1 / 31

Makroekonomia

Makroekonomia. Prof. dr hab. Marek Ratajczak. Otoczenie dalsze. Otoczenie bliskie. Firma. Otoczenie konkurencyjne. Makrootoczenie. Makrootoczenie (model PEST): Otoczenie polityczne Otoczenie ekonomiczne Otoczenie społeczne Otoczenie technologiczne.

lani
Télécharger la présentation

Makroekonomia

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Makroekonomia Prof. dr hab. Marek Ratajczak

  2. Otoczenie dalsze Otoczenie bliskie Firma Otoczenie konkurencyjne Makrootoczenie Marek Ratajczak

  3. Makrootoczenie (model PEST): • Otoczenie polityczne • Otoczenie ekonomiczne • Otoczenie społeczne • Otoczenie technologiczne Marek Ratajczak

  4. Transformacja ustrojowa jako przykład radykalnej zmiany makrootoczenia Centralnie zarządzana Rynkowa Gospodarka System Przymusowyautorytarny kolektywizm Polityka Społeczeństwo System Społeczny demokratyczny indywidualizm Marek Ratajczak

  5. Marek Ratajczak

  6. Podstawowy model gospodarki rynkowej Płaca, Renta, Procent Zapłata Państwo Praca, Ziemia, Kapitał Towary Państwo Usługi państwa, Transfery Usługi państwa, Subsydia Podatki Podatki Zapłata Towary Gospodarstwa domowe Firmy Praca, Ziemia, Kapitał, Przedsiębiorczość (Organizacja) Płaca, Renta gruntowa, Procent, Zysk Marek Ratajczak

  7. Idea konkurencji doskonałej i niewidzialnej ręki (ale czy rynku?) Główne elementy zawodności rynku: efekty zewnętrzne, dobra publiczne, monopol naturalny, dobra szczególnie cenne, asymetria informacji, rozdzielenie funkcji własności od funkcji zarządczej. Zawodność państwa: wpływ polityki na ekonomię, nieefektywność centralnego rachunku wyboru, nieefektywności X i Y Jak rola państwa? (między omnipotencją a stróżem nocnym) Państwo pro: prognosta, promotor, protektor, producent

  8. Różne możliwe sytuacje rynkowe * Dodatkowe założenia: idealna informacja, brak konsekwencji teorii agencji, idealna podzielność i mobilność zasobów, brak specyficzności zasobów, standaryzacja i unifikacja produktów, brak barier wejścia i wyjścia z rynku, brak innych elementów zawodności rynku a w tym dóbr publicznych, dóbr szczególnie cennych i efektów zewnętrznych Marek Ratajczak

  9. Dobra prywatne, publiczne i mieszane

  10. Rachunek ekonomiczny oparty na ujęciu społecznym (wariant pełny – z uwzględnieniem kosztów społecznych i korzyści społecznych) MPC, MPB, P MPC – koszt prywatny krańcowy, MPB – korzyść prywatna krańcowa, P – cena, Q – skala aktywności ekonomicznej (np. produkcja) MSC – społeczny koszt krańcowy MSB – społeczna korzyść krańcowa MSC MPC P2 P1 P0 MPB 0 Q0 Q1 Q2 Q

  11. Produkt krajowy brutto jako miara efektów gospodarowania Idea PKB A = 100 100 B = 120 20 C = 15030 Suma = 370 150 PKB a PNB Alternatywne miary rozwoju Główne agregaty makroekonomiczne: C, I, G, NX Y= C+I+G+NX ; NX = Ex - Imp PKB wytworzony (Y) a PKB do podziału (YD) YD = Y+ TR – TA; YD= C+S Marek Ratajczak

  12. Podstawowe makroekonomiczne zależności agregatowe: Y = C + I + G + NX YD = C + S YD = Y + TR – TA C + S = C + I + G + NX + TR – TA S – I = (G + TR – TA) + NX Marek Ratajczak, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

  13. Wzrost gospodarczy1. Znaczenie i pomiar tempa wzrostu: r=(Y1 – Y0)/ Y02. Podstawowe czynniki wzrostu: praca, kapitał, postęp techniczny3. Współczesne koncepcje wzrostu: wzrost trwały (zrównoważony) i wzrost endogeniczny Stopy wzrostu PKB w Polsce Marek Ratajczak

  14. Scenariusze osiągnięcia przez Polskę rozwoju gospodarczego Marek Ratajczak

  15. Wahania aktywności gospodarczej – cykl koniunkturalny • Pojęcie cyklu koniunkturalnego • Tradycyjny obraz cyklu koniunkturalnego: 1.ożywienie, 2. rozkwit (boom), 3. kryzys, 4. depresja Poziom aktywności gospodarczej czas 3. Cykl koniunkturalny zmodyfikowany: 2 fazy (wzrost i recesja), różnica między pełną(prawdziwą) recesją, a recesją wzrostu trend Marek Ratajczak

  16. Rynek pracy i bezrobocie • Znaczenie czynnika pracy i pojęcie bezrobocia • Przyczyny bezrobocia: bezrobocie frykcyjne, sezonowe, koniunkturalne, strukturalne, klasyczne • Rodzaje bezrobocia: • Bezrobocie jawne i ukryte • Bezrobocie rzeczywiste i pozorne • Bezrobocie higieniczne • Bezrobocie dobrowolne i przymusowe • Bezrobocie okresowe i chroniczne • Bezrobocie naturalne – pełne wykorzystanie zasobów siły roboczej Marek Ratajczak

