubbingu, reżyser filmów fabularnych, telewizyjnych i spektakli teatralnych. Pracownik naukowy PWSFTviT w Łodzi (1949-89), w latach 1968-69 i 1974-76 dziekan Wydziału Aktorskiego. MENU:

3. Maria KaniewskaWAŻNE DATY: • 1911. 05. 27 - Data urodzenia (Kijów) • 1933 - Wykształcenie - rok ukończenia studiów (Wydział Aktorski PIST-u w Warszawie) • 1933. 10. 14 - Debiut teatralny (Gwinona w "Lilli Wenedzie" w Teatrze Miejskim w Toruniu) • 1948 - Wykształcenie - rok ukończenia studiów (Wydział Reżyserski PWST w Warszawie (z siedzibą w Łodzi)) • 1961 - Nagroda (Prezesa Rady Ministrów za filmy dla dzieci i młodzieży) • 1997 - Nagroda ("Złoty Słoń" za całokształt twórczości na II Festiwalu Filmów Młodzieżowych i Dziecięcych w Warszawie) • 2002 - Nagroda ("Platynowe Koziołki", nagroda za całokształt twórczości na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Młodego Widza "Ale kino!" w Poznaniu) • 2004 - Odznaczenie (Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (16.11)) • 2005. 12. 11 - Data śmierci (Warszawa; pochowana na Cmentarzu Powązkowskim)

4. Maria KaniewskaWAŻNE DATY: Nagrody filmowe: • 1961 – AWANTURA O BASIĘ (1959) Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci • 1961 – SZATAN Z 7-EJ KLASY Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci • 1960 - AWANTURA O BASIĘ (1959) Wenecja (MFF dla Dzieci i Młodzieży) nagroda Komitetu Wychowania i Kultury • 1960 - AWANTURA O BASIĘ (1959) Wenecja (MFF dla Dzieci i Młodzieży) nagroda CIDALC • 1960 - AWANTURA O BASIĘ (1959) Wenecja (MFF dla Dzieci i Młodzieży) Brązowy Lew

5. Maria Kaniewska FILMOGRAFIA: • 2006 - CHOĆ BURZA HUCZY WKOŁO NAS (6) w SZATAN Z SÓDMEJ KLASY (2006; serial tv) Obsada aktorska (gospodyni księdza), • 2006 – SZATAN Z 7 KLASY (2006) Obsada aktorska (gospodyni księdza), • 2004 – NINAS RESA Obsada aktorska, • 2002 - STREFA X (13) w KRÓL PRZEDMIEŚCIA Obsada aktorska (ciotka "Lodówy"), • 2002 - HAKER Obsada aktorska (żona profesora Brzósko-Suchackiego), • 2001 - WTOREK Obsada aktorska (staruszka z kółka różańcowego), • 2000 - GRA (2000; film tv) w WIELKIE RZECZY Obsada aktorska (matka Jerzego), • 1996 - AWANTURA PIERWSZA CZYLI RZECZ O PRZERWANEJ PODRÓŻY (1),AWANTURA TRZECIA CZYLI RZECZ O TEATRZE I NIEZWYKŁYM PSIE (3), AWANTURA CZWARTA CZYLI RZECZ O SALOMONOWYM WYROKU (4), AWANTURA PIĄTA CZYLI RZECZ O SPISKU PRAWDZIWYCH KOBIET (5), AWANTURA SZÓSTA CZYLI RZECZ O IDOLU I SIEDMIU KOŁNIERZYKACH (6), AWANTURA SIÓDMA CZYLI RZECZ O DWÓCH TAKICH . . . (7), AWANTURA ÓSMA CZYLI RZECZ POSZUKIWANIU UTRACONEJ PRZESZŁOŚCI (8), AWANTURA DZIEWIĄTA CZYLI RZECZ O NIESPODZIEWANYM SPADKU (9), AWANTURA DZIESIĄTA CZYLI RZECZ O NIEZWYKŁEJ WYPRAWIE (10), AWANTURA DWUNASTA CZYLI RZECZ O LITERACKIM PODSTĘPIE KORNELA MAKUSZYŃSKIEGO (12) w AWANTURA O BASIĘ (1996; serial tv) Obsada aktorska (Barbara Tańska, babcia Stasi Olszańskiej), • 1995 – AWANTURA O BASIĘ (1995) Obsada aktorska (Tańska, babcia Stasi Olszańskiej), • 1985 – C.K. DEZERTERZY Obsada aktorska (pianistka), • 1982 - KTO SIĘ CZUBI TEN SIĘ LUBI (5), WSZYSTKO DOBRE, CO SIĘ DOBRZE KOŃCZY (6) w PRZYGRYWKA Obsada aktorska (Stefania, babcia rodzeństwa), • 1978 – PEJZAŻ HORYZONTALNY Obsada aktorska ("molestowana" kobieta), • 1978 – CO MI ZROBISZ JAK MNIE ZŁAPIESZ Obsada aktorska (sprzątaczka siedząca na schodach), • 1978 - AZYL Obsada aktorska (Kozłowska), • 1977 - WOLNA SOBOTA Obsada aktorska (zootechnik),

