Dany jest ciąg n-elementowy. Elementy tego ciągu są różne. Wskaż największy element ciągu.

1. Start Podaj n, a l := 1 max := a l = n Tak Nie Pisz max Podaj a Stop l := l + 1 a > max Tak Nie Dany jest ciąg n-elementowy. Elementy tego ciągu są różne. Wskaż największy element ciągu.

2. Tablice Tablicą nazywamy złożoną strukturę danych, która zawiera zbiór elementów tego samego typu. Rodzaje tablic: • jednowymiarowe, • wielowymiarowe.

3. Start Start i := 1 i := 1 i > k i > k Tak Tak Nie Nie Stop Stop Podaj a Pisz t[i] t[i] := a i := i + 1 i := i + 1 Tablice (wpisywanie i wypisywanie)

4. Start Suma := 0 k = 3 i :=1 i > k Tak Średnia := Suma / k Nie Suma := Suma + t[i] Pisz Średnia i := i + 1 Stop Tablice Obliczenie średniej z elementów tablicy

5. 1 2 3 4 1 2 6 11 0 wiersze 2 7 5 9 -6 3 9 1 2 3 kolumny Tablice wielowymiarowe Tablica o 3 wierszach i 4 kolumnach

6. Tablice • dostęp do elementów tablicy uzyskujemy poprzez podanie nazwy tablicy, a w nawiasach kwadratowych wartości indeksu (numeru żądanego elementu), • jeżeli tablicę nazwiemy t, to zapis t[3,4] będzie oznaczał element w trzecim wierszu i czwartej kolumnie, czyli element o wartości równej 3, t[1,1]=2 t[1,2]=6 tablica

7. Start i := 1 Nie i > k Tak j := 1 i := i + 1 Tak j > k Nie Podaj a t[i,j] := a Stop j := j + 1 Wpisywanie do tablicy wielowymiarowej

8. Start Max = t[1,1] W = 1 K = 1 i := 1 Nie i > m Tak j := 1 i := i + 1 Tak j > n Nie Pisz Max, W, K t[i,j] > Max Nie Tak Max = t[i,j] W = i K = j Stop j := j + 1 Tablice Znalezienie elementu maksymalnego w tablicy o wymiarach m x n

9. Języki programowania

10. Problem Algorytm Program Od problemu do programu

11. Język programowania • zbiór instrukcji oraz zasad składni, dzięki którym powstaje kod źródłowy programu, • każdy język programowania określa pewną notację, służącą do zapisywania tekstu programu, • służy do przedstawiania algorytmów w postaci programów komputerowych, • jest językiem formalnym (podlega jednoznacznym regułom –sens zdania nie może zależeć od interpretacji lub kontekstu), • postać instrukcji musi być bardzo precyzyjna – zgodna z zasadami składni (nie może zabraknąć żadnego znaku, instrukcje musza być napisane poprawnie), • kolejność zapisywania instrukcji musi odpowiadać kolejności operacji realizujących dany algorytm,

12. Klasyfikacja języków programowania

13. Klasyfikacja języków programowania

14. Klasyfikacja języków ze względu na modele programowania • programowanie liniowe – program jest ciągiem instrukcji, nie wyróżnia się bloków strukturalnych, np. zawierających instrukcje warunkowe, nie wyodrębnia się procedur czy funkcji, • programowanie strukturalne – program ma określoną strukturę, w której można wyodrębnić deklaracje, definicje oraz bloki instrukcji, • programowanie obiektowe – program to zbiór obiektów, z których każdy posiada określone właściwości i metody, służy do realizacji złożonych projektów; • programowanie zdarzeniowe – program to zbiór obiektów, ale kolejność wykonywania instrukcji zależy od faktu zaistnienia określonych zdarzeń (np. naciśnięcie przycisku myszy, wprowadzenie danej, upływ określonego czasu),

15. Kilka zasad programowania • Stosuj zrozumiałe nazwy zmiennych (np. dla obliczenia sumy – suma lub S, dla podatku – podatek). • Pewne nazwy zarezerwuj dla zmiennych używanych wielokrotnie, np. sterujących pętlami – i, j; ilość elementów w zbiorze n, m. • Sporządź listę używanych zmiennych. • Dziel program na moduły realizujące mniejsze fragmenty zadania. • Dbaj o przejrzystość tekstu programu i zachowuj czytelność jego struktury (np. każda instrukcja w nowym wierszu, stosowanie wcięć instrukcji, komentarze). • Unikaj stosowania instrukcji skoku. • Pisz programy odporne na błędy użytkowników! Zabezpiecz przed wprowadzaniem błędnych danych i błędem typu zmiennych (wyświetl odpowiedni komunikat, unikaj zawieszania się lub przerwania pracy programu).

