Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 CZŁOWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA

1. Projekt „ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 CZŁOWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA Publikacja jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Prezentacja jest dystrybuowana bezpłatnie

2. Unia europejska-szanse i zagrożenia Polski jako członka UE po sześciu latach członkostwa

4. Instytucje UE • Parlament Europejski • Rada Unii Europejskiej • Prezydencja Rady • Komisja Europejska • Trybunał Sprawiedliwości • Europejski Trybunał Obrachunkowy

5. Parlament Europejski (PE), reprezentuje interesy obywateli Unii, przez których jest bezpośrednio wybierany. • Rada jest głównym organem decyzyjnym Unii Europejskiej. Podobnie jak Parlament Europejski, Radę powołały do życia traktaty założycielskie w latach pięćdziesiątych XX w. Rada reprezentuje państwa członkowskie. W jej posiedzeniach uczestniczy po jednym ministrze z każdego kraju Unii. • Prezydencja Rady zmienia się na zasadzie rotacji co sześć miesięcy. Innymi słowy, każdy kraj UE przejmuje kolejno odpowiedzialność za porządek obrad Rady i przewodzi wszystkim jej posiedzeniom przez sześć miesięcy, kierując podejmowaniem decyzji legislacyjnych i politycznych oraz wypracowując kompromisy pomiędzy poszczególnymi państwami członkowskimi. • Komisja jest niezależna od rządów krajowych. Jej zadaniem jest reprezentowanie i ochrona wspólnych interesów całej Unii Europejskiej. Komisja przygotowuje wnioski dotyczące nowych aktów prawa europejskiego, które następnie przedkłada do zatwierdzenia Parlamentowi i Radzie. • Zadaniem Trybunału jest zapewnienie jednolitej interpretacji i stosowania prawa europejskiego we wszystkich krajach Unii – tak by prawo było jednakowe dla wszystkich. Trybunał zapewnia na przykład, aby sądy krajowe nie wydawały rozbieżnych wyroków w podobnych sprawach. • Zadanie Trybunału polega na sprawdzaniu, czy fundusze UE, pochodzące od podatników, są właściwie pozyskiwane i wydawane zgodnie z prawem, w sposób gospodarny i na zamierzone cele. Jego misja sprowadza się do zapewnienia podatnikowi optymalnej jakości za uczciwą cenę. Trybunał jest uprawniony do kontroli każdej osoby lub organizacji, dysponującej środkami unijnymi.

6. Członkowie UE

9. Włochy Informacje ogólne Włochy (Republika Włoska, wł. Italia, Repubblica Italiana) – państwo położone w Europie Południowej, na Półwyspie Apenińskim, będące członkiem wielu organizacji, m.in.: UE, NATO, należące do ośmiu najbardziej uprzemysłowionych i bogatych państw świata • Plusy z wejścia do ue • Liczne dotacje z Unii • Minusy. • - Różnego rodzaju produkty podrożały .

10. Węgry • Plusy z wejścia do ue • Unia Europejska przyniosła Wegrą wiele sukcesów , dobrą współpracę regionalną. Wstąpienie Węgier do Unii spowodowało, że węgierskie ustawodawstwo i administracja znalazły się w zupełnie nowej sytuacji; unijne członkowstwo otworzyło przed Węgrami wiele nowych możliwości w dziedzinie nawiązywania i pogłębiania kontaktów gospodarczych, politycznych i kulturalnych z sąsiednimi, a także nieco dalej położonymi państwami, ale w dziedzinie polepszenia położenia każdego z obywateli musimy jeszcze parę lat poczekać. Informacje ogólne • Język urzędowy- Węgierski • Stolica- Budapeszt • Ustrój polityczny- republika • Głowa państwa- Laszlo Sólyom • Powierzchnia- 93 030 km² • Ludność- 9 931 000 • Waluta- forint

11. Łotwa • Ciekawostki Informacje ogólne • Stolica: Ryga • Język urzędowy: łotewski • Ustrój polityczny: republika • Głowa państwa: prezydent Valdis Zatlers • Powierzchnia całkowita: 64 589 km2 • Liczba ludności: 2 231 503 • Jednostka monetarna: 1 łat Święta i obyczaje: w większości odnoszą się do zmian pór roku, np. Boże Narodzenie, w tłumaczeniu na język polski oznacza Święto Zimy czyli odnosi się w nazwie i w dużym stopniu w treści do tradycji przedchrześcijańskiej, jako święto przesilenia zimowego.