6. Maria Kaniewska FILMOGRAFIA: • 1977 - WIELKOPAŃSKIE ZABAWY (3), PIERWSZE OSTRZEŻENIE (4) w LALKA (1977; serial tv) Obsada aktorska (pani Meliton), • 1977 - GRANICA Obsada aktorska (akuszerka usuwająca ciążę Bogutówny), • 1974 – ZACZAROWANE PODWÓRKO Reżyseria, Scenariusz, Obsada aktorska (nie występuje w czołówce), • 1972 – POSZUKIWANY POSZUKIWANA Obsada aktorska (klientka kupująca cukier), • 1971 – KOCIE ŚLADY Obsada aktorska (właścicielka kota), • 1971 - 150 NA GODZINĘ Obsada aktorska (klientka), • 1970 - PIERŚCIEŃ KSIĘŻNEJ ANNY Reżyseria, Scenariusz, • 1970 - TRUDNY WYBÓR (1) w DOKTOR EWA Obsada aktorska (pani Lodzia, sekretarka Sawińskiego), • 1970 – ABEL TWÓJ BRAT Obsada aktorska (matka chłopca z łukiem), • 1966 – BICZ BOŻY Reżyseria, Scenariusz, Obsada aktorska (Arcimowiczowa, kierowniczka komisu), • 1965 - NIEDZIELA TRZECIA [nowela kolarska] w ZAWSZE W NIEDZIELĘ Obsada aktorska (Anna Bobkowa, matka Adama), • 1965 – ŚMIERĆ W ŚRODKOWYM POKOJU Obsada aktorska (Lipska), • 1964 - PIĘCIU Obsada aktorska (Gerda Buchtowa, matka Edyty), • 1964 – PANIENKA Z OKIENKA Reżyseria, Scenariusz, • 1963 – MANSARDA Obsada aktorska (nędzarka; nie występuje w napisach), • 1963 – DWA ŻEBRA ADAMA Obsada aktorska (pani Anastazja, przewodnicząca Ligi Kobiet), • 1961 - LIST Z OBOZU (2) w ŚWIADECTWO URODZENIA Obsada aktorska (sąsiadka pożyczająca naftę), • 1961 - KOMEDIANTY Reżyseria, Dialogi, • 1960 – ZEZOWATE SZCZĘŚCIE Obsada aktorska (Anastazja Makulec, kobieta w biurze Wąsika w Krakowie; nie występuje w czołówce), • 1960 – WALET PIKOWY Obsada aktorska (matka Melanii; nie występuje w czołówce), • 1960 – SZATAN Z 7-EJ KLAASY (1960) Reżyseria, Scenariusz, • 1960 – SPOTKANIA W MROKU Obsada aktorska (frauHochmmeier), • 1960 – MĄŻ SWOJEJ ŻONY Obsada aktorska (sprzątaczka hotelowa), • 1959 – AWANTURA O BASIĘ (1959) Reżyseria, Scenariusz, • 1957 - 1 w SPOTKANIA Obsada aktorska (Stefania, pracownica archiwum filmowego),

7. Maria Kaniewska FILMOGRAFIA: • 1957 – KRÓL MACIUŚ I Obsada aktorska (dama dworu; nie występuje w czołówce), • 1957 – KAPELUSZ PANA ANATOLA Obsada aktorska (gospodyni przyjęcia; nie występuje w czołówce), • 1957 – EWA CHCE SPAĆ Obsada aktorska (Helutka, barmanka w barze "Pod Ślimakiem"), • 1956 – ZIMOWY ZMIERZCH Obsada aktorska (handlarka), • 1955 - NOWELA PŁYWACKA w TRZY STARTY Obsada aktorska (nauczycielka śpiewu; nie występuje w czołówce), • 1954 – NIEDALEKO WARSZAWY Reżyseria, • 1950 – WARSZAWSKA PREMIERA Obsada aktorska (współpasażerka Moniuszki w dyliżansie; nie występuje w czołówce), • 1950 – MIASTO NIEUJARZMIONE Asystent reżysera, Obsada aktorska (kobieta w oknie; nie występuje w czołówce), • 1947 – OSTATNI ETAP Obsada aktorska (raportfuhrerin), • 1947 – JASNE ŁANY Obsada aktorska (Stacha Sarnowa, żona Sarny, siostra Klechny), • 1946 – DWIE GODZINY Obsada aktorska (kobieta na dworcu; nie występuje w czołówce),

8. AWANTURA O BASIĘ • Film fabularny • Produkcja: Polska • Rok produkcji: 1959 • Premiera: 1959. 11. 03 • Gatunek: Film dla dzieci (młodzieży) • Dane techniczne: Czarno-biały. 2754 m. 96 min.Zdjęcia do filmu rozpoczęły się 9 marca 1959. Plenery: Łódź, Kraków (dworzec, Rynek Główny). Recenzja Ekipa Galeria MENU:

9. Recenzja Film według bestsellerowej powieści Kornela Makuszyńskiego, uhonorowany "Brązowym Lwem" na MFF dla Dzieci w Wenecji w 1960 roku, z doskonałą dziecięcą rolą czteroletniej wówczas Małgosi Piekarskiej. Akcja toczy się u schyłku XIX wieku. Matka kilkuletniej Basi ginie tragicznie pod kołami pociągu. Na chwilę przed śmiercią udaje się jej wyszeptać adres przyjaciółki, Stanisławy Olszańskiej, której chce powierzyć dziewczynkę. Chwilowo opiekę nad sierotą sprawują doktorstwo Budziszowie z małego miasteczka, lecz muszą wypełnić ostatnią wolę zmarłej. Zrozpaczona perspektywą rozstania z dziewczynką pani doktorowa wysyła list do panny Olszańskiej zawiadamiający o przyjeździe Basi, po czym odprowadza małą do pociągu. Z adresem na piersi dziewczynka sama wyrusza do Krakowa. W pociągu poznaje aktora Walickiego, który ponoć nie znosi dzieci, lecz zajmuje się sierotą, gdy nikt nie zgłasza się po nią na dworzec. Razem z przyjacielem, młodym aktorem Szotem, próbują rozszyfrować informację z kartki zawieszonej na szyi dziecka. Niestety, zalane mlekiem litery zamazały się doszczętnie i bardzo trudno zrekonstruować nazwisko i adres osoby, u której mała ma zamieszkać. Pewni, że udało im się rozszyfrować zagadkę, odwożą Basię do literata Stanisława Olszowskiego.

