270 likes | 575 Vues
TECHNIK GÓRNICTWA ODKRYWKOWEGO wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych. TECHNIK GÓRNICTWA ODKRYWKOWEGO. Multimedialna charakterystyka zawodu Nazwa zawodu: technik górnictwa odkrywkowego. Kod zawodu w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego : 311[13]
E N D
TECHNIK GÓRNICTWA ODKRYWKOWEGO wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych
TECHNIK GÓRNICTWA ODKRYWKOWEGO Multimedialna charakterystyka zawodu Nazwa zawodu: technik górnictwa odkrywkowego Kod zawodu w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego: 311[13] Kod zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy: 311701
Syntetyczny opis zawodu i środowiska pracy • Czy wiesz, że technik górnictwa odkrywkowego: • Pracuje w trudnych warunkach, na otwartych przestrzeniach, na wolnym powietrzu (narażony jest na różne warunki atmosferyczne (latem – żar słońca, wiosną i jesienią – deszcze, zimą – mróz i śnieg), w hałasie, w zapyleniu i zagrożeniu wybuchem. Jest to praca w ruchu i pozycji stojącej. • Kieruje pracą zespołu pracowników i odpowiada za ich bezpieczeństwo. Jest to, ze względu na warunki pracy, bardzo stresujące zajęcie. Współpracuje z innymi specjalistami zatrudnionymi w kopalni. • 3. Jest to praca w trybie zmianowym, zwykle pracuje 7,5 godzin dziennie, jednak zdarzają się przypadki, że pracuje dłużej. • Kieruje pracami zabezpieczającymi teren prowadzonych robót górniczych. • Prace projektowe i obliczeniowe wykonuje w pomieszczeniach biurowych, w pozycji siedzącej.
Praca własna… Po zapoznaniu się z powyższym opisem z pewnością znalazłeś sformułowania niezrozumiałe dla Ciebie. Podkreśl je, a następnie, korzystając z dostępnych źródeł informacji, postaraj się wyjaśnić te sformułowania. Najlepiej porozmawiaj z osobami zatrudnionymi w zawodzie lub poszukaj samodzielnie informacji w Internecie. Efekty pracy udokumentuj poprzez stworzenie własnej, rozszerzonej wersji charakterystyki zawodu. Może to być teczka, do której włożysz wszystkie, Twoim zdaniem ważne, informacje dotyczące zawodu. Uwaga: Podobnie postąp, kiedy zapoznasz się z treścią kolejnych slajdów.
Zadania i umiejętności zawodowe • Kieruje w kopalniach odkrywkowych procesem eksploatacyjnym surowców • skalnych, węgla brunatnego, kruszyw mineralnych, przeróbki i obróbki skał oraz procesami technologicznymi produkcji gipsu, cementu portlandzkiego, wapna oraz wzbogacania kruszyw, zgodnie z przepisami górniczymi i geologicznymi. • Kwalifikuje wydobyte i przerobione złoże. Sporządza protokoły produkcyjne • wydobycia surowców oraz przeróbki i obróbki skał. • Kieruje pracami zabezpieczającymi teren prowadzonych robót górniczych. • Planuje, organizuje pracę zespołom pracowników lub prowadzi procesy • produkcyjne w kopalniach odkrywkowych, czuwa nad zgodnością z normami • technicznymi i jakościowymi oraz wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy. • Kontroluje stan techniczny powierzonych maszyn i urządzeń górniczych, • przeróbczych i obróbczych. • Kontroluje stosowania przepisów dozoru technicznego, bezpieczeństwa i higieny • pracy, przepisów przeciwpożarowych i ochrony środowiska naturalnego podczas użytkowania i obsługiwania maszyn oraz urządzeń wykorzystywanych w procesach wydobycia i przeróbki surowców mineralnych.