16. Struktura programu • nagłówek – tutaj podajemy nazwę programu, • blok główny: • cześć deklaracyjna (tutaj „zapowiadamy” jakie zmienne czy stałe będą używane w programie), • część wykonawcza.

17. Etapy programowania • Implementacja algorytmu – zapisanie algorytmu w postaci ciągu instrukcji języka programowania wysokiego poziomu – powstaje kod źródłowy. • Kompilacja programu – tłumaczenie programu źródłowego na kod maszynowy (translacja – przetłumaczenie na język niskiego poziomu rozumiany przez procesor). • Uruchomienie i wykonanie programu. • Testowanie programu – prześledzenie działania dla kilku różnych wartości zmiennych.

18. Problemy z błędami kompilacji i wykonania • błędy kompilacji – wykrywane w czasie kompilacji, np. błędnie zapisane słowo kluczowe, zła postać instrukcji, • błędy wykonania – np. dzielenie przez zero, brak wolnej pamięci, brak dostępu do pliku, • błędy logiczne – np. zapętlenie programu, nieokreślone wartości zmiennych (program nie robi tego, czego się od niego oczekuje). Błędy te nie są wykrywane podczas kompilacji.

19. Visual Basicfor Applications

20. Dlaczego VBA? • język wbudowany jest w pakiet MS Office (każda aplikacja wchodząca w skład pakietu ma zintegrowane środowisko tworzenia aplikacji, czyli edytor VB), • język programowania (Visual Basic) jest stosunkowo łatwy i ma długie tradycje, • można wykorzystywać go również do innych zadań, np. skrypty Windows, strony internetowe (VBS),

21. Makropolecenie (makro) • proste programy przechowujące serię poleceń zarejestrowanych przez użytkownika za pomocą rejestratora makr lub wpisanych ręcznie. Planowanie makra: • co chcemy zautomatyzować (cel procedury, kolejne kroki), • zaplanowanie wykonywanych czynności (nie można pominąć żadnego kroku).

22. Edytor VBA – środowisko programistyczne W celu przejścia do okna Edytora VBA można wybrać jedną z czynności: • wybrać polecenie: Narzędzia Makro  Edytor Visual Basic, • wybrać kombinację klawiszy Alt + F11, • wybrać polecenie: Narzędzia Makro  Makra, zaznaczyć dane makro i kliknąć przycisk Edycja, • na bieżącym arkuszu wybrać menu podręczne i polecenie Wyświetl kod programu.

23. Okno Edytora VBA Korzystając z narzędzi okna można: • przeglądać i edytować kod procedur, • pisać własne procedury VBA, • projektować formularze, • przeglądać i modyfikować właściwości obiektów, • testować procedury i wyszukiwać błędy.

24. okno Eksploratora projektów okno Właściwości okno Kodu

25. wyświetla hierarchiczną listę aktualnie otwartych projektów oraz zawartych w nich elementów, elementami projektu są: arkusze, wykresy, ThisWorkbook – odwołanie do skoroszytu, w którym jest przechowywany dany projekt, moduły klasy – specjalne rodzaje modułów, które pozwalają na definiowanie własnych obiektów, formularze, odwołania do innych projektów. służy do zarządzania projektami i poruszania się między nimi, okno można uruchomić na trzy sposoby: z menu View wybierając polecenie Project Explorer, kombinacją klawiszy Ctrl + R, klikając na pasku narzędzi odpowiedni przycisk (Project Explorer). Okno Eksploratora projektów

26. Okno Właściwości • zawiera listę wszystkich właściwości dostępnych dla zaznaczonego obiektu oraz ich aktualne ustawienia, • właściwość obiektu można ustawić lub czytać (niektóre właściwości są tylko do odczytu).