10. Recenzja Osłupiały pisarz bardzo szybko poddaje się urokowi dziecka i troskliwie zajmuje się sierotą, a pomagają mu dzielnie i gorliwie służący Michaś i stróżka Walentowa. Tymczasem panna Olszańska, powróciwszy po długiej nieobecności do miasta, dowiaduje się o tragicznej śmierci przyjaciółki i zaginięciu dziewczynki. Wszczyna rozpaczliwie poszukiwania. Odnajduje wreszcie pana Olszańskiego, lecz pisarz nie chce oddać dziecka, które pokochał całym sercem. Rozgrywa się regularna batalia o Basię - z jednej strony walczą panie: panna Stasia, babcia Tańska, doktorowa Budziszowa i dwie paniusie w czerwonym i zielonym kapeluszu, które miały się opiekować dzieckiem w pociągu, z drugiej w szranki staje "cała kamienica", zauroczona przybraną córką literata. W końcu Walicki i Szot wydają wyrok salomonowy: w nieparzyste miesiące roku Basia ma przebywać u panny Olszańskiej, w parzyste - u pana Olszowskiego. Bystra pannica wykorzystuje tę sytuację i bawi się świetnie, ale pragnie mieć jeden dom i dwoje przybranych rodziców. I postanawia, że do tego doprowadzi.

11. Ekipa • Reżyseria: Maria Kaniewska • Scenariusz: Maria Kaniewska, Kazimierz Korcelli • Obsada aktorska: Małgorzata Piekarska (Bzowska Basia), Janina Macherska (pani Tańska, babcia Stanisławy Olszańskiej), Ewa Krasnodębska (Stanisława Olszańska), Jerzy Duszyński (Stanisław Olszowski), Bohdana Majda (Marcysia, służąca Olszańskiej), Zofia Sykulska (doktorowa Leontyna), Roman Niewiarowicz (aktor Antoni Walicki), Mieczysław Gajda (aktor Feliks Szot), Jan Ciecierski (doktor Karol), Zofia Wilczyńska ("czerwony" kapelusz), Bogdan Baer (Michałek, służący Olszowskiego), Jadwiga Chojnacka (Walentowa, dozorczyni kamienicy Olszowskiego), Ewa Zdzieszyńska ("zielony" kapelusz), Krystyna Feldman (dewotka), Mariusz Gorczyński (aktor "królik"), Andrzej Herder (chłopak sprzedający mleko), Jerzy Januszewicz (woźnica), Jan Kaczara (dorożkarz), Jerzy Kamas (strażak), Bogumił Kobiela (siostrzeniec prezesowej), Wiesława Kwaśniewska (służąca Marysia), Wiesława Mazurkiewicz (mecenasowa Kaniewska), Leonard Pietraszak (2 role: młody kolejarz, książę ze snu), Małgorzata Potocka (dziewczynka z wózkiem dla lalek w parku), Barbara Rachwalska (Magdzia, służąca doktorostwa)

12. Galeria

13. Galeria

14. Galeria

15. SZATAN Z 7-EJ KLASY • Film fabularny • Produkcja: Polska • Rok produkcji: 1960 • Premiera: 1960. 11. 25 • Gatunek: Komedia, Film dla dzieci (młodzieży), Film sensacyjny • Dane techniczne: Czarno-biały. 3040 m. 105 min.Plenery: Płock, Łąck. Recenzja Ekipa Galeria MENU:

16. Recenzja • "Po zrealizowaniu "Awantury o Basię" otrzymałam mnóstwo listów od chłopców i dziewcząt, w których prosili, abym przeniosła na ekran "Szatana z VII klasy". Ponieważ sama bardzo lubię Makuszyńskiego - postanowiłam wykorzystać to "zamówienie społeczne" młodzieży" - zwierzała się Maria Kaniewska dziennikarzowi "Ekranu". Niebawem okazało się, że "Szatan..." dorównał popularnością jej poprzedniemu filmowi. Stał się również świetnym początkiem kariery młodziutkiej Poli Raksy - podówczas dziewiętnastoletniej studentki polonistyki na Uniwersytecie Wrocławskim. Maria Kaniewska wypatrzyła ją na okładce pisma "Dookoła świata" i zaangażowała nikomu nie znaną dziewczynę do jakże ważnej roli Wandy. Partnerował jej dwudziestoletni Józef Skwark - student łódzkiej szkoły filmowej. Dla niego była to też pierwsza rola. W porównaniu z literackim pierwowzorem Kaniewska zdecydowała się na kilka zmian. Uwspółcześniła nieco realia, przenosząc akcję z okresu międzywojennego do współczesności. Wszystkie te zabiegi przypadły do gustu młodej widowni, która waliła do kin drzwiami i oknami. Powodzenie filmu sprawiło, że był później wielokrotnie wznawiany także na małym ekranie. Akcja "Szatana..." toczy się podczas wakacji w starym pałacu, gdzieś na polskiej prowincji. Siedemnastoletni Adaś Cisowski, zwany przez swego nauczyciela "Szatanem" ze względu na swe nadzwyczajne zdolności detektywistyczne wpada na trop skarbu, ukrytego gdzieś w okolicy przez żołnierza napoleońskiego. Nie wie, że na podobny trop wpadła szajka niebezpiecznych przestępców...

