FUNKCJONOWANIE SYSTEMU PAŃSTWOWEGO RATOWNICTWA MEDYCZNEGO NA TERENIE WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO

1. Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie FUNKCJONOWANIE SYSTEMU PAŃSTWOWEGO RATOWNICTWA MEDYCZNEGO NA TERENIE WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

2. „Każdy ma prawo do ochrony zdrowia” Art.68 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1977 r (Dz.U. z 1977 r. Nr 78 poz. 483 z późn. zmian.)

3. Nikt nie może zostać wykluczony, gdy chodzi o udzielenie pomocy w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, niezależnie od tego czy posiada tytuł do świadczeń zdrowotnych z ubezpieczenia zdrowotnego, czy też nie. W celu realizacji zadań państwa polegających na zapewnieniu pomocy każdej osobie znajdującej się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego został utworzony na terenie Rzeczpospolitej Polskiej system Państwowego Ratownictwa Medycznego, który stanowi jeden z elementów bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli.

4. System Państwowego Ratownictwa Medycznego Podstawy prawne

5. Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym ( Dz. U. Nr 191, poz. 1410 z późn. zm.). • Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej ( Dz. U. Nr 14, poz.89 z późn. zm.). • Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( Dz. U. Nr 210, poz. 2135 z późn. zm.).

6. SYSTEM PAŃSTWOWEGO RATOWNICTWA MEDYCZNEGO Podstawowe definicje

7. Medyczne czynności ratunkowe– świadczenia opieki zdrowotnej w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, udzielane przez jednostkę systemu (ZRM) w warunkach pozaszpitalnych, w celu ratowania osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego.

8. Pierwsza pomoc– zespół czynności podejmowanych w celu ratowania osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego wykonywanych przez osobę znajdującą się w miejscu zdarzenia, w tym również z wykorzystaniem udostępnionych do powszechnego obrotu wyrobów medycznych oraz produktów leczniczych.

9. Kwalifikowana pierwsza pomoc– czynności podejmowane wobec osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego przez ratownika.

10. Stan nagłego zagrożenia zdrowotnego – stan polegający na nagłym lub przewidywanym w krótkim czasie pojawieniu się objawów pogarszania zdrowia, którego bezpośrednim następstwem może być poważne uszkodzenie funkcji organizmu lub uszkodzenie ciała lub utrata życia, wymagający podjęcia natychmiastowych medycznych czynności ratunkowych i leczenia.

11. Lekarz systemu – lekarz posiadający tytuł specjalisty lub specjalizującego się w dziedzinie medycyny ratunkowej. Do dnia 31 grudnia 2020 r. lekarzem systemu może być lekarz posiadający specjalizację lub tytuł specjalisty w dziedzinie: anestezjologii i intensywnej terapii, chorób wewnętrznych, chirurgii ogólnej, chirurgii dziecięcej, pediatrii, ortopedii i traumatologii narządu ruchu.

12. Pielęgniarka systemu – pielęgniarka posiadająca tytuł specjalisty lub specjalizującą się w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego, anestezjologii i intensywnej opieki, chirurgii, kardiologii, pediatrii, a także pielęgniarka posiadającą ukończony kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego, anestezjologii i intensywnej opieki, chirurgii, kardiologii, pediatrii oraz posiadającą co najmniej 3-letni staż pracy w oddziałach tych specjalności, oddziałach pomocy doraźnej, izbach przyjęć lub pogotowiu ratunkowym.

13. RATOWNIK MEDYCZNY Zawód ratownika medycznego może wykonywać osoba, która: ukończyła studia wyższe na kierunku (specjalności) ratownictwo medyczne lub ukończyła publiczną szkołę policealną lub niepubliczną szkołę policealną o uprawnieniach szkoły publicznej i posiada dyplom potwierdzający uzyskanie tytułu zawodowego „ratownik medyczny”.

14. RATOWNIK Ratownikiem może być osoba: zatrudniona lub pełniąca służbę w jednostkach współpracujących z systemem lub będąca członkiem tych jednostek, posiadająca ważne zaświadczenie o ukończeniu kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy i uzyskaniu tytułu ratownika.

15. Lekarz systemu, pielęgniarka systemu podejmują medyczne czynności ratunkowe na miejscu zdarzenia i udzielają świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalnym oddziale ratunkowym. Ratownik medyczny podejmuje medyczne czynności ratunkowe na miejscu zdarzenia. Ratownik udziela kwalifikowanej pierwszej pomocy.