Zadania i umiejętności zawodowe • Ocenia i przeciwdziała zagrożeniom górniczym wynikającym z prowadzonej działalności górniczej. • Projektuje, przygotowuje i bezpiecznie wykonuje prace z zastosowaniem środków i sprzętu strzałowego. • Racjonalnie gospodaruje eksploatowanym złożem. • Zaopatruje kopalnię odkrywkową w sprzęt, narzędzia i materiały. • Prowadzi ewidencję podległego zespołu pracowników na danej zmianie roboczej oraz dokumentację rozliczeniową zużytych materiałów, surowców, godzin pracy pracowników i urządzeń. • Korzysta z urządzeń komputerowych do wspomagania projektowania procesów produkcyjnych, aktualizacji map górniczych, eksploatacji środków trwałych, sporządzania statystyk. • Określa normy, zakres czynności, oblicza wydajność i wykorzystanie czasu pracy. Dodatkowe zadania zawodowe poza kopalnią: -wykonywanie prac z zastosowaniem materiałów wybuchowych i metod techniki strzelniczej poza górnictwem, - wykonywanie prac pomocniczych w jednostkach projektowych górnictwa odkrywkowego.
Czy chcesz organizować pracę zespołowi pracowników, czuwać nad zgodnością • z normami technicznymi i jakościowymi oraz wymogami bezpieczeństwa pracy? • 2. Czy chcesz kierować w kopalniach odkrywkowych procesem eksploatacyjnym surowców • skalnych, np. węgla brunatnego lub przeróbki i obróbki skał? • Czy chcesz zdobyć umiejętność kwalifikowania wydobytego i przerobionego złoża, • sporządzać protokoły produkcyjne wydobycia surowców oraz przeróbki i obróbki skał? • Czy chcesz kierować pracami zabezpieczającymi teren prowadzonych robót górniczych i kontrolować stan techniczny maszyn i urządzeń górniczych, przeróbczych i obróbczych? • Czy chcesz oceniać i przeciwdziałać zagrożeniom górniczym wynikającym • z prowadzonej działalności górniczej? • 6. Czy chcesz zajmować się projektowaniem, przygotowaniem i bezpiecznym • wykonywaniem prac z zastosowaniem środków i sprzętu strzałowego? • Czy chcesz dbać o racjonalne gospodarowanie eksploatowanym złożem? • Czy chcesz zajmować się zaopatrywaniem kopalni w sprzęt, narzędzia i materiały? • Czy chcesz określać normy, zakres czynności, obliczać wydajność i wykorzystanie czasu pracy? • Czy umiesz korzystać z urządzeń komputerowych? Wspomagają technika górnictwa • odkrywkowego przy projektowaniu procesów produkcyjnych, aktualizacji map górniczych, • eksploatacji środków trwałych, sporządzaniu statystyk. Uwaga: W podanych treściach mogą pojawiać się nowe, niezrozumiałe sformułowania. Spróbuj je rozszyfrować, korzystając z pomocy doradcy zawodowego, Internetu, literatury.
Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie Do pracy w zawodzie niezbędne technika górnictwa odkrywkowegosą:
Cechy psychofizyczne Test samooceny Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie technika górnictwa odkrywkowego, powinniśmy przede wszystkim wziąć pod uwagę swoje możliwości, cechy osobowości, zainteresowania, uzdolnienia, temperament i predyspozycje fizyczne. Przed przystąpieniem do testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy test, dotyczący wymaganych cech psychofizycznych oraz predyspozycji fizycznych i zdrowotnych, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu zaznaczać nieprawdy, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie.
Klucz odpowiedzi. Jeśli uzyskałeś: Od 7 do 10 punktów – Twoje odpowiedzi sugerują, że prawdopodobnie jest to zawód, który możesz wziąć pod uwagę w swoich wyborach. Zawsze jednak warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się doradcą zawodowym. Od 4 do 6 punktów – możesz rozważyć ten wybór, ale zastanów się – być może istnieją zawody lepiej dopasowane do Twoich cech osobowości i predyspozycji fizycznych. Ewentualnie zbierz więcej informacji na temat danego zawodu i ponownie je przeanalizuj. Zawsze warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 0 do 3 punktów– zastanów się, może warto przyjrzeć się dokładniej innym zawodom, bliższym Twoim predyspozycjom. Zachęcamy także do zbierania kolejnych informacji, które ułatwią Ci podjęcie decyzji. Zawsze warto przemyśleć ją dokładnie i skonsultować się doradcą zawodowym.