17. Ekipa • Reżyseria: Maria Kaniewska • Scenariusz: Maria Kaniewska, Roman Niewiarowicz • Obsada aktorska: Józef Skwark (Adam Cisowski), Stanisław Milski (profesor Karol Gąsowski, nauczyciel Adama), Pola Raksa (Wanda, bratanica profesora Gąsowskiego), Krystyna Karkowska (pani Ewa, matka Wandy), Kazimierz Wichniarz (Iwo Gąsowski, ojciec Wandy, konserwator zabytków), Ryszard Ronczewski (Francuz), Mieczysław Czechowicz (bandyta podający się za malarza Werycho), Zdzisław Lubelski (chłop "Garbus", wspólnik bandytów), Czesław Lasota ("Chudy", wspólnik "malarza"), Ryszard Barycz (Camil de Berier, oficer napoleoński), Jerzy Walden (żołnierz napoleoński), Janusz Kłosiński (Żegota, właściciel pałacu), Ludwik Halicz (Hajduczek), Aleksander Benczak (milicjant), Aleksander Fogiel (ksiądz), Janina Martini (matka Adama), Janusz Mazanek (ojciec Adama), Stanisław Bieliński (bibliotekarz Rozbicki), Maciej Damięcki (uczeń - harcerz Kazik), Andrzej Jurczak (uczeń), Jerzy Kozłowski, Krzysztof Krawczyk (harcerz), Jan Paweł Kruk (uczeń - harcerz), Jerzy Łapiński (uczeń), Andrzej Mrozek (uczeń), Tadeusz Ordeyg (służący Józef), Małgorzata Piekarska (Basia, siostra Adama), Leonard Pietraszak, Jerzy Walczak (pacjent)

18. Galeria

19. Galeria

20. Galeria

21. Galeria

22. Galeria

23. Galeria

24. Galeria

25. Galeria

26. Galeria

27. Galeria

28. 2. KAZIMIERZ TARNAS 1. Ważniejsze daty 2. filmografia Reżyser. Ukończył Studium Nauczycielskie oraz wydział reżyserii na kursach CPARA w 1963. W latach 1963-65 pracował jako nauczyciel języka polskiego. Od 1969 do 1971 r. kierował założonym przez siebie młodzieżowym Teatrem "Rekonesans" przy Domu Kultury na Ochocie. W 1971 rozpoczął pracę w telewizji jako asystent Jerzego Antczaka. MENU:

29. Kazimierz TarnasWAŻNE DATY: • 1942. 10. 17 - Data urodzenia (Warszawa) • 1968 - Wykształcenie - rok ukończenia studiów (Wydział Reżyserii PWST w Warszawie) • 1992 - Nagroda (nagroda Przewodniczącego Komitetu Kinematografii za osiągnięcia w dziedzinie kultury filmowej "Laterna Magica" za stworzenie Młodzieżowej Akademii Filmowej)

30. Kazimierz TarnasFILMOGRAFIA: • 2006 – SZATAN Z SIÓDMEJ KLASY (2006; serial tv) Reżyseria, Scenariusz, Dialogi, • 2006 - NIECH ŻYJE CESARZ I JESZCZE KILKA INNYCH OSÓB (1) w SZATAN Z SIÓDMEJ KLASY (2006; serial tv) Obsada aktorska (antykwariusz), • 2006 - SZATAN Z 7 KLASY (2006; serial tv) Reżyseria, Scenariusz, Obsada aktorska (antykwariusz), • 2006-2007 - KOPCIUSZEK Reżyseria (odcinki: 31-34, 45-47, 51-53), • 2000-2008 - PLEBANIA Reżyseria (odcinki: 286-291, 310-315, 334-339, 358-363, 382-387, 412-418, 437-442, 473-478, 486-491, 498-503), • 1998 - SABINA Reżyseria, • 1996 – AWANTURA O BASIĘ (1996; serial tv) Reżyseria, Scenariusz, • 1996 - AWANTURA CZWARTA CZYLI RZECZ O SALOMONOWYM WYROKU (4), AWANTURA PIĄTA CZYLI RZECZ O SPISKU PRAWDZIWYCH KOBIET (5), AWANTURA DWUNASTA CZYLI RZECZ O LITERACKIM PODSTĘPIE KORNELA MAKUSZYŃSKIEGO (12) w AWANTURA O BASIĘ (1996; serial tv) Obsada aktorska (Makuszyński Kornel), • 1995 – AWANTURA O BASIĘ (1995) Reżyseria, Scenariusz, Obsada aktorska (Makuszyński Kornel), • 1994 – PANNA Z MOKRĄ GŁOWĄ (serial tv) Reżyseria, Scenariusz, • 1994 – PANNA Z MOKRĄ GŁOWĄ Reżyseria, Scenariusz, • 1993 – GOODBYE ROCKEFELLER Producent, • 1988 – PAN SAMOCHODZIK I PRASKIE TAJEMNICE Reżyseria, Scenariusz, • 1986 – ZŁOTA MAHMUDIA Reżyseria, Scenariusz, • 1986 – DWIE WIGILIE Reżyseria, Scenariusz, • 1984 – SZALEŃSTWA PANNY EWY Reżyseria, Scenariusz,

