กระทรวงสาธารณสุข & ทศวรรษแห่งความปลอดภัยทางถนน โดย นพ. ศิริวัฒน์ ทิพย์ธราดล

1. กระทรวงสาธารณสุข & ทศวรรษแห่งความปลอดภัยทางถนน โดย นพ.ศิริวัฒน์ ทิพย์ธราดล รองปลัดกระทรวงสาธารณสุข

2. สถานการณ์อุบัติเหตุทางถนนสถานการณ์อุบัติเหตุทางถนน อุบัติเหตุทางถนนเป็นสาเหตุสำคัญของการเสียชีวิตบาดเจ็บ และพิการ • ทั่วโลก (Global RTI, 2010) • เสียชีวิต 1.27 ล้านคน 3,479 คน/วัน • บาดเจ็บ 20 – 50 ล้านคน • พิการ อย่างน้อย 5 ล้านคน  ประเทศไทย ปี 2552(รายงานการบาดเจ็บ 19 สาเหตุ) เสียชีวิต 11,751 คน บาดเจ็บ 857,206 คน (สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค, 2552)

3. 29 กย.ครม.มีมติ • กำหนดวาระแห่งชาติ • รับรอง แผนแม่บท ศปถ. • มอบ สธ.ประสานข้อมูล • 20 เมย. • ครม. รับหลักการ • การสืบสวนอุบัติเหตุ 19-20 พย. 1st conference Global Minister on RS : Moscow • 29 มิย. ครม. รับรอง • ทศวรรษความปลอดภัย 19-20 สค. จัดสัมมนาระดับชาติอุบัติเหตุจราจร 2 มีค UNGA Decade of action for RS 7 กย รับรอง/ปรับแก้ ระเบียบสำนักนายกฯ 21-22 กพ. สัมมนา สตช. มค. 52 มค 53 365 วันอันตราย สตช. 2553 ปีคมนาคมปลอดภัย 16-18 ธค. สมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ครั้งที่ 2 23 เมย. มติ สช. คสช. * คกก.กระจายอำนาจให้แก่ อปท. เห็นชอบมติและ มอบหมายให้แจ้งหน่วยงาน (๑๖ มิย. ๕๓) * อนุกรรมการขับเคลื่อนฯ ภายใต้คกก.ขับเคลื่อน กำหนดให้เป็นประเด็นหนึ่งในการทำงานกับ อปท.

4. ปฎิญญามอสโก Moscow Declaration  เมื่อวันที่ 2 มีนาคม 2553 สมัชชาสหประชาชาติจัด การประชุมครั้งที่ 64 ได้ให้การรับรองคำประกาศเจตนารมณ์ปฏิญญามอสโก และประกาศให้ปี พ.ศ.2554-2563 เป็นทศวรรษแห่งความปลอดภัยทางถนน (Decade of Action for Road Safety) • กำหนดเป้าหมายการลดอัตราการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนนในระดับที่ท้าทายให้เหมาะสมกับบริบทของ แต่ละประเทศ • กำหนดกรอบการทำงาน เป็นเสาหลักไว้ 5 ข้อ

5. A Framework for the Decade

6. กรอบการดำเนินงานของศูนย์อำนวยการความปลอดภัยทางถนนกรอบการดำเนินงานของศูนย์อำนวยการความปลอดภัยทางถนน  เมื่อวันที่ 29 มิถุนายน 2553 คณะรัฐมนตรีได้ให้ความเห็นชอบ กำหนดให้ “ปี 2554-2563 เป็นทศวรรษแห่งความปลอดภัยทางถนน (Decade of Action for Road Safety)”  กำหนดเป้าหมายลดอัตราการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนนต่ำกว่า 10 คน ต่อประชากรแสนคนในปี 2563  กำหนดกรอบการดำเนินงาน ไว้ 8 ข้อ

7. 8 ประเด็นสำคัญ .. ที่นำมาขับเคลื่อน “ทศวรรษความปลอดภัยทางถนน” การสวมหมวกนิรภัย 100 % การจัดการความเร็ว เมาแล้วขับ สมรรถนะผู้ใช้รถ ใช้ถนน (เช่น การออกใบอนุญาต ขับรถที่มีคุณภาพ) ยานพาหนะที่ได้มาตรฐานความปลอดภัย การจัดการจุดเสี่ยง การดูแลรักษา พัฒนาระบบบริหารจัดการ (กลไกนโยบาย ตัวชี้วัดข้อมูล ติดตาม-ประเมินผล วิจัย , พัฒนาบุคลากร)

8. แนวทางการดำเนินงานของกระทรวงสาธารณสุขแนวทางการดำเนินงานของกระทรวงสาธารณสุข ภารกิจหลัก :  การพัฒนาระบบการแพทย์ฉุกเฉิน การรักษาและฟื้นฟูผู้บาดเจ็บ เพื่อให้เป็นไปอย่างทั่วถึงและรวดเร็ว การพัฒนาระบบข้อมูลอุบัติเหตุทางถนนให้มีความถูกต้องและเป็นเอกภาพ (ตามมติคณะรัฐมนตรีมอบหมายให้กระทรวงสาธารณสุขดำเนินการเมื่อวันที่ 29 กันยายน 2552) ภารกิจรอง : กระทรวงสาธารณสุขร่วมดำเนินการกับหน่วยงานอื่นๆ ที่มีการบูรณาการแผนการดำเนินงานภายใต้ ศูนย์อำนวยการความปลอดภัยทางถนน ซึ่งมีประธาน เป็นรองนายกรัฐมนตรี (นายสุเทพ เทือกสุบรรณ)

