programma

1. programma 9u.00 - 9u.30 Onthaal 9u.30 - 9u.40 Verwelkoming 9u.45 - 10u.15 projectvoorstelling “natuurlijke speelruimte in het Meetjesland” door Jonathan Vercruysse 10u.15 - 11u.15 Praktijkvoorbeelden “Speelnatuur” door Jean-François Van den Abeele en Evelyne Fiers van het studiebureau “Fris in het Landschap” 11u.15 - 11u.45 Rondgang op het terrein “de Zandakkers” te Adegem samen met de jeugddienst van Maldegem 11u.45 - 11u.50 Slotwoord 11u.50 - 13u.00 Broodjesmaaltijd en ruimte voor vragen natuurlijke speelruimte in het Meetjesland Jonathan Vercruysse, Projectmedewerker natuurlijke speelterreinen

2. infovergadering 15 maart 2011, Adegem natuurlijke speelruimte in het Meetjesland Jonathan Vercruysse, Projectmedewerker natuurlijke speelterreinen

3. Ontstaan van het project “natuurlijke speelruimte in het Meetjesland” REGIONAAL LANDSCHAP MEETJESLAND REGIONALE JEUGDDIENST MEETJESLAND Projecten ter bevordering van de plattelandsontwikkeling AS 3 / PDPO AS 4 / LEADER Project “natuurlijke speelruimte”

4. Projectvisie • Speelruimte wordt schaars • Onveiligheidsgevoel • Wat kinderen willen… • Traditie van formele speelterreinen

5. Projectvisie • Waarom natuurlijke speelruimte…? • Belang algemene ontwikkeling van het kind • Zelfstandiger • Risico’s inschatten • Fit en gezond • Band met natuur • Sociale vaardigheden

6. Projectvisie • Doelstellingen… • Kinderen in directe omgeving met natuur in contact brengen • Meetjeslandse gemeenten hierbij aansporen en ondersteunen • Werken vanuit een inzicht op het gemeentelijk speelweefsel • Capaciteit van gemeenten om deze ruimten zelf te ontwerpen en in te richten

7. Participatie Regionale jeugddienst en regionaal landschap Meetjesland PARTNERS DOELGROEP Streven naar een samenwerking tussen de Meetjeslandse gemeentebesturen, regionale (en externe) organisaties en jeugd OMDAT Een breed gedragen project meer effect heeft en succesvoller kan zijn

8. Participatie: PARTNERS Meetjeslandse gemeenten hebben in … wilsverklaring ondertekend om het thema “natuurlijke speelterreinen” op te nemen in het gemeentelijk beleid. KERNGROEP “Natuurlijke speelterreinen” • Sturen van het project “Natuurlijke speelterreinen” op regionaal niveau • Regionale jeugddienst Meetjesland • Regionaal landschap Meetjesland • Ondersteunende instanties per thema • Steunpunt Jeugd • Agentschap voor Natuur en Bos • … WERKGROEP“ Natuurlijke speelterreinen” Werking van het project “Natuurlijke speelterreinen” op gemeentelijk niveau

9. Participatie: PARTNERS WERKGROEPEN = Per gemeente Projectgericht Gemeentebestuur Gemeentelijke jeugddienst, groendienst, milieudienst,… + Afgevaardigden jeugdverenigingen Afgevaardigden natuurverenigingen Afgevaardigden school of oudercomité Andere belanghebbende…

10. Participatie: DOELGROEP DOELGROEP = • Kinderen, jeugdwerk, … • Alle inwoners van het Meetjesland • Door inrichting van speelnatuur ontmoetingskansen creëren • Impulsen geven aan de buurt en het verenigingsleven +

11. Ontmoetingsplekken creëren Sociale cohesie Opwaarderen openbaar groen Activiteiten Binnen wordt buiten

12. PROJECTOMSCHRIJVING EN DOELSTELLINGEN Ondersteuning van de gemeentelijke diensten m.b.t. het thema “natuurlijke speelterreinen” advies, projectondersteuning, participatie… Inventarisatie (natuurlijke) speelruimte. Identificatie behoefte aan natuurlijke speelruimte Werken vanuit een speelweefsel-kaart voor het Meetjesland Uitwerking van enkele pilootprojecten Vorming en kennisoverdracht

13. PROJECTOMSCHRIJVING EN DOELSTELLINGEN Wat? 1. inventarisatie Scholen buurtparkje Skate-bike-blade Speeltuin Buitenruimte jeugdlokalen Groene-avontuurlijke speelplekken Speelbossen Sportgerichte voorzieningen Naschoolse opvang

14. PROJECTOMSCHRIJVING EN DOELSTELLINGEN Hoe? 1. inventarisatie Aanvullen inventarisatiefiche Aanduiding op kaart In samenwerking met gemeentelijke jeugddiensten scholen Actief jeugdwerk Bestaande spelaanbod Park, bos of natuurgebied… Geplande ontwikkelingen + Potentiële plekken natuurlijke speelterreinen …