Przeciwwskazania zdrowotne Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie technika górnictwa odkrywkowego, należy także wziąć pod uwagę przeciwwskazania zdrowotne. Kandydatom na górnika stawiane są bardzo wysokie wymagania zdrowotne. Test samooceny Przeczytaj uważnie poniższy wykaz przeciwwskazań zdrowotnych, a następnie oceń siebie pod tym kątem. Wybierz właściwą odpowiedź. Uwaga:Nie ma sensu wybierać nieprawdziwych odpowiedzi, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Uwaga: Zamieszczone treści zawierają dużo sformułowań medycznych, zanim odpowiesz, postaraj się je wyjaśnić. Praca własna… Uwaga: W podanych treściach jest prawdopodobnie dużo nowych niezrozumiałych sformułowań, spróbuj je rozszyfrować.
Klucz odpowiedzi W przypadku, gdy choć raz, odpowiadając na powyższe pytania, wybrałeś wariant „TAK”, musisz się skontaktować z lekarzem medycyny pracy, który będzie w stanie stwierdzić, czy masz przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy w zawodzie technika górnictwa odkrywkowego. Pamiętaj, że istnieje dużo więcej przeciwwskazań do pracy w zawodzie, zatem warto, abyś dokonując wyborów zawodowych, szczegółowo zapoznał się z tymi przeciwwskazaniami. Zawsze możesz też skonsultować się z doradcą zawodowym.
Kształcenie w zawodzie • Aby pracować w zawodzie technika górnictwa odkrywkowegomożesz wybrać: • Jako absolwent gimnazjum – czteroletnie technikum. • Dla absolwentów ZSZ – kierunek górnik odkrywkowej eksploatacji złóż, trzyletnie technikum uzupełniające. • Dla dorosłych absolwentów szkół średnich – szkołę policealną. • Po uzyskaniu matury, aby podwyższyć swoje kwalifikacje,możeszpodjąć naukę na uczelni wyższej na kierunku górnictwo lub geologia. • Dyplom magistra inżyniera górnika można uzyskać na trzech uczelniach w Polsce: Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Politechnice Śląskiej w Katowicach oraz Politechnice Wrocławskiej (na Wydziale Górniczym).
Kształcenie w zawodzie Czego będziesz się uczył w technikum, przygotowując się do wykonywania zawodu technika górnictwa odkrywkowego? Umiejętności i wiedzę wynikającą z opisu kwalifikacji absolwenta nabędziesz dzięki następującym blokom programowym: 1) technicznemu, 2) wydobywczo-przetwórczemu, 3) podstawom działalności zawodowej.
Kształcenie w zawodzie • Treści kształcenia bloku technicznegosą ujęte w następujących działach programowych: Materiałoznawstwo,rysunek techniczny, tolerancje, pasowania i chropowatość powierzchni, mechanika techniczna,wytrzymałość materiałów,części maszyn, napędy hydrauliczne i pneumatyczne,montaż i demontaż,podstawy elektrotechniki,maszyny elektryczne,podstawy miernictwa elektrycznego, podstawy elektroniki,układy i elementy automatycznej regulacji,układy zasilania, sterowania, zabezpieczenia i sygnalizacji,sprężarki i wentylatory, urządzenia transportowe,maszyny i urządzenia do eksploatacji odkrywkowej,maszyny i urządzenia do obróbki i przeróbki skał,maszyny i urządzenia do przetwórstwa surowców skalnych, obróbka ręczna i mechaniczna skrawaniem, spajanie metali, niezawodność i trwałość maszyn i urządzeń, stan techniczny maszyn i urządzeń,użytkowanie i obsługa techniczna maszyn i urządzeń, gospodarka materiałowa i energetyczna, organizacja, zarządzanie i ekonomika eksploatacji maszyn i urządzeń, przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz przepisy dozoru technicznego.
