„ Równoleg łe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce

1. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce Autor: GrzegorzGryc g.gryc@kr.home.pl grzegorz@gryc.pl

2. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce Co właściwie oznacza „równoległe” w tytule? • W rzeczywistości, jeśli chodzi o proces, raczej trzeba by użyć słowa „sekwencyjne”, choć w istocie może się zdarzyć, że rzeczywiście pewne czynności są wykonywane równolegle. • Stosowanie różnych systemów w kolejnych fazach projektu • Pojęcie projektu • Preprocessing • Tłumaczenie • Przetwarzanie • Korekta • Przetwarzanie • QA • Postprocessing • Proste użycie „zamiast” jako uproszczone podejście „projektowe” • Preprocessing • Tłumaczenie • Postprocessing • Różnica między korporacją a tłumaczem pracującym w pojedynkę 2/56

3. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce Dlaczego inny CAT? Powody obiektywne i subiektywne • Bo nie mam tego „właściwego”… • Bo jest za drogi… • Bo nie można mieć/znać wszystkich… • Bo ten „właściwy” nie jest najlepszy do tego zadania… • Bo ma go klient/biuro i nalega… • Bo ten „właściwy” jest po prostu debilny… • No comments… • Bo go nienawidzę jak psa… • De gustibus… 3/56

4. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce Dlaczego inny CAT? Kryteria i decyzje • Każdy CAT ma swoje dobre i złe strony… • Obsługiwane formaty, • Filtry eksportowe i importowe, • Interfejs użytkownika, • Funkcje absolutnie unikatowe. • Stosowanie innego narzędzia powinno być świadomą decyzją. • Nie będziemy tu mówić o sytuacjach zdroworozsądkowo patologicznych tj. o ideologicznym forsowaniu narzędzia, bo jest np. Open Source lub z jakiegokolwiek innego powodu. • Założenia wstępne dotyczące wyboru drugiego czy kolejnego kota • Orientacja w systemach CAT (czas i kompetencje tłumacza) • Ewentualne perspektywy (biura tłumaczeń i klienci) • Pieniądze, pieniądze, pieniądze… 4/56

5. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce Dlaczego inny CAT? Kwestie wymiany danych • Wymiana plików do tłumaczenia • XLIFF jako teoria (na razie) • Formaty własne (np. Trados TTX) • Wymiana baz tłumaczeń • TMX • CSV • Formaty własne (np. Trados) • Wymiana terminologii • TBX • CSV • Formaty własne (np. Trados) 5/56

6. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 1 CAT piekielnie drogi Dajmy na to, Passolo • Kontra • Wyraźnie wolny przy tłumaczeniu w dużych projektach • Czasami kłopotliwy, jeśli chodzi o integrację z systemami zewnętrznymi (Trados) w architekturze add-in. • Możliwe obejście • Eksport do formatu zewnętrznego • Pro • Środowisko wizualne • Fenomenalny parser 6/56

7. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 1 CAT piekielnie drogi Dajmy na to, Passolo • Dostępne formaty eksportu projektu • Passolo XML • Customizable text export (CSV) • Eksport pamięci tłumaczeń • TMX • Trados txt • Eksport terminologii • Multiterm 5 • Multiterm iX (MultitermXML) • Ni pies ni wydra • Passolo Glossary Export czyli CSV do wszystkiego 7/56

8. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 1 CAT piekielnie drogi Dajmy na to, Passolo • Everybody’s happy, obsługuje Tradosa i XML, ale: • po bliższym przyjrzeniu się filtry do Tradosa są ciężkie w użyciu… • filtr XML jest paranoidalny i nie dopuszcza praktycznie żadnych konfiguracji. • Czyli jedyny sensowny filtr to filtr CSV… 8/56

9. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 1 CAT piekielnie drogi Dajmy na to, Passolo • I od tej chwili teoretycznie wszystko jest już proste… • Pod żadnym pozorem nie ruszamy niczego w trzech pierwszych kolumnach • Robimy tłumaczenie czwartej kolumny, do czego możemy użyć dowolnego CAT-a • Oczywiście, jest problem, gdy czwarta kolumna jest częściowo przetłumaczona, a liczba wierszy w XLS przekracza ludzkie pojęcie… 9/56

10. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 1 CAT piekielnie drogi Dajmy na to, Passolo • Normalnie czwartą kolumnę można sobie zaimportować do dowolnego rozsądnego CAT-a… • Uwaga. • Rozsądny CAT powinien umożliwiać filtrowanie tekstów do tłumaczenia. • Z lewej Trados, pod spodem DVX. 10/56

11. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 1 Dygresja o CSV i XLS • Jeśli programista ma dać tekst do lokalizacji, pierwsze, co mu przyjdzie do głowy to format CSV lub podobny. • Jest on teoretycznie piekielnie prosty i nie powinno być tu żadnych niespodzianek, jeśli chodzi o programowanie. • Ale, nie wszystko jest takie, na jakie wygląda. • czy puste komórki są naprawdę puste • czy FALSE/TRUE to funkcja czy tekst 11/56

12. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 1 Dygresja o CSV i XLS • Po lekkim retuszu można w MS Excel za pomocą dość prostych formuł warunkowych: • odfiltrować tekst do tłumaczenia, patrz F2, • zrobić z istniejących tekstów źrodłowych i docelowych bazę tłumaczeń, patrz G3. W przykładzie jest to Trados txt, ale CSV można zrobić jeszcze łatwiej) 12/56

13. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 2 CAT dostosowany inaczej Dajmy na to, Logoport • Problemy szczególne • Typowy projekt lokalizacyjny, kilkaset plików RTF (po konwersji z XML…), tyle dobrze, że tu choć w jednym katalogu. • Samo otwieranie tego w Wordzie po kolei zajmuje wieki. • Poprawki w tekstach już przetłumaczonych są ekstremalnie utrudnione bez użycia np. zewnętrznych programów indeksujących. 13/56

14. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 2 CAT dostosowany inaczej Dajmy na to, Logoport • Problemy ogólne • Zwykle brak jakiejkolwiek (sic!) terminologii • Korzystanie ze zdalnej pamięci tłumaczeń i brak jakiejkolwiek kontroli nad ustawieniami projektu. • Możliwe obejścia • Logoport RTF pasożytuje pośrednio na formacie Tradosa, więc konwersja do Tradosa otwiera pierwszą furtkę. • Z Tradosa można uciec do czegokolwiek, co sensownie zarządza plikami. • Jeśli jest to kontynuacja istniejącego projektu, trzeba wyciągnąć od PM-a wyeksportowaną bazę, w przeciwnym wypadku będziemy skazani na naprawdę równoległe użycie dwóch CAT-ów, przynajmniej punktowo. 14/56

15. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 2 CAT dostosowany inaczej Dajmy na to, Logoport • Operacje globalne - Logoport • Wyrwanie z bazy wszystkiego, co się da wyrwać. • Konwersja do Tradosa 15/56

16. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 2 CAT dostosowany inaczej Dajmy na to, Logoport • Operacje globalne - Trados • Rekontrukcja bazy częściowej (czyszczenie 100% trafień) • Wstępne tłumaczenie i segmentacja tekstu. 16/56

17. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 2 CAT dostosowany inaczej Dajmy na to, Logoport • Nareszcie można pracować jak człowiek – Déjà Vu X • Standardowo niby też 10 kliknięć, żeby dojść na ten poziom, ale… 17/56

18. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 2 CAT dostosowany inaczej Dajmy na to, Logoport • Nareszcie można pracować jak człowiek – Déjà Vu X • wystarczy jedno kliknięcie na najwyższym poziomie, projektu, żeby wyświetlić zawartość wszystkich plików… 18/56

19. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 2 CAT dostosowany inaczej Dajmy na to, Logoport • Nareszcie można pracować jak człowiek – Déjà Vu X • Przesortować projekt alfabetycznie… 19/56

20. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 2 CAT dostosowany inaczej Dajmy na to, Logoport • Nareszcie można pracować jak człowiek – Déjà Vu X • … według statusu… 20/56

21. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 2 CAT dostosowany inaczej Dajmy na to, Logoport • Nareszcie można pracować jak człowiek – Déjà Vu X • … czy odfiltrować tylko te segmenty, w których występuje np. termin VPN… i kombinować takie i podobne kryteria, by widzieć tylko to, co istotne… 21/56

22. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 2 CAT dostosowany inaczej Dajmy na to, Logoport • Oczywiście nie ma róży bez kolców, a te kolce w DVX wyglądają tak: • Primo, te cyferki nie wyglądają przyjaźnie. • Secundo, pokombinowanie z ich kolejnością może źle się skończyć. • Ale jak człowiek uważa… 22/56

23. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 • Terminologia • W życiu tłumacza pracującego na czas automatyzacja czynności prostych jest kluczowa, jako szczytowe osiągnięcie braku ergonomii straszy tu Multiterm. • Primo, prezentacja: jest widoczny tylko jeden termin. • Secundo, prędkość: jeśli szyk zdania docelowego jest inny, strata czasu na przerzucanie terminów uporządkowanych linearnie jest nieproporcjonalna do zysku z podstawień. • Tertio, zasada wyboru terminów alternatywnych: np. dla obiektami baza zwraca tylko obiekt, ale nie obiekty. 23/56

24. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 A jak to wygląda u kotów inteligentnych? 24/56

25. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 Tylko jeden skrót klawiszowy i… 25/56

26. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 Przy tak miażdzących różnicach, jedyne co pozostaje, to eksport terminologii z Multiterma… Aby uniknąć posądzeń o złośliwy dobór bazy, weźmiemy jako przykład dostarczoną z Multitermem bazę Sample. 26/56

27. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 A teraz najgłupsze okno dialogowe we wszechświecie i test. Gdzie trzeba kliknąć? 27/56

28. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 Najpierw w formacie MultiTerm 5… 28/56

29. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 • I popatrzmy na efekty… • primo, nie wszystkie języki zostały wyeksportowane • secundo, wpisy <SourceLanguage> i <TargetLanguage> mają się nijak do formatu Multiterm 5, gdzie powinno być <English> i <French> 29/56

30. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 No to jeszcze raz, robimy własną definicję… 30/56

31. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 Pracowicie… 31/56

32. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 Bardzo pracowicie… dla każdego języka… 32/56

33. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 Kolejne intuicyjne okno… 33/56

34. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 w którym parametry ustawiamy tak… 34/56

35. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 I tak dla każdego języka… A potem powtarzamy to szybko dla 30 baz terminologicznych, z których każda zawiera od 5 do 20 języków w różnych kombinacjach… Oczywiście jak ktoś ma pojęcie o XML, to sobie może wyedytować plik konfiguracyjny, którego prosty początek wygląda tak… 35/56

36. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 To może spróbujemy z CSV… to powinno być proste… 36/56

37. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 I podziwiamy wyniki… 37/56

38. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 I jeszcze bardziej dech zapiera… 38/56

39. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 Czyli wracamy do punktu wyjścia… Ponieważ Multiterm 7 jest kompatybilny tylko sam ze sobą, jedyny format, który daje szanse na jakikolwiek szybki sukces to jego własny format XML… Problem jest tylko taki, że rzadko co ten wynalazek obsługuje… 39/56

40. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 Ale przynajmniej jest darmowe… 40/56

41. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 A dokładniej CrossTerm… 41/56

42. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 I jest całkiem przyjazny dla idiotów… 42/56

43. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 43/56

44. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 Eksport jest równie łatwy… 44/56

45. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 Konfiguracja całkiem przyjazna… 45/56

46. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 Jeszcze tylko określić separator… i koniec… 46/56

47. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 1 A teraz rzut oka na efekt… Czyli da się… 47/56

48. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 2 Tłumaczenie maszynowe Jednym z ważniejszych powodów marketingowych, dla których namawiano na migrację do SDL Trados 2007 Suite było tłumaczenie maszynowe. Problem jest taki, że działa to dla nielicznych par języków, wśród których nie ma polskiego. Najśmieszniejsze jest jednak to, że taka opcja jest dostępna w kilku programach z „najniższej półki” wykorzystujących interfejs Google Translate. 48/56

49. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 2 Swordfish 49/56

50. „Równoległe” korzystanie z różnych systemów CAT w praktyce scenariusz 3 CAT do pracowitych robótek ręcznych Dajmy na to, Trados, odsłona 2 Jako format pośredniczący jest stosowany otwarty format XLIFF. 50/56