230 likes | 524 Vues
İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. Kurumsal Finansman Müdürlüğü Ağustos 2007. İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası Bilgilendirme Sunumu Kasım 2008. İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. Belirli bir miktar malın, menkul değerin, göstergenin, ya da para biriminin,
E N D
İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. Kurumsal Finansman Müdürlüğü Ağustos 2007 İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası Bilgilendirme Sunumu Kasım 2008 İŞYATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
Belirli bir miktar malın, menkul değerin, göstergenin, ya da para biriminin, belirlenen fiyattan, gelecekte belirli bir tarihte, yerde ve koşullarda, satın ve teslim alınmasını ve teslim edilmesini içeren, yasal olarak bağlayıcı, “sözleşme”. VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMESİ NEDİR?
VOB’DA İŞLEM GÖREN SÖZLEŞMELER PAMUK G-DİBS BUĞDAY IMKB 30 YTL / EUR YTL / USD IMKB 100 ALTIN
RİSK YÖNETİMİNİN ÖNEMİ FAİZ DÖVİZ FİYAT RİSK RİSK YÖNETİMİ
NEDEN VADELİ İŞLEMLER VOB seans süreleri sayesinde Spot piyasa açılmadan piyasanın yönünü tayin edebilir, kapanışta ise özellikle piyasamızı yakından ilgilendiren yabancı borsaların (Dow Jones ve Bovespa) açılış değerlerini görebilir ve yatırımlarınızı yönlendirmede yardımcı bir kaynak elde etmiş olursunuz. SEANS SÜRESİ 2008 yılı süresince Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsasında işlem yapan bireysel yatırımcılardan, elde ettikleri kazançlar dolayısıyla herhangi bir vergi kesintisi yapılmayacaktır. VERGİ MUAFİYETİ Pasif olarak vermiş olduğunuz alış (uzun) veya satış (kısa) emrini seans saatleri içersinde istediğiniz zaman iptal edebilir,tam tersi yeni pozisyonlar alabilirsiniz. EMİR İPTALİ Üretici,ithalatçı,ihracatçı için faiz, kur ve fiyat riskine karşı korunma KORUNMA İMKANI İşlem gerçekleştirmek amacıyla Takasbank’a aktarmış olduğunuz bakiyeniz en iyi gayret aracılığıyla gecelik olarak nemalandırılır. NEMALANDIRMA Yatırılan küçük başlangıç teminatlarıyla, büyük hacimli pozisyonlar alabilirsiniz. KALDIRAÇ ETKİSİ Açmış olduğunuz pozisyon sayesinde elde etmiş olduğunuz kar ile dilerseniz yeni pozisyonlar açabilir veya pozisyonunuzu kapatmadan kar’ı nakit olarak alabilirsiniz. KAR’IN KULLANILMASI
VOB’DA SÖZLEŞME ALMAK & SATMAK • Pozisyon alınırken sözleşmeyi alan taraf uzun, satan tarafsa kısa pozisyon sahibi olarak tanımlanır. • Bir sözleşmenin bir hesap tarafından alınması ve bir diğer hesap tarafından satılması bir açık pozisyon oluşturur. Açık pozisyon her sözleşmenin her vadesindeki toplam uzun veya toplam kısa pozisyondur. • Yatırım amaçlı işlemlerde uzun taraf alınan sözleşmenin fiyatının yukarı gitmesini beklerken, kısa taraf fiyatın aşağı doğru gitmesini ister. • Korunma amaçlı işlemlerde fiyatların aşağı veya yukarı gitmesi önemli değildir. Fiyat önceden zaten sabitlenmiştir (spot piyasadaki zarar veya kar, vadeli borsadaki kar veya zarar ile birbirlerini eşitleyecek ve fiyat sabitlenecektir.)
VOB’DA İŞLEM HACMİNİN YILLIK GELİŞİMİ 2007 yılı ilk on ayında 2006 yılı toplam işlem hacminin beş kat fazlası işlem hacmine ulaşılmıştır.
DÖVİZ İŞLEMİ ÜZERİNE FARKLI SENARYOLAR Senaryolar • Dolar kuru 1,2255’den %10 yukarı fırlar. Kurun 1,3480’e çıkmasıyla yatırımcı 122,5 YTL kara geçer ve bu miktarı çeker. Teminat yeniden 180 YTL’ ye gelir. Kaldıraç etkisi sayesinde neredeyse %68’e yakın bir kazanç. Başlangıç Teminatı • Yatırımcı 1,2255 YTL’den 180 YTL teminat yatırarak sözleşme büyüklüğü 1000 $ olan bir adet Aralık vadeli işlem sözleşmesi alır (uzun pozisyon). • Dolar kurunun düşüşü devam eder. Uzlaşma fiyatı 1,2930 YTL olup, teminat, sürdürme teminatının altına, 125 YTL’ ye düşer. • Dolar kurunun 1,3480’den 1,3230’a düşmesiyle yatırımcı 25 YTL zarar eder ve teminatı 155 YTL’ ye düşer. I VİS alınır Sürdürme Teminatı II Çekilebilir Teminat 122,5 YTL’lik kar çekilir 25 YTL zarar $/YTL III 1,3480 1,3230 1,3030 IV 1,2255 55 YTL eklenerek başlangıç teminatına çekilir. I II III IV Teminat (YTL) 125 135 155 180 302,5
İŞLEM HACMİNİN DAYANAK VARLIKLAR ARASINDA DAĞILIMI Döviz sözleşmelerinin işlem hacmindeki payı giderek azalmış, yerini endeks sözleşmelerine bırakmıştır.