12. Szwecja Święta i zwyczaje: Szwedzi obchodzą tradycyjne święta chrześcijańskie: Boże Narodzenie, Wielkanoc, Zielone Świątki, Wniebowstąpienie. Świeckie dni świąteczne to 1 maja z tradycyjnymi pochodami ruchu robotniczego i 6 czerwca, od 2005 r. Święto Narodowe Szwecji. Szwedzi obchodzą też święta o tradycji pogańskiej: Wieczór Walpurgii 30 kwietnia i Noc świętojańską. 13 grudnia tradycyjnie świętuje się przynoszącą światło Świętą Łucję. Informacje ogólne • Język urzędowy: szwedzki • Stolica: Sztokholm • Ustrój polityczny: monarchia parlamentarna • Głowa państwa: król Karol XVI Gustaw • Powierzchnia całkowita: 449964 km2 • Liczba ludności całkowita:9 331 523 • Jednostka momentarna: 1 korona szwedzka

13. Luxemburg Informacje ogólne • Język urzędowy - luksemburski, francuski, niemiecki • Stolica- Luxemburg • Ustrój polityczny- Monarchia parlamentarna • Głowa państwa- wielki książe Henryk • Powierzchnia- 2 586 km2 Turystyka Turystyka ma duże znaczenie. Luksemburg w 1991 odwiedziło ok. 860 tys. turystów zagranicznych. Głównie ośrodki turystyczne: miasto Luksemburg, Vianden oraz dolina rzeki Mozeli i Ardeny.

14. Niemcy Informacje ogólne • Język urzędowy- Niemiecki • Stolica- Berlin • Ustrój Polityczny- republika federalna • Typ państwa- system kancelarski • Głowa Państwa- Jens Bohrnsen • Powierzchnia - 357 114,22 km² • Liczba ludności - 81 835 000 • Waluta- Euro ciekawostki Z Niemiec wywodzi się zwyczaj strojenia choinki. Ponad 20 mln mieszkańców Niemiec (ok. 25%) to emeryci i renciści. Około 15,3 mln mieszkańców Niemiec (ok. 19%) to osoby nie-niemieckiego pochodzenia, z których 7-8 mln posiada niemieckie obywatelstwo. Szkoła Eberhard-Klein-Schule w Berlinie od roku 2004 nie ma żadnego ucznia, którego ojczystym językiem jest język niemiecki.

15. Malta kuchnia • Obce wpływy odgrywają znaczącą rolę w maltańskiej kuchni. Bliskość Włoch spowodowała rozpowszechnienie na Malcie potraw z makaronu, po Brytyjczykach zostały steki, szarlotka i smażona ryba z frytkami. Autentyczne maltańskie potrawy należą do kuchni śródziemnomorskiej.

16. Estonia Plusy i minusy Estonia wspiera inicjatywy skierowane na rozwój społeczeństwa opartego na wiedzy i innowacyjności, jak i projekty zorientowane na promocję dokształcania się  i zapewnianie szkoleń rozwijających wiedzę zawodową. Ogólne informacje • Stolica: Talin • Język urzędowy: estoński • Ustrój polityczny: republika parlamentarna • Powierzchnia całkowita: 45 226km2 • Głowa państwa:prezydent Toomas Hendrik lives • Liczba ludności:1 340 127

17. Dania Dania, choć niewielka powierzchniowo, odgrywa duże znaczenie w Unii Europejskiej. Kraj charakteryzuje najwyższy poziom życia ze wszystkich członków Unii. W wysokości produktu krajowego brutto w przeliczeniu na jednego mieszkańca Dania przegrywa tylko z Luksemburgiem. To bardzo ważna karta przetargowa przy unijnym stole. Już kilkakrotnie Duńczycy obierali własną linię polityczną we wspólnotowej polityce. Ogólne informacje • Język urzędowy: duński • Stolica: Kopenhaga • Ustrój polityczny: monarchia parlamentarna • Głowa państwa: Królowa Małgorzata II • Powierzchnia całkowita: 43 094km2 • Liczba ludności: 5534 738

