Fundusze Europejskie dla przedsiębiorców

1. Fundusze Europejskie dla przedsiębiorców Joanna Rudyj

2. Nowa Perspektywa Finansowa. Lata 2014-2020 kolejną szansą na rozwój przedsiębiorstw. Wprowadzenie do tematu, aktualności. 2

3. Umowa Partnerstwa, która jest kontraktem pomiędzy Polską a Komisją Europejską,(zatwierdzona przez KE 23 maja 2014 r.) stanowi podstawę realizacji nowej perspektywy finansowej przewidzianej na lata 2014-2020. Określa ona kierunki działań, jakie będą podejmowane w oparciu o trzy polityki unijne, na które składają się: - Polityka Spójności- Wspólna Polityka Rolna- Wspólna Polityka Rybołówstwa W umowie tej zostały dokładnie opisane wszystkie krajowe i regionalne programy operacyjne, jakie realizowane będą w latach 2014-2020. Do krajowych programów operacyjnych zalicza się: - PO Infrastruktura i Środowisko- PO Inteligentny Rozwój- PO Wiedza, Edukacja, Rozwój- PO Polska Wschodnia- PO Polska Cyfrowa- PO Pomoc Techniczna 3

4. W latach 2014-2020 Polska ma do dyspozycji 82,5 mld euro w ramach polityki spójności. Na tę kwotę składają się: ok. 76,9 mld euro dostępnych w programach krajowych, w tym ponad 252 mln euro na wsparcie bezrobotnej i nie uczącej się młodzieży, ok. 700 mln euro dostępnych w programach Europejskiej Współpracy Terytorialnej, 4,1 mld euro na projekty infrastrukturalne o znaczeniu europejskim  w obszarze transportu, energetyki i technologii informacyjnych w ramach instrumentu „Łącząc Europę”, ok. 473 mln euro z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD) na programy, które zapewnią żywność dla osób najbardziej potrzebujących oraz odzież i inne podstawowe artykuły osobom bezdomnym oraz dzieciom w trudnej sytuacji materialnej, ok. 287 mln z zarządzanej przez Komisję Europejską, ogólnej puli przeznaczonej na pomoc techniczną, ok 71 mln euro na działania innowacyjne związane z rozwojem obszarów miejskich. 4

5. Projekty Programów Operacyjnych dostępne są na stronie: • www.funduszeeuropejskie.gov.pl 5

6. Celem głównym PO IR jest wspieranie innowacyjności i konkurencyjności polskiej gospodarki, wyrażające się głównie zwiększeniem nakładów na B+R, w szczególności poprzez: wsparcie przedsiębiorstw w obszarach innowacyjności i działalności badawczo-rozwojowej, podniesienie jakości i interdyscyplinarności badań naukowych i prac rozwojowych, zwiększenie stopnia komercjalizacji oraz umiędzynarodowienia badań naukowych i prac rozwojowych. 6

7. Hasło przewodnie programu to: wsparcie projektów od pomysłu do rynku. Założeniem PO IR jest wsparcie realizacji całego procesu powstawania innowacji: od fazy tworzenia się pomysłu, poprzez etap prac badawczo-rozwojowych, w tym przygotowanie prototypu, aż po komercjalizację wyników prac B+R. Mając na uwadze zróżnicowany poziom ryzyka realizacji projektu na ww. etapach, przewiduje się wykorzystanie instrumentów wsparcia o charakterze dotacyjnym oraz zwrotnym. 7

8. W PO IR priorytetowo traktowane są ekoinnowacje - innowacyjne technologie w dziedzinie ochrony środowiska. • Zwiększenie wykorzystania ICT w przedsiębiorstwach oraz budowanie warunków dla rozwoju e-gospodarki w Polsce. • zwiększenie dostępności rynku kapitałowego dla MŚP, realizujących innowacyjne projekty o dużym potencjale rynkowym. • PO IR będzie realizowany zgodnie z koncepcją inteligentnej specjalizacji, co oznacza koncentrację wsparcia na obszarach o najwyższym potencjale rozwojowym. 8

9. Osie priorytetowe PO IR: • OŚ PRIORYTETOWA I: WSPARCIE PROWADZENIA PRAC B+R PRZEZ • PRZEDSIĘBIORSTWA ORAZ KONSORCJA NAUKOWO-PRZEMYSŁOWE, • Cel: Pobudzenie aktywności przedsiębiorstw w zakresie prowadzenia działalności B+R, • -wsparcie udzielane w formie bezzwrotnej (dotacje) oraz w formie instrumentów finansowych w przypadku instrumentu dotyczącego wsparcia prac badawczo – rozwojowych z udziałem funduszy kapitałowych. Tryb konkursowy. • OŚ PRIORYTETOWA II: WSPARCIE INNOWACJI W PRZEDSIĘBIORSTWACH, • Cel: Zwiększenie nakładów polskich przedsiębiorstw na działalność innowacyjną. • Kredyt na innowacje technologiczne - Środki te mogą zostać wykorzystane w dwojaki sposób: • 1) jako wsparcie o charakterze dotacyjnym, udzielane w celu częściowej spłaty kredytu • inwestycyjnego, przyznanego przedsiębiorstwu przez bank komercyjny (tzw. premia • technologiczna), • 2) w formie wsparcia zwrotnego, finansującego częściowo koszty projektu inwestycyjnego. • W procesie udzielania wsparcia wykorzystywane są doświadczenia związane z realizacją Kredytu Technologicznego w perspektywie finansowej 2007-2013. 9

