به نام خدا

1. به نام خدا دکتر کوپا

2. رشته زبان و ادبيات فارسی دانشكده علوم انسانی آشنايي با ادبيات معاصر ايران مولف:هرمز رحيميان تهيه كنندهاسلايد:دكتر فاطمه كوپا تعداد واحد:2 از سري انتشارات آزمايشي متون درسي دکتر کوپا

3. فصل اول قرن سيزدهم و رستاخيز ادبی دکتر کوپا

4. دورنمای گذشته نثر فارسی -آغاز انحطاط ادبی از قرن هشتم به بعد وادامه آن تا اوايل قرن سيزدهم هجری(قرن رستاخيز ادبی). -تاليف تاريخ وصاف در اوايل قرن هشتم به وسيله وصاف الحضره نخستين مفسد بزرگ زبان (از ديدگاه ادوارد براون). دکتر کوپا

5. دورنمای گذشته نثر فارسی 2 -افراط در لفاظی، سجع پردازیوآوردن كلمات عربی و تركی مغولی در تاريخ وصاف. -مقلدان وصاف الحضرة: ميرزامهدیخان استر آبادی منشی نادر شاه و مولف دو كتاب جهان گشای نادری و دره نادره. دکتر کوپا

6. دورنماي گذشته نثر فارسی 3 -گرايش به دشوار و پيچیده نويسی تا اواسط قرن سيزدهم قمری. -توجه منشيان به مغلق نويسی حتی در نامه های رسمی درباری. -تمايل برخی نويسندگان از جمله قائم مقام فراهانی به ساده نويسی. دکتر کوپا

7. بازگشت 1 -قرن سيزدهم هجری: قرن رستاخيز ادبی، تجدد ادبی، نهضت ساده نويسی،دوره بيداری،نوزايی ادبيات. -وجه تسميه بهبازگشت:عدم ايجاد سبك جديد، تصميم برخی از شاعران و نويسندگان ايرانی به كنارگذاشتن شعر و نثر متكلف ومصنوع و استفاده ار زبان ساده و مردمی. دکتر کوپا

8. عوامل موثر در تغيير سبك -توجه ويژه عباس ميرزا قائم مقامفراهانی به تجديد نظردر بسياري از امور از آن جمله تاسيس نخستين دستگاه چاپ و اعزام محصل به اروپا. -خروج تدريجی روشنفكران از محيط بسته آن دوره وقرار گرفتن در جريان تحولات نوين جهان. دکتر کوپا

9. نهضت ساده نويسی1 -رواج نهضت ساده نويسی در نثر فارسی در اواخر قرن سيزدهم و اوايل قرن چهادهم قمری در داخل و خارج ايران. -نمايندگان عمده نهضت ساده نويسی عبارتند از: طالبوف،زين العابدين مراغه ای،آقاخان كرمانی،ميرزا حبيب اصفهانی و..... دکتر کوپا

10. نهضت ساده نويسی 2 -ظهور نخستين ريشه های ساده نويسی درنيمه اول قرن سيزدهم درنثر قائم مقام و پيروان او:فاضلخان گروسی،ميرزا تقی علی آبادی و ..... -تبعيت پيروان قائم مقام از نثر بينابين (نه فنی همچون تاريخ وصاف نه ساده امروزی). دکتر کوپا

11. نهضت ساده نويسی 3 توجه پيروان قائم مقام به نثر ساده و مرسل همراه با انشايی روان و شيرين توام با سجعی ملايم بدون تصنع و فاضل نمايی،آوردن جمله های كوتاه،با وا‍ژگانی آهنگين شبيه به گلستان سعدی. دکتر کوپا

12. قائم مقام فراهانی وی درجوانی نزد پدراديب و دانشمند خود ميرزا عيسی تربيت يافت وسپس در تهران به خدمت دولت درآمد.مدتی بعد از آن در تبريز در دفتر عباس ميرزا مشغول به نويسندگی شد و وظايف پدر(وزارت عباس ميرزا) را نيز بر عهده گرفت. دکتر کوپا

13. نثر قائم مقام -نثر قائم مقام، احياگر نثر ساده و شيرين سده های چهارم و پنجم فارسی است كه تبلور آن در گلستان ديده می شود. -مختصات نثر قائم مقام:كوتاهی جمله ها،آوردن كلمات قرينه مسجع، سجع پردازی به شيوه گلستان‌،آراستگی و پاكيزگی (بدون لفاظی و اطناب. دکتر کوپا

