م وضوع سخنراني : بررسي وضعيت گذشته و رويكرد آتي ترويج و تحقيقات كشاورزي در ايران

1. موضوع سخنراني :بررسي وضعيت گذشته و رويكرد آتي ترويج و تحقيقات كشاورزي در ايران تهيه كننده: ربيـع فلاح جلـودار

2. مقدمه آينده و حوادث و مجهولات اساسي انسانباكمك علم پيش بيني وقايع و برنامه ريزي استفاده از امكانات و فرصتها تغييرات تكنولوژيك بخش‌هاي اقتصاد،جامعه،محيط زيست وكشاورزي براي به خدمت گرفتن تغييراتبرنامه‌ريزي

3. مهمترين منبع درآمد تامين كننده غذا و نيازهاي زيستي كشاورزيمردم بر عملكرد و سرنوشت بسياري از كشورها اثردارد به همين دليل كشاورزي از اهداف عمده اصلاحات و تغييرات اكثر كشورها است

4. تغييرات وتحولات جهان و بخش كشاورزي كه بر بخش ترويج و تحقيقات تاثير پذيرند الف ) جهاني سازي و بازار جهاني • تفكر جهاني سازي • همگرايي بويژه در زمينه هاي اقتصادي • ايجاد سازمانهاي مانند تجارت جهاني • رقابت شديد جهاني

5. ب) تنگناهاي اقتصادي – مالي اغلب كشورها در بخش كشاورزي و سازمانهاي دولتي ( تحقيق – ترويج) در طي ساليان اخير مواجهاند از جمله • پرداخت هزينه • پرداخت دستمزدها • ارائه خدمات مجاني • وجود بروكراسي اداري

6. ج) توجه به مسايل و معضلات زيست محيطي : * آلودگي منابع آب، خاك، تخريب جنگل و مراتع ، گرم شدن تدريجي زمين * افزايش جمعيت و بحران تغذيه د) ارتباطات و اطلاعات * اطلاعات علمي و فني ، اساس توانايي هاي مادي و معنوي * اطلاعات بيشتر جامعهتوان رديابي بالاتر * زير بناي توسعه و پيشرفتتقويت ارتباطات *حجم بالاي توليد اطلاعات شاخص توسعه يافتگي و) كمبود شديد منابع آب ز) تحول در جوامع روستايي و نگرشهاي اجتماعي ر) تفكرات جديد سياسي و اقتصادي و تغيير در بازارهاي ملي و بين المللي

7. دلايلي كه ترويج و تحقيقات در روند تحولات بخش كشاورزي بايد برنامه ريزي بلند مدت واستراتژيك نمايند • ترويج و تحقيقات بخشي از كشاورزي بوده كه با تحول در آن خود نيز متحول مي‌شود. • ترويج و تحقيقات تحت تاثير سياستهاي ملي و جهاني بوده و بايد خودرا با آنها هماهنگي سازد • خواسته ها و انتظارات مردم در حال تغييرات و توقعات بيشتر و متنوع تري بوجود آمده • تحقيقات و ترويج علومي هستند كه با آينده ارباب رجوع و بهبود جامعه روستايي سروكار دارد.

8. مسائل و مشكلات موجود در ترويج • عدم توجه كافي به آينده • تغييرات در اشكال مختلف اقتصادي- اجتماعي- سياسي و فني • ريشه ترويج در علوم زيستي، اقتصادي، اجتماعي چند بعدي ، چند رشته اي • فعاليتهاي ترويج درجهت افراد با درآمد بالا و متوسط • هدف ترويج صرفاً انتقال تكنولوژي • تاكيد روي پذيرش تكنولوژي • عدم وجود ديدگاه، سيستمي به مسايل كشاورزان

9. رويكردهاي آتي ترويج الف)‌خصوصي سازي ترويج،تمركز زدايي، ب) اهميت دادن به ارتباطات و دسترسي به اطلاعات جديد ح)‌ تعليم دادن نيروي متخصص و ماهر ج) افزايش مشاركت اقشار مختلف اجتماع د)‌توجه به پايداري منابع طبيعي و محيط زيست ذ) توجه به بهبودكيفيت خدمات و) نگرش كل گرايانه ط) استمرار توجه به افزايش توليد

