GOTOWOŚĆ SZKOLNA DZIECKA SZEŚCIOLETNIEGO

1. GOTOWOŚĆ SZKOLNA DZIECKA SZEŚCIOLETNIEGO

2. PLAN • definicje gotowości szkolnej wg różnych podejść • analiza czynników gotowości szkolnej • prawidłowości rozwoju psychomotorycznego dziecka 6-letniego • rozwój mowy • rola rodzica w przygotowaniu dziecka do szkoły

3. Edukacja szkolna jest wielkim dobrodziejstwem i radością dziecka pod warunkiem, że dziecko potrafi sprostać wymaganiom stawianym w szkole, a także korzystać z nauki. Jeśli nie jest do tego gotowe, szanse na sukces i powodzenie są małe.

4. Zainteresowanie gotowością szkolną ma już długą historię. Obecnie bardzo powszechnie używa się zamiennie terminów: •dojrzałość szkolna •gotowość szkolna •przygotowanie do szkoły Podstawę różnicowania tych pojęć może stanowić zarówno rozumienie samego procesu dojrzewania, jak też rola uczenia się w procesie rozwojowym.

5. W praktyce pojęcie dojrzałości (gotowości) szkolnej dotyczy relacji między: • środowiskiem szkolnym (szkoła) • środowiskiem rodzinnym (rodzina) dzieckiem. Dziecko osiągnęło dojrzałość do szkoły, jeśli jego możliwości odpowiadają wymogom szkoły. a

6. Gotowość szkolna „(…)osiągnięcie przez dziecko takiego stopnia rozwoju umysłowego, emocjonalnego, społecznego i fizycznego, jaki umożliwia mu udział w życiu szkolnym i opanowanie treści programowych klasy pierwszej (…)” /W. Okoń/ Wg E. Gruszczyk-Kolczyńskiej jest to: • umiejętność pokonywania trudności • samodzielność • przygotowanie do nauki czytania, pisania i matematyki

7. Gotowość szkoły to osiągnięcie przez szkołę takiego poziomu wiedzy i wrażliwości na dziecko (jego potrzeby, oczekiwania, uczenie się i możliwości rozwojowe), która stanowi podstawę do dostosowania programu i metod nauczania.

8. Ocena gotowości szkolnej dziecka Służy wskazaniu tych umiejętności i zachowań, które będą sprzyjać nauce w szkole oraz tych, które naukę mogą utrudniać. OCENIAMY gotowość szkolną w kilku zakresach: • rozwój fizyczny • procesy poznawcze • rozwój emocjonalno-motywacyjny • rozwój społeczny

9. Rozwój fizyczny stanowi podłoże procesów wykonawczych OCENA DOTYCZY: • stanu zdrowia dziecka • rozwoju układu nerwowego • rozwoju układu kostnego • rozwoju układu mięśniowego ruchowy • rozwoju motoryki małej Dziecko powinno być na tyle rozwinięte i silne, aby poddać się systematycznemu wysiłkowi z jakim wiąże się chodzenie do szkoły, siedzenie w ławce, odrabianie lekcji, przebywanie w grupie dzieci.

10. Dojrzałość umysłowa związana jest z prawidłowym rozwojem: • spostrzegania wzrokowego (dziecko powinno dokonywać analizy i syntezy znaków graficznych i figur, dostrzegać zależności między elementami) • spostrzegania słuchowego (odróżnianie głosek, stopnia ich dźwięczności oraz kolejności, czyli wykonywanie czynności analityczno-syntetycznych)

11. Dojrzałość umysłowa związana jest z prawidłowym rozwojem: • Myślenia(dziecko powinno mieć i rozumieć informacje na tyle, by mogło rozumieć polecenia, proste zasady, reguły, prawidłowości). • Pamięci (pamięć powinna charakteryzować się pewnym stopniem trwałości, mieć charakter dowolny). • Uwagi (dziecko powinno skupiać uwagę przez ok.20-30 minut i w pewnym zakresie samo sterować tą uwagą –uwaga dowolna). • Mowy(rozwój w tym zakresie wiąże się z prawidłowym funkcjonowaniem aparatu artykulacyjnego oraz bogactwem słownictwa).

12. Dojrzałość emocjonalno-motywacyjna decyduje o: • odporności na stres • motywacji do pracy • umiejętności wyrażania emocji i ich kontrolowania • wytrwałości w pracy • doprowadzaniu podjętych zadań do końca W rozwoju emocjonalno-motywacyjnym kluczową rolę odgrywa rodzina dziecka (metody wychowawcze, relacje między członkami rodziny itp.)

13. Dojrzałość społecznawarunkuje: • odnalezienie się dziecka w grupie klasowej • umiejętność współpracy z innymi dziećmi • podporządkowywanie się obowiązującym normom i zasadom • nawiązywanie kontaktów społecznych

14. Prawidłowości rozwoju psychoruchowego 6-latka 1) Sześciolatek ma dobrze opanowane umiejętności samoobsługowe.  2) Dziecko zwykle ma już wykształconą orientację kierunkową i przestrzenną w odniesieniu do położenia i schematu własnego ciała (choć wymaga to utrwalania).  3) Dzieci mają jeszcze silne napięcie mięśniowe (palców, nadgarstka, przedramienia), stąd niewłaściwy nacisk ołówka na papier, zaburzenia kierunków pisania, męczliwość ręki.

