290 likes | 506 Vues
Milde en ernstige mutaties na de hielprik; de rol van electrofysiologische diagnostiek. I.Bronsveld, A. Bot, R. de Nooijer Vrijdag 7 oktober 2011. O verzicht. CFTR eiwit Genotype/ Fenotype Hielprikscreening Electrodiagnostiek ICM & NPD set-up live.
E N D
Milde en ernstige mutaties na de hielprik; de rol van electrofysiologische diagnostiek I.Bronsveld, A. Bot, R. de Nooijer Vrijdag 7 oktober 2011
Overzicht • CFTR eiwit • Genotype/ Fenotype • Hielprikscreening • Electrodiagnostiek • ICM & NPD set-uplive
1989: THE CF GENE IDENTIFIED- encodes an ion channel, named CFTR CF gen m RNA CFTR protein CFTR protein at cell surface CHLORIDE CHANNEL
Normal I II III IV V Block inprocessing Reduced synthesis Nosynthesis Block inregulation Altered conductance Nonsense G542X MissenseR117H Missense MissenseG551D MissenseA455E Frameshift394delTT AA deletionDF508 AlternativeSplicing3849+10kbC–>T Splice junction1717-1G–>A Molecular Consequences ofCFTR Mutations
Genotype Defect Normal No CFTR protein G542X W1282X R553X Class Defective CFTR Processing or trafficking F508 N1303K G480C Class II Class III Defective Cl channel regulation G551D G551S R117H R334W G314E R347P Class IV Reduced conductance Class V Normal CFTR Reduced channel no. Transport of Cl- + 3849+10kbC>T 2789+5G>A A455E
Genotype > Fenotype CBAVD, COPD, pancreatitis, etc. CF Normal PS PI Severity scale Typical mutations Atypical mutations
Hielprikscreening Cystic fibrosis is toegevoegd aan de hielprikscreening: Pasgeborenen worden vanaf 1 mei 2011 via de bekende hielprik voortaan ook getest op cystic fibrosis. De verwachting is dat jaarlijks gemiddeld 30 kinderen met cystic fibrosis worden opgespoord.
Screeningsprotocol CF • Stap 1: IRT • Stap 2: PAP • Stap 3: DNA: 36 mutaties • Stap 4: EGA: gen sequencing • Stap 5: Zweettest • Stap 6: ICM www.rivm.nl/hielprik
Screeningsprotocol CF • Stap 1: IRT Immunoreactief Trypsinogeen (IRT) is een enzym dat door de pancreas (alvleesklier) wordt geproduceerd en in verhoogde concentraties in bloed voorkomt bij pasgeborenen met CF.
Screeningsprotocol CF • Stap 2: PAP Pancreatitis Associated Proteïn (PAP) is een eiwit dat alleen wordt geproduceerd door een pancreas onder stress, maar ook in een verhoogde concentratie wordt gevonden bij kinderen met CF.
Screeningsprotocol CF • Stap 3: DNA-analyse Bij kinderen met een afwijkende IRT- en PAP concentratie wordt een gericht DNA-onderzoek gedaan.
Screeningsprotocol CF • Stap 4: EGA (Extended Genetic Analysis)
Screeningsprotocol CF • Stap 4:Zweettest (gouden standaard: Gibson and Cook) Alle patienten met een positieve of inconclusieve DNA screening worden verwezen naar een CF centrum voor zweettest - Hoeveelheid zweet - Concentratie Chloor (Cl-)
Zweettest Dutch concensus statement, 1998: • Cl- > 60 mmol/l positive • Na+ > 100 mmol/l positive • Cl- 30 - 60 mmol/l borderline • Cl- < 30 mmol/l negative • 2% CF patients with normal/borderline ST
Screeningsprotocol CF • Stap 5: Intestinal Current Measurement Patienten met een normale of borderline zweettest of Patienten met niet geclassificeerde DNA mutaties >> doorverwijzing voor ICM Meten van Na+ en Cl- transport in rectum zuigbiopten ex vivo.
Intestinal Current Measurements (ICM) in rectumzuigbiopten
ICM Tracings CF (homozygous ΔF508) Non-CF Cl- current K+ current Amiloride - remt het Na+ transport (ENaC) Carbachol - stimuleert Cl- secretie
Intestinal Current Measurements (ICM) • Borderline of normale uitslag van zweettesten • Variabele klinisch beeld • Geen of maar 1 CFTR mutatie • Follow-up • Geneesmiddelen onderzoek (bv.Vertex, PTC) • Hielprikscreening
Nasal Potential Difference (NPD) Meten van chloride- en natriumtransport in neusslijmvlies in vivo
Nasal PD Set-up - + Neuscatheter volt Subcutane naald als referentie electrode Spuitpompen
NPD reagens • NaCL ( Basaal PD) • Amiloride +NaCL • Gluconate • Isoprenaline • ATP
-80 -58 -60 PD in mV -40 -24 -23 -23 -23 -20 NaCl Amil Cl- free Iso ATP 0 NPD Tracing Control Typical CF -60 -49 -47 PD in mV -35 -40 -30 -19 -20 0 Iso NaCl Amil Cl- free ATP Basal > CFTR/ENaC Amiloride > blocker ENaC Clˉfree > basal Cl conductance Isoproterenol > cAMPstimulator
CF: terminology and diagnostic algorithms (de Boeck et al, Thorax 2006)
Electrodiagnostiek • Diagnostiek CF bij atypische presentatie, meestal op latere leeftijd • Borderline of normale uitslag van zweettesten • Geen of maar 1 CFTR mutatie • Variabele klinisch beeld • Follow-up: Erasmus MC • Geneesmiddelen onderzoek (bv.Vertex, PTC) • Hielprikscreening
Diagnostische uitdagingen • Heterogeen ziektebeeld • Zelfde mutatie, verschillende CFTR activiteit • Verschillende CFTR activiteit in tractus digestivus ten opzicht van de tractus respiratorius
Bedankt voor jullie aandacht! En ….wie wordt de proefpersoon ?