18. WielkaBrytania

19. Austria Austria składa się z 9 krajów związkowych podzielonych na 85 powiatów i 15 miast i 2 368 gmin. Stolicą jest Wiedeń, językiem panującym niemiecki. Austria jest republika jej prezydentem jest Heinz Fischer. Hymn: Kaiserlied

20. Cypr Ciekawostki • Cypr to jedno z niewielu miejsc na świecie, gdzie już w godzinę po narciarskich szaleństwach na stoku można pływać w ciepłym morzu. • Cypr słynie z znakomitych owoców Informacje Ogólne • Język urzędowy: grecki, turecki • Ustrój polityczny: republika federacyjna • Głowa państwa: prezydent Dimitris Christiofas • Powierzchnia całkowita: 9 250 km2 • Liczba ludności: 794 600 • Stolica: Nikozja

21. Irlandia religia (Liczba w tys.) Kościół katolicki 3681,4 Kościół Irlandii 125,6 Chrześcijanie 29,2 Prezbiterianie 23,5 Muzułmanie 32,5 Cerkiew prawosławna 20,8 Metodyści 12,2 Inne 57,9 Bez religii 186,3 Brak odpowiedzi 70,3

22. Rumunia Religia • prawosławni 86,8% • katolicy 4,7% • kalwini 3,2% • zielonoświątkowcy 1,5% • unici 0,9% • baptyści 0,6% • adwentyści 0,4% • muzułmanie 0,3% • Unitarianie 0,3% • ewangelicy 0,2% • staroobrzędowcy 0,2% • luteranie 0,1%

23. Portugalia Religia • Katolicyzm: 75% • Zielonoświątkowcy: 2,6% • Świadkowie Jehowy: 1% • Protestantyzm: 0,9% • Islam: 0,5% • Mormoni: 0,4% • Ateizm: 19,5%

24. Belgia religie • katolicyzm - 58,07% • islam - 3,6% • protestantyzm - 1,09% • prawosławie - 0,55% • Świadkowie Jehowy - 0,45% • buddyzm - 0,29% • judaizm - 0,21% • bahaizm - 0,02%

25. Hiszpania religia Główne wyznania w Hiszpanii to: katolicy stanowiący 94% całej ludności, muzułmanie (1%), bezwyznaniowi, protestanci i inni stanowią 5% społeczności.

26. Bułgaria religia • prawosławni: 77,01% • muzułmanie: 11,87% • zielonoświątkowcy: 1,63% • katolicy: 1,09% • protestanci: 0,44% • judaizm: 0,05% • Świadkowie Jehowy: 0,04%

27. Finlandia Ogólne informacje • Język urzędowy: szwedzki, fiński • Ustrój polityczny: republika sejm i prezydencka • Głowa państwa: prezydent TarjaHalonen • Powierzchnia całkowita: 338 145 km2 • Stolica: Helsinki religia 85% Finów należy do któregoś z Kościołów. 83% należy do Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego, 1,1% Finów należy do Kościoła prawosławnego. 50 tys. osób to zielonoświątkowcy, 19 tys. to świadkowie Jehowy, katolicy to 8 tys., głównie obcokrajowcy, 3 tys. to mormoni, żydzi to 1,5 tys. osób. Tylko 2% luteran chodzi do kościoła co tydzień, a 10% co miesiąc.

28. Czechy Klimat W Republice Czeskiej panuje klimat umiarkowany ciepły, ze średnią temperaturą w styczniu -1° do -3 °C, a w lipcu 18-19 °C. Średnia roczna suma opadów to 500-700 m m. Na terenach górskich panuje klimat ostry ze średnią temperaturą roczną ok. 4° C i opadami rzędu 1200 m m.