31. Kazimierz TarnasFILMOGRAFIA: • 1984 - SKOK ŚMIERCI (15), ŚLAD RĘKAWICZKI (16), MORDERCA DZIAŁA NOCĄ (17), BILET DO FRANKFURTU (18) w 07 ZGŁOŚ SIĘ Reżyser II, • 1983 – SZALEŃSTWA PANNY EWY (serial tv) Reżyseria, Scenariusz, • 1981 - GROBOWIEC RODZINY VON RAUSCH (10), WAGON POCZTOWY (11), ŚCIGANY PRZEZ SAMEGO SIEBIE (12), HIENY (14) w 07 ZGŁOŚ SIĘ Reżyser II, • 1981 - STRZAŁ NA DANCINGU (13) w 07 ZGŁOŚ SIĘ Reżyseria, Scenariusz, • 1980 – KRAB I JOANNA Reżyser II, Obsada aktorska (radiooficer Stefan; nie występuje w czołówce), • 1980 - CO TY TU ROBISZ, CZŁOWIEKU (1), ZAPOMNIJ O MNIE (2), WARKOCZE NASZYCH DZIEWCZĄT BĘDĄ BIAŁE (3) w DOM (1980-2000; serial tv) Reżyser II, • 1979 – RÓD GĄSIENICÓW Reżyser II, • 1978 - 24 GODZINY ŚLEDZTWA (5), BRUDNA SPRAWA (7), DLACZEGO PAN ZABIŁ MOJĄ MAMĘ (8), ROZKŁAD JAZDY (9) w 07 ZGŁOŚ SIĘ Reżyser II, • 1978 - ZŁOTY KIELICH Z RUBINAMI (6) w 07 ZGŁOŚ SIĘ Obsada aktorska (Alota, kapitan promu), Reżyser II, • 1977 – NOCE I DNIE (serial tv) Reżyser II, • 1976 – ROMANS PROWINCJONALNY Współpraca reżyserska, • 1976-1977 – POLSKIE DROGI Reżyser II (odcinki: 9-11), • 1976 - MAJOR OPÓŹNIA AKCJĘ (1), WISIOR (2), DZIWNY WYPADEK (3), 300 TYSIĘCY W NOWYCH BANKNOTACH (4) w 07 ZGŁOŚ SIĘ Reżyser II, • 1975 – NOCE I DNIE Współpraca reżyserska,

32. SZALEŃSTWA PANNY EWY • Film fabularny • Produkcja: Polska • Rok produkcji: 1984 • Premiera: 1985. 01. 07 • Gatunek: Film dla dzieci (młodzieży) • Dane techniczne: Barwny. 2650 m. 96 min. Recenzja Ekipa MENU:

33. Recenzja • Warszawa, 1932 rok. Bakteriolog, dr Tyszowski, musi wyjechać do Chin, gdzie wybuchła epidemia. Ewa z wielkim żalem rozstaje się z ukochanym ojcem, który jest dla niej także wspaniałym kolegą. Ciotka Halicka załatwia jej pokój w mieszkaniu państwa Szymbartów. Po serii konfliktów, głównie z powodu psa Ewy, którego pani Szymbartowa nie znosi - ale tak-że protestując przeciwko jej metodom pedagogicznym stosowanym wobec córki Zosi - dziewczyna ucieka przez okno. Świadkiem tego wydarzenia jest młody malarz Jerzy. Przedstawm Ewę swej matce, która - po wysłuchaniu mrożącej krew w żyłach opowieści o tyranii Szymbartowej - uzgadnia z dotychczasową opiekunką, że do powrotu dr. Tyszowskiego Ewa będzie mieszkać u nich. Tego samego dnia dziewczyna słyszy, że Jerzy odbiera bardzo przykry telefon. Właściciel domu, niejaki Mudrowicz, domaga się spłaty długów wynoszących 10 tysięcy złotych. Nazajutrz Jerzy bez powodzenia próbuje sprzedać swoje obrazy. Ewa przejmuje inicjatywę. Nic nie mówiąc Zawidzkim bierze kilka płócien i ubezpieczana przez pana Szymbarta, czekającego na ulicy, składa wizytę Mudrowiczowi. Potworny, bardzo bogaty i samotny staruch, nie opuszczający ponurego mieszkania, zostaje przez Ewę odmieniony. Przyjmuje obrazy Jerzego za 2 tysiące, pozostałą część długu pozwala spłacać w dowolnych ratach. Do sąsiedniego domu sprowadzają się państwo Zawiłowscy z uroczą córką Basią. Między nią a Jerzym rodzi się uczucie od pierwszego wejrzenia. Tymczasem okazuje się, że pani Szymbartowa wpędziła Zosię w ciężką gruźlicę.

34. Recenzja • Ubogich rodziców stać na opłacenie tylko miesiąca pobytu córki w sanatorium. Ewa udaje się do Mudrowicza, który zmienił się nie do poznania: zgolił straszną brodę, kupił sobie nowe ubranie, odnowił mieszkanie. Wzruszony losem Zosi odwiedza ją razem z Ewą w sanatorium i postanawia incognito pokryć koszt jej całorocznej kuracji. Z pomocy Jerzego korzystają młodzi malarze znajdujący się w jeszcze trudniejszej niż on sytuacji; chłopak dzieli się z nimi ubraniem, jedzeniem, pieniędzmi. Jednego z nich, Rogalika, syna biednego szewca, Ewa przedstawia Mudrowiczowi. Dziewczyna stara się przekonać Jerzego, by nie taił swej miłości do Basi. Z pomocą przychodzi przypadek: wspólnie zbita szyba w domu Zawiłowskich staje się pretekstem do pierwszych, grzecznościowych odwiedzin. Dla Ewy nie ulega wątpliwości, że Basta kocha się w Jerzym, namawia więc jej ojca na złożenie wizyty pani Zawidzkiej. Mudrowicz przeznacza jeden ze swych pokoi na pracownię dla Rogalika, funduje mu też stypendium. Natomiast wizyta Basi i jej ojca - mimo iż pan Zawiłowski poznaje w pani Zawidzkiej swą młodzieńczą miłość, a Basta jest oczarowana Jerzym i jego malarstwem - przynosi mizerne efekty. Chłopak uważa, iż nie ma prawa starać się o ukochaną, gdyż jest od niej znacznie uboższy majątkowo. Wiedząc, że niewiele zostało czasu na działanie - pan Szymbart przyniósł wiadomość, że dr Tyszowski wraca za kilka dni - Ewa przekonuje Zawiłowskiego, by zaprosił wszystkich na przejażdżkę statkiem po Wiśle.

