SARKOİDOZDA RELAPS ve REKÜRRENS: 12 OLGUNUN ANALİZİ

1. SARKOİDOZDA RELAPS ve REKÜRRENS: 12 OLGUNUN ANALİZİ Ateş BARAN, Murat YALÇINSOY, Sevinç BİLGİN, Sinem GÜNGÖR, Belma AKBABA BAĞCI, Esen AKKAYA T.C. S.B. Süreyyapaşa Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul

2. Sarkoidoz, nedeni bilinmeyen, birden fazla sistemi tutabilen, kazeifikasyon göstermeyen epiteloid hücreli granülom ile karakterize bir hastalıktır.

3. Sarkoidozun klinik seyri çok değişkendir, hastadan hastaya değişebileceği gibi; aynı hastada da değişken olabilir. • Tedavi altında veya tedavisiz takiplerin çeşitli dönemlerinde hastalıkta yinelemeler görülebilir.

4. Irka bağlı klinik tablolar değişebilir. • Hastalığın düzelmesi için tam veya parsiyel remisyondan (stabil hastalık) bahsedilebilir ama kürden bahsedilememektedir. • Her hasta tedavi gerektirmeyebilir.

5. SARKOİDOZİS=KAR TANESİ HİÇ BİR KAR TANESİ BİRBİRİNE BENZEMEZ…

6. Bu değişken seyir esnasında ortaya çıkan düzelmeler ve bazen bunu takip eden yeni hastalık dönemleri için farklı terimler kullanılmaktadır. • Bu farklılık çalışma sonuçlarını değerlendirmelerde güçlüklere neden olabilmektedir. • *Relaps *Rekürrens *Nüks *Remisyon (Tam,Parsiyel) *Progresyon

7. AMAÇ Çalışmamızda relaps, rekürrens ve progresyon gösteren olgularımızın analizini yaparak bu kavramların kullanımlarını vurgulamayı amaçladık.

8. MATERYAL METOD Kliniğimizde 1992-2006 yılları arasında izlenen 194 sarkoidoz olgusu retrospektif olarak değerlendirildi. Olguların tedavi görüp, görmedikleri ve hastalıklarının başlangıcından günümüze kadar geçen süre içinde, varsa hastalıklarında meydana gelen tekrarlamalar kaydedildi.

9. KLİNİĞİMİZDE İZLENEN TEDAVİ PLANI 0 2 4 10 12 6 Basamaklı Tedavi Planı Judson MA. Chest 1999; 115: 1158-1165

10. Progresyon: Hastalığın remisyon olmadan kötüleşmesi Spontan remisyondan sonra veya kortikosteroid tedavi kesildikten sonraki 3 yıldan sonra sarkoidozun yeniden görülmesi Rekürrens: Remisyon: Spontan olarak veya KS tedavinin sonlandırılmasını takiben en az 1 ay klinik ve radyolojik düzelme 0 2 4 10 12 1 24 36 48 AYLAR Relaps: Kortikosteroid tedaviye bağlı parsiyel/tam remisyonu takiben tedavi kesildikten sonra ilk 3 yıl içinde hastalığın tekrarlaması

11. BULGULAR • Kliniğimizde takip edilen 194 olgudan 51 tanesine tedavi verilmişti. • 12 olguda takip sürecinin herhangi bir döneminde hastalıklarında tekrarlamalar görüldü.

12. BULGULAR • K/E: 9/3 • Yaş ortalaması : 43,5 yıl • Ortalama hastalık süresi : 81,4 ay • Evre : I - 3 olgu II - 7 olgu III - 2 olgu

13. BULGULAR

14. BULGULAR Relaps ve rekürrensin görüldüğü yerler Relaps: 12 11 tanesi ilk tanı konulan organda (10 Akciğer, 1 Lupus pernio), 1 tanesi ilk tanı konulan organdan farklı organda (AC/deri) Rekürrens: 4 1 tanesi ilk tanı konulan organda (AC/AC), diğerleri farklı organlarda (AC/deri, AC/göz,AC/böbrek)

15. BULGULAR Görülme süreleri; • Relaps: 0 - 6 ayda : 5 olgu 6 - 12 ayda : 2 olgu 12- 24 ayda : 5 olgu • Rekürrens: 49 ay (7-72 ay) • Progresyon: 8 progresyon kortikosteroid dışı ilaç kullanımında, 3 progresyon doz inim sırasında tespit edildi. • 9 relaps, 4 rekürrens, 11 progresyon tedavi gerektirdi.

16. BULGULAR

17. TARTIŞMA-TANIMLAR Sarkoidozlu hastaların ilaçsız takibine veya tedavisine başlandığında cevap belli değildir: • REMİSYON • REKÜRRENS • PROGRESYON • RELAPS

18. TARTIŞMA- RELAPS • Niçin bazı hastalarda relaps oluyor? CEVAP ??? Aktivite kriterlerine dikkat edilmemesi ( Ör: ACE) Kortikosteroid tedavi erken kesilmesi 8 ay tedavi alan bizim 2 olgumuzda da relaps görüldü.

19. TARTIŞMA- RELAPS • Relapslar kortikosteroid tedavi için spesifik değil, diğer tedavilerde de görülebiliyor.

20. TARTIŞMA- RELAPS • KS tedavinin kendisi relaps için bir risk faktörü müdür? Sarkoidoz etyolojisinde enfeksiyonların rolü ? KS hastanın savunma mekanizmalarını infeksiyonlara karşı baskılıyor ? Relaps oranı : % 14-83 Rekürrens oranı : % 0-2

21. TARTIŞMA-REKÜRRENS • Relaps ile kıyaslandığında;nadir görülen bir tablodur. Relaps :(lit, biz)%14-83 ,% 18 Rekürrens :(lit, biz)%0-2 ,% 3 • Bazı çalışmalarda hastaların asemptomatik olması ancak periyodik takiplerde tanınabileceğini göstermektedir. • Bu nedenle gerçek sıklığı gözden kaçabilir. • Bizim hepsi semptomatik

22. TARTIŞMA-REKÜRRENS Niçin bazı hastalarda rekürrens oluyor? Sarkoidoz etyolojisindeki genetik faktörler ve tetik çeken faktörlerin (çevresel, infeksiyöz ..vs) karşılıklı ilişkisine bağlanıyor: • Genetik olarak predispoze kişi Akut formda sarkoidozis Remisyon Çevresel faktörlerin devam etmesi Hastalığın yinelemesi

23. TARTIŞMA-REKÜRRENS • Akut sarkoidozda sık • Löfgrenli kadınlarda sık • Asemptomatik olabilir • Olgularımızın hepsinin tedavi gerektirmiş olması, sarkoidozlu olguların uzun dönem takibinin gerekliliği görüşünü desteklemektedir.

24. SONUÇ Sarkoidozlu hastaların ilaçsız takibine veya tedavisine başlandığında cevap belli değildir.

25. HİÇ BİR KAR TANESİ BİRBİRİNE BENZEMEZ AMA….

26. SONUÇ OLARAK; Bu tanımlamalarda anlaşma sağlamamız; • sarkoidozlu hastalarımızın sonuçlarını ve • prognozlarını değerlendirmede • ulusal sonuçlar çıkarmamızda faydalı olacaktır kanısındayız.