29. Francja Sport Dużą popularnością cieszy się piłka nożna. Francja zdobyła tytuł mistrza świata w piłce nożnej w 1998 roku oraz mistrza Europy w 1984 i 2000 roku. Często uprawianym sportem jest także rugby i kolarstwo. Dobrze rozwinięte są tradycje hippiczne. Francja posiada 247 hipodromy tzn. więcej niż we wszystkich pozostałych krajach UE razem wziętych. Rocznie organizuje się na nich 16 500 wyścigów.

30. Grecja religia • prawosławie: 87,1%, • ateizm: ok. 9% • islam: 1,5%, • katolicyzm: 0,61%, • protestantyzm: 0,54%, • Świadkowie Jehowy: 0,43%, • judaizm: 0,05%

31. Litwa Rolnictwo Rolnictwo wyspecjalizowało się głównie w produkcji mleka i mięsa. W kraju przeważają małe i bardzo małe gospodarstwa rolne, istnieje ok. 240 000 gospodarstw rolnych o przeciętnej wielkości 6 hektarów. Grunty orne zajmują 45% powierzchni kraju, łąki i pastwiska 9%, lasy ok. 32%. Uprawia się głównie zboża , buraki pastewne, buraki cukrowe, ziemniaki i len, hoduje się bydło i trzodę chlewną; rybołówstwo.

32. Słowenia Sport W Słowenii znajduje się największa skocznia narciarska na świecie - Letalnica, która leży w dolinie Planica.

33. Słowacja Religia • rzymskokatolicy i starokatolicy: 68,9% • luteranie: 6,93% • prawosławni i grekokatolicy: 5,2% • kalwini: 1,9%

34. Holandia Klimat • Klimat Holandii jest morski, umiarkowany i ciepły. Średnia temperatura stycznia wynosi od +1 °C na wschodzie do +3 °C na zachodzie. Natomiast w lipcu od +17 °C do +19 °C, w głębi kraju do +20 °C. Mała amplituda roczna temperatur jest wynikiem zachodnich i południowo-zachodnich wiatrów, które łagodzą upały i chłody zimowe. Średnia roczna opadów wynosi 750 m m. Częstym zjawiskiem są mgły.

35. Polska Kultura polska • Kultura polska jest ściśle związana z ponad 1000-letnią historią Polski i tradycjami kultury słowiańskiej. Jej unikalny charakter to także rezultat powiązań z kulturą Europy Zachodniej i Wschodniej, a także Bliskiego Wschodu..

37. Ekonomiczno - społeczne efekty członkostwa Polski w Unii EuropejskiejGłówne wnioski w związku z 6-tą rocznicą przystąpienia Polski do UE

38. Przystąpienie Polski do UE 1 maja 2004 r. wiązało się z wieloma oczekiwaniami dotyczącymi poprawy sytuacji gospodarczej Polski i jakości życia Polaków. Prowadzony dotychczas monitoring pozwalał na dokonanie jednoznacznie pozytywnej oceny efektów członkostwa Polski w UE. Wskazywano przy tym na trudności z ukazaniem tzw. efektu unijnego – nie zawsze precyzyjne uchwycenie skali wpływu członkostwa na poszczególne segmenty funkcjonowania gospodarki było możliwe. Dokonanie oceny wpływu obecności Polski w UE na wyniki polskiej gospodarki w 6-tym roku członkostwa wiąże się z dodatkowymi trudnościami. W 2009 r. sytuacja gospodarcza uwarunkowana była przede wszystkim przez globalny kryzys gospodarczy. Uchwycenie efektu unijnego należy w związku z tym „nałożyć” na ogólnoświatowe tendencje spowolnienia gospodarczego, które w przypadku niektórych krajów przybrały charakter recesji.

