mgr inż. Sylwester Laskowski

1. Wspomaganie procesu ustalania cen detalicznych i negocjacji stawek rozliczeniowych na konkurencyjnym rynku usług telekomunikacyjnych Obrona Rozprawy Doktorskiej mgr inż. Sylwester Laskowski

2. Plan prezentacji • Wprowadzenie • Model gry rynkowej • Analiza jednokryterialnych gier przeciwko naturze • Zarys analizy wielokryterialnych i N-osobowych gier o sumie niezerowej • Podsumowanie

3. Wprowadzenie

4. Rynek hurtowy:Współpraca Nowy operator Operator zasiedziały Rynek detaliczny:Konkurencja

5. Rynek hurtowy:Współpraca • Reciprocity (Bill & keep) • Imputation • Unbundling • Wspólne wykorzystanie środków • Ustalanie stawek rozliczeniowych (koszty lub benchmarking) Rynek detaliczny:Konkurencja Zasada niewiązania cen detalicznych z cenami hurtowymi

6. Stawki oparte na kosztach.Współpraca Nowy operator Operator zasiedziały Popyt

7. Powiązanie Nowy operator Operator zasiedziały Nie wiązać cen detalicznych i hurtowych.Konkurencja

8. Idea • Zaadoptować znane z teorii gier oraz zaproponować własne narzędzia analizy konkurencyjnej użyteczne dla graczy rynkowych. • Zbudować model gry rynkowej oparty na modelu ponoszonych kosztów i modelu popytu na usługi telekomunikacyjne.

9. Teza 1. Modelowanie i analiza popytu na usługi telekomunikacyjne w połączeniu z analizą kosztów świadczenia tych usług prowadzi do bardziej skutecznego działania na rynku.

10. Teza 2. Analiza konkurencyjna rynku usług telekomunikacyjnych może dać lepsze rezultaty w procesie ustalania stawek rozliczeniowych za połączenia międzyoperatorskie, niż analiza oparta wyłącznie na kosztach świadczenia usług.

11. Teza 3. Modele rozwiązywania sytuacji konfliktowych oparte o teorię gier dają się stosować do lepszego zrozumienia i rozwiązywania problemów konkurencyjnych na rynku usług telekomunikacyjnych.

12. Model gry rynkowej

13. Gracze rynkowi Strategiczne decyzje • Przedsiębiorstwa telekomunikacyjne (operatorzy, dostawcy usług) • Na jakich rynkach funkcjonować? • Jakie oferować usługi, kiedy, komu i za ile?

14. Definicje • Jednostką usługową – SUAipm nazywamy elementarną część m usługi bądź usług, świadczoną przez przedsiębiorstwo A, w i-tej strefie numeracyjnej, dla użytkownika o profilu p, z którą związana jest pobierana od użytkownika opłata PAipm. • Strategią aj gracza A nazywamy zbiór par {(SUAipm,PjAipm )}

15. Decyzje gracza B Decyzje gracza A Wynik gry

16. Decyzje gracza B Decyzje gracza A Udział w rynku

17. Decyzje gracza B Decyzje gracza A Dystrybucja ruchu w sieciach

18. Decyzje gracza B Decyzje gracza A Ponoszone koszty

19. Decyzje gracza B Decyzje gracza A Czerpane zyski

20. Decyzje gracza B Decyzje gracza A Kryteria oceny: - Udział w rynku - Dystrybucja ruchu - Ponoszone koszty - Czerpane zyski

21. Decyzje gracza B Decyzje gracza A

22. Kryteria oceny (funkcje wypłaty) Decyzje gracza B Decyzje gracza A [VA,VB]

23. Model popytu • Modele składowe • Model funkcji popytu – D • Model rozpływu ruchu – • Model liczby abonentów – U • Fazy konstrukcji modelu • Przypadek ekstremalny • Przypadek monopolu • Przypadek konkurencji

24. Jednokryterialna gra rynkowa Rynek Transmisja rozsiewcza Usługi roamingu Dzierżawa na potrzeby tranzytowe Hurtowy dostęp do infrastruktury Zakończenie połączenia w sieci komórkowej Rozpoczęcie połączenia w sieci komórkowej Dostęp do uwolnionej pętli Gra o udział w rynku na rynku połączeń lokalnych Tranzyt połączenia połączenia Zakończenie połączenia Rozpoczęcie połączenia Połączenia międzynarodowe Połączenia międzystrefowe Połączenia lokalne Łącza dzierżawione Dostęp do abonentów domowych Kryterium

25. Klasyfikacja gier 2-osobowe N-osobowe Liczba graczy Jednokryterialne Wielokryterialne Liczba kryteriów Informacja o macierzy wypłat konkurenta Znana Nieznana

26. Gra przeciwko naturze B A

27. Strategie gracza A Strategie gracza B Ceny na rynku detalicznym gracza A Negocjowane ceny na rynku hurtowym Ceny na rynku detalicznym gracza B

28. Strategie gracza A Strategie gracza B Ceny na rynku detalicznym gracza A Negocjowane ceny na rynku hurtowym Ceny na rynku detalicznym gracza B

29. Analiza jednokryterialnych gier przeciwko naturze

30. Kryteria wyboru strategii

31. Kryteria wyboru strategii • Autorskie • LNW • LNWP • SNWP • EWP • ESP • PEW • PES • WES • Powszechnie znane • Walda • Optymistyczne • Hurwicza • Laplace’a • Savage’a