9. แนวทางการดำเนินงานตามภารกิจของกระทรวงสาธารณสุข โดยใช้ 6 กลยุทธ์ กลยุทธ์ที่ 1 การพัฒนาระบบบริการรักษาพยาบาล(หลัก) โดยเป็นองค์กรหลักในการให้บริการทางการแพทย์ครบวงจร ตั้งแต่การให้บริการก่อนถึงโรงพยาบาล (EMS) การให้บริการในโรงพยาบาล (In-hospital care) พัฒนาระบบบริการศูนย์อุบัติเหตุ (Trauma Center) การส่งต่อผู้ป่วยระหว่างโรงพยาบาล (Referral system) และการฟื้นฟูสภาพผู้ป่วย (Rehabilitation)

10. แนวทางการดำเนินงานตามภารกิจของกระทรวงสาธารณสุข โดยใช้ 6 กลยุทธ์ กลยุทธ์ที่ 2 การเฝ้าระวัง ติดตามและประเมินผล(หลัก) โดยการพัฒนาระบบฐานข้อมูลอุบัติเหตุทางถนนของประเทศ ให้มีความถูกต้อง เชื่อถือได้ และตอบสนองต่อความต้องการของผู้ใช้จากหน่วยงานต่างๆ ได้ทันการณ์ ทันเวลา ทั้งในภาวะปกติและในภาวะฉุกเฉิน รวมถึงการวิเคราะห์และปฏิบัติการเชิงรุกด้วยการนำเสนอข้อมูลสถานการณ์หรือเหตุการณ์และทางออกต่อสังคมในทุกระดับ (Advocacy)

11. แนวทางการดำเนินงานตามภารกิจของกระทรวงสาธารณสุข โดยใช้ 6 กลยุทธ์ กลยุทธ์ที่ 3 การพัฒนาเครือข่าย/กลไกการดำเนินงานป้องกันและลดอุบัติเหตุ (รอง) โดยการประสานงานและเสริมสร้างความเข้มแข็งของเครือข่ายหลักในยุทธศาสตร์ 5E (Enforcement, Education, Engineering, EMS และEvaluation) และสนับสนุนการสร้างเครือข่ายใหม่ที่สำคัญ รวมทั้งเข้าไปมีส่วนร่วมในกระบวนการควบคุมป้องกันอุบัติเหตุทางถนนในทุกระดับ

12. แนวทางการดำเนินงานตามภารกิจของกระทรวงสาธารณสุข โดยใช้ 6 กลยุทธ์ กลยุทธ์ที่ 4 การให้ความรู้ และรณรงค์ (รอง)ประชาสัมพันธ์สร้างความตระหนักในเรื่องความปลอดภัยให้กับประชาชน เพื่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมผ่านทางบุคลากรทางด้านสาธารณสุข และ อสม. เช่น 1) จัดการรณรงค์ป้องกันอุบัติเหตุให้กับประชาชนในชุมชนโดยอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน 2) เจ้าหน้าที่ในโรงพยาบาลจัดระบบการรณรงค์ให้ความรู้แก่ผู้ป่วย ญาติผู้ป่วย จากอุบัติเหตุ 3) บุคลากรสาธารณสุขทุกคน ทุกหน่วย รวมถึงเครือญาติ และ อสม. จะต้องเป็นแบบอย่างที่ดีในการมีพฤติกรรมที่ปลอดภัย

13. แนวทางการดำเนินงานตามภารกิจของกระทรวงสาธารณสุข โดยใช้ 6 กลยุทธ์ กลยุทธ์ที่ 5 การพัฒนาบุคลากร(รอง) โดยการพัฒนาศักยภาพของเจ้าหน้าที่ที่รับผิดชอบทุกระดับให้มีความรู้ สามารถนำความรู้มาประยุกต์ใช้ในการดำเนินงานแก้ไขปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ รวมทั้งประสานกับโรงเรียนแพทย์ในการจัดหลักสูตรการเรียนการสอนที่สอดแทรกเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับอุบัติเหตุทางถนน

14. แนวทางการดำเนินงานตามภารกิจของกระทรวงสาธารณสุข โดยใช้ 6 กลยุทธ์ กลยุทธ์ที่ 6 การศึกษา วิจัย ทบทวนวรรณกรรม และพัฒนาองค์ความรู้(รอง) ค้นหาองค์ความรู้ใหม่ๆ ด้านการควบคุมป้องกันอุบัติเหตุทางถนน และมีการศึกษาในเรื่องความเสี่ยงต่างๆ สาเหตุ ปัจจัยที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุรวมทั้งความสูญเสียที่เกิดขึ้น เพื่อให้ได้หลักฐานทางวิทยาศาสตร์ นำไปสู่การตัดสินใจเชิงนโยบาย รวมทั้งเพื่อให้ได้รูปแบบการดำเนินงานควบคุมป้องกันอุบัติเหตุทางถนนที่สามารถนำไปขยายผลได้

15. สิ่งที่กระทรวงอยากเห็นสิ่งที่กระทรวงอยากเห็น 1. มีระบบข้อมูลเฝ้าระวัง และ มีการเตือนภัย ในทุกระดับ 2. มีการนำข้อมูลอุบัติเหตุทางถนนจากหลายแหล่งที่มีในจังหวัด ไปใช้ประโยชน์ เพื่อผลักดันให้เกิดการขับเคลื่อนการดำเนินงานในพื้นที่ ในระดับต่างๆ 3. การพัฒนาระบบข้อมูลอุบัติเหตุทางถนน การใช้นิยามการตาย 30 วันหลังเกิดเหตุ 4. มีระบบการดูแลช่วยเหลือผู้บาดเจ็บ ที่มีประสิทธิภาพ 5. บทบาทการทำงานของกระทรวงสาธารณสุข ในช่วงทศวรรษแห่งความปลอดภัยทางถนน

16. Time of Action