16. DYSPOZYTOR MEDYCZNY Dyspozytorem medycznym może być osoba, która: posiada wykształcenie wymagane dla lekarza systemu, pielęgniarki systemu lub ratownika medycznego, przez okres co najmniej 5 lat była zatrudniona przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w pogotowiu ratunkowym, szpitalnym oddziale ratunkowym, oddziale anestezjologii i intensywnej terapii lub w izbie przyjęć szpitala.

17. Do zadań dyspozytorów medycznych należy: przyjmowanie powiadomień o zdarzeniach, ustalanie priorytetów i niezwłoczne dysponowanie zespołów ratownictwa medycznego na miejsce zdarzenia, przekazywanie niezbędnych informacji osobom udzielającym pierwszej pomocy, przekazywanie osobie kierującej akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych, zwanej dalej „kierującym”, niezbędnych informacji ułatwiających prowadzenie medycznych czynności ratunkowych na miejscu zdarzenia,

18. Do zadań dyspozytorów medycznych należy: zbieranie aktualnych informacji o dostępnych na obszarze działania dysponenta jednostki jednostkach systemu i ich gotowości oraz przekazywanie tych informacji lekarzowi koordynatorowi ratownictwa medycznego, zbieranie i archiwizowanie bieżących informacji o zdarzeniach i prowadzonych medycznych czynnościach ratunkowych.

19. Do zadań dyspozytorów medycznych należy: powiadamianie o zdarzeniu szpitalnych oddziałów ratunkowych lub, jeżeli wymaga tego sytuacja na miejscu zdarzenia, jednostek organizacyjnych szpitali wyspecjalizowanych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego, powiadamianie o zdarzeniu jednostek współpracujących z systemem jeżeli wymaga tego sytuacja na miejscu zdarzenia.

20. LEKARZ KOORDYNATOR RATOWNICTWA MEDYCZNEGO Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24.02.2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu uprawnień i obowiązków lekarza koordynatora ratownictwa medycznego (Dz.U. Nr.39 poz.322) Lekarzem koordynatorem ratownictwa medycznego może być lekarz systemu, który posiada co najmniej 5-letni staż pracy w szpitalnym oddziale ratunkowym lub w zespole ratownictwa medycznego. Lekarz koordynator ratownictwa medycznego działa w Wojewódzkim Centrum Zarządzania Kryzysowego.

21. Do zadań lekarza koordynatora ratownictwa medycznego należy w szczególności: nadzór merytoryczny nad pracą dyspozytorów medycznych, koordynacja współpracy dyspozytorów medycznych w przypadku zdarzeń wymagających użycia jednostek systemu, spoza obszaru działania jednego dysponenta jednostki, udzielanie dyspozytorom medycznym niezbędnych informacji i merytorycznej pomocy, pełnienie całodobowego dyżuru.

22. W przypadku wystąpienia katastrof naturalnych i awarii technicznych lub gdy w ocenie lekarza koordynatora ratownictwa medycznego skutki zdarzenia mogą spowodować stan nagłego zagrożenia zdrowotnego znacznej liczby osób, lekarz ten informuje niezwłocznie wojewodę o potrzebie postawienia w stan podwyższonej gotowości wszystkich lub niektórych zakładów opieki zdrowotnej, działających na obszarze danego województwa.

23. FINANSOWANIE SYSTEMU PAŃSTWOWEGO RATOWNICTWA MEDYCZNEGO

24. Zadania zespołów ratownictwa medycznego, z wyłączeniem lotniczych zespołów ratownictwa medycznego, są finansowane z budżetu państwa z części, których dysponentami są poszczególni wojewodowie. Działalność lotniczych zespołów ratownictwa medycznego jest finansowana z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

25. Świadczenia opieki zdrowotnej udzielane przez szpitalne oddziały ratunkowe oraz jednostki organizacyjne szpitali wyspecjalizowane w zakresie udzielania świadczeń opieki zdrowotnej niezbędnych dla ratownictwa medycznego są finansowane w ramach środków określonych w planie finansowym Narodowego Funduszu Zdrowia.

26. Wojewoda powierza przeprowadzenie postępowania o zawarcie umów z dysponentami zespołów ratownictwa medycznego na wykonywanie zadań zespołów ratownictwa medycznego, zawieranie, rozliczanie i kontrolę wykonania tych umów dyrektorowi właściwego oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Dyrektor oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia zawiera umowy na podstawie „Wojewódzkiego planu…” oraz w ramach środków przewidzianych w budżecie państwa, w części, której dysponentem jest wojewoda.