39. Mając świadomość tych trudności w niniejszym materiale postawiono pytanie o efekty członkostwa Polski w UE w warunkach światowego spowolnienia gospodarczego. Skoncentrowano się na tych zagandnieniach i obszarach, w których w największym zakresie obserwowane są zmiany wynikające z obecności w UE. Są to przede wszystkim: obecność Polski na rynku wewnętrznym, co wiąże się z aktywnością handlową polskich przedsiębiorstw oraz Polaków podejmujących zatrudnienie za granicą. Uwzględniono wpływ transferów finansowych z budżetu UE oraz od osób prywatnych pracująch za granicą. Oceniono napływ bezpośrednich inwestytcji zagranicznych, wychodząc z założenia że obecność Polski w UE jest jednym z dodatkowych czynników ich przyciągania. Uwzględniono także procesy migracyjne i wpływ członkostwa w UE na sytuację na rynku pracy. Dodatkowo przedstawiono wnioski z badań opinii publicznej dotyczące oceny członkostwa. Tam gdzie to możliwe zestawiono sytuację Polski z innymi państwami UE naszego regionu, aby uzyskać pełniejszą i bardziej zobiektywizowaną ocenę.

40. Wzrost gospodarczy W efekcie kryzysu światowa gospodarka skurczyła się o 1%2, a spadki PKB w niektórych państwach rozwijających się były nawet dwucyfrowe. Sytuacja Polski na tle UE i świata, w tym także w porównaniu do państw rozwijających się, była jednak wyjątkowo pozytywna. PKB Polski w 2009 r. wzrósł o ok. 1,7%, co było najlepszym i jedynym dodatnim wynikiem wśród państw UE. Dla porównania w 2009 r. PKB UE-27 spadł o 4%, a pozostałe kraje Europy Środkowej i Wschodniej odnotowały spadek PKB na poziomie od 5 do 10%, natomiast kraje bałtyckie od 15 do 20%. Polska zdaniem wszystkich międzynarodowych organizacji gospodarczych i instytucji finansowych jest liderem regionu.

41. Członkostwo w UE pozostawało ważnym czynnikiem amortyzującym skutki kryzysu gospodarczego głównie poprzez lepszą absorpcję funduszy unijnych, udział polskich przedsiębiorstw na rynku wewnętrznym oraz napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Złagodzenie skutków kryzysu wynikało także m.in. z osłabienia złotego, stabilnego systemu finansowego oraz elastyczności rynku pracy. Duże znaczenie miał też fakt, że Polska była relatywnie mało otwartą gospodarką przed kryzysem.

42. Kryzys gospodarczy nie osłabił procesu „doganiania” gospodarki Polski do UE-15. W okresie 2003 – 2009 r., wskaźnik PKB per capita wzrósł w Polsce o 38%, z 10,1 tys. EUR3 do ok. 14 tys. EUR, tj. Dla porównania wskaźnik PKB per capita w UE-15 wzrósł z 23,6 tys. EUR do 26,2 tys. EUR, czyli łącznie o 11% w analogicznym okresie. W regionie Europy Środkowej i Wschodniej procesy konwergencji gospodarczej również były zauważalne. Przykładowo, słowacki PKB per capita wzrósł z 11,5 tys. EUR w 2003 r. do 16,5 tys. EUR w 2009r, tj. o 43%. Poza Polską, kryzys spowodował zachwianie konwergencji w państwach regionu, zwłaszcza w republikach nadbałtyckich, ze względu na szybsze kurczenie się gospodarek krajowych niż gospodarki europejskiej.

43. Polska w 2009 r. ubiegała się o przyznanie Elastycznej Linii Kredytowej w MFW, by dać sygnał rynkom, że jej sytuacja gospodarcza jest wyjątkowo stabilna. Polska wskazywała również na konieczność solidarnego podejścia do zwalczania kryzysu, poparła zwiększenie środków udostępnianych przez MFW oraz UE - dla państw spoza strefy euro i sama deklarowała wsparcie finansowe – dla Islandii, Litwy i Łotwy, a także dla Grecji.