27. służy do wpisywania, przeglądania lub edycji kodu programu, okno można uruchomić: z okna Eksploratora projektów (przycisk Pokaż kod), z menu View wybierając Code, z klawiatury naciskając klawisz F7. Okno Kodu (programu)

28. wcięcia usuń oznaczenie komentarza szybkie informacje lista właściwości oznacz blok jako komentarz informacje o parametrze Pasek narzędzi Edycja (Edit) • zawiera kilka narzędzi ułatwiających wpisywanie i formatowanie kodu programu

29. Okno Przeglądarka obiektów (Object Browser) Okno zawiera klasy, metody, właściwości, zdarzenia i stałe dostępne z bibliotek obiektów i procedur w projekcie. Można go używać do znajdowania i używania obiektów stworzonych w projekcie, a także obiektów z innych aplikacji. Wywołanie okna: • z klawiatury – klawisz F2, • z menu View poleceniem Object Browser, • z paska narzędzi.

30. Okno Instrukcji bezpośrednich (Immediate) • do okna można wpisać lub wkleić linię kodu i uruchomić ją przez przyciśnięcie klawisza Enter, • jeśli instrukcję poprzedzimy znakiem zapytania (?) lub słowem print, to po wybraniu klawisza Enter w nowej linii pojawi się odpowiedź, • można skopiować i wkleić kod z okna Immediate do okna kodu, ale nie można zapisać kodu w oknie Immediate,

31. Okno Instrukcji bezpośrednich (Immediate) • do okna można wpisać lub wkleić linię kodu i uruchomić ją przez przyciśnięcie klawisza Enter, • jeśli instrukcję poprzedzimy znakiem zapytania (?) lub słowem print, to po wybraniu klawisza Enter w nowej linii pojawi się odpowiedź, • można skopiować i wkleić kod z okna Immediate do okna kodu, ale nie można zapisać kodu w oknie Immediate,

32. Okno Instrukcji bezpośrednich Okna Instrukcji bezpośrednich (Immediate) używa się do: • testowania problematycznego lub nowo wprowadzonego kodu, • kwestionowania lub zmiany wartości zmiennych podczas działania aplikacji; gdy wykonanie programu jest zatrzymane, można przypisywać nowe wartości zmiennym, • kwestionowania lub zmiany wartości właściwości podczas działania programu, • wywoływania procedur z kodu programu, • przeglądania debuggingu kodu podczas wykonywania programu, okno Immediate może być przeciągane i ustawiane na całym ekranie, chyba że jest ustawione jako okno zakotwiczone (w opcjach zakładki Docking okienka dialogowego Options) Wywołanie okna Instrukcji bezpośrednich: • z menu View wybierając polecenie Immediate Window, • z klawiatury – kombinacją klawiszy Ctrl + G.

33. Rejestracja makropolecenia Zadanie – zarejestruj makro zmieniające kolor siatki arkusza na zielony. Postępowanie: • Sprawdzamy, przed zarejestrowaniem makra, czy potrafimy wykonać zadanie. • Rejestrujemy makro. • Odtwarzamy makro.

34. 1. wywołanie okna Opcje 2. zmiana koloru siatki zatrzymaj rejestrowanie Pasek narzędzi z przyciskiem pozwalającym na zatrzymanie makra 3. zatwierdzenie zmiany koloru siatki przez naciśnięcie OK Rejestracja makra - kroki • Wywołanie rejestratora Narzędzia MakroZarejestruj nowe makro… • Ustalenie właściwości makra Rejestracja makra Zakończenie makra • Gdzie przechowywać makro? • Skoroszyt makr osobistych – makro przechowywane w tym miejscu dostępne będzie w każdej chwili (dla każdego skoroszytu) • Nowy skoroszyt – Excel utworzy nowy skoroszyt i umieści w nim tworzone makro • Ten skoroszyt – makro zostanie zarejestrowane w skoroszycie, który jest w danej chwili aktywny

35. Odtwarzanie makra Sposoby odtwarzania makra: • w programie (tutaj Excel) w oknie Makr, • przypisanie do przycisku na pasku narzędzi, • przypisanie makra jako nowego polecenia menu, • uruchamianie poprzez naciśnięcie ustalonej wcześniej kombinacji klawiszy, • uruchomienie procedury z okna Visual Basic.

36. 1. zaznacz makro do uruchomienia 2. kliknij ten przycisk Uruchamianie makra z okna Makro Aby wywołać okno Makro można: • wybrać polecenie: NarzędziaMakroMakra…, • nacisnąć kombinację klawiszy: Alt + F8. Następnie w oknie Makro: