BIYOLOJIK ESITLILIK S ZLESMESI VE ULUSAL UYGULAMALAR

1. 1 BIYOLOJIK �ESITLILIK S�ZLESMESI VE ULUSAL UYGULAMALAR

2. 2 Biyolojik kaynaklarin ve �lke sartlarinin g�sterdigi farkliliklar nedeniyle, her �lkenin S�zlesmede belirlenen ama�lara ulasmak i�in kendi �nceliklerini belirlemesi ve uygulamasi temel prensiptir. Bu nedenle S�zlesmenin ve S�zlesme kapsaminda benimsenen is programlarinin uygulanmasi ulusal eylemlere birakilmistir. S�zlesmenin 6. maddesinde de bu ama�la ulusal biyolojik �esitlilik stratejisi ve eylem planlarinin hazirlanmasi �ng�r�lmektedir. Biyolojik �esitlilik S�zlesmesi �lkelerin sinirlari dahilinde biyolojik kaynaklari �zerindeki h�k�mranligini kabul eder. Bu kaynaklara erisim �lkelerin salahiyetinde karsilikli anlasmaya dayali olarak ger�eklestirilecektir. S�z konusu karsilikli anlasmalar teknolojiye erisim ve genetik materyallerin kullanimindan saglanan faydalarin paylasimi i�in de bir temel ve firsat olusturmaktadir. Biyolojik �esitlilik S�zlesmesi�nin genetik kaynaklari uluslararasi bir anlasmada baglayici y�k�ml�l�klerle ele alan ilk anlasma olmasi, zengin genetik kaynaklarin sahibi olan �lkemiz i�in bu S�zlesmenin �nemini artirmaktadir.Biyolojik kaynaklarin ve �lke sartlarinin g�sterdigi farkliliklar nedeniyle, her �lkenin S�zlesmede belirlenen ama�lara ulasmak i�in kendi �nceliklerini belirlemesi ve uygulamasi temel prensiptir. Bu nedenle S�zlesmenin ve S�zlesme kapsaminda benimsenen is programlarinin uygulanmasi ulusal eylemlere birakilmistir. S�zlesmenin 6. maddesinde de bu ama�la ulusal biyolojik �esitlilik stratejisi ve eylem planlarinin hazirlanmasi �ng�r�lmektedir. Biyolojik �esitlilik S�zlesmesi �lkelerin sinirlari dahilinde biyolojik kaynaklari �zerindeki h�k�mranligini kabul eder. Bu kaynaklara erisim �lkelerin salahiyetinde karsilikli anlasmaya dayali olarak ger�eklestirilecektir. S�z konusu karsilikli anlasmalar teknolojiye erisim ve genetik materyallerin kullanimindan saglanan faydalarin paylasimi i�in de bir temel ve firsat olusturmaktadir. Biyolojik �esitlilik S�zlesmesi�nin genetik kaynaklari uluslararasi bir anlasmada baglayici y�k�ml�l�klerle ele alan ilk anlasma olmasi, zengin genetik kaynaklarin sahibi olan �lkemiz i�in bu S�zlesmenin �nemini artirmaktadir.

3. 3 BIYOLOJIK �ESITLILIK S�ZLESMESI�NIN AMA�LARI Biyolojik �esitliligin korunmasi Biyolojik kaynaklarin s�rd�r�lebilir kullanimi Genetik kaynaklardan saglanan faydalarin esit ve adil paylasimi

4. 4 S�ZLESME�NIN GENEL �ZELLIKLERI Biyolojik �esitlilik unsurlarinin t�m�n� kapsar Sosyo-ekonomik degerleri dikkate alir Kalkinma-koruma dengesini g�zetir �ntedbirlilik yaklasimini benimser Ekosistem b�t�nl�g�ne �nem verir