10. OŚ PRIORYTETOWA III: WSPARCIE OTOCZENIA I POTENCJAŁU INNOWACYJNYCH PRZEDSIĘBIORSTW, • Cel: Zwiększenie potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności innowacyjnej. • Bony na innowacje umożliwiają rozwijanie kontaktów MŚP prowadzących działalność produkcyjną lub usługową z jednostkami naukowymi. Przedmiotem wsparcia jest zakup usługi związanej z opracowaniem nowego produktu lub usługi, projektu wzorniczego, nowej technologii produkcji albo znaczącym ulepszeniem wyrobu lub technologii produkcji. • Wsparcie obejmuje projekty: • dotyczące innowacji realizowanych przez firmy przemysłowe, • dotyczące innowacji w sektorze usług, o wysokim stopniu zaawansowania technologicznego, • dotyczące innowacji nietechnologicznych. • Przewiduje się zastosowanie instrumentów bezzwrotnych (dotacje) oraz instrumentów finansowych. • OŚ PRIORYTETOWA IV: ZWIĘKSZENIE POTENCJAŁU NAUKOWO-BADAWCZEGO • Cel: Wzmocnienie współpracy pomiędzy jednostkami naukowymi a przedsiębiorstwami oraz sektorem publicznym. • Wsparcie skoncentrowane jest na projektach badawczo - rozwojowych prowadzonych przez jednostki naukowe z możliwym , promowanym udziałem przedsiębiorców. 10

11. Program Operacyjny Polska Cyfrowa na lata 2014-2020 Celem programu jest wzmocnienie cyfrowych fundamentów dla rozwoju kraju. Zgodnie z Umową Partnerstwa (UP), jako fundamenty te przyjęto: szeroki dostęp do szybkiego internetu, efektywne i przyjazne użytkownikom e-usługi publiczne oraz stale rosnący poziom kompetencji cyfrowych społeczeństwa. Kluczowe wskazówki UE dla opracowania POPC zawarte są w następujących dokumentach: − Zalecenia Rady w sprawie krajowego programu reform Polski z 2013 r. oraz zawierające opinię Rady na temat przedstawionego przez Polskę programu konwergencji na lata 2012–2016, − Strategia Europa 20202, − EAC. 11

12. Osie priorytetowe POPC • Oś priorytetowa I. Powszechny dostęp do szybkiego internetu • Poszerzenie dostępu do sieci szerokopasmowych, rozwój sieci o wysokiej przepustowości i • wspieranie przyjęcia nowych technologii i sieci w gospodarce cyfrowej. • Wsparcie w tym zakresie przyczyni się do ograniczenia terytorialnych różnic w możliwości dostępu do szerokopasmowego internetu poprzez dalszy rozwój i uzupełnienie istniejącej sieci dostępowej oraz szkieletowej i dystrybucyjnej. • Beneficjenci: przedsiębiorcy telekomunikacyjni, jednostki samorządu terytorialnego lub ich • związki i stowarzyszenia (w uzasadnionych przypadkach, tj. w sytuacji, gdy przedsiębiorcy • telekomunikacyjni nie będą zainteresowani realizacją inwestycji na danym obszarze). • Przewiduje się możliwość realizacji projektów w partnerstwie publiczno-prywatnym. • Nie przewiduje się wykorzystania instrumentów finansowych w ramach osi I. • Oś priorytetowa II. E-Administracja i otwarty rząd • Wzmocnienie zastosowania technologii komunikacyjno – informacyjnych dla e- administracji, e- lerningu, e-integracji, e- kultury, e-zdrowia. • Oś priorytetowa III. Cyfrowa aktywizacja społeczeństwa – beneficjenci:jst oraz ich związki i stowarzyszenia, organizacje pozarządowe i ich partnerstwa (w tym partnerstwa organizacji pozarządowych z jst). • Oś priorytetowa IV. Pomoc techniczna 12

13. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 • Program Krajowy finansowany z EFRR i FS. • Cel główny programu: Wsparcie gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów i przyjaznej środowisku oraz sprzyjającej spójności terytorialnej i społecznej. • Osie Priorytetowe POIiŚ: • I. OŚ PRIORYTETOWA Zmniejszenie emisyjności gospodarki, • II. OŚ PRIORYTETOWA Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu, • III. OŚ PRIORYTETOWA Rozwój infrastruktury transportowej przyjaznej dla środowiska i ważnej w skali europejskiej, • IV. OŚ PRIORYTETOWA Zwiększenie dostępności do transportowej sieci europejskiej, • V. OŚ PRIORYTETOWA Poprawa bezpieczeństwa energetycznego, • VI. OŚ PRIORYTETOWA Ochrona i rozwój dziedzictwa kulturowego, • VII. OŚ PRIORYTETOWA Wzmocnienie strategicznej infrastruktury ochrony zdrowia, • VIII. OŚ PRIORYTETOWA Pomoc techniczna. 13

14. Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 • PO WER 2014-2020 • Zgodnie z projektem Umowy Partnerstwa Europejski Fundusz Społeczny w latach 2014-2020 będzie współfinansował krajowy program operacyjny dotyczący rozwoju kompetencji i umiejętności, włączenia społecznego oraz dobrego rządzenia oraz 16 regionalnych programów operacyjnych. • W ramach PO WER planowane są do realizacji projekty systemowe, w których przedsiębiorcy stanowią grupę docelową. • Opis Osi priorytetowych: • OŚ I OSOBY MŁODE NA RYNKU PRACY, • W ramach osi realizowane będzie wsparcie bezpośrednie dla osób młodych bez pracy, które będzie przyczyniało się do ich aktywizacji zawodowej oraz poprawy sytuacji na rynku pracy. Instrumentarium wsparcia stosowane w osi I odnosi się do wszystkich osób obejmowanych wsparciem we wszystkich regionach Polski. W związku z powyższym nie jest zasadne wydzielanie określonych działań ze względu na kategorię regionu. • Na co wsparcie: staże, szkolenia, przygotowanie zawodowe, dofinansowanie studiów podyplomowych, dofinansowanie kosztów egzaminów oraz kosztów uzyskania licencji, • pożyczka szkoleniowa, stypendium na kontynuowanie nauki, bony szkoleniowe, stażowe i zatrudnieniowe. • OŚ II EFEKTYWNE POLITYKI PUBLICZNE DLA RYNKU PRACY, GOSPODARKI I EDUKACJI, • Na co wsparcie: (m.in.) • Wsparcie rozwoju współpracy międzysektorowej na rzecz poprawy równości szans płci. • Upowszechnianie rozwiązań na rzecz godzenia życia zawodowego z opieką nad dziećmi do lat 3, w tym poprzez podnoszenie kwalifikacji kadry samorządów gmin odpowiedzialnych za rozwój form opieki na dziećmi do lat 3, • Wsparcie na rzecz zwiększenia udziału MMŚP w rynku zamówień publicznych, w tym działania edukacyjne, badawcze i informacyjne, • Realizacja działań niwelujących negatywne stereotypy związane z porażką biznesową, • Badania i analizy w obszarze ubóstwa i wykluczenia społecznego, 14

15. OŚ III SZKOLNICTWO WYŻSZE DLA GOSPODARKI I ROZWOJU, • Na co wsparcie: Rozwój oferty uczelni w zakresie realizacji trzeciej misji uczelni jako forum aktywności społecznej np. poprzez programy realizowane przy współpracy z organizacjami pozarządowymi, • Wsparcie dla tworzenia wspólnych studiów doktoranckich z jednostkami naukowymi i instytutami badawczymi oraz międzynarodowych studiów doktoranckich, • OŚ IV INNOWACJE SPOŁECZNE I WSPÓŁPRACA PONADNARODOWA, • Zwiększenie wykorzystania innowacji społecznych na rzecz poprawy skuteczności polityk publicznych, • Programy mobilności ponadnarodowej będą służyć nabyciu nowych umiejętności i kompetencji oraz ich • doskonaleniu, a także zdobyciu doświadczenia zawodowego przez osoby na różnym etapie kształcenia i • kariery zawodowej. Przyczynią się również do poprawy jakości funkcjonowania, w tym udoskonalenia • metod pracy i zarządzania, podmiotów prywatnych i publicznych. • Na co wsparcie: • − Programy mobilności ponadnarodowej na zasadach określonych dla programu Erasmus+ • obejmujące m.in. staże, praktyki, wymianę studentów. • − Programy mobilności ponadnarodowej obejmujące m.in. staże, praktyki, wymianę • pracowników, job-shadowing. 15