35. Recenzja • W jej trakcie otwiera ojcu Basi oczy na uczucie łączące dziewczynę z Jerzym i nakłania go do zrobienia pierwszego kroku. Po powrocie Zawiłowski odbywa z młodym malarzem "poważną rozmowę'', w efekcie której przyjmuje go za zięcia. Jednak kiedy zakochani wpadają do pokoju Ewy, by podziękować jej za pomoc, okazuje się, że ta - nie mając pewności, czy Jerzy chce się żenić - wolała zniknąć. Odnajdują ją przy łożu ciężko chorego Mudrowicza. Wśród przybyłych jest już dr Tyszowski, który szybko go uzdrawia. Wracającą pod opiekę ojca Ewę odprowadzają wszystkie "ofiary" jej szaleństw życząc dziewczynie "Ewo, szalej dalej... Ewo, szalej dalej..."

36. Ekipa • Reżyseria: Kazimierz Tarnas • Scenariusz: Kazimierz Tarnas • Obsada aktorska: Dorota Grzelak (Ewa Tyszowska), Piotr Fronczewski (doktor Hieronim Tyszowski, ojciec Ewy), Emilian Kamiński (malarz Jerzy Zawidzki), Zdzisław Kozień (Stanisław Mudrowicz), Anna Milewska (Klementyna Zawidzka, matka Jerzego), Anna Seniuk (Szymbartowa), Ewa Wencel (Basia Zawiłowska), Bogdan Baer (Wacław Szymbart), Leon Niemczyk (pan Zawiłowski, ojciec Basi), Igor Kujawski (malarz Rogalik), Jerzy Block (Paweł, służący Mudrowicza), Barbara Rachwalska ("ciocia" Aniela Halicka, gospodyni Tyszowskich), Halina Bujalska (Honorcia, służąca Zawidzkich), Dorota Danowska (Zosia Szymbartówna), Zbigniew Korepta (doktor Różański), Szymon Szurmiej (właściciel lombardu), Wiesław Drzewicz (mężczyzna na statku), Mariusz Gorczyński • (mężczyzna tańczący na statku)

37. PANNA Z MOKRĄ GŁOWĄ • Film fabularny • Produkcja: Polska • Rok produkcji: 1994 • Premiera: 1994. 04. 21 • Dane techniczne: Barwny (Agfa). 98 min.Plenery: Warszawa (m. in. Stare Miasto), Zakopane, Radachówka. Recenzja Ekipa MENU:

38. Recenzja • Nazwisko reżysera, Kazimierza Tarnasa, kojarzy się z filmami dla młodych widzów, jest twórcą znakomitych adaptacji prozy Kornela Makuszyńskiego (1884-1953), jak "Szaleństwa panny Ewy", "Awantura o Basię" czy właśnie "Panna z mokrą głową". Równolegle z wersją kinową reżyser zrealizował sześcioodcinkowy serial telewizyjny o przygodach tytułowej panny. Zagrała ją 13-letnia wówczas rewelacyjna Paulina Tworzyańska, którą wybrano spośród blisko trzech tysięcy kandydatek z całej Polski. Przyjechała na zdjęcia próbne do Warszawy z Bielska-Białej wraz z trzema równie uzdolnionymi koleżankami związanymi z miejscowym Teatrem Ekspresji Dziecięcej. Młodziutka debiutantka filmowa wystąpiła u boku najwspanialszych aktorów polskiej sceny i ekranu, umiejętnie wykorzystując do swojej roli doświadczenia profesjonalnych wykonawców. Atrakcją filmu są też melodyjne piosenki, do których słowa napisał Wojciech Młynarski, a muzykę skomponował Jerzy Matuszkiewicz, legendarny "Duduś". Tytułowa "panna z mokrą głową" to Irenka Borowska, pełna życia i energii panienka z dobrego domu. Trzynastolatka wiedzie radosny i beztroski żywot, ugania się po okolicy z wiernym czworonożnym przyjacielem, psem Drabem. Wszędzie jej pełno, jest ciekawa wszystkiego, chce wiedzieć co dzieje się w rodzinnym dworku i obejściu. Tymczasem nad domem państwa Borkowskich zbierają się ciemne chmury. Są lata trzydzieste, trwa kryzys. Majątek rodziny podupada. Pewnej nocy uwagę Irenki przyciągają tajemnicze odgłosy, dobiegające z kuchni

39. Recenzja • . Wspomagana przez wiernego Draba nieustraszona nastolatka przepędza złodzieja. Wszyscy są zaniepokojeni zuchwałym czynem panienki. Aby nieco poskromić jej temperament, rodzina zatrudnia prywatnego nauczyciela, pana Podkówkę. Tymczasem w dworku dzieje się coraz gorzej. Ojciec, zadłużony u niejakiego Zgierskiego, po kawałku wyprzedaje łąki i las. Podczas wycinki drzew ginie przywalony dębem. Majątek Borowskich zostaje zlicytowany. Irenka postanawia pomóc matce i w tajemnicy przed nią udaje się do Warszawy, do bogatej ciotki. Niestety, nie zastaje jej w domu. Okazuje się, że ciotka wyjechała do Zakopanego. Irenka podąża za nią, ale znowu nie dochodzi do spotkania. Wkrótce jednak szczęście się uśmiecha do dziewczyny.