5. 5 S�ZLESME�NIN GENEL �ZELLIKLERI �lkeler sahip oldugu canli kaynaklar �zerinde h�k�mranlik haklarina sahiptir Kaynaklardan saglanan faydalar kaynak �lke ile esit ve adil paylasilmalidir Genetik kaynaklara erisim karsilikli anlasmalarla d�zenlenir �lkeler kendi sinirlari i�indeki t�m canli kaynaklar �zerinde h�k�mranlik haklarina sahiptir . Bu kaynaklardan diger �lkelerin sagladigi faydalar kaynak �lke ile esit ve adil olarak paylasilmalidir �lkeler genetik kaynaklara erisimi karsilikli anlasmalarla d�zenlemelidir �lkeler kendi sinirlari i�indeki t�m canli kaynaklar �zerinde h�k�mranlik haklarina sahiptir . Bu kaynaklardan diger �lkelerin sagladigi faydalar kaynak �lke ile esit ve adil olarak paylasilmalidir �lkeler genetik kaynaklara erisimi karsilikli anlasmalarla d�zenlemelidir

6. 6 S�ZLESME�NIN GENEL �ZELLIKLERI Biyolojik �esitliligin korunmasi herkesin ortak endisesidir Biyolojik �esitliligi korumak ortak sorumluluktur Biyolojik �esitliligin korunmasi t�m �lkelerin ortak endisesidir Gelismis �lkeler gelismekte olan ve az gelismis �lkelerin biyolojik �esitliligi koruma sorumlulugunu paylasmalidir Biyolojik �esitliligin korunmasi t�m �lkelerin ortak endisesidir Gelismis �lkeler gelismekte olan ve az gelismis �lkelerin biyolojik �esitliligi koruma sorumlulugunu paylasmalidir

7. 7 TEMEL PRENSIPLER Ekosistem b�t�nl�g�n�n korunmasi �ntedbir (ihtiyati tedbir) alinmasi Biyolojik kaynaklarin s�rd�r�lebilir kullanimi Ekosistem b�t�nl�g�n�n korunmasi Belirsiz durumlara karsi �ntedbirler alinmasi Sekt�rel ve yerel isbirligi ile biyolojik kaynaklarin s�rd�r�lebilir kullanimiEkosistem b�t�nl�g�n�n korunmasi Belirsiz durumlara karsi �ntedbirler alinmasi Sekt�rel ve yerel isbirligi ile biyolojik kaynaklarin s�rd�r�lebilir kullanimi

8. 8 Karar Mekanizmasi

9. 9 Tematik Programlar Tarimsal Biyo�esitlilik Kurak ve yari kurak alanlar Biyo�esitliligi Orman Biyo�esitliligi I� Su Biyo�esitliligi Ada Biyo�esitliligi Deniz ve kiyi Biyo�esitliligi Dag Biyo�esitliligi

10. 10 Kesisen Konular ve K�resel Girisimler 2010 Biyo�esitlilik Hedefi Genetik Kaynaklara Erisim ve Yarar Paylasimi Geleneksel bilgi, Yenilikler ve Uygulamalar Biyolojik �esitlilik ve Turizm Iklim Degisikligi ve Biyolojik �esitlilik Ekonomi, Ticaret ve Tesvik �l��tleri Ekosistem Yaklasimi (COP V/6) Bitki Korumasi i�in K�resel Strateji Baglantili konular s�zlesmenin bagimsiz 6-20 maddelerinde belirtilen meselelerle tematik programlar arasinda k�pr� g�revi g�r�r. T�m bunlar, B�S�nin uygulanabilir hale getirilmesi i�in bir�ok ilke ve y�nergeye �nc�l�k etmistir.Baglantili konular s�zlesmenin bagimsiz 6-20 maddelerinde belirtilen meselelerle tematik programlar arasinda k�pr� g�revi g�r�r. T�m bunlar, B�S�nin uygulanabilir hale getirilmesi i�in bir�ok ilke ve y�nergeye �nc�l�k etmistir.