10. مشكلات نظام تحقيقات • افراط در تخصص گرايي • محقق محوري • عدم مشاركت محققان در انتقال تكنولوژي • عدم تناسب تكنولوژي با شرايط بهره بردارن • فاصله زماني طولاني بين توليد و انتقال تكنولوژي • پراكندگي اجراي طرحهاي تحقيقاتي

11. رويكرد آتي تحقيقات • بكارگيري رويكرد بين رشته اي و فرا رشته اي • ارزش دادن به دانش بومي • همكاري با بخش غير كشاورزي • بكارگيري الگوهاي جديد توليد و انتقال تكنولوژي • كاهش فاصله بين موسسات تحقيقات و ترويج • در نظر گرفتن عوامل انساني در تحقيقات كشاورزي • كاهش فاصله بين كشاورزان ، محققان ومروجان • تغيير نقشهاي محققان نظير،خلق اطلاعات بر اساس منابع رسمي و غير رسمي دانش ، كسب شناخت و آگاهي نسبت به روابط علت و معلولي ميان عوامل جغرافيايي، نهادي و ساير عوامل محدود كننده • تجاري سازي تحقيقات

12. بررسي وضعيت گذشته و رويكرد آتي ترويج و تحقيقات كشاورزي در ايران چكيده: آينده و حوادث آن از مجهولات اساسي پيش روي بشر بوده كه همواره ذهن او را به خود مشغول نموده است. با پيشرفت علم، محققين و كارشناسان، آينده ي پيش روي خود را با برنامه ريزي صحيح شناسايي كرده و با ارائه مدلهاي بديل ضمن دوري از وقايع ناگوار از امكانات و فرصتها بهره برداري مي كنند. در واقع اين تحولي است كه نه تنها در علوم طبيعي بلكه در علوم اجتماعي، روانشناسي، سياست و حتي دين رخ مي دهد. يكي از عوامل تغيير كه بر ايجاد تحول اثرات فرراواني داشته است، تكنولوژي مي باشد. كارشناسان اعتقاد دارند كه پيشرفت هاي تكنولوژيكي به وضوح كانون اصلي و حياتي همه تحولات به شمار مي آيند. همراه با تغييرات در تكنولوژي، اقتصاد، جامعه، محيط زيست و كشاورزي نيز در حال تغيير و تحولات شديد بوده و كماكان كشاورزي براي اكثر كشورها مهمترين منبع درآمد و تامين غذا و نيازهاي زيستي مردم محسوب مي شود.

13. از جمله تغييرات و تحولات جهاني و بخش كشاورزي كه بر بخش ترويج و تحقيقات تاثير گذاشته مي توان به جهاني سازي و بازار جهاني ، توجه به مسائل و معضلات زيست محيطي ، ارتباطات و اطلاعات ، كمبود شديد منابع آب ، تحول در جوامع روستايي ، نگرش هاي اجتماعي و تفكرات جديد سياسي و اقتصادي و تغيير در بازارهاي بين المللي و همچنين تنگناهاي اقتصادي – مالي از جمله پرداخت هزينه ها و دستمزدها و ارائه خدمات مجاني و وجود بروكراسي اداري كه اغلب كشورها در بخش كشاورزي و نيز سازمانهاي دولتي (تحقيق – ترويج) در طي ساليان اخيربا آن مواجه اند اشاره نمودند .در نظام تحقيقات مشكلاتي از قبيل افراط در تخصص گرايي ، محقق محوري و عدم مشاركت محققان در انتقال تكنولوژي و عدم تناسب تكنولوژي با شرايط بهره برداران و فاصله عميق بين توليد و انتقال تكنولوژي و پراكندگي اجراي طرحهاي تحقيقاتي را مي توان نام برد .نظام ترويج نيز با مشكلاتي همچون عدم توجه كافي به آينده و تغييرات در اشكال مختلف اقتصادي ، اجتماعي و سياسي و تاكيد روي پذيرش و انتقال تكنولوژي و عدم وجود ديدگاه سيستمي به مسائل كشاورزي و عدم توجه به اقشار ضعيف مواجه است .

