140 likes | 468 Vues
ARABULUCULUK. Prof. Dr. İbrahim Kaya İstanbul Üniversitesi , Hukuk Fakültesi Milletlerarası H ukuk ABD kayai@hotmail.com. Uyuşmazlık. Arabuluculuk : Uyuşmazlık Ç özüm Yöntemi U yuşmazlık ??? Türk hukuk lügati : Niza , İhtilaf , Çekişme Anlaşmazlık = Uyuşmazlık
E N D
ARABULUCULUK Prof. Dr. İbrahim Kaya İstanbul Üniversitesi, HukukFakültesi MilletlerarasıHukuk ABD kayai@hotmail.com
Uyuşmazlık • Arabuluculuk: UyuşmazlıkÇözümYöntemi • Uyuşmazlık??? • Türkhukuklügati: Niza, İhtilaf, Çekişme • Anlaşmazlık = Uyuşmazlık • Süreç: 1. Anlaşmazlığınoluşumu • 2. Anlaşmazlığınaçıklanması • 3. Talep • 4. Uyuşmazlık • 5. Çözüm
HangiYöntem • Kültür • Menfaat • Anlaşmazlığıntürü/konusu • Yöntemintürü: aleni/özel • Hangisi: En UYGUNU!
YÖNTEMLER • 1. SAKINMA/KAÇINMA • NE ZAMAN? • Taraflarbunuuygunbulduklarızaman.
2. İŞBİRLİĞİNE DAYALI YÖNTEMLER • 2.1 Müzakere • 2.2. Arabuluculuk (Geliştirilmişmüzakere) • İçerik: Anlaşma, Pazarlık, Taviz, Geri adım
3. YÜKSEK OTORİTEYE MÜRACAAT 3.1 İÇ OTORİTE İdariyapıiçindeçözüm 3.2 DIŞ OTORİTE Tahkim Mahkemeyargısı 3.3 YASAMA
4. TEK TARAFLI GÜÇ UYGULAMASI • HUKUK ÖTESİ YÖNTEM (EXTRALEGAL) • 4.1 ŞİDDET İÇERMEYEN (SİVİL İTAATSİZLİK) • 4.2 ŞİDDET (HUKUK DIŞI)
DEĞERLENDİRME: • EN YAYGIN: MÜZAKERE • KAZAN/KAYBET • KAYBET/KAYBET • KAZAN/KAZAN
AUÇ • ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ • MAHKEME EN SON ÇARE OLMALI: • 1. Vakitalır • 2. Pahalı • 3. Kararınicrası ? • 4. Hakimleruzmanmı ? (bilirkişi, uzmanlıkmahkemeleri)
Alternatif: Yargıyaalternatif, yargıdışındakiler • Yargı(mahkeme) öncesiyadayargısonuçlanmadanönceolabilir • Özel • Ucuz • Hızlı • Kontrollü • İnsani
Başlıca AUÇ yolları • 1. Vakıatespiti • 2. Kısaduruşmalar • 3. Tarafsızöndeğerlendirme • 4. Kısajüriyargılaması • 5. Arabuluculuk-Tahkim (ARA-TAH)
AUÇ: ELEŞTİRİLER • SCIMECCA/MAX WEBER eleştirileri: AUÇ şunlaradayanır/öngörürbunlaryanlıştır: • Teorikbirtemeldenyoksun • Anlaşmazlıkğınkökenindebireyselsorumlulukvardır (toplumsaleşitsizlikvar) • AUÇ herşeyiçözer (hayırbireyseluyuşmazlıklarıçözer, siyasal/toplumsalolanlarıçözemez) • Üçüncükişitarafsızdır (hayır, eşitsizlikolduğuiçingüçlüdenyanadır) • AUÇ artıktemelamacınıkaybetmiştir-parakazanmakamaçolmuştur (Weberciteorizayıfaadaleteerişimiçinyardımedilmeli der) • İDEOLOJİK ELEŞTİRİLER: • 1.NEO LİBERALİZMİN (KÜRESELLEŞMENİN ARACI) • 2. ETNİK/DİNSEL BÖLÜCÜ BİR YÖNTEM
ARABULUCULUK İLKELERİ 1. ALTERNATİF YÖNTEM OLMASI 2. ÜÇÜNCÜ BİR KİŞİNİN VARLIĞI 3. TARAFSIZLIK HUAK m. 9, m. 3 Tarafsızlıkv. Adalet 4. BAĞLAYICI KARAR VEREMEME 5. GÖNÜLLÜLÜK/TARAFLARIN RIZASI m. 3, m. 11, Yönetmelik m. 14 6. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNÜ KISITLAMAMASI m. 16 7. GİZLİLİK m. 4 Yönetmelik m. 6 Beyanvebelgelerinkullanılamaması m. 5 m. 33
KAYNAKÇA: • HUAK • HUAKY • Arabuluculuk Yoluyla Uyuşmazlık Çözümünde Temel Aşamalar ve Taktikler, Elif Kısmet Kekeç, 2. baskı, ADALET YAYINEVİ, 2014