16. -Wypracowanie nowych rozwiązań we współpracy z partnerem zagranicznym i ich wdrożenie. • − Import, eksport nowych rozwiązań i ich zaadaptowanie oraz wdrożenie. • − Wymiana informacji i doświadczeń. • − Równoległe tworzenie nowych rozwiązań. • − Wsparcie sieci współpracy • Działania skierowane są m.in. do przedsiębiorców. • Co do zasady nie przewiduje się wykorzystywania instrumentów finansowych. • OŚ V – POMOC TECHNICZNA • W ramach Nowej Perspektywy Finansowej dostępne będą jeszcze następujące programy: • Program Operacyjny Polska Wschodnia -Makroregion Polski Wschodniej, który konstytuują województwa lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie, stanowi zwarty obszar o najniższym poziomie rozwoju • gospodarczego w Polsce i jeden z najsłabszych w Unii Europejskiej, • Program Operacyjny Pomoc Techniczna 16

17. Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny 2014 + • Jest jednym z 16 Programów Regionalnych dostępnych w Polsce w nowym okresie programowania. • W latach 2007-2013 WRPO był finansowany tylko z EFRR. W nowej perspektywie finansowej program regionalny dla Wielkopolski będzie dwu-funduszowy tzn. finansowany z EFRR i EFS co poza projektami inwestycyjnymi daje możliwość wsparcia projektów miękkich tj. np. szkolenia. • Osie i priorytety WRPO 2014+: • OŚ PRIORYTETOWA 1. Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka • Na co wsparcie: • wsparcie działalności B+R, w szczególności związanej z rozwojem inteligentnych specjalizacji, realizowanej przez/dla przedsiębiorców (w tym stworzenie/rozwój zaplecza badawczo-rozwojowego), • wsparcie wdrożenia własnych lub zakupionych wyników badań naukowych/technologii oraz praw do własności intelektualnej, • wspieranie procesów innowacyjnych w przedsiębiorstwach na wszystkich etapach powstawania i rozwoju nowych produktów i usług, • wsparcie transferu technologii, szczególnie dla inteligentnych specjalizacji, • wsparcie współpracy nauki i biznesu na rzecz wypracowania i wdrażania innowacji. 17

18. tworzenie przedsiębiorstw i rozwoju w początkowym okresie działalności, • rozwój potencjału i zakresu oraz poprawa jakości usług instytucji otoczenia biznesu na rzecz inkubacji przedsiębiorstw, w tym dla regionalnych specjalizacji, • tworzenie nowej i rozwój istniejącej infrastruktury terenów inwestycyjnych na rzecz rozwoju gospodarczego, w tym dla inteligentnych specjalizacji regionalnych. • wsparcie potencjału instytucji otoczenia biznesu, • usługi doradcze i szkoleniowe dla przedsiębiorstw, zwiększające ich zdolność do budowania oraz wzrostu przewagi konkurencyjnej nas rynku, • wzmacnianie zdolności MŚP do korzystania z usług IOB, • sieciowanie instytucji otoczenia biznesu • wsparcie internacjonalizacji przedsiębiorstw i ich sieci, w tym klastrów, • wsparcie międzynarodowej współpracy gospodarczej przedsiębiorstw, • promocja przedsiębiorstw regionu na rynkach międzynarodowych, • promocja gospodarcza i turystyczna regionu. • inwestycje w przedsiębiorstwa na rzecz nowych lub ulepszonych produktów i usług, • wsparcie rozwoju klastrów, • wsparcie inwestycyjne dla podmiotów ekonomii społecznej. 18

19. Wśród spodziewanych typów przedsięwzięć nie można wykluczyć projektów zintegrowanych, wymagających finansowania krzyżowego (cross financing), związanych m.in. z zatrudnieniem i rozwojem wykwalifikowanych kadr B+R przedsiębiorstw oraz pracowników naukowych, a także z rozwojem umiejętności pracowników obsługujących aparaturę badawczą. • Beneficjentami są m.in. przedsiębiorcy • Przewiduje się konkursowy tryb wyboru projektów. • W ramach Priorytetu Inwestycyjnego nie przewiduje się możliwości wsparcia w postaci finansowania zwrotnego. • OŚ PRIORYTETOWA 2.Społeczeństwo informacyjne • Na co wsparcie: • dotacje na rzecz tworzenia i wdrażania nowych e-usług, • wsparcie działalności on-line przedsiębiorstw, • wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań informatycznych w zakresie organizacji i zarządzania przedsiębiorstwem, • wsparcie TIK na rzecz współpracy i sieciowania działalności gospodarczej (w tym wsparcie systemu B2B). • wsparcie rozwoju elektronicznych usług publicznych, szczególnie w relacjach administracja-administracja, administracja-biznes oraz administracja-obywatel, • zwiększenie dostępu obywateli do usług publicznych, w tym m.in. projektów z zakresu e-administracji, e-zdrowia, e-edukacji, e-kultury, • informatyzacja placówek ochrony zdrowia oraz usług społecznych, 19