KORUNMA ÖRNEĞİ: İHRACATÇI FİRMA • Döviz fiyatının aşağı gitmesinden korunmak istiyor. • Fiyatı bu günden sabitlemek amacı ile vadeli piyasalarda “satım” işlemi yapar. • Yani ileri bir vadede döviz cinsi satış gerçekleştirir. Gün: 17 OCAK 2008 • Cari $/YTL Kuru :1.1700 YTL • Nisan 2008 Vadeli Sözleşme :1.2100 YTL • Vadeli Sözleşme Büyüklüğü :1,000 $ • İhracatçı A Şirketi: :10 Nisan 2008’de $1 milyon ihracat bedeli alacak İşlem: VOB’da 1000 kontrat kısa DOLAR/YTL pozisyonu alır
KORUNMA ÖRNEĞİ : Gün: 10 NİSAN 2008 • Cari $/YTL Kuru :1.1500 YTL • Nisan Vadeli Kontrat :1.1700 YTL • Spot: 1,1700 - 1,1500 = 0,020 X $1.000.000 = 20.000 YTL ZARAR • Vadeli : 1.2100 – 1.1700 = 0,040 X $1.000.000 = 40.000 YTL KÂR “Korunma işlemi yapılmasaydı, 10 Nisan tarihinde spot piyasada 20.000 YTL daha ucuza satmış olacaktı”. “Korunma yöntemini seçmekle bu tutarı telafi etmekle kalmamış 20,000 YTL de kazançlı çıkmıştır.”
BU SÖZLEŞMELERİ KİMLER KULLANIR ? KORUNMACILAR YATIRIMCILAR ARBİTRAJCILAR İHRACATÇILAR FON YÖNETİCİLERİ YATIRIM AMAÇLI İŞLEM YAPANLAR FİYAT FARKLILIKLARINDAN YARARLANMAK İSTEYENLER İTHALATÇILAR ÜRETİCİLER SANAYİCİLER BİREYSEL YATIRIMCILAR
Kasım 2007 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Ekim AÇIK POZİSYON AÇIK POZİSYONUMU KAPATMAK İÇİN SÖZLEŞMENİN VADE TARİHİNİ BEKLEMEK ZORUNDA MIYIM? 2008 Sözleşmede pozisyonun alındığı tarih Sözleşmenin vade tarihi Pozisyonunun kapatılabileceği zaman aralığı • VOB’ta bir sözleşme aldığınızda bunu kapatmak için vade tarihini beklemek zorunda değilsiniz. • Vadeye kadar olan sürede, borsada aynı vadede ve miktarda bir sözleşme satmak suretiyle (ters işlem) pozisyonunuzu kapatabilirsiniz. • Vadeye kadar olan sürede her an alım satım yapabilirsiniz.
TEMİNATLANDIRMA • Her sözleşme için başlangıç teminat miktarları belirlenmiştir. • Teminat yapısı minimum %30 nakit ve maksimum %70 gayri nakdidir. BAŞLANGIÇ TEMİNATI • Başlangıç teminatının %75’ine eşittir. • Hesaptaki teminat tutarı sürdürme teminatı seviyesinin altına düştüğü anda teminat tamamlama çağrısı yapılır. SÜRDÜRME TEMİNATI • Bir sözleşmenin bir vadesinde kısa diğer bir vadesinde uzun pozisyona sahip olunmasıdır. • Başlangıç teminatının % 50’si olarak belirlenmiştir. YAYILMA TEMİNATI
YATIRIMCILAR GÜN SONUNDA HESAPLARINDAN PARA ÇEKEBİLİRLER Mİ? • YATIRIMCI KÂRINI ERTESİ GÜN KAR AKTARIMI SONRASINDA HESAPTAN ÇEKEBİLİR Başlangıç Teminatı Seviyesi Uzlaşma fiyatına göre günlük olarak hesaplanan kâr veya zarar tutarı teminat hesaplarına günlük olarak yansıtılır. Elde edilen kârlardan dolayı artan bakiyenin başlangıç teminatının üzerinde kalan kısmı her gün sonunda teminat hesabından çekilebilir Yatırımcının ikinci gün içinde elde ettiği kar TEMİNAT HESABI (2. gün sonu) TEMİNAT HESABI (1. gün sonu)
İŞLEM SAATLERİ • 08:45-09:15 İşlem yapılmayan dönem. • 09:15-17:15 Normal Seans. • 17:25 Uzlaşma fiyatlarının açıklanması, teminat tamamlama çağrılarının yayınlanması • 17:25 (T)- 14:30 (T+1) Teminat tamamlama amacıyla Takasbank ekranlarının kullanımı. * 13 Ekim 2008 itibarıyla geçerli olacak işlem saati uygulaması
Seans Emri Günlük Emir İptal edilene kadar geçerli Emir Tarihli Emir • Emrin sisteme girildiği seans için geçerli olan emirdir • Tüm emir tipleri için kullanılabilir • Emrin sisteme girildiği günün sonuna kadar geçerlidir. • Limit fiyatlı emirler ve şarta bağlı emirler için geçerlidir. • Limit fiyatlı ve şarta bağlı emirler için geçerlidir. • Belirli bir tarihe kadar geçerlidir. • Limit fiyatlı ve şarta bağlı emirleriçin kulanılabilir. • Tarihli emir seçildiğinde, karşısındaki boş alan aktive olur ve alana bitiş tarihi yazılır. EMİR SÜRELERİ
isyatirim.com.tr isinvestment.com İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. Kurumsal Finansman Müdürlüğü Ağustos 2007 İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası Bilgilendirme Sunumu Kasım 2008 İŞYATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.