Middellandse Zee in de 7e eeuw

1. Middellandse Zee in de 7e eeuw Petra Sijpesteijn – 16 december

2. Neergang, continuïteit, verandering? 1776-1789 2005 2006 1971

3. Economie in Middellandse Zee: neergang of bloei? • neergang vs continuïteit: political correctness • economie en veroveringen • West vs Oost • Centrum vs periferie

4. Probleem van de 6e eeuw • Justiniaanse pest • oorlogen Sassanieden en Byzantijnen • 4e-6e eeuw veranderingen • bronnen 6e eeuw • mix van aanwijzingen

5. Economie in de late oudheid • sommige gebieden goed, anderen niet • bouwwerken • mozaïeken • zilver en goudvondsten

6. Islam en handel • Pirenne these • val Romeinse Rijk in Europa a.g.v. islamitische veroveringen in 7e eeuw • middeleeuws Europa (agrarisch, economisch backwater) • “Without Islam, the Frankish Empire would have probably never existed, and Charlemagne, without Muhammad, would be inconceivable.” Medieval cities p. 27

7. Islamitische veroveringen zijn het resultaat niet de oorzaak van een veranderde economie in het middellandse zeegebied Na de islamitische veroveringen bestaan er andere economische verhoudingen en activiteiten die niet plots als een nieuw begin ontstaan, maar die het gevolg zijn van lange termijn ontwikkelingen

8. Islam en handel > 700 • eenheid islamitische rijk (belasting, tollen, recht, grenzen) • nieuwe vraag (garnizoensteden, grondstoffen) • nieuw aanbod (ander, groot rijk) • nieuwe smaken • nieuwe oriëntatie (Mekka, Damascus, Baghdad) • aanvankelijke: sterk centralistisch regime • islamitisch recht • scheepvaarttechnieken

9. Bloei • agrarische exploitatie Umayyadenpaleizen • influx cash • geen structurele destructie verovering • Arabieren bekend met economie (Sassanieden en Byzantijnen)

10. Umayyadenpaleizen • ca. 15 gebouwd 700-740 • Syrië, Jordanië, Palestina • investeringen landbouw • jachtgebieden • rijke versieringen: mozaïeken, schilderingen, beeldhouwwerken, stucco

11. Qasr al-Kharrana 710 Onderhandelingen met stammen

12. Continuïteit en verandering Mushatta (743-744)

13. Continuïteit en verandering Umayyadenmoskee Damascus 705-715 Khirbet al-Mafjar 724-744

14. Continuïteit en verandering Qusayr ‘Amra 712-715

15. handwerk • steden • textiel (zijde, damast, katoen en vlas) • glas (gegoten en rotskristal gesneden) • metaalbewerking • ceramiek • agrarisch surplus nodig

16. Handel • Islamitisch recht • veel in de teksten • Middellandse Zee, Afrika, Indiase Oceaan verbonden • nieuwe routes (pelgrimage) • nieuwe reizigers (wetenschappers, pelgrims) • geen gildes, maar religieuze solidariteit

18. Indiase Oceaan • 6e eeuw in handen van Perzen • Arabieren vanuit Irak met name • islamitische, joodse handelskoloniën in India en verder • via Rode Zee later? • piraten

20. quadrant astrolabe

21. Islam en handel • beschikbaarheid goud (Afrika), munten, cheques • overschot islamitische handelsbalans • munten gevonden in Noord-Europa • producten gevonden in Japan

22. zijderoute • land en zee-routes • groeit in islamitische periode • produkten, ideëen, kennis

23. Over land • karavaans: kamelen low maintenance, netwerk van waterputten, sociale organisatie, karavaansteden (Qayrawan) • noodzakelijke verbindingen over woestijn (Sahara, Gobi, Lege kwartier)

24. Over zee • goedkoper • veiliger meer dan over land • makkelijker • Niet grote • Vloten langs • De kust

25. periodisering • rol Abbasiedische revolutie • 9e eeuw expansie naar Afrika • 9e eeuw handel vanuit Europa neemt toe • terugprojecteren economische bloei latere periode

26. Arabieren • eigen identiteit • organisatie • religie? • Arabisch vs Islamitisch • belang van religie • bronnen!!!

27. Muhammad’s Islam • Medina eigen rituelen in tegenstelling tot eerdere (joodse) gewoontes • i.e. bidden naar Mekka (ipv Jeruzalem) • vastenmaand Ramadan (ipv een dag Yom Kippoer) • gebroken met joodse bondgenoten • Abrahamistische religie

28. Arabieren • gelovigen (mu’minun) • Saracenen • emigranten (muhajirun) • Islam en moslims pas na ca. 730 • Muhammad eerste verwijzing ca. 660 in Griekse tekst & munt 685 & Rotskoepelmoskee 692 & Arabische papyrus ca. 730

29. Continuïteit • continuïteit van het dagelijkse leven • economie • geen gedwongen bekeringen • geen landconfiscaties • culturele, taalkundige, administratieve continuïteit • dagelijks leven vs ideologie & religie

30. veranderingen http://www.islamic-awareness.org/History/Islam/Coins/drachm28.html

31. veranderingen http://www.islamic-awareness.org/History/Islam/Coins/drachm6.html

32. zelfbewustzijn • Arabisering & islamisering • Taal van de diwan • Muntenhervorming • Monumenten • Beter toezicht  meer inkomsten • Tegen Christendom? • Eigen Islam?

33. Rotskoepelmoskee http://www.islamic-awareness.org/History/Islam/Inscriptions/DoTR.html