14. آثار قائم مقام -ديوانشعر:بالغ بر سه هزار بيت. -مثنوي جلايرنامه. -منشآت:شامل چند رساله و اخوانيات(نامه های دوستانه). دکتر کوپا

15. فصل دوم ادبيات ايران در آستانه مشروطيت دکتر کوپا

16. عوامل نثر در ايجاد مشروطيت تاسيس چاپخانه ورود اولين دستگاه چاپ به ايران به پايمردی عباس ميرزا و ابوالقاسم قائم مقام و چاپ نخستين كتاب تحت عنوان فتح نامه درباره جنگ ايران و روس. دکتر کوپا

17. مطبوعات 1 -انتشار اولين روزنامه تحت عنوان كاغذ اخبار در سال هزار و دويست و پنجاه دو قمری در ايران كه بعد ها به دستورامير كبير تحت عنوان وقايع اتفاقيه دوباره داير شد. -انتشار همين روزنامه به صورت مصور (ده سال بعد) تحت عنوان روزنامه دولت عليه ايران. دکتر کوپا

18. مطبوعات 2 -چاپ و انتشار روزنامه اختر در استانبول تحت نظر آقاخان كرمانی و ميرزا مهدی خان تبريزی و ..... -انتشار روزنامه قانون در لندن به مديريت ميرزا ملكم خان ناظم الدوله. -نشر روزنامه حكمت و ثريا در قاهره. دکتر کوپا

19. مطبوعات 3 -انتشار هفته نامه حبل المتين دركلكته،بزرگترين و مشهورترين روزنامه خارج از ايران با تكيه بر مسئله حاكميت قانون، تغيير حكومت و استقرار مشروطه. -شهرت هفته نامه حبل المتين به عنوان اتحاد اسلام. دکتر کوپا

20. اعزام محصل به فرنگ -اعزام نخستين گروه ايرانيان به انگلستان به ابتكار عباس ميرزا و تحصيل آنها در رشته های مهندسی ،شيمی ،پزشكی ،علوم طبيعی، فلسفه،زبان و..... -ايجاد دارالفنون ازسوی تعدادی از دومين گروه اعزامی به انگلستان. دکتر کوپا

21. تاسيس مدارس جديد 1 -تاسيس دارالفنون به عنوان نخستين و مهم ترين اين مدارس به همت امير كبير در تهران. -استخدام گروهی از استادان اتريشی و آلمانی برای دارالفنون (غالبا پزشك و نظامی). دکتر کوپا

22. تاسيس مدارس جديد 2 -حضور تعدادی از فرهيختگان ايرانی در كنار استادان فرنگی به عنوان مترجم و دستيار و يا مولف و مترجم كتب درسی (ميرزا ملكم خان،محمد حسين فروغی). -برخی ديگر ازاين مدارس عبارتند از:مدرسهمشيريه،سپهسالار دارالفنون تبريز،علوم سياسی تهران و...... دکتر کوپا

23. روشنفكران1 -روشنگری مردم از سوی روحانيون روشنفكر نيك انديش آزادی خواه. -پيوستن گروهی از روحانيون به نهضت ساده نويسی در ايراد خطابه ها. -رهبری آزادی خواهان اصفهان از سوی سيد جمال الدين واعظ اصفهانی از خطيبان برجسته مشروطه. دکتر کوپا

24. روشنفكران 2 -نشر افكار نوين ازسوی دانشجويان ايرانی اعزامی به فرنگ. -بر پايی كانون های روشنفكران مهاجرايرانی به قفقاز،مصر لندن،كلكته. -انتشار آثاری همچون كتاب احمد، سياحت نامه ابراهيم بيگ جهت بيداری مردم. دکتر کوپا

25. لحن خطابی نثر فارسی(مخاطبان نويسندگان عصر پيش از مشروطه) -نويسندگان وشاعران:آنها كه به شيوه قديم مينويسند و می سرايند. -رجال سياسی:دولتمردان يا به اعتباری بازوهای استبداد. -مردم:فراخواندن مردم به يك اصلاح بنيادی. دکتر کوپا

26. تم ها يا موضوع های نثر در عصر مشروطيت1 -آزادی و آزادی خواهی(دموكراسی). -وطن،وطن دوستی يا عشق وطن(ناسيوناليزم). -تجدد خواهی،عدالت جويی،حمايت از قانون. -اصطلاح حكومت،توجه به ارزش مطبوعات. دکتر کوپا