20. wsparcie cyfryzacji, w tym digitalizacji zasobów kulturowych, naukowych i eduka-cyjnych, planistycznych, geodezyjnych i kartograficznych, a także zapewnienie po-wszechnego, otwartego dostępu w postaci cyfrowej do tych zasobów, • wsparcie budowy publicznych punktów i sieci dostępu do Internetu, • rozwój infrastruktury informatycznej integrującej zasoby i organizacje, • tworzenie oraz rozwijanie referencyjnych rejestrów publicznych, w tym geograficznych systemów informacji przestrzennej (GIS). • Beneficjenci: • przedsiębiorcy, • sieci przedsiębiorstw, w tym klastry. 20

21. OŚ PRIORYTETOWA 3. Energia • Na co wsparcie: • budowa oraz rozbudowa instalacji służących do wytwarzania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, • budowa, rozbudowa i modernizacja instalacji służących dystrybucji ciepła pochodzącego z OZE, • budowa, rozbudowa i modernizacja sieci elektroenergetycznych umożliwiających przyłączenia jednostek wytwórczych energii z OZE do sieci, • budowę lub przebudowę jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła ze źró-deł odnawialnych w wysokosprawnej kogeneracji, • produkcja urządzeń dla OZE oraz dla biokomponentów i biopaliw. • działania ograniczające energochłonność, • racjonalizacja produkcji w celu zmniejszenia strat energii, ciepła i wody, • wykorzystanie OZE przez przedsiębiorstwa • zakup niskoemisyjnego taboru dla transportu publicznego oraz budowa/przebudowa infrastruktury transportu publicznego, • budowa i przebudowa infrastruktury miejskiej w celu ograniczania ruchu drogowego w centrach miast, • projekty z zakresu transportu zbiorowego wspierające integrację z transportem indywidualnym, • montaż efektywnego energetycznie oświetlenia ulicznego, • działania informacyjno -promocyjne, • inwestycje w zakresie budownictwa niskoemisyjnego i pasywnego. • modernizacja energetyczna budynków oraz wymiana wyposażenia tych obiektów na energooszczędne, • projekty modernizacji infrastruktury ciepłowniczej i energetycznej w modernizowa-nych budynkach, a także podłączanie budynków do sieci, • instalacje OZE w modernizowanych energetycznie budynkach. 21

22. Beneficjenci: • przedsiębiorcy • osoby prawne, inne niż wskazane w pkt. 1 • państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, w tym państwowe jednostki bu-dżetowe • organizacje pozarządowe, stowarzyszenia i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, • podmioty działające w oparciu o umowę o partnerstwie publiczno - prywatnym • Planowane wykorzystanie instrumentów finansowych 22

23. Oś PRIORYTETOWA 4 Środowisko • Na co wsparcie: • inwestycje w małą retencję wodną, • inwestycje w zakresie ochrony obszarów narażonych na powodzie i susze, • wzmocnienie systemów wczesnego reagowania i ratownictwa w sytuacjach nagłego wystąpienia zjawisk katastrofalnych, • rozwój systemów wczesnego ostrzegania i prognozowania zagrożeń, • inwestycje zabezpieczające obszary miejskie przed niekorzystnymi zjawiskami po-godowymi i ich następstwami, • wyposażenie służb ratowniczych w sprzęt ratunkowy, • zwiększanie potencjału ratowniczych organizacji pozarządowych przez szkolenia dla ich członków biorących udział w działaniach ratowniczych. • działania wynikające z planu inwestycyjnego w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi/wojewódzkiego planu gospodarki odpadami. • wśród spodziewanych typów przedsięwzięć nie można wykluczyć projektów zintegrowanych, wymagających finansowania krzyżowego, związanych m.in. z działaniami informacyjno edukacyjnymi w zakresie zapobiegania powstawiania odpadów, czy właściwego postępowania z odpadami. • projekty wynikające z krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych, • projekty z zakresu zaopatrzenia w wodę, • projekty z zakresu zagospodarowania osadów ściekowych, • zakup urządzeń i aparatury kontrolno-pomiarowej, • projekty w zakresie indywidualnych systemów oczyszczania ścieków. • wsparcie instytucji kultury, obiektów oraz obszarów zabytkowych, • wsparcie obiektów poprzemysłowych i powojskowych o wartościach historycznych, • ochrona, zachowanie i zabezpieczenie obiektów dziedzictwa kulturowego i obiektów zabytkowych, 23