44. rolnictwo • Dopłaty bezpośrednie (zarówno z budżetu unijnego jak i krajowego) otrzymuje w Polsce blisko 1,4 mln rolników, dla których przewidziano za 2009 rok łącznie około 12,6 mld zł (2,98 mld EUR). Dopłaty dla działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania otrzymuje około 750 tys. rolników – z tego tytułu wypłacone zostało ponad 1,3 mld zł (307 mln EUR). W sumie na dopłaty bezpośrednie przewidziano kwotę o blisko 40% wyższą od wypłaconej za 2008 rok, co było wynikiem zarówno korzystnego kursu złotówki do euro jak i rosnącego z roku na rok poziomu dopłat w Polsce w stosunku do krajów UE-15.4 Z tytułu płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, w 2010 roku, polscy rolnicy będą mogli otrzymać około 3,25 mld EUR, co oznacza, że nastąpi kolejny rekordowy poziom dopłat dla polskich rolników. Łącznie w okresie 2004-2009, Polska otrzymała wyłącznie z budżetu UE sumę 5,3 mld EUR w ramach dopłat bezpośrednich i nadal pozostaje jednym z największych beneficjentów wspólnej polityki rolnej UE.

45. Sześć lat w Unii. Co zyskaliśmy, co straciliśmy? Mija szósta rocznica wejścia Polski do Unii Europejskiej. 1 maja 2004 roku Polska wraz z dziewięcioma krajami weszła do Wspólnoty i było to największe w historii rozszerzenie. Dla Polski 6 lat w Unii to przede wszystkim korzyści. Były sukcesy, ale także i porażki.

46. Szybki rozwój gospodarczy to niewątpliwie korzyść z członkostwa, zyskaliśmy głównie dzięki europejskim funduszom. Po odliczeniu składki do unijnej kasy, na czysto Warszawa dostała ponad 20 miliardów euro. • Polska zyskała też politycznie - od czasu wejścia do Unii Zachód zaczął liczyć się z jej głosem, zwłaszcza w sprawach Wschodu. Sukcesem może być Partnerstwo Wschodnie, którym Polska zainteresowała Wspólnotę. „Polska dziś w Unii to bardzo silny gracz, który ma przełożenie na większość pozostałych państw. Nie jest najsilniejszym, ani najbogatszym, ale bardzo istotnym państwem członkowskim" - mówi w rozmowie z Polskim Radiem ekspert brukselskiego Centrum Studiów nad Polityką Europejską Piotr Kaczyński. Polska ma też jedno z najwyższych stanowisk w Unii - przewodniczącego Parlamentu Europejskiego. • Ale są i porażki, bo po sześciu latach wciąż brakuje Polaków na wysokich stanowiskach zwłaszcza w Komisji Europejskiej. Daleko nam na przykład do Hiszpanii, która ma porównywalną liczbę ludności. Zwykłych dyrektorów Madryt ma prawie o dwie trzecie więcej, a dyrektorów generalnych, bądź ich zastępców Polska ma tylko dwóch, Hiszpania trzydziestu dwóch. • Upadek polskich stoczni, to także porażka. Wynegocjowany został wprawdzie z Komisją plan ratunkowy, ale próby sprzedaży majątku zakładów w Gdyni i Szczecinie zakończyły się fiaskiem i stocznie zostały zlikwidowane. Ocalała tylko kolebka „Solidarności" w Gdańsku.

48. Polska jest jedynym krajem w Unii Europejskiej, w którym nastąpił wzrost gospodarczy. • Ostatnie raporty ekonomistów wskazują na to, że Polska jako jedyny kraj członkowski Unii Europejskiej uniknie w 2009 roku spadku PKB – wzrost gospodarczy powinien w bieżącym roku wynieść 1-2 procent. • Leszek Czarnecki, CEO holdingu Getin, działającego w sektorze bankowym i na rynku nieruchomości, mówi: „W Polsce kryzysu nie było. Mieliśmy natomiast do czynienia ze spowolnieniem wzrostu gospodarczego.” • Dobre dane makroekonomiczne i uniknięcie kryzysu to główne zyski 2009 r. Straciliśmy natomiast nie wchodząc do strefy euro, prywatyzując stocznie i nie wprowadzając udogodnień dla przedsiębiorców, którzy stanowią o sile gospodarki.

49. Polacy w strukturach UE Jerzy Buzek jest przewodniczącym Parlamentu Europejskiego, a Janusz Lewandowski komisarzem UE ds. budżet

50. Dzięki funduszom z UE