280 likes | 610 Vues
Arddodiaid a threigladau. Arddodiad. Gair bach sy’n dweud wrthym lle mae rhywbeth mewn perthynas â rhywbeth arall yw arddodiaid. Uwchben. Ar. O dan. Yn ymyl. O flaen. Mae’r gath yn eistedd o flaen y tân. Mae’r gath yn eistedd ar y wal. Tasg.
E N D
Arddodiad Gairbachsy’ndweudwrthymllemaerhywbethmewnperthynas â rhywbetharallywarddodiaid. Uwchben Ar O dan Ynymyl O flaen
Mae’rgathyneisteddo flaeny tân. Mae’rgathyneisteddar y wal.
Tasg Ceirarddodiadymmhob un o’rbrawddegauisod. Unwaith y dewch o hydiddo, ysgrifennwch yr arddodiadyn y blwchgyferbyn. Mae’rpapurarlawr. 2. Llwyddotrwydwyll a wnaeth. 3. Mae gan Rhys arholiadaucynbohir. 4. Tyrdynnes at y ffenestr. 5. Cafoddsiomwrth weld bod y glawweditrymhau.
Atebion Ceirarddodiadymmhob un o’rbrawddegauisod. Unwaith y dewch o hydiddo, ysgrifennwch yr arddodiadyn y blwchgyferbyn. Mae’rpapurarlawr. 2. Llwyddotrwydwyll a wnaeth. 3. Mae gan Rhys arholiadaucynbohir. 4. Tyrdynnes at y ffenestr. 5. Cafoddsiomwrth weld bod y glawweditrymhau.
p b t d b f c g d dd ll l g / m f rh r Y TreigladMeddal Mae’rtreigladmeddalynachosi:
Ceirtreigladmeddalarôl yr arddodiaid – y geiriaubachyma: • e.e. • wrth feddwl • o Fangor • am fynd
p mh t nh c ngh Y TreigladTrwynol Dyma’rllythrennausy’ntreiglo’ndrwynol: b m d n g ng
Ceirtreigladtrwynolmewnenwaulleoeddsy’ndodynsytharôl yr arddodiad‘yn’: * Sylwchfelmae’r ‘yn’ ynnewidweithiau.
p ph th t c ch Y TreigladLlaes Mae’rtreigladllaesynachosi:
Ceirtreigladllaesarôl yr arddodiaid: â /gyda/tua
Tasg Cywirwch y canlynol: Tuatre yr aeth y plant. YnTudweiliogmaeWilynbyw. Ar pen y mynydd y byddafyneistedd. Arllawrmaebaw. Ynglŷn â tymerdrwg y ferch. Dan llaw’rmeddyg. Yn Caernarfon maecastell. Ynymyl y nant, wrth mynwent yr eglwys. Ar pen y brynmaeadfail. Mae colegynPwllheli.
Atebion Tuatreyr aeth y plant. > tuathre 2. YnTudweiliogmaeWilynbyw. > ynNhudweiliog 3. Ar pen y mynydd y byddafyneistedd. > arben 4. Arllawrmaebaw.> arlawr 5. Ynglŷn â tymerdrwg y ferch. > Ynglŷn â thymer 6. Dan llaw’rmeddyg. > dan law 7. Yn Caernarfon maecastell. > yngNghaernarfon 8. Ynymyl y nant, wrth mynwentyr eglwys. > wrth fynwent 9. Ar pen y brynmaeadfail. > arben 10. Mae colegynPwllheli.> ymMhwllheli
Gorffenbrawddegagarddodiad? NA, niddylidgorffenbrawddegagarddodiadyn y Gymraeg. Pan ddawarddodiadarddiweddbrawddegrhaiddefnyddioffurfbersonol ar yr arddodiad. e.e. Hwnyw’rcastellrwy’nbywynddo. Ai honyw’rrhaglen yr oeddechchi’ngwrandoarni? Anghywir: Blerwytti'ndodo? Pwywytti'nsiaradâ? X X
Pan maerhagenwyndilynarddodiad – rhaidrhedeg yr arddodiadhwnnw. RhagenwAnnibynnolSyml:
e.eMae’r plant ynsiaradam fi.X Mae’r plant ynsiaradamdanai. Dywedodde’ratebwrthti.X Dywedodde’ratebwrthotti.
Rhedegarddodiaid – hynnyyw, maennhw’nnewideuffurf. arddodiad rhagenw am + = fi amdanaffi ohonotti o + ti = gennynnhw gan nhw + =
Mae gwenwynyngwneudniwediddochchi. • iddoch chi > i chi Mae’rarddodiad ‘i’ wedi’iredegynanghywir.
Roedd y ferchwedigofalu am hi am flynyddoedd. • am hi > amdani hi Mae ‘am’ ynarddodiadrhedadwy – dylideiredegi’rtrydydd person,unigol, benywaidd.