24. zakup trwałego wyposażenia oraz konserwacja i zabezpieczenie muzealiów, archi-waliów i starodruków, • wsparcie i rozwój centrów informacji kulturalnej i turystycznej, promocji i kultury, • promocja kultury, jej dziedzictwa, markowych produktów turystycznych i wydarzeń kulturalnych. • przywracanie właściwego stanu siedlisk przyrodniczych i gatunków, • ochrona in-situ i ex-situ zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych, • opracowanie planów/programów ochrony dla obszarów chronionych, • wsparcie centrów ochrony różnorodności biologicznej, • wsparcie edukacji ekologicznej, • wsparcie rozwoju publicznej infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej wykorzystu-jącej walory środowiskowe, m.in. punkty i platformy widokowe, szlaki oraz ścieżki dydaktyczne, • inwentaryzacja przyrodnicza gmin, • kampanie informacyjno-promocyjne, • kanalizowanie ruchu turystycznego przez modernizację torów wodnych. • podnoszenie standardu bazy technicznej i wyposażenie obszarów chronionych, • rekultywacja lub remediacja terenów zdegradowanych, • inwestycje ograniczające emisję zanieczyszczeń do powietrza, w tym instalacje za-bezpieczające, oraz przebudowa (modernizacja) urządzeń filtrujących gazy i urzą-dzeń odpylających, • inwestycje ograniczające natężenie hałasu oraz jego monitoring, • wsparcie systemów pomiaru zanieczyszczeń w miastach, • systemy informowania mieszkańców o poziomach zanieczyszczeń • Nie planuje się wykorzystania instrumentów finansowych. • Beneficjenci: • podmioty posiadające osobowość prawną, • państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, w tym państwowe jednostki bu-dżetowe. 24

25. Beneficjenci: • podmioty posiadające osobowość prawną, • państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, w tym państwowe jednostki budżetowe, • przedsiębiorcy, • osoby prawne, inne niż wskazane w pkt. 1, • państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, w tym państwowe jednostki budżetowe, • podmioty działające w oparciu o umowę o partnerstwie publiczno – prywatnym. 25

26. OŚ PRIORYTETOWA 5. Transport – działanie skierowane jest do • jednostek samorządu terytorialnego, ich związków i stowarzyszeń, • jednostek organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego, posiadające osobowość prawną, zarządzających infrastrukturą kolejową, • podmiotów wykonujące w imieniu samorządu województwa zadania z zakresu prze-wozów regionalnych. • Na co wsparcie: • budowa, przebudowa i rozbudowa dróg wojewódzkich oraz lokalnych, wraz z infrastrukturą towarzyszącą, w tym inwestycje na rzecz poprawy bezpieczeństwa i przepustowości ruchu na tych drogach, • budowa, przebudowa i modernizacja obiektów inżynieryjnych w ciągach dróg (obiekty mostowe, wiadukty, estakady, tunele drogowe i inne). • budowa, modernizacja, rehabilitacja kolejowej infrastruktury dworcowej i przystanków kolejowych poza siecią TEN-T, • infrastruktura obsługi i serwisowania taboru. • OŚ PRIORYTETOWA 6. Rynek Pracy • Na co wsparcie: • wsparcie w aktywnym poszukiwaniu pracy, • działania na rzecz podnoszenia kompetencji i kwalifikacji zawodowych oraz ich lepszego dopasowania do potrzeb rynku pracy, • wsparcie w zdobyciu doświadczenia zawodowego, • wsparcie mobilności przestrzennej, w tym międzynarodowej w ramach sieci EURES, • monitoring i prognozowanie sytuacji na regionalnym rynku pracy. 26

27. wsparcie szkoleniowo-doradcze dla osób planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej, • finansowe wsparcie rozpoczynania działalności gospodarczej, • wsparcie pomostowe dla osób prowadzących działalność gospodarczą • poprawa dostępu do usług opieki nad dziećmi do 3 roku życia, • aktywizacja zawodowa osób powracających, bądź wchodzących na rynek pracy po przerwie związanej z opieką nad dzieckiem do lat 3, • wsparcie przedsiębiorców i pracodawców w stosowaniu rozwiązań na rzecz godzenia życia zawodowego z prywatnym, • wsparcie rozwojowe udzielane na rzecz przedsiębiorstw pozwalające na dostosowanie do zmian w gospodarce, • wsparcie rozwoju kompetencji i kwalifikacji osób pracujących, w tym w wieku 50 lat i więcej, • wsparcie typu outplacement’owego dla osób zagrożonych utratą pracy lub zwolnionych w krótkim terminie z przyczyn zakładu pracy, • wzmacnianie dialogu społecznego i lokalnych partnerstw na rzecz adaptacyjności , • programy profilaktyki zdrowotnej (pierwotnej i wtórnej) służące wspieraniu aktywności zawodowej, dotyczące w szczególności chorób układu krążenia, układu ruchu, chorób onkologicznych, a także innych chorób będących istotnym problemem zdrowotnym regionu, • programy rehabilitacji zdrowotnej ułatwiające powrót na rynek pracy, • przekwalifikowywanie pracowników długotrwale pracujących w warunkach negatyw-nie wpływających na zdrowie, • programy zdrowotne dla osób zagrożonych przerwaniem aktywności zawodowej w za-kresie wykraczającym poza finansowanie w ramach systemu powszechnych świadczeń zdrowotnych, • poprawa ergonomii pracy i eliminowanie czynników zagrażających zdrowiu w miejscu pracy. 27