  17. Konsekwencje (koszty) bezrobocia: • Koszty utrzymania bezrobotnych • Koszty utrzymania rodzin ludzi bezrobotnych • Koszty likwidacji i utrzymania niewykorzystanych miejsc pracy • Koszty zwalczania bezrobocia • Koszty zwalczania skutków bezrobocia • Koszty utraconych efektów • Zwalczanie bezrobocia: • Aktywne zwalczanie bezrobocia • Wykorzystywanie rynku jako narzędzia walki z bezrobociem Marek Ratajczak

  18. Bezrobocie w Polsce Marek Ratajczak

  19. Stabilność cen - inflacja • Rola stabilności cen • Przejawy niestabilności cen: Inflacja i deflacja • Inflacja • Pomiar inflacji (CPI) • Rodzaje inflacji • Podział według tempa: Pełzająca, Krocząca, Galopująca, Hiperinflacja • Sposobów przejawiania się: Jawna, Ukryta (Odroczona) • Czasu trwania: Okresowa, Sekularna • Przyczyn: Popytowa, Kosztowa, Strukturalna, Monetarna (MV = PT), • Ilościowa teoria pieniądza: MV = PT A/ 50*4 = 1*200 B/ 60*4 = 1*240 czy 60*4 = 1,2*200 • Stopnia oczekiwania: Oczekiwana, Nie oczekiwana Marek Ratajczak

  20. Koszty i konsekwencje inflacji: • Złudzenie inflacyjne (iluzja pieniądza) • Drenaż podatkowy i podatek inflacyjny • Koszty zdzieranych zelówek • Koszty zmienianych jadłospisów (menu) • Konsekwencje społeczne • Spekulacja (a inwestycje) • Walka z inflacją: • Jak walczyć? (determinacja, narzędzia) • Narzędzia: • Polityka fiskalna : Polityka dochodowa, Wydatki budżetowe, • Zmiany strukturalne • Polityka monetarna: Tłumienie oczekiwań inflacyjnych - Polityka stóp procentowych Marek Ratajczak

  21. Inflacja roczna w % w Polsce (CPI) Marek Ratajczak

  22. Związki bezrobocia i inflacji: krzywa Phillipsa P (%) Pierwotna krzywa Phillipsa P1 P0 0 U (%) A C B Marek Ratajczak

  23. P (%) Długookresowa k. Phillipsa P2 P1 Krótkookresowe k. Phillipsa P0 U (%) B A Marek Ratajczak

  24. Polityka makroekonomiczna • Polityka fiskalna i polityka monetarna • Polityka fiskalna • Funkcje polityki fiskalnej • Alokacyjna • Redystrybucyjna • Stabilizacyjna: • Automatyczne i nieautomatyczne stabilizatory gospodarki ( Podatki , Wydatki transferowe związane ze zmianami aktywności ekonomicznej, System podatkowy, Zakupy państwa) • Mnożnik inwestycyjny: ΔY = k*ΔI • Krańcowa skłonność do konsumpcji (k) • k = 1/ (1 – ΔC/ΔY) • Inwestycje autonomiczne i indukowane • Działanie mnożnika Marek Ratajczak

  25. Polityka fiskalna c.d. • Wydatki budżetowe • Zakupy i transfery • Wydatki sztywne i nie sztywne • Wydatki tradycyjne, gospodarki mieszanej, państwa dobrobytu • Dochody budżetowe • Podatki • Inne źródła • Relacja dochodów i wydatków budżetowych • GS < TA • GS = TA • GS > TA Marek Ratajczak

  26. Polityka fiskalna c.d. • Finansowanie deficytu budżetowego • Dodruk pieniądza • Pożyczanie na ryku • Konsekwencje deficytu budżetowego • Efekt kuli śniegowej: • 1000+10%=1100; 1100+10%=1210; 1210+10%=1331 • Efekt wypychania • Sp=Ip (100=100); Sp = Ip + Gb (100=95+5 lub 105 =100+5 ale R • Deficyt dziś – podatki jutro • Presja inflacyjna Marek Ratajczak

  27. Krzywa Laffera Dochody Budżetowe (w wielkościach absolutnych) E D 0 A B C 100 Stopa podatkowa (w %) Marek Ratajczak

  28. Klin podatkowy w krajach europejskich w 2004 roku Marek Ratajczak

  29. Polityka monetarna: • Pieniądz w gospodarce rynkowej • Historia pieniądza • Funkcje pieniądza • Środek wymiany • Środek płatniczy • Miernik wartości • Środek tezauryzacji • Pieniądz światowy • Pojęcie polityki monetarnej • Rozwiązania instytucjonalne (bank centralny i jego funkcje NBP), Rada Polityki Pieniężnej) • Kreacja i emisja pieniądza • Narzędzia polityki monetarnej • Rodzaje polityki monetarnej Marek Ratajczak

  30. Narzędzia polityki monetarnej: • Oddziaływanie przez perswazję • Środki kontroli szczególnej • Środki kontroli ogólnej • Stopa rezerw obowiązkowych: 3,5% (od 31.10.2003) • Polityka stóp procentowych (RBC + x = RBK) • Aktualne stopy NBP: • stopa referencyjna 6,00% w skali rocznej (minimalna rentowność 7- dniowych bonów pieniężnych); • stopa lombardowa 7,50% w skali rocznej; • stopa depozytowa 4,50% w skali rocznej; • stopa redyskonta weksli 6,25% w skali rocznej. • Operacje otwartego rynku Marek Ratajczak

  31. Makroekonomia gospodarki otwartej • Gospodarka otwarta a gospodarka zamknięta Gospodarka Zamknięta Otwarta (Autarkia) Z pmhz Bez pmhz (pmhz = państwowy monopol handlu zagranicznego) Protekcjonizm Wolny handel Teorie handlu zagranicznego 3. Systemy walutowe 4. Globalizacja i internacjonalizacja gospodarek Marek Ratajczak

More Related