11. 11 K�resel Taksonomi Girisimi Etki Degerlendirmesi Indikat�rler Istilaci Yabanci T�rler Sorumluluk ve Telafi Korunan Alanlar Halk Egitimi ve Bilinci Biyolojik �esitliligin S�rd�r�lebilir Kullanimi Teknoloji Transferi ve Isbirligi K�resel �l�ekte biyolojik kaynaklarin korunmasi ve s�rd�r�lebilir kullanimi amacina ulasmak i�in iki �nemli yaklasim belirlenmistir: Ekosistem yaklasimi (COP 5-COP V/6) �ntedbir alma yaklasimi K�resel �l�ekte biyolojik kaynaklarin korunmasi ve s�rd�r�lebilir kullanimi amacina ulasmak i�in iki �nemli yaklasim belirlenmistir: Ekosistem yaklasimi (COP 5-COP V/6) �ntedbir alma yaklasimi

12. 12 T�RKIYE�NIN BIYOLOJIK �ESITLILIGI

13. 13

14. 14 T�R �ESITLILIGI - FAUNA Omurgasizlar: ~ 19 000 4000 endemik t�r/altt�r Omurgalilar: ~1500 70 endemik balik t�r� 37 endemik memeli hayvan 16 s�r�ngen Iliman kusakta bulunan �lkelerin biyolojik �esitliligi bakimindan karsilastirildiginda, hayvan (fauna) biyolojik �esitliliginin �lkemizde olduk�a y�ksek oldugu g�ze �arpmaktadir. Veri eksikligine ragmen tanimlanan canli t�rleri i�inde en b�y�k rakami omurgasizlar grubu olusturmaktadir. Omurgasiz hayvan t�r� sayisi yaklasik 19 000�dir ve bunlardan yaklasik 4000 t�r/altt�r endemiktir. Bug�ne kadar belirlenen toplam omurgali hayvan t�r� sayisi 1500�e yakindir. Omurgalilardan, 70�i balik t�r� olmak �zere 100��n �zerinde t�r endemiktir. Alageyik ve s�l�n�n anavatani Anadolu'dur. �lkemizin d�nyanin iki b�y�k kus g�� yolu �zerinde olmasi, kuslarin beslenme ve �reme alani olarak �nemini artirmaktadir. Iliman kusakta bulunan �lkelerin biyolojik �esitliligi bakimindan karsilastirildiginda, hayvan (fauna) biyolojik �esitliliginin �lkemizde olduk�a y�ksek oldugu g�ze �arpmaktadir. Veri eksikligine ragmen tanimlanan canli t�rleri i�inde en b�y�k rakami omurgasizlar grubu olusturmaktadir. Omurgasiz hayvan t�r� sayisi yaklasik 19 000�dir ve bunlardan yaklasik 4000 t�r/altt�r endemiktir. Bug�ne kadar belirlenen toplam omurgali hayvan t�r� sayisi 1500�e yakindir. Omurgalilardan, 70�i balik t�r� olmak �zere 100��n �zerinde t�r endemiktir. Alageyik ve s�l�n�n anavatani Anadolu'dur. �lkemizin d�nyanin iki b�y�k kus g�� yolu �zerinde olmasi, kuslarin beslenme ve �reme alani olarak �nemini artirmaktadir.

15. 15 T�rkiye d�nyanin �nemli kus g�� yollari �zerindedir T�rkiye�de yaklasik 500 sulak alan bulunmaktadir.Bu sulak alanlar g�� yollarini b�y�k �l��de etkiler.T�rkiye�de yaklasik 500 sulak alan bulunmaktadir.Bu sulak alanlar g�� yollarini b�y�k �l��de etkiler.