27. تم های نثر....2 -انتقاد از همه كس و همه چيز. -سنت شكنی و مبارزه با باورهای خرافی. -توجه به نحوه زندگی و تمدن اروپاييان. -توجه به تعليم وتربيت(كتاب احمد). دکتر کوپا

28. مختصات لفظی نثر(شكل يا فرم)1 -رواج شكل بازسازی و امروزی شده نثر ساده و مرسل قديم (سده های چهارم و پنجم). -اخذ عناصر كلام از گفتار مردم. -به كارگيری مفردات و تركيبات ساده. -آوردن جمله های كوتاه. دکتر کوپا

29. مختصات لفظی نثر2 -پي ريزی ادبيات داستانی واقع گرايانه اجتماعی. -نفوذ تعدادی از لغات تركی قفقازی،روسی ،تركی واستانبولی در نثر فارسی. -به كارگيری برخی از واژگان مخالف قياس صرفی:امورات استقلاليت،ارذل ترين. دکتر کوپا

30. انواع ادبی در نثر فارسی پيش از مشروطيت انواع ادبیقديم:ادب حماسی،غنايی،نمايشی و تعليمی. انواع ادبیجديد:داستان بلند يا رمان،داستان كوتاه،قصه تمثيلی، مقاله ادبی، نمايشنامه،ترجمه،نقد ادبی،خاطره،يادداشت روزانه. دکتر کوپا

31. انواع ادبی در دوره مشروطه -نمايشنامه،داستان،مقاله،ترجمه. -نقد ادبی به معنای علمی آن و به سبك اروپايی هنوزدراين دوره ايجاد نشده است هرچند رگه هایی از آن در نامه آخوند زاده به ميرزا آقا تبريزی ديده ميشود. دکتر کوپا

32. نمايشنامه ادب نمايشی يا دراماتيك بر دو نوع است: تراژدی:(غمنامه يا سوگنامه)در موضوع مرگ و ناكامی قهرمانان بر دو نوع است كلاسيك يا سنتی،جديد. كمدی:(شادی نامه) كه نمايشی با طنز و شوخی است بر دو نوع است عالی يا سطح بالا،پست يا عاميانه. دکتر کوپا

33. تفاوت مهم تعزيه يا شبيه خوانی با نمايش -اطلاع پيشاپيش مخاطب داستان تعزيه از شرح ما وقع در مقابل عدم آگاهی بيننده از ما وقع نمايشنامه. -وحدت زمان و مكان موضوع در تعزيه (همچون نمايشنامه های كلاسيك يونانی و رومی) درمقابل تفاوت موضوع و زمان و مكان در نمايشنامه. دکتر کوپا

34. نمايش در ايران 1 آغاز اين امر در ايران با ترجمه نمايشنامه های مولير و اجرای آن همراه بود. محل اجرای نمايش در تالاری در دارالفنون به گنجايش 300 نفر بوده است.(نمايش به صورت كمدی و صرفا برای خاندان سلطنتی اجرا می شده است.( دکتر کوپا

35. نمايش در ايران 2 -قرار گرفتن نمایشنامه های ميرزا فتحعلی آخوند زاده در شمار نخستين نمايشنامه های ايرانی به سبكغربی(آخوند زاده پيشوای نمايشنامه نويسی جديد آذربايجان بود). دکتر کوپا

36. برخی از تاليفات آخوند زاده -پاسخ به فيلسوف روم. -عقيده جان استوارت ميل درباره آ‍زادی.. -ملای رومی و مثنوی او. -يادداشت های انتقادی. -رساله ايراد. دکتر کوپا

37. نمايشنامه های ميرزا آقای تبريزی -سرگذشت اشرف خان حاكم عربستان. -طريقه حكومت زمان خان بروجردی. -حكايت كربلا رفتن شاهقلی ميرزا. زبان اين نمايشنامه ها ساده و بی تكلف و كوتاه و همراه با ايجاز است. دکتر کوپا

38. داستان آثار طالبوف1: -كتاب احمد يا سفينه طالبی،به شيوه اميل اثر ژان ژاك روسو در باب تعليم و تربيت. -مسالكالمحسنين: سفرنامه ای خيالی در باب اخلاق، اجتماع و اصول تعليم و تربيت. دکتر کوپا

