2015

1. 2015 Filantropische Studies Vrije Universiteit Amsterdam Presentatie 4 september 2014 Ministerie van VenJ/BZK Koninkrijk der Nederlanden zaal, Z36-30

3. De ALS Association in de VS heeft door de Ice Bucket Challenge intussenmeerdan $100 miljoenaandonatiesontvangen

4. Ruimte om te geven • De maatschappelijkebetekenis van filantropieneemt toe. • In de media; in het publiekedebat; in het beleid, hier in Den Haag maar ook in Brussel • Erkomen in Nederland steeds meerlokalefondsen en ookvermogensfondsentredenmeer op de voorgrond.

5. Voor de start van de ‘Ocean Cleanup’ van de 19-jarige TU Delft student Boyan Slat is via crowdfunding intussen $1,7 miljoeningezameld

6. De ‘Gouden Eeuw van de Filantropie’ Tegen 2059 zal er via nalatenschappen naar verwachting €86 miljard aan algemeen nut beogende instellingen overgedragen zijn € miljoenen (cumulatief); extrapolatie op basis van cijfers CBS

7. Wat we graagwillenweten • Watgeeft Nederland aanwelkedoelen? • Wat is de capaciteitaanvrijwilligeinzet in de participatiesamenleving? • Hoe reagerenNederlanders op bezuinigingen en de Geefwet? • Hoe verandert de multiplier voor cultuurfondsenwervingdoor cultureleinstellingen? • Waaromgevenmensen?

8. GIN2015 in vogelvlucht • Deel A: Bronnen Huishoudens, bedrijven, nalatenschappen, kansspelen, fondsen • Deel B: Doelen Kerk, internationalehulp, gezondheid, cultuur, onderwijs en onderzoek, maatschappelijke en socialedoelen, sport en recreatie, milieu, natuur- en dierenbescherming • Special: Effecten van de geefwet op geefgedrag en fondsenwerving door cultureleinstellingen

9. De waarde van filantropie (in € mln)

11. Geschiedenis • Ontstaanuitbehoefteaaninzicht in de sector • In 1995 opgezet door Theo Schuyt • Eersteeditiebetaald door de FIN (op instigatie Juliana Welzijnsfonds / Prins Bernard Cultuurfonds), volgendeedities door VWS, OCW en andereministeriesals co-financier (LNV) • Soms co-financiering van anderepartijen: NCDO, Forum • Nu: VenJ (coördinatie), OCW (Geefwet)

12. Werkwijze • Ambitie: eenzovolledigmogelijkeschatting van de omvang en samenstelling van allefilantropie in Nederland • Cijfers, trends en achtergronden • Voorzichtigeschattingen: we gaanzoveelmogelijkuit van registerdata en betrouwbarerapportages, ook al zijn die somsnietvolledigdekkend en minder actueel

13. Uniekonderzoek • Het enigeonderzoeknaarfilantropievan dezesoortbuiten de Verenigde Staten • Primairedataverzameling, i.t.t. Giving USA datschattingenmodelleert • We beschrijven in het tweejaarlijkseboek ‘Geven in Nederland’ ook de achtergrondenbij de cijfers en trends

14. De regulierecyclus • November – januari: opzetonderzoek • Februari – maart: voorbereidingdataverzameling • 1 April: belastingaangifteparticulieren / bedrijven • Mei – juni: veldwerkprimairedataverzameling • Juli – augustus: data opschonen en analyseren • September: eersteresultatengereed • December: cijfers CBF nalatenschappen • Januari – februari: nadereanalyse; teksten • Maart: productieboek • Laatstedonderdag van april: presentatie op de Dag van de Filantropie, 23 april 2015

15. Kan de cycluskorter? • Ja, als we eerdergegevens over inkomstenuitnalatenschappenkunnenverzamelen. • En als we de data over huishoudens en bedrijvenvóór 1 aprilverzamelen. • Eenjaarlijkserapportage is danmogelijk maar zalwel minder diepgangkrijgenin de analyse van trends en reflectiedaarop. • De kans op foutenneemtmisschien toe.

16. Maatschappelijkebetekenis • Basis voor overheidsbeleid, fiscaalt.a.v. ANBI’s; evaluatiebeleidseffecten • Bijdrageaan de identiteit en zichtbaarheid van de filantropie sector • GIN cijferswordenzeer frequent gebruikt door de media • Achtergrondinformatie voor ANBI’s, banken, vermogensbeheerders en juristen

17. Wetenschappelijke output • Onderzoeknaargeefgedrag en vrijwilligerswerk in congresbijdragen, artikelen in internationalewetenschappelijketijdschriften • Data op verzoekvrijbeschikbaarvoor wetenschappelijkonderzoek (Open Data), op wegnaarvolledig open access • Onderwijsaan de VU

18. Innovaties in methodologie • Sinds 2001 survey experimenten om de validiteit van de meetinstrumenten in enquetes te optimaliseren • Sinds 2001 longitudinale panel studieonderhuishoudens, sinds 2011 onderbedrijven • Sinds 2009 additionelesteekproevenonderminderheden en vermogendeNederlanders • Validatievan rapportages met registerdata

19. Innovaties in 2015 • Integratie van gegevens over vermogendeNederlanders in totaalschattingen • Meer volledigzicht op vermogensfondsen door samenwerking met Kennisbank Filantropie • Meer zicht op nalatenschappen • Inzicht in de effecten van de Geefwet op het geefgedrag van particulieren en op de fondsenwerving door cultureleinstellingen

20. EffectenGeefwet op geefgedrag • Multiplier maaktculturelegiftengoedkoper, prijseffectzaldezegiften (licht) doentoenemen • Effect hangtaf van kennisonderdonateurs en communicatie & fondsenwervinginstellingen • Mogelijkverdringingseffecten op gebiedenwaarcultureledonateursookaangeven • Het is bijzonderlastig en striktgenomenonmogelijkdezeeffecten vast te stellen

21. Effectengeefwet op instellingen Theoretisch model van organisatiegedrag op basis van literatuur. Meer informatie over het onderzoek op http://fci14.wordpress.com

22. Partners • OC&W: evaluatieGeefwet; special • NCDO: participeert in onderzoekonderminderheden • NOC-NSF: evaluatiecampagne ‘Sport, daargeef je om’ (in onderhandeling) • VFI: onderzoeknalatenschappen (in onderhandeling)

23. Meer partners • Elite research stelt database vermogendeNederlandersbeschikbaar • Kennisbank Filantropiestelt database ANBI’s beschikbaar • TNS-NIPO: veldwerkbedrijven en huishoudens • Veldkamp: veldwerkminderheden • CBS: tabellenverdelingvermogen • FIN: enquetevermogensfondsen

24. René Bekkers Werkgroep Filantropische Studies Vrije Universiteit Amsterdam r.bekkers@vu.nl www.geveninnederland.nl Twitter: @renebekkers