40. Ekipa • Reżyseria: Kazimierz Tarnas • Scenariusz: Tomasz Piotrowski, Kazimierz Tarnas • Obsada aktorska: Paulina Tworzyańska (Irenka Borowska), Anna Nehrebecka (matka Irenki), Marek Kondrat (Henryk Borowski, ojciec Irenki), Anna Milewska (Cecylia, babcia Irenki), Iga Cembrzyńska (ciotka Amelia), Hanna Stankówna (ciotka Barbara), Antoni Frycz (Jasio, brat Irenki), Beata Tyszkiewicz (hrabina Ewelina Opolska, kuzynka Irenki), Marian Opania (doktor Zenobiusz Lipień), Jerzy Bińczycki (ksiądz), Rafał Wieczyński (Józef Podkówka, nauczyciel Irenki), Anna Dymna (matka Zbyszka, właścicielka pensjonatu "Ustronie" w Zakopanem), Rafał Zwierz (Zbyszek), Sławomir Orzechowski (Zgierski, wierzyciel Borowskiego), Cezary Domagała (Jan Zadora, słynny tenor), Krzysztof Kowalewski (teść Podkówki), Anna Gornostaj (żona Podkówki), Joanna Jędryka (matka Podkówki), Jarema Stępowski (Józef, lokaj hrabiny), Kazimierz Mazur (stajenny w majątku Borowskich), Jan Prochyra (złodziej w dworku Borowskich), Katarzyna Bargiełowska, Piotr Dąbrowski, Bonifacy Dębowski, Antonina Girycz (właścicielka sklepu w Zakopanem), Agnieszka Grankowska, Joanna Hofman, Ilona Kucińska (wieśniaczka w majątku Borowskich), Andrzej Krucz, Dorota Lanton (wieśniaczka w majątku Borowskich), Jacek Lenartowicz, Krzysztof Łakomik, Jerzy Łazewski, Julian Mere (oficer na Starym Mieście w Warszawie), Anna Powierza (koleżanka Irenki), Jan Pyjor (naczelnik poczty), Sławomir Smoczyński, Ewa Sobik, Józef Sułek, Renata Stachowicz, Grażyna Syta, Roman Szafrankiewicz, Grzegorz Szarejko, Tomasz Wysocki, Barbara Zielińska (Felicja, służąca Borowskich), Sebastian Cybulski • Narrator: Wojciech Młynarski

41. AWANTURA O BASIĘ • Film fabularny • Produkcja: Polska • Rok produkcji: 1995 • Gatunek: Film dla dzieci (młodzieży) • Dane techniczne: Barwny (Kodak). 104 min.Plenery: Warszawa (Stare Miasto), Gdańsk. Recenzja Ekipa MENU:

42. Recenzja • Na dziesięciolecie małżeństwa znanego pisarza Stanisława Olszowskiego z uroczą Stanisławą Olszańską ich przybrana córka, piętnastoletnia Basia, przygotowała w prezencie album rodzinny. Z niego poznajemy historię sprzed dziesięciu lat. Po uroczystościach jubileuszu Basia wykrada w nocy rękopisy i kołnierzyki wujka Olszowskiego. Będą one pamiątkami dla jej szkolnych koleżanek, których idolem jest ów literat, gdyż "nikt inny, jak on, nie pisze tak wspaniale o miłości". W przyszłości owe kartki rękopisu zostaną zamienione na wpisy do pamiętników. Wanda, jedna z koleżanek Basi, dziewczyna zazdrosna i złośliwa, nie otrzymuje wpisu do pamiętnika. Wywołuje to w niej złość, w wyniku której nazywa Basię znajdą. Dziewczynka dowiaduje się, że wujostwo Olszowscy to obcy ludzie, którzy stworzyli jej - sierocie - dom rodzinny. Chce poznać swoją przeszłość. Dowiaduje się o losach swoich rodziców i w jaki sposób, mając kilka lat, znalazła się w rodzinie Olszowskich. W poszukiwaniu własnej tożsamości dziewczynka dociera do profesora Somera, nauczyciela jej ojca, oraz pana Gastona, który uczestniczył wraz z Adamem Bzowskim w tragicznej wyprawie w Andy. Dzięki niespodziewanemu spadkowi rusza wraz z panem Gastonem na poszukiwania ojca. Znajdują go w wiosce indiańskiej, gdzie pełni funkcję czarownika. Adam Bzowski w czasie wypadku w Andach stracił pamięć, nie rozpoznaje więc córki. Basia postanawia jednak walczyć o ojca. Przyjeżdża z nim do Polski. Spotkanie z wybitnym neurologiem nie daje nadziei wyleczenia. Basia wie, że jedynym sposobem jest "leczenie sercem".

43. Recenzja • Wielka miłość do drugiego człowieka i tym razem zwycięża. Obok głównego nurtu zdarzeń toczy się inna "awantura o uczucia". Julek i Zygmunt, dwaj koledzy z sąsiedniego gimnazjum, zakochani są po uszy w Basi. I tu zwycięża również wielkie serce. Odzyskanie pamięci przez ojca wywołuje kolejną awanturę. To babcia Tańska nie może pogodzić się, że przybrana wnuczka będzie teraz mieszkać z ojcem. Interwencja samego Kornela Makuszyńskiego staje się niezbędna . . .