16. 16 T�R �ESITLILIGI - FLORA ~ 11000 bitki t�r� ~ 4000 endemik bitki T�rkiye�nin, bitki (flora) t�rleri bakimindan sahip oldugu zenginligi anlamak i�in, Avrupa kitasi ile karsilastirmak yeterli olacaktir: T�m Avrupa kitasinda 12500 a�ik ve kapali tohumlu bitki t�r� varken, sadece Anadolu�da bu sayiya yakin (yaklasik 11000) t�r oldugu bilinmektedir. Bunlarin yaklasik ��te biri T�rkiye�ye �zg� (endemik) t�rlerdir. Cografik b�lgelerden, Dogu Anadolu ve G�ney Anadolu b�lgeleri; Bitki Cografyasi B�lgelerinden ise Iran-Turan ve Akdeniz b�lgeleri endemik bitki t�rleri bakimindan zengin olanlaridir. T�rkiye�nin, bitki (flora) t�rleri bakimindan sahip oldugu zenginligi anlamak i�in, Avrupa kitasi ile karsilastirmak yeterli olacaktir: T�m Avrupa kitasinda 12500 a�ik ve kapali tohumlu bitki t�r� varken, sadece Anadolu�da bu sayiya yakin (yaklasik 11000) t�r oldugu bilinmektedir. Bunlarin yaklasik ��te biri T�rkiye�ye �zg� (endemik) t�rlerdir. Cografik b�lgelerden, Dogu Anadolu ve G�ney Anadolu b�lgeleri; Bitki Cografyasi B�lgelerinden ise Iran-Turan ve Akdeniz b�lgeleri endemik bitki t�rleri bakimindan zengin olanlaridir.

17. 17 T�rkiye, iki �nemli gen merkezinin kesistigi noktada yer almaktadir: Akdeniz ve Yakin Dogu. Bu iki b�lge tahillarin ve bah�e bitkilerinin ortaya �ikisinda �ok �nemli bir role sahiptir. T�rkiye�nin genetik �esitliligi �zellikle bitki genetik kaynaklari ile �nem kazanmaktadir. ��nk� T�rkiye, Akdeniz ve Yakin Dogu gen merkezinin kesistigi noktada yer almaktadir. Bu iki b�lge tahillarin ve bah�e bitkilerinin ortaya �ikisinda �ok �nemli bir role sahiptirler. �lkemizde 100�den fazla t�r�n genis degisim g�sterdigi ve �ok sayida �nemli k�lt�r bitkisi ve tibbi bitkiler gibi ekonomik a�idan �nemli diger bitki t�rlerinin mense ya da �esitlilik merkezi olan 5 mikro-gen merkezi bulunmaktadir. Bu merkezler d�nya'da k�lt�re alinan �ok sayida bitki t�r�n�n tariminin gelecekteki s�rd�r�lebilirligi i�in �ok �nemli genetik kaynaklar sunmaktadir. Hayvan genetik kaynaklari a�isindan ise, konumu nedeniyle bir�ok yerli hayvan irkinin Anadolu�da yetistirildigi ve buradan d�nyanin �teki b�lgelerine yayildigi kabul edilir. T�rkiye�nin genetik �esitliligi �zellikle bitki genetik kaynaklari ile �nem kazanmaktadir. ��nk� T�rkiye, Akdeniz ve Yakin Dogu gen merkezinin kesistigi noktada yer almaktadir. Bu iki b�lge tahillarin ve bah�e bitkilerinin ortaya �ikisinda �ok �nemli bir role sahiptirler. �lkemizde 100�den fazla t�r�n genis degisim g�sterdigi ve �ok sayida �nemli k�lt�r bitkisi ve tibbi bitkiler gibi ekonomik a�idan �nemli diger bitki t�rlerinin mense ya da �esitlilik merkezi olan 5 mikro-gen merkezi bulunmaktadir. Bu merkezler d�nya'da k�lt�re alinan �ok sayida bitki t�r�n�n tariminin gelecekteki s�rd�r�lebilirligi i�in �ok �nemli genetik kaynaklar sunmaktadir. Hayvan genetik kaynaklari a�isindan ise, konumu nedeniyle bir�ok yerli hayvan irkinin Anadolu�da yetistirildigi ve buradan d�nyanin �teki b�lgelerine yayildigi kabul edilir.

