Testi I hypoksise

1. Testi I hypoksise

2. Mat presionin e gazeve ne gjak. Jepinformacionterendesishemmbihipoksine/hiperkapninedheacidozen/alkalozen. Testi I hipoksisekerkohetngaklinicistet per tevleresuarfunksioninkardiorespiratortepacientit ne kompleks. • Indikacionetklinikejane: • Insuficiencarespiratore • Insuf. Kardiake, renale,hepatike • Monitorimi I pacienteve ne terapi intensive • Monitorimi I pacienteveqekanekryerkirurgjikardiovaskulare • Percaktimi I prognozes ne pacientekritike.

3. Vecantia e ketijtestiqendron ne interpretimin e rezultateve, pertejkufijvedhevleravenormale, ne kompleksitetin e tyre. • Per keteduhetvleresuargjithehistoriaklinikedhesituata e pacientit se bashku me ekzaminimedheanalizatetjera.

4. Interpretimi I tedhenavepermban • - Interpretimin e raportevemes Ph dhe Pa Co2 • -klasifikimi I vleravete Ph • Vleresimi I PaCo2 dheklasifikimi I semundjes ne varesitesaj. • Vleresimi I HCO3 dheklasifikimiperfundimtar I semundjes.

5. Menyra e marrjes • Gjaku arterial mundtemerret ne arterietradiale, brakialeosefemorale. • Ne rutineperdoretarteriaradiale, duke menduarqeeshte me pak e rrezikshme per pacientin. • Ne faktarteriabrakialeeshteteknikisht me e lehte per tuperdorurdhetolerohet me mire si procedure ngapacienti. • Pas marrjesduhetushtruarpresion per 3-5 min qetemosshfaqen hematoma. • Komplikacionet: emboli, tromboze, dhimbje • Kunderindikacionet relative: vaskulopatiperiferike

6. Hemopoeza • Teresia e proceseveqecojne ne formimindhematurimin e tegjithaqelizavetegjakut, duke u nisurngaparardhesit e tyre.Fillimet I ka ne strukturenextraembrionale, ne tequajturit “ishujthemopoetikete Wolff”, teciletndodhen ne paretin e sakusitgestacional. • Ketulindinqelizat e paraeritroide, qe 4 jave pas fekondimitdhe pas formimitembrionaltenjezemrepulsante, fillojneteqarkullojne ne njerrjetvazash primitive.

7. Hemopoezaembrionalepakesohet ne javen e 7 tejetesembrionaledhevazhdon me ritemtereduktuarderi ne javen e 12, duke jumbivendosurasajhepatike. • Hemopoezahepatikefillon ne fund tejaves se 8 tezhvillimitembrional, ulet me ritmeteshpejta ne muajin e 5 teshtatzenise, kuredhepalcakockorekthehet ne hemopoetikedhevazhdon me ritemtereduktuaredhejaven e pare tejetesextrauterine, duke jumbivendosurhemopoezes definitive. • Hemopoeza definitive fillon ne muajin e 5 tejetesfetaledhevazhdongjategjithejetespostnatale. Ajoeshte e lokalizuar ne palcenkockore, vecanerisht ne ate tekockavespongioze.Njekohesishtndodhdhezhvillimi I organevelinfoideprimaredhesekondare. Gjatepubertetithemopoezaeshte e lokalizuar ne sternum, vertebra, kockatiliakedhebrinje. Kurpalcakockoreeshte e demtuarosekurkerkesa per qelizahematikeeshteabnormale, kyrol I delegohetvendeve extra kockoresimelciadheshpretka. • Tranzicioningahemopoezaembrionale, ne ate fetaledhe me pas kockorekarakterizohetngashnderrimi I Hbembrionale me ate fetaledhe me pas me ate territur HbA2.

8. Si formohetgjaku • Qelizatstaminalejaneqelizaakomatepadiferencuara, qekaneaftesiteshumohen me ritmeteshpejta ne embrion per tegarantuarzhvillimindherritjendhe per t judheneorigjinen 200 llojetendryshmeqelizashteterriturve. • Kurnjeqelizestaminalendahetformohen 2 qeliza me funksionetendryshme,njera e destinuartejetestaminaledhetesherbejesi” serbator”Iqelizavepasardhesedhenjeqelizetjeterqe do specializohetdhematurohet per tekryernjefunksionspecifik, nepermjetprocesittediferencimit per tedhenepshqelizat e gjakut. • Emocitoblastiqelizastaminalehemopoetikenga e cilakaneorigjinenrruazat e kuqe, tebardhadhetrombocitet, quhetmultipotente, pra e aftetejete ne origjineteqelizavetendryshmetegjakut. • Ngaemocitoblastikemi 2 linjazhvillimi: • qelizatstaminalelinfoide, ngatecilatformohenqelizat e pergjigjesimunitare( linfocitet B, T dhe NK) • Qelizatstaminalemieloide, ngatecilatzhvillohentegjithaqelizat e tjerategjakut( granulocitet, monocitet, eritrocitet,trombocitet) Eritrociti e arrinfunksionalitetin e tijteplote 3- 5 dite pas diferencimitteemocitoblastit ne placenkockore. Tekterrituritqelizatstaminalehemopoetikemultipotenteqegjenden me shumice ne palcenkockoredhe me pakice ne gjakunperiferikjane ne gjendjete kryejnezevendesimin e qelizaveqeshkaterrohen Te zevendesojneqelizat e demtuarangasemundje, trauma etj

9. Tekterrituritpalcakockorepermbannjevellimprej 4 l dheperben 4% tepeshestrupore. • Organetetjeretehemopoezesjane: • Shpretka • Timusi • Linfonodujt

12. Teknje I rriturprodhohen 2 mlnrruazatekuqe/sek. Gjatematurimitteqelizes ka njestad ne tecilinberthamaperjashtohetdheqezgjat 1-2 dite. Kystad I perketretikulociteve, qe me pas do kthehen ne eritrocite mature. • Praretikulocitetjanerruazagjakutereja, akomate pa maturuaraqeperbejne 0,5-2,5% teeritrociteveqarkullues. • Vlera e tyre ka rendesiklinike.Njevlerenormaleretikulocitesh e shoqeruar me vleraHbnormaletregonqeaktiviteti I palceseshtenormal.Kurvleratjane me temedha se norma, dmthqepalca ka kryeraktivitetkompensator, duke prodhuar me shumeretikulocite.NqsHbehste e uletdheniveli I retikulociteve normal, dmthqenuk ka paturpergjigjenormalendajanemise. • Vleresimiklinik I retikulociteveeshte I rendesishem ne anemite e ndryshme, ne gjendjetfunksionaletemungeses se hekurit, ne terapite me Vit.B12, dializeetj.

14. Eritropoetina • Hormoniqestimuloneritropoezen, duke rregulluarprodhimin e eritrociteve. Sintetizohet ne veshkedhe ne sasitevogla ne hepardheprodhimi I sajrregullohetngaperqendrimi I oksigjenit ne gjak.Rezultati I veprimitteeritripoetineskonsiston ne rritjen e disponibilitetitterruazavetekuqedheHb. • Stimul per prodhimin e sajjanegjendjet e hipoksise. Pacientet me IRK janeanemikesepse ne ketorastevlerat e eritropoetinesjaneteulura.