15. Prawidłowości rozwoju psychoruchowego 6-latka c.d. 4) Dzieci w tym wieku mają dużą potrzebę ruchu, którą należy zagospodarować w zabawie. Nie należy od nich wymagać długiego spokojnego siedzenia. 5) Sześciolatki prawidłowo komunikują się z otoczeniem za pomocą mowy. Zdarza się, że występują zaburzenia artykulacyjne poszczególnych głosek. 

16. Prawidłowości rozwoju psychoruchowego 6-latka c.d. 6) Myślenie jest na poziomie konkretno-wyobrażeniowym, czyli oparte jest na bezpośrednim poznaniu zmysłowym. Zaczyna się kształtować myślenie abstrakcyjne. 7) U 6-latka dominuje pamięć konkretno-obrazowa. Pamięć w tym wieku ma jeszcze charakter mimowolny, jest nietrwała. Zaczyna rozwijać się pamięć dowolna, czyli świadoma chęć zapamiętywania. 8) Uwaga dziecka 6-letniego jest mimowolna, łatwo ulega rozproszeniu. Zaczyna kształtować się uwaga dowolna (15-20 minut), czyli zdolność koncentracji i przerzutność.

17. Prawidłowości rozwoju psychoruchowego 6-latka c.d. 9) W analizie i syntezie słuchowej dzieci dzielą zdania na wyrazy, wyrazy na sylaby, wysłuchują głoski w nagłosie; nie potrafią wysłuchać głosek w wygłosie; syntetyzują sylaby, ale jeszcze często nie głoski. 10) W analizie i syntezie wzrokowej często odwracają elementy asymetryczne, mają trudność w różnicowaniu znaków graficznych o podobnych kształtach.

18. Prawidłowości rozwoju psychoruchowego 6-latka c.d. 11) Reakcje emocjonalne dziecka 6-letniego bywają gwałtowne, nieadekwatne do działającego bodźca. Uczucia zaczynają jednak nabierać społecznego charakteru (współczucie, wdzięczność). 12) W zakresie rozwoju społecznego 6-latek chętnie współdziała w grupie, umie podporządkować się regułom zabawy i poleceniom słownym. Rozwijają się u niego zainteresowania szkolne i poczucie obowiązku.

19. Rozwój mowy Zależy od rozwoju myślenia, procesów integracyjnych i abstrahowania w ośrodkowym układzie nerwowym. Decydujący wpływ na słownik dziecka ma środowisko. Rozwój mowy zależy od budowy włókien nerwowych oraz powstawania dominacji korowej półkul mózgowych w ośrodkowym układzie nerwowym, która w odniesieniu do mowy wykształca się ok. 5 roku życia.

20. Rozwój mowy c.d. Do 4-5 roku życia mogą występować pewne zaburzenia mowy, które uważa się za fizjologiczne. Należą do nich: • zwolnienie tempa mowy •  powtarzanie niektórych sylab •  skracanie wyrazów •  zamiana sylab •  niegramatyczne wypowiadanie się •  upraszczanie trudnych połączeń grup spółgłoskowych • częste stosowanie pytań oraz zdrobnień

21. Rozwój mowy c.d. Do 5 roku życia mogą występować również pewne zniekształcenia w artykulacji. Głoski sz, ż, cz, dżrealizowane są jako s, z, c, dz, a głoska rjak l. Dziecko powinno jak najszybciej rozpocząć terapię logopedyczną w celu nauki poprawnej artykulacji, gdyż w tym wieku dziecko opanowuje technikę mówienia i jako pięciolatek powinno wymawiać głoski poprawnie.

22. WARTO PAMIĘTAĆ W wieku 5,5 – 6 lat dokonuje się u dzieci skokrozwojowy (czyli szybkie zmiany w krótkim czasie).Zmiany dotyczą wszystkich sfer rozwojowych. 6-latek to dziecko przed lub w trakcie zmian. O JEGO DOJRZAŁOŚCI DO SZKOŁY DECYDUJE HARMONIJNOŚĆ ROZWOJU POSZCZEGÓLNYCH SFER.

23. WARTO PAMIĘTAĆ Ocenę gotowości szkolnej przeprowadza się, aby wytypować dzieci, z którymi przez kolejne miesiące należy pracować intensywniej, tak aby pomóc w osiągnięciu wymaganych przez szkołę umiejętności.

24. Rola rodziców w przygotowaniu dziecka do szkoły 1) Dbałość o prawidłowy rozwój fizyczny. 2) Stymulacja (poprzez zabawę) w domu ważnych sfer rozwojowych. 3) Wzmacnianie i pozytywne nastawianie do szkoły – niestraszenie. 4) Zachęcanie do samodzielności, niewyręczanie dziecka.  5) Chwalenie za drobne osiągnięcia.  6) Nieprzeciążanie dodatkowymi obowiązkami i zajęciami; dostosowywanie ich do aktualnych możliwości i indywidualnych zainteresowań dziecka.

25. Gotowość szkolna w kontekście założeń nowej podstawy programowej W oparciu o nową podstawę programową, która wprowadza postulat indywidualizacji nauki, skoncentrowania się na dziecku, na jego indywidualnym tempie rozwoju i możliwościach ucznia. • wiedza o dziecku • o jego możliwościach • pomoc w wyrównywaniu • rozwoju • odpowiednie przygotowanie • szkoły • (program, metody pracy) dziecko oraz szkoła

26. „Natura dała nam jeden język i dwoje uszu, abyśmy słuchali dwa razy tyle, co mówili.” /Zenon z Kition/ „By wierzyć w siebie, muszę mieć kogoś, kto we mnie wierzy.” /S. Garczyński/

27. DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