18. 18 BIYOLOJIK KAYNAKLARIN EKONOMIK POTANSIYELI Vipera barani (kafkas engeregi) Zehrinin tipta kullanildigi biliniyor ve yurt disina ka�iriliyor Soganli bitkiler: tip, gida, end�stri, peyzaj gibi pek �ok alanda kullanilmaktadir. Etken maddeleri �zerine yapilan �alismalar sonucu diger �lkelerde patentlenmektedir Bunlar binlerce �rnekten sadece ikisidir. �lkemizde, genetik seviyede yapilacak �alismalarla, ekonomiye kazandirilabilecek binlerce t�r bulunmaktadir.Bunlar binlerce �rnekten sadece ikisidir. �lkemizde, genetik seviyede yapilacak �alismalarla, ekonomiye kazandirilabilecek binlerce t�r bulunmaktadir.

19. 19 BIYOLOJIK KAYNAKLARIN EKONOMIK POTANSIYELI Envanter eksikligi Deniz canlilarinin hem genetik hem t�r seviyesinde �nemi Envanter eksikligi nedeniyle basta deniz ekosistemleri olmak �zere �lkemizin sahip oldugu zengin biyolojik kaynaklardan yararlanilamamaktadir �rnegin deniz ekosisteminden sadece balik�ilik amaciyla yararlanilmaktadir, oysa deniz canlilari (deniz yatagindaki canlilar, yumusak�alar, salyangoz, vb) hem genetik hem t�r seviyesinde genis bir yelpazeye sahiptir Genetik kaynaklarin kullanimi ile ilgili �rnekEnvanter eksikligi nedeniyle basta deniz ekosistemleri olmak �zere �lkemizin sahip oldugu zengin biyolojik kaynaklardan yararlanilamamaktadir �rnegin deniz ekosisteminden sadece balik�ilik amaciyla yararlanilmaktadir, oysa deniz canlilari (deniz yatagindaki canlilar, yumusak�alar, salyangoz, vb) hem genetik hem t�r seviyesinde genis bir yelpazeye sahiptir Genetik kaynaklarin kullanimi ile ilgili �rnek

20. 20 KORUMA �ALISMALARIMIZyerinde (in-situ) koruma 40 Milli Park 32 adet Tabiati Koruma Alani 30 Tabiat Parki 112 Tabiat Aniti 80 Yaban Hayati Gelistirme Sahasi 14 �zel �evre Koruma B�lgesi 1000 Dogal sit alani Gen Koruma ve Y�netim Alanlari (Bolkarlar, Ceylanpinar, Kaz daglari � GEF-I Proje Alanlari) 12 Uluslar arasi �neme Sahip Sulak Alan 27 t�rde 339 Tohum Mesceresi �esitli stat�lerde korunan alanlarin �lke y�z�l��m�ne orani 2000 yilindan sonra %4�den yaklasik %6�ya y�kselmistir. Kara Avciligi Kanunu ve Merkez Av Komisyonu Karari ile 52 memeli, 415 kus t�r� korumaya alinmistir 1998 yilinda hazirlanan �Bitki Genetik �esitliliginin Yerinde Korunmasi Ulusal Plani� ile bitki genetik kaynaklarinin korunmasina y�nelik �ncelikler belirlenmistir.�esitli stat�lerde korunan alanlarin �lke y�z�l��m�ne orani 2000 yilindan sonra %4�den yaklasik %6�ya y�kselmistir. Kara Avciligi Kanunu ve Merkez Av Komisyonu Karari ile 52 memeli, 415 kus t�r� korumaya alinmistir 1998 yilinda hazirlanan �Bitki Genetik �esitliliginin Yerinde Korunmasi Ulusal Plani� ile bitki genetik kaynaklarinin korunmasina y�nelik �ncelikler belirlenmistir.

