NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ ul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa

1. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrole Instytucji Wdrażającej u Beneficjenta Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013

2. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • Akty prawne i dokumenty regulujące kontrolę realizacji POIiŚ: • - rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006r. Ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności, - rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1080/2006 z dnia 5 lipca 2006r. W sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, • - rozporządzenie Rady (WE) nr 1084/2006 z dnia 11 lipca 2006r. Ustanawiające Fundusz Spójności,

3. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa - rozporządzenie Komisji (WE) nr 1828/2006 z 8 grudnia 2006r. Ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 i nr 1080/2006, - ustawa z dnia 6 grudnia 2006r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, - ustawa z dnia 29 stycznia 2004r. - Prawo zamówień publicznych, - Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2007 – 2013, zaakceptowany przez Radę Ministrów i Komisję Europejską,

4. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa - Wytyczne w zakresie kontroli realizacji Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007 – 2013 z dnia 23 stycznia 2009r. - Wytyczne w zakresie procesu kontroli w ramach obowiązków Instytucji Zarządzającej Programem Operacyjnym, wydane w dniu 4 lipca 2007r. Przez Ministra Rozwoju Regionalnego, - Wytyczne do zasad kontroli w kontekście ustawy Pzp, przygotowane przez Urząd Zamówień Publicznych i zatwierdzone przez Komitet Rady Ministrów, - Wytyczne w zakresie certyfikacji oraz przygotowania prognoz wniosków o płatność do Komisji Europejskiej w Programach Operacyjnych w ramach Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007 – 2013 wydane w dniu 2 lipca 2008r. przez Ministra Rozwoju Regionalnego.

5. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Co kontrolujemy: a) Przygotowanie Beneficjenta do realizacji projektu POIiŚ, - strukturę organizacyjną, - przydzielone pracownikom odpowiedzialnym za realizację projektu zadania, obowiązki i odpowiedzialności, - procedury wewnętrzne JRP, - warunki funkcjonowania JRP umożliwiające sprawne zarządzanie projektem,

6. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa b) Przygotowanie projektu, c) Zarządzanie projektem, d) Nabycie nieruchomości, e) Stronę formalno - prawną, f) Budowę i montaż, g) Sprzęt i wyposażenie, h) System finansowo-księgowy, i) Działania informacyjno-promocyjne, j) Kwalifikowanie wydatków,

7. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Cele kontroli: uzyskanie możliwie pełnej informacji na temat realizowanego przedsięwzięcia a) poprzez kontrolę dokumentów, b) wizję lokalną w miejscu realizacji

8. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • Zadania kontroli: • weryfikacja prawidłowości realizacji projektu, • sprawdzenie, czy informacje dotyczące postępu w realizacji projektu oraz poniesionych wydatków, przedstawiane przez beneficjenta we wnioskach o płatność, są zgodne ze stanem rzeczywistym, • weryfikacja, czy współfinansowane towary i usługi zostały wykonane/dostarczone, • - weryfikacja, czy wydatki zadeklarowane przez beneficjenta w związku z realizowanym projektem zostały rzeczywiście poniesione i są zgodne z zasadami wspólnotowymi i krajowymi.

9. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Funkcje kontroli: - wspomaganie zarządzania, - oddziaływanie prewencyjne, - zapobieganie powstawaniu uchybień i nieprawidłowości, -wykrywanie uchybień i nieprawidłowości.

10. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • Rodzaje kontroli: • - przygotowania indywidualnego projektów kluczowych (przed złożeniem wniosku o dofinansowanie), • procedur zawierania umów dla zadań objętych projektem, • projektów na miejscu, • wniosków beneficjentów o płatność, • na zakończenie realizacji projektu, • projektów zaawansowanych finansowo lub zakończonych przed podpisaniem Umowy o dofinansowanie, • po zakończeniu realizacji projektu, • - realizacji RPD,

11. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Prowadzenie kontroli w poszczególnych fazach realizacji projektu: 1. Faza wstępna - kontrola projektu przed podpisaniem umowy o dofinansowanie 2. Faza realizacji - kontrola projektu po podpisaniu umowy o dofinansowanie 3. Faza zakończenia realizacji - kontrola projektu na zakończenie realizacji 4. Faza eksploatacji - kontrola projektu po zakończeniu realizacji tzw. kontrola trwałości projektu

12. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • Przygotowanie i przeprowadzenie kontroli: • analiza dokumentacji projektu będąca w posiadaniu jednostki kontrolujacej (IW/IPII), • konsultacje z osobami prowadzącymi i rozliczającymi projekt, • opracowanie programu kontroli wraz z określeniem celu i zakresu kontroli, • określenie metodologii doboru próby do kontroli, • ustalenie najważniejszych problemów do weryfikacji, w tym: - weryfikacja stanu wdrożenia zaleceń pokontrolnych z ostatniej kontroli przeprowadzonej przez (IW/IPII), wskazanie dokumentów do przygotowania przez kontrolowanego,

13. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • działania kontrolne na miejscu realizacji projektu w tym: • przeprowadzenie oględzin • gromadzenie dokumentacji • sporządzenie informacji pokontrolnej • wydanie zaleceń

14. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Dokumenty kontroli: - zawiadomienie na piśmie podmiot kontrolowany o terminie i zakresie planowanej kontroli co najmniej 5 dni roboczych przed rozpoczęciem kontroli, - lista sprawdzająca zgodnie z Załącznikiem nr 3 do Wytycznych, - program kontroli określający cel, zakres kontroli, sposób prowadzenia postępowania kontrolnego, harmonogram działań, - upoważnienie w formie pisemnej do przeprowadzenia kontroli,

15. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa - odpisy lub kopie dokumentów źródłowych, - pisemne wyjaśnienia oraz oświadczenia, - wydruki komputerowe, - dokumenty zawarte na informatycznych nośnikach danych, - informacja pokontrolna, - zalecenia pokontrolne.

16. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • Prawa i obowiązki kontrolującego: • Zasady ogólne: • - kontrola projektów może być przeprowadzona w każdym miejscu bezpośrednio związanym z realizacją projektu, - kontrola na miejscu realizowana jest z reguły w godzinach pracy obowiązujących w jednostce kontrolowanej, - kontrolujący podlegają przepisom BHP oraz o postępowaniu z materiałami ustawowo chronionymi, - kontrolujący realizują co do zasady wszystkie cele i zadania określone w zatwierdzonym programie kontroli, jeżeli został sporządzony.

17. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrolujący ma obowiązek: - kontrolujący obowiązany jest powstrzymać się od wykonywania zajęć, które mogłyby wywoływać podejrzenie o stronniczość lub interesowność, - zapoznać się z celem i zakresem kontroli oraz uzyskać wiedzę o obszarze objętym kontrolą, - zidentyfikować, ocenić i odpowiednio udokumentować informacje wystarczające i istotne do osiągnięcia celów kontroli, - posiadać odpowiednie kwalifikacje i kompetencje niezbędne do skutecznego przeprowadzenia kontroli, - wykazać się starannością, bezstronnością i terminowością oraz obiektywnie i rzetelnie dokonać oceny obszarów kontroli,

18. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • odnosić się z należytym szacunkiem do pracowników podmiotu kontrolowanego, Kontrolujący ma prawo do: - swobodnego poruszania się po terenie jednostki, z wyjątkiem miejsc podległych szczególnej ochronie, - wglądu oraz tworzenie kopii i odpisów dokumentów związanych z działalnością jednostki kontrolowanej, - przeprowadzenia oględzin obiektów oraz sporządzanie dokumentacji i zbieranie wyjaśnień, - sprawdzania przebiegu określonych czynności.

19. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • Prawa i obowiązki kontrolowanego: • Kontrolowany ma obowiązek: • - zapewnić kontrolującym warunki i środki niezbędne do sprawnego przeprowadzenia kontroli, - udzielić terminowo wyczerpujących informacji i wyjaśnień na kwestie poruszane przez kontrolujących, będące przedmiotem kontroli, - przedkładać żądane dokumenty dotyczące realizacji projektu, - uczestniczyć w naradzie podsumowującej kontrole, - wdrożyć zalecenia pokontrolne

20. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • Kontrolowany ma prawo do: - równego udziału w czynnościach kontrolnych, - odnoszenia się do ustaleń kontroli, - składania oświadczeń mających związek z przedmiotem kontroli, - składania zastrzeżeń do ustaleń kontroli, - odmowy podpisania informacji pokontrolnej

21. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrola w trakcie realizacji projektu POIiŚ Istota i Cel kontroli Istotą prowadzenia kontroli w trakcie realizacji projektów jest weryfikacja prawidłowości realizacji projektu, w tym sprawdzenie, czy informacje dotyczące postępu w realizacji projektu oraz poniesionych wydatków, przedstawiane przez beneficjenta we wnioskach o płatność, są zgodne ze stanem rzeczywistym, a także weryfikacja, czy współfinansowane towary i usługi zostały dostarczone, oraz że wydatki zadeklarowane przez beneficjentów w związku z realizowanymi projektami zostały rzeczywiście poniesione i są zgodne z zasadami wspólnotowymi i krajowymi. Celem kontroli w trakcie realizacji projektu jest sprawdzenie, czy projekt jest realizowany prawidłowo, w tych aspektach, które nie mogą być zweryfikowane podczas kontroli dokumentów w instytucji kontrolującej oraz wyjaśnienie problemów w realizacji projektu, które nie mogą być skutecznie rozwiązane bez wizyty na miejscu realizacji projektu .

22. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrola w trakcierealizacji projektu POIiŚ Zakres kontroli 1. Kontrola realizowanego zakresu rzeczowego projektu porównanie z zakresem określonym w umowie o dofinansowanie ( na wybranej próbie) na podstawie: a) dokumentacji: projektowej, odbioru i przekazania do eksploatacji, b) oględzin kluczowych obiektów (elementów), c) oceny stosowania zasady trwałości projektu w odniesieniu do założeń przyjętych we wniosku o dofinansowanie oraz umowie o dofinansowanie projektu, d) weryfikacji wykonania rzeczowego do wartości wskaźników produktu i rezultatu, e) weryfikacja zaleceń wynikających z decyzji środowiskowych

23. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrola w trakcierealizacji projektu POIiŚ 2. Kontrola systemu finansowo-księgowego ( na wybranej próbie) w zakresie: a) stosowania odrębnego systemu księgowego lub odrębnego kodu księgowego dla operacji związanych z realizacją projektu, b) weryfikacji, czy nie zachodzą okoliczności umożliwiające odliczenie podatku VAT, c) występowania podwójnego finansowania, d) weryfikacji projektu pod względem zgodności z zasadami udzielania pomocy publicznej, e) zgodności kopii dokumentów załączonych do wniosków o płatności pośrednie z oryginałami.

24. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrola w trakcierealizacji projektu POIiŚ 3. Kontrola systemu zarządzania projektem w zakresie : a) posiadania udokumentowanej struktury organizacyjnej, umożliwiającej zarządzanie projektem, b) posiadana i stosowania procedur dotyczących realizacji projektu, c) prowadzenia archiwizacji dokumentacji projektu. 4. Kontrola działań promocyjnych i informacyjnych upowszechniających pomoc UE. 5. Sprawdzenie zrealizowania zaleceń z poprzednich kontroli.

25. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrola na zakończenie realizacji projektu POIiŚ Cel Przeprowadzenie kontroli na zakończenie realizacji projektu to przede wszystkim uzyskanie zapewnienia, że istnieją i są dostępne wszystkie dokumenty obrazujące cykl życia projektu, niezbędne dla udokumentowania ścieżki audytu, o której mowa w art. 15 rozporządzenia 1828/2006 przez instytucję w systemie realizacji PO IiŚ oraz na poziomie beneficjentów (w przypadku, gdy kontrola odbywa się na miejscu realizacji). oraz Sprawdzenie, że wszystkie elementy zakresu zapisane w umowie o dofinansowanie zostały wykonane zgodnie z prawem wspólnotowym i krajowym.

26. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrola na zakończenie realizacji projektu POIiŚ Kontrola na zakończenie realizacji projektu przeprowadzana jest po przekazaniu przez beneficjenta wniosku o płatność końcową, przed akceptacją tego wniosku. W przypadku, gdy kontrola na zakończenie realizacji projektu realizowana jest na miejscu, powinna być zakończona przed akceptacją wniosku o płatność końcową. Wyjątkowo wniosek o płatność końcową może zostać zatwierdzony przed formalnym zakończeniem kontroli na zakończenie realizacji projektu, jednak nie wcześniej niż po przekazaniu informacji pokontrolnej, w której nie zawarte zostały ustalenia mające wpływ na kwotę wydatków kwalifikowalnych.

27. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrola na zakończenie realizacji projektu POIiŚ Dokumenty projektu poddawane kontroli Dokumentami obrazującymi cykl życia projektu, są w szczególności: a) wnioski o dofinansowanie wraz z załącznikami, b) umowy z beneficjentami, c) wnioski o płatność wraz z załącznikami (o ile wymagane), d) dokumenty księgowe potwierdzające poniesione wydatki wraz z zapisami księgowymi w systemie księgowym, e) dokumenty związane z wyborem wykonawcy,

28. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrola na zakończenie realizacji projektu POIiŚ Dokumenty projektu poddawane kontroli f) specyfikacje techniczne oraz inne dokumenty wymienione w wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków POIiŚ, wytycznych w zakresie sprawozdawczości, zaleceniach w zakresie wzoru wniosku beneficjenta o płatność, a także dokumenty potwierdzające weryfikację, np.: - listy sprawdzające, - informacje pokontrolne z przeprowadzonych kontroli, - zalecenia pokontrolne, - wyniki innych kontroli i audytów, - dokumenty potwierdzające realizację zaleceń pokontrolnych i poaudytowych, - dokumenty związane z pomocą publiczną, - dokumenty niezbędne do celów ewaluacji i sprawozdawczości po zamknięciu PO IiŚ oraz inne niewymienione dokumenty związane z realizacją projektu.

29. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrola na zakończenie realizacji projektu POIiŚ Zakres kontroli a) sprawdzenie czy dokumentacja przekazywana przez beneficjenta przy wnioskach o płatność jest zgodna z oryginalną dokumentacją projektu, b) sprawdzenie sposobu archiwizacji dokumentacji związanej z realizacją projektu, niezbędnej do zapewnienia właściwej ścieżki audytu, ze szczególnym uwzględnieniem dokumentów potwierdzających prawidłowość poniesionych wydatków, c) potwierdzenie fizycznego istnienia obiektów zgodnie z dokumentacją projektu, potwierdzenie, że obiekty zostały odebrane i/lub są dopuszczone do użytkowania w zależności od rodzaju obiektu w zakresie, który nie był przedmiotem wcześniejszych kontroli oraz sprawdzenie, czy została zachowana trwałość projektu zgodnie z zapisami wniosku o dofinansowanie i podpisanej umowy z beneficjentem, w przypadku zmian własności infrastruktury wytworzonej w ramach projektu bądź jej zarządzania.

30. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrola na zakończenie realizacji projektu POIiŚ d) weryfikację wykonania rzeczowego projektu w odniesieniu do wartości wskaźników produktu zakładanych w umowie o dofinansowanie oraz tam gdzie możliwe, sprawdzenie osiągnięcia wskaźników rezultatu, e) sposobu prowadzenia działań informacyjno – promocyjnych, w szczególności, czy wszystkie działania finansowane z projektu są udokumentowane i zgodne z Wytycznymi w zakresie informacji i promocji oraz Strategią komunikacji funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w Polsce 2007-2013, Planem komunikacji Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007- 2013 oraz Zasadami promocji projektów dla beneficjentów Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 oraz zaleceniami dla beneficjentów f) weryfikację, czy nie zachodzą okoliczności mogące mieć wpływ na powstanie prawa do odliczenia przez beneficjenta podatku VAT, w przypadku gdy VAT stanowił wydatek kwalifikowalny w projekcie, w szczególności w związku z faktycznym wykorzystaniem infrastruktury wytworzonej w ramach projektu bądź związanymi ze zmianami w strukturze beneficjenta bądź w strukturze własności wytworzonego majątku,

31. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrola na zakończenie realizacji projektu POIiŚ g) weryfikację, czy w instytucji kontrolowanej zgodnie z art. 60 rozporządzenia 1083/2006 oraz zgodnie z art. 14 rozporządzenia 1828/2006 zapewniona jest wyodrębniona ewidencja księgowa lub czy wyodrębniono kod księgowy dla transakcji związanych z projektem. W celu weryfikacji tego obszaru zaleca się wykorzystanie Podręcznika kontroli wyodrębnionej ewidencji księgowej u beneficjenta POIiŚ h) weryfikację projektu pod względem zgodności z polityką ochrony środowiska w tym w szczególności sprawdzenia realizacji zaleceń wynikających z decyzji środowiskowej oraz z zapisów/zobowiązań beneficjenta w obszarze środowiska przedstawionych we wniosku o dofinansowanie, i) weryfikację projektu pod względem zgodności z zasadami udzielania pomocy publicznej, j) sprawdzenie zrealizowania zaleceń z poprzednich kontroli.

32. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrola trwałości projektu POIiŚ Cel i zakres kontroli po zakończeniu realizacji projektu a) w projekcie nie nastąpiły znaczące modyfikacje w rozumieniu art. 57 ust. 1 rozporządzenia ogólnego, a więc w szczególności czy majątek wytworzony w wyniku realizacji projektu jest wykorzystywany zgodnie z przeznaczeniem, b) cel projektu został zachowany, c) beneficjent wypełnia obowiązki w zakresie informacji i promocji projektu, d) beneficjent przechowuje we właściwy sposób dokumentację związaną z projektem (kontrola w tym zakresie może być prowadzona w okresie do 3 lat od dnia zamknięcia PO IiŚ), e) nie nastąpiła zmiana okoliczności powodujących możliwość odzyskania przez beneficjenta podatku VAT, który stanowił wydatek kwalifikowalny w okresie realizacji projektu, f) nie została złamana zasada zakazu podwójnego finansowania, g) projekt nie wygenerował dochodu, który nie został uwzględniony zgodnie z art. 55 ust. 2 i 3 rozporządzenia ogólnego (kontrola w tym zakresie może być prowadzona w okresie do 3 lat od dnia zamknięcia PO IiŚ).

33. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Kontrola trwałości projektu POIiŚ a) kontrola trwałości projektu przeprowadzana jest przynajmniej rok po zakończeniu realizacji projektu, nie później niż w terminie, o którym mowa w art. 57 rozporządzenia 1083/2006, b)w pierwszej kolejności do próby powinny zostać wybrane projekty, dla których: - nie była prowadzona kontrola na miejscu na zakończenie realizacji projektu, - nie była prowadzona kontrola na miejscu. c) jednocześnie należy uwzględnić następujące czynniki ryzyka: - możliwość generowania dochodu przez projekt, - możliwość odzyskania przez beneficjenta podatku VAT, który stanowił wydatek kwalifikowalny w okresie realizacji projektu, - realizację projektu w ramach złożonej struktury składającej się z beneficjenta i podmiotów upoważnionych do ponoszenia wydatków kwalifikowalnych, - możliwość znaczących modyfikacji w projekcie w rozumieniu art. 57 ust.1 rozporządzenia 1083/2006, - kwotę dofinansowania dla projektu wypłaconą beneficjentowi.

34. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • Uchybienia i nieprawidłowości wykrywane podczas kontroli u Beneficjentów POIiŚ: • Uchybienia i nieprawidłowości identyfikowane są w: • - obszarze zgodności z zapisami w Decyzji KE, - obszarze zgodności realizacji z polskim prawem • jako: • - nieistotne nie powodujące skutków finansowych, • - istotne powodujące skutki finansowe

35. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • Przyczyny powstania uchybień i nieprawidłowości wynikają z: - niedostatecznego organizacyjnego przygotowania Beneficjenta, - nieodpowiedniego przygotowania przedsięwzięcia (projektu), • - złego zarządzania realizacją projektu.

36. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • Zagrożenia: - drobne uchybienia przyczyną nieprawidłowości, - poważne uchybienia, konieczność natychmiastowego działania, • - nadmierne wymagania dużo kosztują i często • skutkują przekroczeniami finansowymi, • - nieprawidłowości wykryte przez organy kontroli kraju beneficjenta nie muszą skutkować zmniejszeniem dotacji

37. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • Uchybienia drobne dotyczą: • dokumentowania robót dodatkowych i wprowadzanych zmian, • jakości prowadzonej dokumentacji realizacji i odbioru robót, • jakości dokumentacji rozliczeniowej robót, • spójności opisywania dokumentów księgowych, • istnienia i stosowania odrębnego systemu księgowego, • prowadzenia ewidencji księgowej z przyjętą polityką rachunkowości, • archiwizacji dokumentów, • prowadzonych działań informacyjno - promocyjnych

38. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • Uchybienia istotne dotyczą: • - wykonawstwa robót dodatkowych i wprowadzanych zmian z naruszeniem ustawy PZP, • - odstępstw od zakresu rzeczowego określonego w Decyzji KE, • - odstępstw od warunków wykonania i odbioru robót, • - nieprzestrzegania kwestii własnościowych, • nie osiągnięcia efektu ekologicznego, - kwalifikowanie wydatków na zakres nie ujęty w umowie o dofinansowanie, - naruszenie prawa szczególnie w zakresie inwestowania dotacji w obcy majątek, • przekazywanie majątku wytworzonego na rzecz innego podmiotu przed upływem karencji, • czerpania korzyści z wykorzystania obiektów dla celów innych niż określone we wniosku o wsparcie, - rozliczenie kosztów za roboty niewykonane.

39. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa • Najczęściej występujące uchybienia : - Niekompletna dokumentacja dotycząca wykonywanych robót, - Brak opisu w formie stempla informującego o finansowaniu z POIiŚ - Brak opracowanej i wdrożonej procedury archiwizacyjnej dla projektu, z zachowaniem obowiązujących wytycznych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego - Brak zgodności tablicy i oznakowania dokumentów z wydanymi przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego „Zasadami promocji projektów dla beneficjentów Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013” lipiec 2009. - Brak polityki rachunkowości z uwzględnieniem rachunkowości dot. projektów POIiŚ wraz z podziałem nakładów inwestycyjnych na wydatki kwalifikowane i niekwalifikowane.

40. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Wnioski i zalecenia: - wykorzystanie wniosków i zaleceń pokontrolnych do usunięcia uchybień i poprawy jakości zarządzania przy realizacji projektu

41. NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa Dziękuję za uwagę Mieczysław Borowski Departament Kontroli Przedsięwzięć Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ul. Konstruktorska 3A 02-673 Warszawa