32. Regularyzacja X:Y Kryterium Laplace’a : Kryterium Walda

33. Regulatyzacje nieużyteczne • Walda : Optymistyczne • Walda : Laplace’a • Optymistyczne : Walda • Optymistyczne: Laplace’a • Savage’a : Laplace’a • Savage’a : LNW • LNW : Laplace’a • LNW : Savage’a • Regulatyzacje użyteczne • Laplace’a : Walda • Laplace’a : Optymistyczne • Laplace’a : Savage’a • Laplace’a : LNW • Walda : Savage’a • Walda: LNW • Optymistyczne: Savage’a • Optymistyczne: LNW • Savage’a: Walda • Savage’a : Optymistyczne • LNW : Walda • LNW : Optymistyczne

34. Analiza wielokryterialna • Regularyzacja (z1 : z2 ) to w istocie optymalizacja wielokryterialna z leksykograficzną funkcją skalaryzującą • Alternatywa: Metoda Punktu Odniesienia ηj – cząstkowa funkcja osiągnięcia zj – kryterium wyboru strategii w grze przeciwko naturze (np. Walda)

35. Koncepcja Operatora Najbardziej Obiecującego c1 c2 C B Decyzję którego z graczy najbardziej opłaca się poznać? A

36. Koncepcja Operatora Najbardziej Obiecującego • SQXA – (Status Quo) aktualnie wyliczona wypłata dla gracza A w oparciu o kryterium wyboru strategii X. • KDXAO – (Known Decision of Operator O) wypłata wyliczona w oparciu o kryterium X przy znajomości decyzji operatora O. • VIXAO – (Value of Information) wartość informacji dla operatora A odnośnie decyzji operatora O wyliczona w oparciu o kryterium X. VIXAO = |KDXAO – SQXA |

37. Koncepcja Operatora Najbardziej Obiecującego • Operator Najbardziej Obiecujący w sensie kryterium X dla operatora A to operator, dla którego współczynnik VIXAO – przyjmuje wartość największą. • Przykład: Wyznaczanie współczynników dla operatora B. X – kryterium Walda

38. Wybór strategii gry w sytuacji istnienia rekomendowanych stawek rozliczeniowych na rynku hurtowym

39. Strategie gracza A Strategie gracza B Ceny na rynku detalicznym gracza A Negocjowane ceny na rynku hurtowym Ceny na rynku detalicznym gracza B Strategie hipotetycznego gracza H

40. VXil– wartość strategii hl wyznaczona w oparciu o kryterium wyboru strategii X. X – Laplace’a pBil – prawdopodobieństwo, że strategia hl ma przy ustalonej strategii ai dla gracza B wartośćniemniejsząaniżeli strategia h* (pBil= 0,5).

42. Problem wielokryterialny - wartość strategii - wartość strategii - prawdopodobieństwo osiągnięcia strategii

43. Kolejność ruchów A - proces ustalania cen na rynku detalicznym gracza A B - proces ustalania cen na rynku detalicznym gracza B H - proces negocjacji stawek rozliczeniowych na rynku hurtowym między graczami A i B (ruch hipotetycznego gracza H)

44. Uszeregowanie Optymalne z punku widzenia sprawności przeprowadzania procesu negocjacji Najgorsze dla A z punktu widzenia możliwości wpływania na wynik gry ABH AHB BAH BHA HAB HBA • Zmiana kolejności ruchów dokonywać się może: • Poprzez zmianę momentu zakończenia negocjacji cen na rynku hurtowym • Poprzez zmianę momentu ustalenia cen na rynku detalicznym. Optymalne dla A z punku widzenia możliwości wpływania na wynik gry

45. Gra przeciwkopodwójnejnaturze h1 h2 Problem: Wykonać ruch jako pierwszy (ustalić ceny na rynku detalicznym A) czy czekać na zakończenie B lub H?

46. Gra przeciwko pojedynczej naturze W wyniku rozegrania gry przeciwko podwójnej naturze ustalone zostały ceny na jednym z rynków

47. Gra przeciwko pojedynczej naturze Gra przeciwko podwójnej naturze

48. Korzyść ze zmiany kolejności ruchów w grze przeciwko podwójnej naturze • Koncepcja Operatora Najbardziej Obiecującego VIXAO = |KDXAO – SQXA | • Siła negocjacyjna α uwzględniona poprzez dobór odpowiedniego kryterium wyboru strategii agregującego strategie gracza H. α· Optymistyczne + (1 – α) · Walda

49. Korzyść ze zmiany kolejności ruchów w grze przeciwko pojedynczej naturze • Koncepcja Operatora Najbardziej Obiecującego VIXAO = |KDXAO – SQXA | KD wyznacza się stosując kryterium X do wektora najlepszych odpowiedzi gracza A, w sytuacji, gdy A rusza się jako drugi:

50. Siła negocjacyjna -α Wpływ siły negocjacyjnej na korzyść ze zmiany kolejności ruchów ustala się w sposób analogiczny jak w grze przeciwko podwójnej naturze – poprzez dobór odpowiedniego kryterium wyboru strategii. • Określenie zbioru - IHpotencjalnie możliwych do wybrania strategii – hl. • Stworzenie rankingów strategii hl – IHSQ, IHKDj. • Redukcja liczności zbiorów IHSQi IHKDjproporcjonalnie do (1 - α) • Wyznaczenie wartości SQXαH i KDXαHB dla zredukowanych zbiorów IαHSQi IαHKDj. • Obliczenie wartości korzyści ze zmiany kolejności ruchów • VIXαHB = | KDXαHB - SQXαH |