39. آثار طالبوف 2 -مسائلالحيات:درباره مسائل پيچيده سياسی،حقوقی،اجتماعی و فلسفی. -پند نامه ماركوسقيصرروم:ترجمه روسی به فارسی. -رسالهفيزيك:رساله ای مختصر در علم فيزيك. -نخبهسپهری:خلاصه ناسخ التواريخ درباره زندگی نبی اكرم (ص) و ...... دکتر کوپا

40. آثار زين العابدين مراغه ای سياحت نامه ابراهيم بيگ: -سفرنامه ای تخيلی وداستان وار،مشتمل برسه جلد،بالحنی تند و پر خاشگر در خصوص مفاسد اجتماعی، اخلاقی،رشوه خواری دزدی و دريوزگی . -اثر پذيرفتگان از اين كتاب عبارتند از:انتقادشوندگان، مردم متوسط. دکتر کوپا

41. ترجمه نخستين آثارترجمه درايران عبارتند از:تاريخپطركبير،شارل دوازدهم و اسكندر كبير. كتب ترجمه شده پس از تاسيس درالفنون:تشريح بدن انسان، معالجات چشم،علم هندسه،علم مساحت و.... دکتر کوپا

42. رمان های ترجمه شده صدر مشروطيت سه تفنگدار،كنت مونت كريستو،لوئی چهاردهم،روبينسون كروزوئه،سفرهای گاليور،تلماك. دکتر کوپا

43. ميرزا جيب اصفهانی مترجم كتاب سرگذشت حاجی بابای اصفهانی تاليف جيمز موريه در انتقاد ازآداب وسنن ايرانيان با نثری سليس،منسجم،لطيف ساده و فنی همچون گلستان با افزودن آيات،احاديث،مثلها واصطلاحات به متن اصلی. دکتر کوپا

44. بخش دوم فصل اول نگاهی به ادبيات معاصر ايران از مشروطيت تا 1320ش دکتر کوپا

45. نگاهی به ادبيات معاصر ايران...1 -گرايش نسبی لحن تند و خطابی نثر فارسی به آرامش پس از پيروزی نهضت مشروطه. -بازتاب گسترده درون مايه های نثر سالهای پيش از مشروط يعني:آزادیخواهی،وطن دوستی،خرافه ستيزی،تجدد خواهی. دکتر کوپا

46. نگاهی به ادبيات معاصر ايران...2 -خلق آثاری نوين از سوی نيما يوشيج بنيانگذار شعرنو فارسی و محمد علی جمال زاده پيشوای داستان كوتاه فارسی به سبك جديد. -نشر مقالات انتقادی علی اكبر دهخدا تحت عنوان چرندوپرند در روزنامه صور اسرافيل به عنوان بنيانگذار طنز جديد در ادب فارسی. دکتر کوپا

47. نگاهی به گرايش های ادبی سال های1320-1300ش -تسلط سانسور سياه در اين دو دهه بر شعر و نثر فارسی. -روی آوردن اكثر اهل قلم به شعر و نثر خنثی و به اصطلاح بی خطر. -تصحيح،تنقيح متون و شرح و حاشيه نويسی ادبا برديگر آثار ادبی(فروغی،دهخدا،قزوينی،آشتيانی). دکتر کوپا

48. نگاهی به گرايش های ادبی ...2 باستانگرايی:گرايش به ايران باستان، نژاد پرستی، وطن پرستی افراطی(تجليل شاهانی همچون كوروش،داريوش و نادر به عنوان منجی)نوشتن رمان های تاريخی،بزرگداشت مفاخر ملی و پرداختن به فردوسی و شاهنامه. دکتر کوپا

49. نگاهی به گرايش های ادبی ...3 -مخالفت های آشكار و پنهان با بعضی ازاحكام دين، طرح آزادی زنان،بزرگ نمايی پاره ای از خرافات. -آلمانگرايی:هواداری ازآلمان هيتلری ودشمنی با روس وانگليس مبتنی بر انديشه نژاد پرستانه هيتلر در خصوص برتری نژاد آريايی. دکتر کوپا

50. نگاهی به گرايش های ادبی ...4 گرايش ازلونیديگر:خلق آثاری متفاوت از لحاظ شكل و مضمون (سبك) از سوی صادق هدايت و نيما با گرايش به عمق و نگرشی عميق تر از انديشه های كليشه ای(هنر ناب در شكل و مضمون). دکتر کوپا