21. 21 KORUMA �ALISMALARIMIZ yeri disinda (ex-situ) koruma Ulusal Gen Bankasi: TAGEM-Ege Tarimsal Arastirmalar Enstit�s� Tarla gen bankalari: TKB b�nyesindeki Yalova, Izmir, Tekirdag, Gaziantep, Malatya, Erzincan gibi farkli illere dagilmis 16 tarla gen bankasi Osman Tosun Gen Bankasi: Ankara �niversitesi Ziraat Fak�ltesi Tarla Bitkileri B�l�m� Tarim ve K�yisleri bakanligi�na bagli Ege tarimsal Arastirmalar Enstit�s�ndeki Ulusal Gen Bankasinda yaklasik 600 cinse dagilmis 50.000 kadar materyal bulunmaktadir. Bu materyallerden yaklasik 10.000�i, 2400 yabani t�re aittir. Enstit�s�nde 1972 yilinda kurulmustur, 600 cinse dagilmis 50.000 kadar materyal bulunmaktadir. Bu materyallerden yaklasik 10.000�i, 2400 yabani t�re aittir Yine TKB b�nyesindeki arastirma enstit�lerinden 16 tanesinde vejetatif yolla �ogalan materyalin tarla kosullarinda korundugu tarla gen bankalari da bulunmaktadir. Yalova, Izmir, Tekirdag, Gaziantep, Malatya, Erzincan gibi farkli illere dagilmis olan tarla gen bankalarinda agirlikli olarak meyve t�rlerine ait koleksiyonlar bulunmaktadir. Ankara �niversitesi Ziraat Fak�ltesi Tarla Bitkileri B�l�m� b�nyesinde bulunan Osman Tosun Gen Bankasi 1936 yilindan beri faaliyet g�stermektedir ve orta s�reli koruma imkanlarina sahiptir. Bu kurulusun elinde 11.000 civarinda tohum �rnegi bulunmaktadir. Tarim ve K�yisleri bakanligi�na bagli Ege tarimsal Arastirmalar Enstit�s�ndeki Ulusal Gen Bankasinda yaklasik 600 cinse dagilmis 50.000 kadar materyal bulunmaktadir. Bu materyallerden yaklasik 10.000�i, 2400 yabani t�re aittir. Enstit�s�nde 1972 yilinda kurulmustur, 600 cinse dagilmis 50.000 kadar materyal bulunmaktadir. Bu materyallerden yaklasik 10.000�i, 2400 yabani t�re aittir Yine TKB b�nyesindeki arastirma enstit�lerinden 16 tanesinde vejetatif yolla �ogalan materyalin tarla kosullarinda korundugu tarla gen bankalari da bulunmaktadir. Yalova, Izmir, Tekirdag, Gaziantep, Malatya, Erzincan gibi farkli illere dagilmis olan tarla gen bankalarinda agirlikli olarak meyve t�rlerine ait koleksiyonlar bulunmaktadir. Ankara �niversitesi Ziraat Fak�ltesi Tarla Bitkileri B�l�m� b�nyesinde bulunan Osman Tosun Gen Bankasi 1936 yilindan beri faaliyet g�stermektedir ve orta s�reli koruma imkanlarina sahiptir. Bu kurulusun elinde 11.000 civarinda tohum �rnegi bulunmaktadir.

