TARGOWICA; II rozbiór Polski

1. TARGOWICA; II rozbiór Polski POWSTANIE KOŚCIUSZKOWSKIE, III ROZBIÓR-Upadek państwa polskiego

2. SĄSIEDZI POLSKI WOBEC DECYZJI SEJMU WIELKIEGO • Prusy-oficjalnie popierały reformy w Polsce, ale za kulisowo prowadziły rozmowy z Rosją o kolejnym rozbiorze i likwidacji konstytucji • Austria- zaangażowana w wojnę z rewolucyjną Francją potrzebowała pomocy Prus kosztem pozostawienia Polski pod wpływem Rosji i Prus • Rosja-zaniepokojona zmianami w Polsce, poparła przeciwników konstytucji

3. TARGOWICA • w kwietniu 1792r. w Petersburgu została zawiązana przez przeciwników reform w Polsce konfederacja ( Franciszek Ksawery Branicki, Szczęsny Potocki, Seweryn Rzewuski) ogłoszona przez magnatów w Targowicy

4. WOJNA Z ROSJĄ 1792 r. W OBRONIE KONSTYTUCJI • wkroczenie 100 tysięcznej armii na terytorium Litwy i Ukrainy; Polska wystawiła około 60 tysięczną armię • zwycięstwo księcia Józefa Poniatowskiego pod Zieleńcami 18 czerwca 1792r.- dla upamiętnienia król ustanowił Order Virtuti Militari • zajęcie przez Polaków pozycji obronnej na linii Bugu-bitwa pod Dubienką- Tadeusz Kościuszko nie zdołał obronić linii Bugu

6. WOJNA Z ROSJĄ 1792 r. W OBRONIE KONSTYTUCJI • brak wiary króla i jego otoczenia w zwycięstwo; przystąpienie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego do konfederacji targowickiej 24 lipca • dymisja dowódców, emigracja działaczy patriotycznych

7. RZĄDY TARGOWICZAN • niszczono dzieło Sejmu Wielkiego, Komisji Edukacji Narodowej, odebrano prawa mieszczanom, a przywrócono szlachcie gołocie • prześladowano działaczy Sejmu Wielkiego • zorganizowano Zjednoczoną Generalność Korony i Litwy z siedzibą w Brześciu

8. DRUGI ROZBIÓR POLSKI 1793 • Prusy –Gdańsk, Toruń, Wielkopolska z Poznaniem, Kujawy z Inowrocławiem i Brześciem Kujawskim, zachodnie Mazowsze z Płockiem, ziemia sieradzka i łęczycka- 58 tys.km2, 1 milion mieszkańców • Rosja-tereny na wschód od linii Druja - Pińsk-Zbrucz - 250 tys.km2 i 3 miliony ludności

9. SEJM ROZBIOROWY W GRODNIE 1793 • ratyfikował traktaty rozbiorowe • przywrócił prawa kardynalne • powołał Radę Nieustającą pod kierownictwem ambasadora carskiego, miała inicjatywę ustawodawczą • ograniczył rolę sejmu- zwoływany co 4 lata na 2 tygodnie • z reform Sejmu Wielkiego pozostawiono głosowanie większością, nietykalność osobistą mieszczan, prawo do zakupu przez nich ziemi • 15 –tysięczna armia polska

11. POWSTANIE KOŚCIUSZKOWSKIE 24 III - 16 XI 1794 • przyczyny: II rozbiór-załamanie gospodarki, pusty skarb, brak dostępu do morza; nieudane zabiegi Tadeusza Kościuszki i Franciszka Barssa o pomoc w rewolucyjnym Paryżu; przygotowania do powstania prowadzone przez Kuźnicę Kołłątajowską; zamiar redukcji armii polskiej o połowę przez Rosję- marsz Antoniego Madalińskiego 12 III 1794r. z Ostrołęki w kierunku Krakowa

12. POWSTANIE KOŚCIUSZKOWSKIE 24 III - 16 XI 1794 • Tadeusz Kościuszko-naczelnik powstania –przebieg powstania:24 III przysięga w Krakowie ;próba przedarcia w kierunku Warszawy-zwycięstwo pod Racławicami 4 IV kosynierzy z Bartoszem Głowackim pokonali korpus rosyjski Aleksandra Tormasowa; • insurekcja mieszczan w Warszawie 17 IV-Jan Kiliński, a w Wilnie 22 IV Jakub Jasiński

13. POWSTANIE KOŚCIUSZKOWSKIE 24 III - 16 XI 1794 • uniwersał połaniecki 7 V –znosił przywiązanie chłopa do ziemi pod warunkiem spłaty długów i podatków, obniżał pańszczyznę, chłopów –powstańców zwolniono z pańszczyzny na czas wojny • klęska Kościuszki pod Szczekocinami 6 VI- w starciu z wojskami prusko-rosyjskimi • wybuch powstania w Wielkopolsce VIII- na pomoc został wysłany korpus gen . Jana Henryka Dąbrowskiego

14. POWSTANIE KOŚCIUSZKOWSKIE 24 III - 16 XI 1794 • klęska Kościuszki pod Maciejowicami 10 X-niewola naczelnika; nowym naczelnikiem został Tomasz Wawrzecki • 4 XI- szturm wojska rosyjskiego pod dowództwem gen. Suworowa na Pragę- „rzeź Pragi”; kapitulacja Warszawy • Klęska wojsk polskich pod Radoszycami 16 XI –upadek powstania

15. POWSTANIE KOŚCIUSZKOWSKIE 24 III - 16 XI 1794 • przyczyny klęski: przewaga wojsk rosyjsko-pruskich; brak aktywnego poparcia przez Francję • znaczenie: pierwsze powstanie o niepodległość, legenda kościuszkowska • skutki: niewola przywódców; emigracja; III rozbiór Polski; abdykacja Stanisława Augusta Poniatowskiego (zmarł w Petersburgu w 1798r.); początek powstań narodowych o niepodległość

16. III ROZBIÓR POLSKI 1795 • Prusy-część Małopolski , Mazowsze z Warszawą, Podlesie-48 tys.km2; 1 mln ludności • Rosja-ziemie na wschód od linii Niemen-Drohiczyn- Bug wraz z Kurlandią 120 tys.km2; 1,2 mln mieszkańców • Austria- ziemie na południe od linii Pilica –Wisła –Bug 47 tys.km2; 1,5 mln ludności

18. PRZYCZYNY UPADKU POLSKI • czynniki zewnętrzne: wzrost potęgi państw sąsiednich, rządzonych absolutnie, mających silne armie, ingerujących w sprawy Polski • brak poparcia dla sprawy polskiej w Europie (rewolucyjna Francja skorzystała na związaniu sił przeciwnika na ziemiach polskich) • Austria szukając rekompensaty za straty w wojnie z Francją, rozpoczęła zajmowanie ziem polskich

19. PRZYCZYNY UPADKU POLSKI • czynniki wewnętrzne: zbyt późno podjęte reformy ustrojowe, złota wolność szlachecka osłabiająca władzę (liberum veto, wolna elekcja, rokosze); upadek gospodarczy, pusty skarb, słabość systemu podatkowego; wykorzystanie magnaterii i szlachty przez obce dwory; upadek powstania kościuszkowskiego

20. SKUTKI UPADKU POLSKI • likwidacja państwa polskiego na 123 lata • uzależnienie gospodarki, oświaty, kultury i spraw społecznych od zaborców • zahamowanie rozwoju gospodarczego i kulturalnego ziem polskich • wzmocnienie pozycji zaborców w Europie kosztem Polski • podjęcie sprawy polskiej na arenie międzynarodowej w XIX wieku