28. Beneficjenci: • wszystkie podmioty z wyłączeniem osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub oświatowej, • jednostki organizacyjne jst w zakresie aktywizacji zawodowej w trybie pozakonkursowym, • jednostki organizacyjne jst oraz ochotnicze hufce pracy w zakresie działań EURES w trybie pozakonkursowym, • podmioty, które uzyskały akredytację Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w za-kresie działań EURES w trybie konkursowym, • jednostka organizacyjna samorządu województwa w zakresie monitorowania i prognozowania sytuacji na rynku pracy w trybie pozakonkursowym. • OŚ PRIORYTETOWA 7.Włączenie społeczne • Na co wsparcie: • aktywizacja społeczno-zawodowa osób, rodzin/grup/środowisk wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym wykorzystująca instrumenty aktywizacji zawodowej, edukacyjnej, zdrowotnej, społecznej, kulturalnej, • działania na rzecz podnoszenia umiejętności społecznych, kwalifikacji zawodowych oraz wsparcie w zdobyciu doświadczenia zawodowego młodzieży przebywającej w placówkach resocjalizacyjnych i pieczy zastępczej oraz opuszczającej te placówki, • koordynacja i monitoring wdrażanych w regionie działań z zakresu aktywnej integracji. 28

29. projekty służące poprawie dostępu do usług wsparcia rodziny i systemu pieczy zastępczej, w tym wsparcia dzieci i młodzieży w placówkach wsparcia dziennego, • programy wczesnego wykrywania chorób, leczenia oraz rehabilitacji medycznej dzieci, • projekty służące poprawie dostępu do usług wsparcia osób starszych i z niepełno-sprawnościami, • zwiększenie dostępu do usług poradnictwa prawnego i obywatelskiego, • zwiększenie dostępu do różnych form mieszkalnictwa, w tym chronionego, wspomaganego, treningowego, • koordynacja i monitoring usług społecznych w regionie, • dotacje na tworzenie PES i tworzenie miejsc pracy w PES, • zwiększenie dostępu do usług na rzecz PES, • projekty związane z tworzeniem lokalnych i regionalnych partnerstw na rzecz rozwoju PES, • koordynacja rozwoju sektora ekonomii społecznej w regionie, w tym monitoring, ewaluacja, działania informacyjno-edukacyjne, tworzenie regionalnych sieci kooperacji, • Beneficjenci: • wszystkie podmioty z wyłączeniem osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub oświatowej, • jednostki organizacyjne jst w zakresie poprawy dostępu do usług wsparcia rodziny i systemu pieczy zastępczej, osób starszych i z niepełnosprawnościami, poradnictwa specjalistycznego, prawnego i obywatelskiego, • jednostka organizacyjna samorządu województwa w zakresie koordynowania i monitorowania usług społecznych w regionie. 29

30. OŚ PRIORYTETOWA 8. Edukacja • Na co wsparcie: • projekty zwiększające dostępność do dobrej jakości edukacji przedszkolnej, • przedsięwzięcia zmierzające do poprawy warunków dydaktycznych w szkołach, w tym tworzenie w szkołach i placówkach systemu oświaty warunków do nauczania i uczenia się z wykorzystaniem nowoczesnych technologii i TIK, • wsparcie uczniów w rozwijaniu kluczowych kompetencji, • wsparcie indywidualnego podejścia do ucznia, w tym wsparcie rozwoju uczniów zdolnych oraz uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, • wsparcie uczniów pochodzących z rodzin najuboższych, • wsparcie działań profilaktyki rówieśniczej i na rzecz uczniów. • projekty służące podnoszeniu kompetencji i kwalifikacji osób w wieku aktywności zawodowej, • przedsięwzięcia mające na celu tworzenie w placówkach kształcenia ustawicznego, praktycznego i doskonalenia zawodowego warunków do kształcenia zawodowego i egzaminowania, • projekty w zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego dla osób dorosłych, • projekty służące podnoszeniu kompetencji i kwalifikacji zawodowych uczniów/wychowanków szkół i placówek systemu oświaty prowadzących kształcenie zawodowe, • przedsięwzięcia mające na celu tworzenie w szkołach i placówkach systemu oświaty prowadzących kształcenie zawodowe warunków do kształcenia zawodu, • projekty w zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego dla młodzieży. • Beneficjenci: • wszystkie podmioty z wyłączeniem osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub oświatowej. 30