27. BUDŻET PAŃSTWA BUDŻET WOJEWODY BUDŻET MINISTRA ZDROWIA BUDŻET NFZ ZRM SOR LOTNICZE ZRM

29. SYSTEM PAŃSTWOWEGO RATOWNICTWA MEDYCZNEGO NA TERENIE WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO Struktura

30. Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym system tworzą: • szpitalne oddziały ratunkowe (SOR); • zespoły ratownictwa medycznego (ZRM), • w tym lotnicze zespoły ratownictwa medycznego.

31. JEDNOSTKI SYSTEMU PAŃSTWOWEGO RATOWNICTWA MEDYCZNEGO NA TERENIE WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO 1 Lotniczy ZRM 21 SOR 108 ZRM: 47 ZRM „S” 61 ZRM „P”

32. Województwo małopolskie: • Liczba ludności: 3,2 mln • Zagęszczenie: 216 osób/ km2 • Liczba powiatów : 19 + 3 miasta na prawach powiatu • 21 szpitalnych oddziałów ratunkowych (SOR) • 108 zespołów ratownictwa medycznego (ZRM) • 1 lotniczy zespół ratownictwa medycznego • wyposażony w śmigłowiec stacjonujący na lotnisku • Kraków – Balice

33. Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) 1 SOR powinien przypadać na 150 – 300 tys. mieszkańców. 1 SOR w Małopolsce przypada na 163,5 tys. mieszkańców. Średnia liczba ZRM przypadających na 100 tys. mieszkańców w Polsce to 3,7. Średnia liczba ZRM przypadających na 100 tys. mieszkańców w Małopolsce to 3,29.

34. Miasto Kraków: • Liczba mieszkańców: 756 267 • Zagęszczenie: 2314 osób/km2 • Liczba SOR: 6 • 1 SOR przypada na 151. 253 mieszkańców Miasta • Krakowa • Liczba ZRM: 23 • 1 ZRM przypada na 32. 881 mieszkańców Miasta • Krakowa

35. ZESPOŁY RATOWNICTWA MEDYCZNEGO

36. Zespół ratownictwa medycznego „ZRM”– jednostka systemu, podejmująca medyczne czynności ratunkowe w warunkach pozaszpitalnych. Zespół ratownictwa medycznego, w tym lotniczy, funkcjonuje w oparciu o stawkę dobową – płatne ryczałtem bez względu na ilość przyjętych pacjentów.

37. Zespół ratownictwa medycznego transportuje osobę w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego do najbliższego, pod względem czasu dotarcia, szpitalnego oddziału ratunkowego lub do szpitala wskazanego przez dyspozytora medycznego lub lekarza koordynatora medycznego. (Art. 44)

38. „Zespoły ratownictwa medycznego zapewniające dobową gotowość do udzielania świadczeń nie mogą realizować w tym czasie zleceń od innych podmiotów oraz udzielać świadczeń, wynikających z realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w innych rodzajach świadczeń, a w szczególności leczenia szpitalnego, nocnej i świątecznej wyjazdowej opieki lekarskiej i pielęgniarskiej, transportu sanitarnego w podstawowej opiece zdrowotnej.” /wyciąg z zarządzenia Nr 48/2008/DSM Prezesa NFZ z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju pomoc doraźna i transport sanitarny - ratownictwo medyczne/

39. Zespoły specjalistyczne„S”-w skład których wchodzą co najmniej trzy osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym lekarz systemu oraz pielęgniarka systemu lub ratownik medyczny. Zespoły podstawowe, „P”- w skład których wchodzą co najmniej dwie osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym pielęgniarka systemu lub ratownik medyczny.

40. S

41. P

43. DEFIBRYLATOR Life pack 12 RESPIRATOR Ładowarka do defibrylatora

46. LOTNICZE ZESPOŁY RATOWNICTWA MEDYCZNEGO

47. Lotniczy zespół ratownictwa medycznego: składa się co najmniej z trzech osób, w tym co najmniej z jednego pilota zawodowego, lekarza systemu oraz ratownika medycznego lub pielęgniarki systemu.

48. Lotniczy zespół ratownictwa jest wyposażony w specjalistyczny środek transportu, spełniający cechy techniczne i jakościowe określone w Polskich Normach przenoszących europejskie normy zharmonizowane oraz wymogi określone w ustawie z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz.U. z 2006r. Nr 100, poz. 696, późn. zm.).

49. Lotnicze Pogotowie Ratunkowe zapewnia usługi lotniczego transportu medycznegow całym kraju, a także w Europie. Ukierunkowane jest na sprawne, szybkie i bezpieczne dostarczenie poważnie chorych i rannych do miejsca hospitalizacji - szczególnie, gdy ważna jest każda minuta dla życia pacjenta.