14. توصيه هايي براي دست اندر كاران و برنامه ريزان ترويج و تحقيق به منظور مواجهه با تغييرات و پيش بيني آنها كه در آينده،موثر و كارسازباشند • توجه به تغييرات جهاني و پيامدهاي آن و داشتن مطالعه عميق و كافي در مورد گستردگي و طبيعت تغييرات • توجه به تحولات و پيشرفتهاي ايجاد شده در تكنولوژي و ارتباطات ،بويژه در زمينه كشاورزي • تمركز زدايي در ساختار ترويج، آموزش و تحقيقات و ايجاد تسهيلات در زمينه واگذاري اين فعاليتها به بخش خصوصي • ايجاد يك ارتباط شبكه اي بين دست اندركاران كشاورزي و ترويج در سطح ملي و بين المللي • سرمايه گذاري بيشتر براي تهيه كانالهاي ارتباطي و منابع اطلاعاتي • توجه به رهيافتهاي مشاركتي و استفاده از آنها در تهيه برنامه هاي آينده

15. داشتن ديدگاه سيستمي در طراحي و تهيه برنامه هاي آموزشي،ترويجي وتحقيقي • معضل يابي و حل مسائل از طريق همكاري و فعاليتهاي گروهي • در نظر گرفتن ديدگاه بين رشته اي و فرارشته اي در برنامه هاي آموزشي ،ترويجي وتحقيقاتي • تهيه برنامه هاي آموزشي براي افزايش قدرت انطباق پذيري هر چه بيشتر مروجان با تغييرات آينده • استفاده از روشهاي آموزشي متنوع در تربيت نيروي انساني ماهر و متخصص آينده با كمك روشهاي يادگيري تجربي و انتقادي • آشنا نمودن فراگيران علوم كشاورزي با دنياي واقعي كار به وسيله ادغام آموزشهاي رسمي و آموزشهاي حرفه اي (غير رسمي) • ارزش دادن به مردم و تجارب آنان و در گير نمودن آنها در فعاليت ها از طريق اهميت قائل شدن براي دانش بومي آنها به عنوان يك منبع اطلاعاتي مهم • در نظر گرفتن عوامل انساني و اخلاقي در ترويج و تحقيقات كشاورزي

16. فهرست منابع شاه ولي، منصور و يوسفي نژاد، مجيد. (1379). « رويكردهاي ترويج ، آموزش و تحقيقات در قرن 21» . تهران ؛ انتشارات موسسه توسعه روستايي شاه ولي، منصور و عابدي سروستاني، احمد (1384). « تحقق رويكردهاي جهاني آتي ترويج كشاورزي با كمك نظريه مديريتي سازمانهاي فراگير». فصلنامه روستا و توسعه.س 8، ش 4.احمدوند، مصطفي و شريف زاده، مريم، شاه ولي، منصور.( 1384) « آينده ترويج و روندهاي آن». فصلنامه روستا و توسعه. س8، شماره 2.صالحي، سعيد و رضاي مقدم، كوروش.(1385). « ترويج و آموزش كشاورزي در شرايط جهاني شدن». دو ماهنامه جهاد. س 26، شماره 27.مقدس، شهرام و قلي نيا، جواد. (1381). « ترويج كشاورزي در دهه آينده » سنبله ، ش 118. آقاسي زاده، فتح ا... .( 1383). « ويژگيهاي سازمان عصر اطلاعات و سازمان عصرصنعتي، نشريه تحول اداري »، شماره 34.محمد قلي نيا، ج و ظريفيان، ش. ( 1377 ). « كنكاش در روند تكامل ترويج و آموزش كشاورزي با تاكيد بر ماموريتهاي آينده». فصلنامه اقتصاد كشاورزي و توسعه. س 6، ش22.Bonnal, J. ( 1998). Challenges to Decentralization of Agricultural Extension Rome: food and Agriculture Organization of the United Nations.Gallagher(2002), Agriculture Extension Toward Globalization. Paper 226, Washington, D.C.: World BankQamar, M. K. (2002). Global Trends in Agricultural Extension: Challenges Facing Asia and the pacific Region. Rome: FAO, Sustainable Development Department Patton, M.Q(1993b). World trends and challenges in extension. In the Australia - pacific Extension Conference, October 12-14. pp.644-654 Queensland, Australia .Rivera, M.W. ( 1997). Agricultural extension into next decade. European Journal of Agricultural Education, and Extension. 4(1): 29-38