31. Nie przewiduje się możliwości wsparcia w postaci finansowania zwrotnego. • OŚ PRIORYTETOWA 9. Infrastruktura dla Kapitału Ludzkiego • Na co wsparcie: • inwestycje w infrastrukturę ochrony zdrowia, • inwestycje w infrastrukturę społeczną, • projekty wynikające z kompleksowych programów rewitalizacji zdegradowanych fizycznie, społecznie i gospodarczo obszarów miast, dzielnic miast oraz terenów wiejskich, wymagających odnowy, czy restrukturyzacji, ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązywania problemów społecznych. • Wśród spodziewanych typów przedsięwzięć nie można wykluczyć projektów zintegro-wanych, wymagających finansowania krzyżowego, związanych m.in. z kształtowaniem po-staw społecznych i włączenia lokalnej społeczności w działania rewitalizacyjne, • inwestycje w infrastrukturę wychowania przedszkolnego, • inwestycje w infrastrukturę szkół i placówek systemu oświaty prowadzących kształcenie ogólne, zawodowe i ustawiczne, • inwestycje w infrastrukturę wyższego szkolnictwa zawodowego, • inwestycje w infrastrukturę popularyzującą naukę i innowacje, 31

32. Beneficjenci: • placówki wychowania przedszkolnego, • jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, • jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego, posiadające osobowość prawną, • szkoły i placówki systemu oświaty realizujące kształcenie ogólne, zawodowe i ustawiczne oraz ich ograna prowadzące, • zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli, • pracodawcy, • organizacje pozarządowe, • szkoły wyższe, • przedsiębiorcy, • osoby prawne, inne niż wskazane w pkt. 1, • państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, w tym państwowe jednostki budżetowe, • organizacje pozarządowe, stowarzyszenia i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej nie sklasyfikowane w pkt. 1,2,3, • podmioty działające na podstawie umowy o partnerstwie publiczno – prywatnym. • Oś PRIORYTETOWA 10. Pomoc Techniczna 32

33. Zintegrowane podejście terytorialne w WRPO 2014+ • Terytorialne podejście jest ważnym instrumentem dostosowującym interwencję Programu do specyfiki potencjału Wielkopolski. • Zintegrowane podejście terytorialne obejmuje: • koperty finansowe, • system preferencji dla projektów, bądź odbiorców pomocy, z obszarów określanych jako regionalne Obszary Strategicznej Interwencji (OSI). • Na terenie Wielkopolski występują następujące OSI: • Miasto wojewódzkie i jego obszar funkcjonalny, • Miasta i dzielnice miast wymagające rewitalizacji , • Obszary wiejskie, w szczególności o najniższym poziomie dostępu mieszkańców do dóbr i usług warunkujących możliwości rozwojowe - działania koncentrować się będą przede wszystkim na usuwaniu przyczyn zagrażających trwałej marginalizacji. Przewiduje się wspieranie działań w ramach następujących PI: 7.2.; 9.2. 33

34. Koperty finansowe w ramach OSI regionalnych: Dla OSI „Ośrodki subregionalne i ich obszary funkcjonalne” (Gniezno, Konin, Leszno, Piła i ich obszary funkcjonalne), ustanowione zostaną koperty finansowe. Zakres interwencji wynegocjowany zostanie w partnerstwie z samorządami poszczególnych ośrodków, m.in. w ramach PI: 2.3; 3.1; 4.3; 4.5; 7.2; 9.7, 10.3 bis oraz 10.4. Obszary wiejskie w WRPO 2014+ Szacuje się, że na obszary wiejskie w WRPO 2014+ przeznaczonych zostanie min. 11% alokacji Programu. Wsparcie będzie dotyczyć m.in. przedsiębiorczości, lepszego wykorzystanie kapitału ludzkiego, w tym reorientacji zawodowej rolników, rewitalizacji społecznej i infrastrukturalnej. 34

35. Interwencję WRPO 2014+ z punktu widzenia potrzeb rozwojowych miast można podzielić na: • Wsparcie ogólnie dostępne, także dla obszarów wiejskich, obejmujące takie sfery, jak gospodarka, transport, rozwój cyfrowy, energia i środowisko, rynek pracy, edukacja, czy sfera społeczna. • Instrumenty specyficzne dla miast, dostępne tylko dla tych ośrodków, oraz stosujące dla miast określone preferencje. • W ramach WRPO 2014+ określone zostaną koperty finansowe dla ZIT-ów oraz miast subregionalnych i ich obszarów funkcjonalnych. • W ramach WRPO 2014+ realizowane będą następujące Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT-y): • ZIT dla miejskiego obszaru funkcjonalnego Poznania z Powiatem Poznański. • ZIT dla obszaru funkcjonalnego ośrodka regionalnego Kalisza z Ostrowem Wielkopolskim • Wśród instrumentów realizacji WRPO 2014+ nie wyklucza się zastosowania grantów globalnych dla partnerów społecznych i interesariuszy wdrażania Programu (w tym organizacji pozarządowych) • Na tym etapie nie przewiduje się w ramach WRPO 2014+ przedsięwzięć międzyregionalnych i transnarodowych. 35