22. 22 KORUMA �ALISMALARIMIZ yeri disinda (ex-situ) koruma Orman aga�lari i�in ex-situ koruma �alismalari: �evre ve Orman Bakanligi Orman Aga�lari ve Tohumlari Islah Arastirma M�d�rl�g�, Tohum bah�eleri: 8 t�rde (kizil�am, kara�am, sari�am, halep �ami, fistik �ami, toros sediri, dogu ladini, sigla) 169 adet Tohum plantasyonlari: 19 t�rde 35 adet  Klon parklari: 5 t�rde 13 adet Orman aga�lari i�in ex-situ koruma �alismalari (tohum bah�esi, orijin denemeleri, d�l denemeleri) �evre ve Orman Bakanligina bagli kuruluslarca, �zellikle de Orman Aga�lari ve Tohumlari Islah Arastirma M�d�rl�g��nce yapilmaktadir. Bug�ne kadar 8 t�rden toplam 169 adet tohum bah�esi, 19 t�rden toplam 35 adet tohum plantasyonu ve 5 t�rden toplam 13 adet klon parki tesis edilmistir. Orman aga�lari i�in ex-situ koruma �alismalari (tohum bah�esi, orijin denemeleri, d�l denemeleri) �evre ve Orman Bakanligina bagli kuruluslarca, �zellikle de Orman Aga�lari ve Tohumlari Islah Arastirma M�d�rl�g��nce yapilmaktadir. Bug�ne kadar 8 t�rden toplam 169 adet tohum bah�esi, 19 t�rden toplam 35 adet tohum plantasyonu ve 5 t�rden toplam 13 adet klon parki tesis edilmistir.

23. 23 KORUMA �ALISMALARIMIZ T�r koruma �alismalari Kara akbaba Akdeniz foku Deniz kaplumbagalari Yaban koyunu Karaca Keklik S�l�n vb

24. 24

25. 25 ULUSAL BIYOLOJIK �ESITLILIK STRATEJISI VE EYLEM PLANI (UBSEP) Uzun vadeli plan ve programlar �er�evesinde biyolojik kaynaklarin s�rd�r�lebilir kullaniminin saglanmasi �ncelikli eylemlerin belirlenmesi, Kurumlar arasinda esg�d�m saglanmasi, Yeterli ve etkin bilgi paylasim mekanizmasinin kurulmasi Biyolojik �esitlilik S�zlesmesi�nin ulusal seviyede uygulanmasi i�in bir yol haritasi niteliginde olan UBSEP hazirlanmistir. Uzun vadeli plan ve programlar �er�evesinde biyolojik kaynaklarin s�rd�r�lebilir kullanimi m�mk�nd�r. �lkemizin biyolojik kaynak anlaminda sahip oldugu potansiyeli degerlendirebilmesi ve bu kaynaklari yok etmeden kalkinma s�recine devam etmesi ulusal seviyede saglanacak bir isbirligine baglidir. Bu nedenlerle, �ncelikli eylemlerin belirlenmesi, kurumlar arasinda esg�d�m saglanmasi, yeterli ve etkin bilgi paylasim mekanizmasinin kurulmasi ve Biyolojik �esitlilik S�zlesmesi�nin ulusal seviyede uygulanmasi i�in bir yol haritasi niteliginde olan UBSEP hazirlanmistir. Uzun vadeli plan ve programlar �er�evesinde biyolojik kaynaklarin s�rd�r�lebilir kullanimi m�mk�nd�r. �lkemizin biyolojik kaynak anlaminda sahip oldugu potansiyeli degerlendirebilmesi ve bu kaynaklari yok etmeden kalkinma s�recine devam etmesi ulusal seviyede saglanacak bir isbirligine baglidir. Bu nedenlerle, �ncelikli eylemlerin belirlenmesi, kurumlar arasinda esg�d�m saglanmasi, yeterli ve etkin bilgi paylasim mekanizmasinin kurulmasi ve Biyolojik �esitlilik S�zlesmesi�nin ulusal seviyede uygulanmasi i�in bir yol haritasi niteliginde olan UBSEP hazirlanmistir.