44. Ekipa • Ekipa • Reżyseria: Kazimierz Tarnas • Scenariusz: Tomasz Piotrowski, Kazimierz Tarnas • Obsada aktorska: Paulina Tworzyańska (Bzowska Basia), Agata Marciniak (Bzowska Basia w dzieciństwie), Maria Kaniewska (Tańska, babcia Stasi Olszańskiej), Piiotr Fronczewski (Stanisław Olszowski), Andrzej Szczepkowski (aktor Antoni Walicki), Olgierd Łukaszewicz (Adam Bzowski, ojciec Basi), Maria Gładkowska (Stanisława Olszańska), Jan Jankowski (aktor Szot), Gustaw Holoubek (profesor Somer), Igor Śmiałowski (profesor Mendelson), Jerzy Zelnik (Gaston Dumauriac, kolega Adama Bzowskiego), Anna Seniuk (doktorowa Amelia Budzisz), Halina Winiarska (gospodyni nad morzem), Hanna Śleszyńska (Marcysia, służąca babci Tańskiej), Marek Cichucki (Michaś, służący Olszowskiego), Stanisława Celińska ("Czerwony Kapelusz"), Hanna Stankówna ("Zielony Kapelusz"), Kazimierz Kaczor (doktor Anzelm Budzisz), Krzysztof Kowalewski (nauczyciel geografii), Wiesław Drzewicz (nauczyciel historii), Lech Ordon (dyrektor teatru), Jarema Stępowski (pan Wojciech, portier w teatrze), Kazimierz Orzechowski (ksiądz Kazimierz Mościcki), Kazimierz Tarnas (Makuszyński Kornel), Daniel Załuski (Julek, kolega Basi), Wojciech Klata (Zygmunt, kolega Basi), Katarzyna Pawłowska (Wanda, koleżanka Basi), Anna Powierza (Kicia, koleżanka Basi), Marta Brzywca (koleżanka Basi), Patrycja Grzymałkiewicz (koleżanka Basi), Emilia Precigs (koleżanka Basi), Natalia Precigs (koleżanka Basi), Nina Roguż (koleżanka Basi), Emilia Stawowska (koleżanka Basi), Arletta Wojtala (koleżanka Basi), Anna Woźniakowska (koleżanka Basi), Barbara Babilińska, Leonardo Ruiz Barturen, Halina Bednarz (matka Julka), Renata Berger (matka Zygmunta), Dorota Chotecka-Pazura (aktorka), Mirosław Krawczyk (dziennikarz w porcie), Krzysztof Kumor (lekarz badający Zygmunta), Radosław Pazura (aktor), Małgorzata Rożniatowska (gosposia Olszańskich), Barbara Zielińska (służąca profesora Somera)

45. SZATAN Z 7-EJ KLASY • Film fabularny • Produkcja: Polska • Rok produkcji: 2006 • Premiera: 2007. 04. 07 • Dane techniczne: Zdjęcia do filmu rozpoczęły się 11 lipca 2005. Plenery: Warszawa, Bielsko-Biała (m.in. Liceum im. Mikołaja Kopernika), Sucha Beskidzka, Petrykozy, Sucha pod Siedlcami, Rabka. Recenzja Ekipa Galeria MENU:

46. Recenzja • Nowa adaptacja powieści Kornela Makuszyńskiego pod tym samym tytułem. Lata 30. XX wieku. W majątku Iwona Gąsowskiego pod Wilnem pojawia się Francuz, który koniecznie chce kupić zadłużoną posiadłość i chylący się ku upadkowi dom. Gdy właściciel nie chce jej sprzedać, z domu nieoczekiwanie giną stare drzwi. Najpierw jedne, potem drugie... Profesor gimnazjum, Piotr Gąsowski, historyk, prosi swego najbystrzejszego ucznia, znanego z detektywistycznych zdolności Adama Cisowskiego, o pomoc w rozwiązaniu zagadki niezrozumiałych kradzieży w domu jego brata. Okazuje się, że wszystkiemu winien odnaleziony w Paryżu w 1836 roku list Kamila de Berier, pułkownika armii napoleońskiej, który w czasie odwrotu spod Moskwy, tuż przed śmiercią, pozostawił wskazówki dotyczące ukrytego skarbu.

47. Ekipa • Reżyseria: Kazimierz Tarnas • Scenariusz: Kazimierz Tarnas, Tomasz Piotrowski • Obsada aktorska: Bartosz Fajge (Adam Cisowski), Katarzyna Bator (Wanda Gąsowska), Wojciech Malajkat (profesor Gąsowski), Krzysztof Globisz (Iwo Gąsowski, ojciec Wandy), Katarzyna Pypno (Zosia Górska), Tytus Hołdys (Tadek Jasiński, przyjaciel Cisowskiego), Marek Serdiukow (Zbyszek Rogowski, przyjaciel Cisowskiego), Tomasz Koźlik (Staszek Burski, przyjaciel Cisowskiego), Paweł Jakowlew (Maciek Łoziński), Łukasz Jaźwiec (Borkowski), Krystyna Tkacz (Antoniowa, gosposia w domu Cisowskich), Justyna Sieńczyłło (Cisowska, matka Adama), Emilian Kamiński (doktor Tomasz Cisowski, ojciec Adama), Maria Kaniewska (gospodyni księdza), Halina Rowicka (Ewa Gąsowska, matka Wandy), Paulina Tworzyańska (Honorata, guwernantka rodzeństwa Adama), Leon Niemczyk (Leon, służący Gąsowskich), Andrzej Haliński (malarz na paryskiej ulicy), Lech Ordon (ksiądz Kazuro), Rafał Cieszyński (Francuz), Kazimierz Tarnas (antykwariusz), Henryk Talar (profesor Tyszka), Czesław Lasota (woźny), Jerzy Moes (nauczyciel), Radosław Popłonikowski (złodziej), Mariusz Saniternik (złodziej), Rafał Rutkowski (złodziej), Wojciech Siemion (dziadek Ignaca), Renata Pękul (matka Ignaca), Barbara Zielińska (kucharka Gąsowskich), Hanna Kochańska (Kasia, służąca Gąsowskich), Jaś Jakubik (Antoś Cisowski, brat Adama), Jakub Jakubik (Andrzejek Cisowski, brat Adama), Ola Rajewska (Anulka Cisowska, siostra Adama), Weronika Cherubińska (Agnieszka Cisowska, siostra Adama), Jerzy Bończak (adwokat)

48. Galeria

49. Galeria

50. Galeria