15. PROJECTOMSCHRIJVING EN DOELSTELLINGEN 2. Identificatie behoefte natuurlijke speelterreinen Wat + Hoe? Digitale bevraging • In eerste fase bevraging van het jeugdwerk…later uit te breiden • Het eigen terrein • Types buitenruimte… • Welke activiteiten… • Toegankelijkheid • Voor- en nadelen… • Andere buitenspeelterreinen • Types buitenruimte… • Bereikbaarheid… • Gewenste speelruimte • Gewenste inrichting • Potentiele plekken

16. PROJECTOMSCHRIJVING EN DOELSTELLINGEN 3. Werken met een speelweefselkaart INVENTARISATIE SPEELWEEFSELKAART WENSEN EN Potentiële PLEKKEN Speelweefsel = ruimtelijk netwerk van : formele speelplekken + informele speelplekken + verbindingen + NETWERK VAN TRAGE WEGEN (RLM) Spreiding Conflictzones Verbindingen Blind-spots … Hoe deze gegevens verwerken en gebruiken?

17. PROJECTOMSCHRIJVING EN DOELSTELLINGEN 3. Speelweefselkaart als gebruiks- en werkinstrument Gebruik : een speelkaart

18. PROJECTOMSCHRIJVING EN DOELSTELLINGEN 3. Speelweefselkaart als gebruiks- en werkinstrument Werkinstrument ruimtelijke planning, beheer,… Basiskaart Kaart met visie op gemeentelijk speelweefsel Luchtfoto of topografische kaart + Data inventarisatie invoeren in GIS + combineren met data Trage wegen netwerk Is een werkkaart die kan dienen voor de uitwerking van een speelweefsel-visie

19. PROJECTOMSCHRIJVING EN DOELSTELLINGEN 4. Uitwerken van enkele pilootprojecten Een avontuurlijke en natuurlijke inrichting van groene speelruimte • Inrichting afhankelijk van: • Wat/wie je wil bereiken? • is het voor jeugdwerk, gezinnen, kinderen uit de buurt… • De eigenheid van de plek • Historiek, bestaande vegetatie, bodemgesteldheid, hydrografie,… • Praktische randvoorwaarden? • Oppervlakte, ligging,… • Budget voor aanleg en beheer • Huidige inrichting en gebruik

20. PROJECTOMSCHRIJVING EN DOELSTELLINGEN 4. Uitwerken van enkele pilootprojecten Oproep naar de verschillende gemeenten Voordragen van een project waarbij ondersteuning en begeleiding gewenst is… Indienen tegen uiterlijk 15 april 2011 • Belangrijke criteria? • Verscheidenheid in typologie • Oppervlakte • Mate van participatie • Beschikbaar budget • Landschappelijke meerwaarde • … Onderzoek door stuurgroep in welke mate ondersteund kan worden

21. Verschillende typologieën Speelbossen

22. Verschillende typologieën Openbare natuurspeelzones

23. Verschillende typologieën Groene schoolspeelplaatsen

24. Enkele bouwstenen… terreinmodulatie

25. Terreinmodulatie…? • Variatie van het terrein, spelmogelijkheden,… • Klimmen, klauteren en crossen • Zachte begrenzing (onderhoud, veiligheid, leeftijd,…) • Overzicht over het terrein en de omgeving

26. Enkele bouwstenen… water

27. Water…? • beek, vijver, poel, stromend water… • Uitdagend voor kinderen • Zand en waterspeeltuintjes • Nieuwe biotopen met eigen fauna en flora • Veiligheid?

28. Enkele bouwstenen… Aarde, zand, kiezel,…VERANDERLIJKHEID

29. Enkele bouwstenen… • Beplanting…? • Ruimtelijke opbouw van de speelruimte • Indeling en/of de afscherming van het terrein • Rol van spelelement, verstopplekje,… • Natuurbeleving van kinderen stimuleren • Creatief spelmateriaal Vegetatie

30. Ruimtelijke opbouw

31. Speelwaarde van beplanting

32. Aantrekkelijk voor vogels, vlinders en insecten Eetbare vruchten, noten of bessen Opvallende bloemen en bladeren Natuurwaarde en beleving

33. Spelprikkels

34. PROJECTOMSCHRIJVING EN DOELSTELLINGEN 4. Uitwerken van enkele pilootprojecten Oproep naar de verschillende gemeenten Voordragen van een project waarbij ondersteuning en begeleiding gewenst is… Indienen tegen uiterlijk 15 april 2011 • Belangrijke criteria? • Verscheidenheid in typologie • Oppervlakte • Mate van participatie • Beschikbaar budget • Landschappelijke meerwaarde • … Onderzoek door stuurgroep in welke mate ondersteund kan worden

35. Praktische info contact Jonathan Vercruysse Hofbouwstraat 1 9930 Zomergem telefoon 09 218 95 55 email groenespeelruimte@meetjesman.be Noteer alvast : Studiedag natuurlijke speelruimte 17 juni 2011!! Met dank aan…