26. 26 UBSEP ile 2018 yilina kadar ; -�lkemizin biyolojik �esitliligini korunabilmesi -biyolojik kaynaklarini s�rd�r�lebilir kullanimi -genetik kaynaklarin ekonomiye kazandirabilmesi hedeflenmektedir

27. 27 �NCELIKLI FAALIYETLER Koruma: Envanter �alismalarinin tamamlanmasi Koruma altina alinmasi gereken t�rlerin ve alanlarin belirlenmesi Korunan alanlarin etkin y�netimi Izleme programlarinin hazirlanmasi ve y�r�t�lmesi S�rd�r�lebilir kullanim tedbirleri Biyolojik �esitlilik, tarim, gida ve ekonomik degerler a�isindan �nem tasiyan genetik �esitlilik unsurlarinin belirlenmesi, kayit altina alinmasi, korunmasi ve y�netimi merkezi bilgi y�netim sisteminin olusturulmasi

28. 28 UYGULAMA MEKANIZMASI Biyolojik �esitliligin korunmasi ve s�rd�r�lebilir kullanimi, kapsami nedeniyle, �ok sayida kurum ve kurulusu ilgilendiren eylemler i�ermektedir. Bu nedenle esg�d�m saglanmasi kritik bir �nem tasimaktadir. UBSEP�de, esg�d�m sorununun ��z�m� i�in �evre ve Orman Bakani baskanliginda ilgili kurumlarin M�stesarlarindan olusan bir Koordinasyon Komitesi, teknik birim amirlerinden olusan bir Y�r�tme Komitesi ve belli alanlarda uzmanlasmis teknik personel, akademisyen ve STK�lari i�eren �alisma gruplari kurulmasi �nerilmektedir. Biyolojik �esitliligin korunmasi ve s�rd�r�lebilir kullanimi, kapsami nedeniyle, �ok sayida kurum ve kurulusu ilgilendiren eylemler i�ermektedir. Bu nedenle esg�d�m saglanmasi kritik bir �nem tasimaktadir. UBSEP�de, esg�d�m sorununun ��z�m� i�in �evre ve Orman Bakani baskanliginda ilgili kurumlarin M�stesarlarindan olusan bir Koordinasyon Komitesi, teknik birim amirlerinden olusan bir Y�r�tme Komitesi ve belli alanlarda uzmanlasmis teknik personel, akademisyen ve STK�lari i�eren �alisma gruplari kurulmasi �nerilmektedir.

29. 29 UBSEPAMA� VE HEDEFLER AMA� 1. T�rkiye i�in �nem tasiyan biyolojik �esitlilik unsurlarinin belirlenmesi, korunmasi ve izlenmesi AMA� 2. Biyolojik �esitliligi olusturan bilesenlerin, gelecek nesillerin ihtiya�lari da dikkate alinarak, kendini yenileme kapasitesine uygun y�ntemlerle ve seviyede kullanimi AMA� 3. Geleneksel bilgiler de dahil olmak �zere T�rkiye i�in �nemli genetik �esitlilik unsurlarinin belirlenmesi, korunmasi ve yararlanilmasi

30. 30 UBSEPAMA� VE HEDEFLER AMA� 4 Tarimsal biyolojik �esitlilik AMA� 5 Step biyolojik �esitliligi AMA� 6 Orman biyolojik �esitliligi AMA� 7 Dag biyolojik �esitliligi AMA� 8 I� su biyolojik �esitliligi AMA� 9 Kiyi ve deniz biyolojik �esitliligi

31. 31 UBSEPAMA� VE HEDEFLER AMA� 10. Biyolojik �esitlilik Stratejisi ve Eylem Planinin Uygulanmasi, Uygulamanin Takibi ve Raporlama i�in Mekanizma Olusturulmasi Hedef 10.1 Biyolojik �esitliligin korunmasi ve s�rd�r�lebilir kullanimi konusunda kurumlar arasinda esg�d�m saglanmasi Hedef 10.2. Biyolojik �esitliligin belirlenmesi, korunmasi ve s�rd�r�lebilir kullanimi i�in mali yapinin b�t�nl�g�n�n ve s�rekliliginin saglanmasi