Kształcenie w zawodzie 2. Treści kształceniabloku wydobywczo-przetwórczego są ujęte w następujących działach programowych: geologia, miernictwo górnicze, technika prowadzenia robót poszukiwawczo- rozpoznawczych, zarys mechaniki górotworu, technika prowadzenia robót udostępniających i przygotowawczych, technika strzelnicza, podstawowe procesy technologiczne kopalni odkrywkowej (urabianie, transport, zwałowanie), podstawy projektowania górniczego, pomocnicze procesy technologiczne (odwadnianie, rekultywacja), przetwórstwo surowców mineralnych, obróbka kamienia, przeróbka mechaniczna kopalin, przeróbka chemiczna surowców, przeróbka termiczna kopalin, procesy technologiczne produkcji gipsu, cementu portlandzkiego, wapna, wzbogacania kruszyw, dokumentacja geologiczno-górnicza, przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska.
Kształcenie w zawodzie 3. Treści kształceniabloku podstawy działalności zawodowej są ujęte w następujących działach programowych: gospodarka rynkowa, formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych, dokumenty dotyczące działalności gospodarczej, etyka, prawo pracy i prawo działalności gospodarczej, dokumenty związane z zatrudnieniem, metody poszukiwania pracy, zasady i metody komunikowania się, elementy psychologii i socjologii pracy, przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, organizacja ochrony pracy w górnictwie odkrywkowym, ochrony indywidualne stosowane w górnictwie, wybrane zagadnienia prawa górniczego i prawa geologicznego, przepisy dotyczące zagrożeń naturalnych w kopalniach odkrywkowych, pierwsza pomoc, ratownictwo górnicze, elementy ergonomii, zasady zarządzania jakością, źródła informacji zawodowej i oprogramowanie w języku obcym, formy doskonalenia zawodowego.
Kształcenie w zawodzie Praca własna… 1. Poszukaj w najbliższej okolicy adresów szkół zawodowych, w których możesz podjąć naukę w zawodzie technika górnictwa odkrywkowego. Zapisz je, a następnie zapoznaj się z ich ofertą edukacyjną. Możesz to zrobić na kilka sposobów: 1) odnaleźć strony szkół zawodowych w Internecie, 2) przeglądać poradniki, w których zaprezentowano ofertę szkół ponadgimnazjalnych, 3) rozmawiać ze znajomymi pracującymi w zawodzie lub z kolegami uczącymi się w danym zawodzie, 4) i najtrudniejsze – wybrać się do szkoły, by na miejscu zrobić wywiad. Dokumenty potwierdzające Twoją aktywność w poszukiwaniu informacji o zawodzie, sukcesywnie wkładaj do teczki. 2. Zapoznaj się z ofertą Związku Rzemiosła Polskiego (www.zrp.pl).
Rynek pracy • Technik górnictwa odkrywkowegomoże pracować w: • kopalniach odkrywkowych węgla brunatnego, surowców skalnych, kruszyw naturalnych i piasków, • zakładach produkcji spoiw naturalnych, topików dla hut, materiałów chemicznych, przemysłu ceramicznego, • zakładach obróbki kamienia, zakładach przetwórczych surowców skalnych, • zakładach prowadzących roboty wyburzeniowe i inżynierskie z zastosowaniem materiałów wybuchowych, • w biurach projektowych i instytutach naukowo – badawczych.
Rynek pracy Technik górnictwa odkrywkowegozajmuje stanowiska dozoru i kierownictwa ruchu kopalni niższego i średniego stopnia. Lista stanowisk dla technika górnictwa odkrywkowego w kopalni jest bardzo długa.
Rynek pracy Praca własna… 1. Czy są problemy ze znalezieniem pracy w zawodzie technika górnictwa odkrywkowego?Na to pytanie samodzielnie poszukaj odpowiedzi. W tym celu przeprowadź wywiady z kilkoma osobami, najlepiej z aktualnie pracującymi technikami górnictwa odkrywkowego. Jeżeli nie masz takiej możliwości, sięgnij po informacje z gazet (np. po ogłoszenia o pracę) lub z Internetu. Wypełnij poniższą tabelę. Dodatkowo możesz zapoznać się z opracowaniami statystycznymi zamieszczonymi przez urzędy pracy. Takie zbiorcze opracowanie znajdziesz na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia (www.psz.praca.gov.pl, patrz zakładka: „Informacje o rynku pracy”).
Źródła informacji I. Interesujące źródła informacji: Jeżeli chcesz pogłębić wiedzę na temat świata zawodów, możliwości kształcenia, to zachęcamy do przejrzenia informacji zawartych w publikacjach wskazanych w zakładce „Polecane publikacje”. II. Czasopisma specjalistyczne: 1) Górnictwo i Geoinżynieria; AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, http://www.WydawnictwoAGH.pl, http://journals.bg.agh.edu.pl/GORNICTWO; 20 grudnia 2009. 2) Kwartalnik Geologiczny, obecna nazwa: Geological Quarterly, Państwowy Instytut Geologiczny, http://www.pgi.gov.pl/index.php; 20 grudnia 2009. 3) Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, http://www.WydawnictwoAGH.pl; http://journals.bg.agh.edu.pl/GEOLOGIA/; 20 grudnia 2009. 4) Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, Państwowy Instytut Geologiczny, http://www.pgi.gov.pl/. 6) Maszyny Górnicze, Centrum Mechanizacji Górnictwa KOMAG, http://www.komag.gliwice.pl/; 20 grudnia 2009. 7) Wiadomości Górnicze, wyd. Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa, http://www.w-g.com.pl/?mod=Periodics&acn=exeCurrentList&id=2.
III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji: PRZEWODNIK PO ZAWODACH, WYDANIE II, tom IV, Technik górnik, str. 7, http://psz.praca.gov.pl/_files_/publikacje/tom_iv.pdf, stan na 20 grudnia 2009. Lelińska K., Gruza M., Sołtysińska G. (red.): Zawody szkolnictwa zawodowego. Vademecum informacyjne doradcy zawodowego, MEN, Warszawa 2005, ss. 59-60, stan na 20 grudnia 2009. WalleM., Jennings N.:Bezpieczeństwo i ochrona w małych kopalniach odkrywkowych. Poradnik. International Labour Organization, 2001; Wyższy Urząd Górniczy 2004. 4. Podstawa Programowa Kształcenia w zawodzie technika górnictwa odkrywkowego, symbol cyfrowy 311[13] http://www.google.pl/search?hl=pl&client=firefoxa&channel=s&rls=org.mozilla%3Apl%3Aofficial&hs=kko&q=podstawa+programowa+zawodzie+technik+g%C3%B3rnictwa+odkrywkowego&btnG=Szukaj&lr, stan na 2009-12-20. 5. Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe. Zawód: technik górnictwa odkrywkowego. 311[13] Centralna Komisja Egzaminacyjna. Warszawa 2006.ISBN 978-83-7400-189-2 http://www.cke.edu.pl/index.php?option=content&task=view&id=446&Itemid=188, stanna: 20 grudnia 2009). 6. STANDARD WYPOSAŻENIA DYDAKTYCZNEGO PRACOWNI KSZTAŁCENIA ZAWODWEGO. Zawód: technik górnictwa odkrywkowego. Symbol cyfrowy 311[13],http://www.koweziu.edu.pl/standardy/311_13.pdf, stan na 20 grudnia 2009. 7. Klasyfikacja zawodów i specjalności – technik górnictwa odkrywkowego, http://lex.pl/serwis/du/2007/0860.htm, stan na 20 grudnia 2009.
Źródła informacji Akty prawne: • Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (DZ. U. 2010 Nr 82, poz. 537). • ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 24 października 2007 r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodzie technika górnictwa odkrywkowego (Dziennik Ustaw z 2007 r. nr 213, poz. 1569).
Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do dalszych poszukiwań informacji na temat interesujących Cię zawodów.